GRC
σχάζω
JSON
Bailly
(impf. ἔσχαζον, f. σχάσω, ao. ἔσχασα, pf. inus. ; pass. f. σχασθήσομαι, ao. ἐσχάσθην, pf. ἔσχασμαι, pl.q.pf. ἐσχάσμην) :
I ouvrir en coupant, inciser : φλέϐα, HPC. 1185 c ; XÉN. Hell. 5, 4, 58 ; ou simpl. σχάζειν, ARSTT. H.A. 8, 21, 3 ; ARÉT. Cur. m. acut. 2, 6, 7, ouvrir une veine, saigner ; τὸν ἀγκῶνα, HPC. 552, 40, faire une saignée au bras ; avec un acc. de m. sign. σχ. τομήν, ARÉT. Cur. m. acut. 1, 7, pratiquer une incision, ouvrir une veine, saigner ; σχ. τὴν φροντίδα λεπτήν, AR. Nub. 740, diviser son idée en fines parcelles ; au pass. être saigné, ANTISTH. (STOB. Fl. 18, 97) ;
II.1 laisser tomber, laisser pendre : τὴν οὐράν, XÉN. Cyn. 3, 5, laisser pendre la queue ; τὸν βαλϐῖδα, LYC. 13, laisser tomber la corde qui barre l’entrée du stade, càd. ouvrir la carrière ; πεύκης ὀδόντας, LYC. 99, jeter l’ancre (litt. les dents fixées au manche en sapin) ;
2 faire céder, faire cesser, arrêter : κώπαν, PD. P. 10, 79, suspendre le mouvement de la rame ; γῆρυν, EUR. Ph. 960, arrêter sa voix, se taire ;
III remettre en place, par une forte secousse, un membre déboîté, HPC. Art. p. 797 f ;
Moy. laisser aller, abandonner : τὴν ἱππικήν, AR. Nub. 107, renoncer à l’équitation.
I ouvrir en coupant, inciser : φλέϐα, HPC. 1185 c ; XÉN. Hell. 5, 4, 58 ; ou simpl. σχάζειν, ARSTT. H.A. 8, 21, 3 ; ARÉT. Cur. m. acut. 2, 6, 7, ouvrir une veine, saigner ; τὸν ἀγκῶνα, HPC. 552, 40, faire une saignée au bras ; avec un acc. de m. sign. σχ. τομήν, ARÉT. Cur. m. acut. 1, 7, pratiquer une incision, ouvrir une veine, saigner ; σχ. τὴν φροντίδα λεπτήν, AR. Nub. 740, diviser son idée en fines parcelles ; au pass. être saigné, ANTISTH. (STOB. Fl. 18, 97) ;
II.1 laisser tomber, laisser pendre : τὴν οὐράν, XÉN. Cyn. 3, 5, laisser pendre la queue ; τὸν βαλϐῖδα, LYC. 13, laisser tomber la corde qui barre l’entrée du stade, càd. ouvrir la carrière ; πεύκης ὀδόντας, LYC. 99, jeter l’ancre (litt. les dents fixées au manche en sapin) ;
2 faire céder, faire cesser, arrêter : κώπαν, PD. P. 10, 79, suspendre le mouvement de la rame ; γῆρυν, EUR. Ph. 960, arrêter sa voix, se taire ;
III remettre en place, par une forte secousse, un membre déboîté, HPC. Art. p. 797 f ;
Moy. laisser aller, abandonner : τὴν ἱππικήν, AR. Nub. 107, renoncer à l’équitation.
➳ Impf. 3 pl. alexandr. ἐσχάζοσαν, LYC. 21. Ao. part. dor. σχάσαις, PD. N. 4, 64.
Étym. p.-ê. R. indo-europ. *skeh₂-, fendre ; cf. σχάω.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
Hp. Epid. 6.5.15, Aff. 4, X. HG 5.44.58; also σχάω, inf. σχᾶν Pl.Com. 127, κατασχᾶν Hp. Epid. 7.76; so impf. ἔσχων, Ar. Nu. 409; 3 pl. ἔσχαζον Anon. ap. Phryn. 194; also ἐσχάζοσαν Lyc. 21; fut. σχάσω (ἀπο-) CratesCom. 41; aor. ἔσχασα Pi. P. 10.51, E. Tr. 811 (lyr.), Ar. Nu. 740; — Med., aor. ἐσχασάμην ib. 107, Pl.Com. 32; — Pass., 3 sg. pres. σχᾶται Hp. Art. 30; fut. σχασθήσομαι LXX Am. 3.5; aor. ἐσχάσθην Hp. Ulc. 24, Antisth. ap. Stob. 3.18.26, etc. ; pf. ἔσχασμαι in plant-name ἐσχασμένη, = ὀνοβρυχίς, Ps.-Dsc. 3.153.
slit open so as to let something escape, οὐκ ἔσχων ἀμελήσας [τὴν γαστέρα] I carelessly forgot to slit the haggis, Ar. Nu. 409 (anap.); σ. φλέβα open a vein, Hp. Epid. 6.5.15, X. HG 5.44.58, Plu. Ages. 27, etc. ; ἐκ βραχιόνων τὰς φλέβας Arr. Fr. 168J. (so σ. τὸ φλεγμαῖνον μόριον lance the boil, Gal. 11.119); freq. also without φλέβα, Aret. CA 2.7, etc. ; σ. ὑπὸ τὴν γλῶτταν bleed it under the tongue, Arist. HA 603b15; σ. τὸν ἀγκῶνα, i.e.
bleed in the arm, Hp. Int. 37; τὴν κεφαλήν Id. Aff. 2; c. acc. cogn., σ. τομήν make an incision, Aret. CA 1.7; αἷμα σ. Poll. 2.215; τὸ πρωτόσφακτον ὅρκιον σχάσας slaying the… victim, Lyc. 329; metaph in Pass., to be purged by bleeding, Antisth. ap. Stob. 3.18.26.
open, ἐσχάσαμεν κάλυκας we (roses) have opened our buds, AP 6.345 (Crin.); στόμα Lyc. 28.
let go, σχάσας τὴν φροντίδα letting your mind go, relaxing your thought, Ar. Nu. 740; σχάσαντες τὴν ἀγκύλην τοῦ βρόχου slackening, Paul.Aeg. 6.51; σ. τὰς μηχανάς let off the engines, