α ou ος, ον :
      1 tr. : qui cause du mal, d’où cruel, funeste, pernicieux, en parl. de pers., particul. de Zeus, IL. 2, 112 ; 9, 19 ; OD. 3, 161 ; HH. Ap. 322 ; de Kronos, HÉS. Th. 488 ; des dieux en gén. IL. 24, 33 ; OD. 5, 118 ; des héros ou autres hommes, terribles par leur force, leur audace ou leur cruauté (Achille, IL. 9, 630, etc. ; Diomède, IL. 5, 403 ; Hector, IL. 17, 150, etc. ; Patrocle, IL. 18, 13 ; Ulysse, OD. 9, 478, etc. ; Hèraklès, OD. 21, 18 ; le Cyclope, OD. 9, 351, etc.) ; des hommes en gén. OD. 12, 21 ; HÉS. Sc. 185 ; HDT. 3, 155 ; SOPH. Ph. 369, 930 ; PLAT. Hipp. ma. 289 e ; DÉM. 842, 1 ; 874, 15, etc. ; en parl. de femmes, IL. 3, 414 ; OD. 4, 729 ; 23, 150 ; particul. d’Éris, HÉS. O. 15, Sc. 149 ; en parl. de bêtes féroces dangereuses, HDT. 3, 108 ; en parl. de choses, du sommeil dans lequel on trouve la mort, OD. 10, 69 ; en gén. σχέτλια ἔργα, AR. Ran. 612 ; DÉM. 504, 29, actes cruels, terribles, effroyables, OD. 9, 295 ; p. opp. à δίκη et αἴσιμα ἔργα, OD. 14, 83 ; à côté de ἀτασθαλίαι, OD. 22, 413 ; cf. HÉS. O. 123, etc. ; HDT. 6, 138 ; EUR. Andr. 31, etc. ; σχέτλιον πάθημα, XÉN. An. 7, 6, 30, souffrance terrible ; σχέτλια παθεῖν, EUR. Suppl. 1074, etc. éprouver des souffrances terribles ; σχέτλια λέγειν, PLAT. Gorg. 467 b, dire des choses effroyables ; σχέτλιον, HH. Ven. 255, chose terrible ! σχέτλιόν ἐστι, PLAT. Hipp. ma. 289 c, c’est chose terrible ; ὃ δὲ πάντων σχετλιώτατον, ISOCR. 127 d, et le plus terrible ou le plus effroyable de tout ; σχέτλια γάρ, avec une prop. inf. SOPH. Aj. 887, car c’est chose terrible que, etc. ;
      2 intr. malheureux, infortuné, misérable, ESCHL. Pr. 644 ; SOPH. Ant. 47 ; EUR. Alc. 824 ; AR. Nub. 485 ; PLAT. Leg. 303 c.

• Cp. -ώτερος, ANT. 147, 3 ; DÉM. 874, 15 ; • Sup. -ώτατος, HDT. 3, 155 ; AND. 16, 24 ; DÉM. 842, 1, etc.

➳ Fém. ion. -η, IL. 3, 414 ; OD. 23, 150 ; fém. -ος, EUR. I.T. 651 ; σχετλίη, dissyll. par synér. ou trisyll. avec ε bref, IL. 3, 414 ; cf. EUR. El. 120, Andr. 1179, etc.

Étym. σχεῖν.

α, ον, fem. σχετλίη Il. 3.414, Od. 23.150; σχέτλιαι 4.729; rarely σχέτλιος, ον E. IT 651 (lyr.); (σχεθεῖν, v. Σχέθω). of persons, able to hold out, unwearying, unflinching, σ. ἐσσι, γεραιέ· σὺ μὲν πόνου οὔ ποτε λήγεις Il. 10.164; σ. εἰς, Ὀδυσεῦ· περί τοι μένος οὐδέ τι γυῖα κάμνεις Od. 12.279. mostly in bad sense, flinching from no cruelty or wickedness, merciless, headstrong, in Hom. mostly of heroes, as Achilles, Il. 9.630, 16.203; Hector, 17.150, 22.86; Patroclus, 18.13; Odysseus, Od. 11.474, al. ; Heracles, Il. 5.403; σ., οὐδὲ θεῶν ὄπιν αἰδέσατ’ Od. 21.28; of the Cyclops, 9.351, 478; of Zeus, Il. 2.112, Od. 3.161; of the gods generally, σχέτλιοί ἐστε, θεοί, Il. 24.33, Od. 5.118; of Cronos, Hes. Th. 488; of Odysseus and his companions, σχέτλιοι, οἳ… Od. 12.21; of women, 4.729, al. ; so also in Att. of men, wicked, πῶς ἂν ἄνθρωποι σχετλιώτεροι ἢ ἀνομώτεροι γένοιντο ; Antipho 6.47, cf. D. 30.36; -ώτατος And. 1.124, Isoc. 5.103, etc. ; σ. καὶ ἀναιδής D. 19.16, etc. ; of wild beasts, ὅσα σ. καὶ ἀνιηρά savage, Hdt. 3.108.
miserable, wretched, A. Pr. 644; freq. with a notion of contempt, ὦ σχετλιώτατε ἀνδρῶν O most wretched fool! Hdt. 3.155; ὦ σχέτλιε S. Ph. 369, 930, E. Alc. 824; ὦ σχετλία S. Ant. 47; sts. c. gen., ὦ σχετλία… τῶν πόνων because of sufferings, E. Hec. 783, cf. Alc. 741 (anap.), Andr. 1179 (lyr.). — This sense of miserable never occurs in Hom. ; in Il. 3.414, 18.13, the sense of headstrong should be retained. of things, first in Od., ὕπνος σ.
cruel sleep, during which Odysseus was betrayed by his companions, 10.69; and in the phrase σ. ἔργα, cruel, shocking, abominable doings, 9.295, 22.413 (= ἀτασθαλίαι v. 416); opp. δίκη and αἴσιμα ἔργα, 14.83, cf. Hes. Op. 238, Thgn. 733, Hdt. 6.138, etc. ; σ. πέπονθα πράγματα Ar. Pl. 856; τοῦτο δὴ τὸ σ. πάθημα X. An. 7.6.30; also σχέτλια alone, σχέτλια παθεῖν E. Supp. 1074 (lyr.), IA 932, etc. ; σ. λέγεις καὶ ὑπερφυῆ Pl. Grg. 467b; σ. καὶ δεινά Ar. Ra. 612; δεινὰ καὶ σ. πείσεται Isoc. 18.35, cf. E. Cyc. 587; σχέτλιον shocking, h.Ven. 254; σ. γε Ar. Lys. 498 (anap.); ὃ δὲ πάντων σχετλιώτατον Isoc. 6.56; also σχέτλια [ἐστί], c. acc. et inf., hard, S. Aj. 887 (lyr.). Adv. -ίως Isoc. 19.31; Sup. -ιώτατα f.l. in S. Tr. 879.
[Hom. always puts σχέτλιος emphatically at the beginning of a line, exc. once in fem., Il. 3.414; and twice in neut., Od. 14.83, 22.413. He always uses the 1st syll. long, exc. in Il. 3.414, where σχετλίη has the first syll. short, as in E. Andr. 1179 (lyr.), Cyc. 587, al., and Ar. ll.cc.]

bei den Att. auch zweier Endgn, Eur. I.T. 651, eigtl. von ἔχω, σχεῖν, wie die Alten schon erklären : σχετικός, καρτερικός, der Etwas aushält od. unternimmt, tatkräftig, verwegen, nicht nachgebend, immer mit dem Nebenbegriffe des Uebermäßigen, Ungeheuren, Schrecklichen, staunend u. gew. tadelnd ; als Beiwort des Zeus, grausam, verderblich, Il. 2.112, 9.19, Od. 3.161 ; des Kronos, Hes. Th. 488 ; der Götter übh., Il. 24.33, Od. 5.168 ; des Schlafes, der zum Unglücke gereicht, 10.69 ; häufig von gewaltig starken Menschen, die von ihrer Kraft einen für Andere verderblichen Gebrauch machen, bes. auch kampflustig sind, wie der Kyklop, Achilleus, Diomedes, Hektor, Il. 5.403, 9.630, 16.203, 17.150, 18.13, 22.41, 86, Od. 9.351, 478, 11.474, 12.21, 116, 279, 13.293, 20.45 ; das fem. σχετλίη Il. 3.414, Od. 23.150, als Beiwort der Eris bei Hes. O. 15, Sc. 149, im plur. Od. 4.729. Auch Nestor heißt σχέτλιος, wegen seiner unermüdlichen Tätigkeit, Il. 10.164, wo als Erklärung dabeisteht σὺ μὲν πόνου οὔποτε λήγεις, also nicht der elende, unglückliche, wie man hier u. Il. 18.13 meint ; vgl. noch Od. 12.279, σχέτλιος εἶς, Ὀδυσεῦ, πέρι τοι μένος, οὐδέ τι γυῖα κάμνεις· ἦ ῥά νυ σοίγε σιδήρεα πάντα τέτυκται, und, wo die frevelnde Verwegenheit geschildert wird, σχέτλιος, οὐδὲ θεῶν ὄπιν ᾐδέσατο, 21.28. Vgl. auch Soph. Ant. 47, Phil. 369 Eur. Alc. 827, El. 1152. – Oefter von wilden Tieren, Her. 3.108. – Von Sachen ist in der Il. das Wort gar nicht gebraucht, in der Od. u. bei Hes. σχέτλια ἔργα, frevelhafte, entsetzliche, grausame Taten, Od. 9.295, als Ggstz von δίκη u. αἴσιμα ἔργα 14.83 ; gleichbedeutend mit ἀτασθαλίαι, 22.413 ; σχέτλια ἔργα auch Her. 6.138 ; σχέτλια λέγειν καὶ ὑπερφυῆ, Plat. Gorg. 467b ; σχετλιώτατον ἔργον, Lys. 13.93, vgl. Dem. Lept. 156.24, 31.
Bei den Att. gew. unglücklich : Aesch. Prom. 647 u. a. Tragg.; auch πόνοι, Eur. El. 120 ; κακοῖς σχετλίοις ἐλαύνομαι, Andr. 31 ; ὦ σχέτλια παθών, 1180 ; σχέτλια πέπονθα πράγματα, Ar. Plut. 826, u. öfter ; u. in Prosa, Her. 3.155 u. A.; Dem. 19.16 vrbdt σχ. καὶ ἀναιδής.
[Σχέτλιος fängt bei Hom. fast immer den Vers an ; σχετλίη in der Mitte des Verses, Il. 3.414, hat die erste Silbe kurz ; sonst steht nur noch das neutr. in der Mitte, Od. 14.83, 22.413.]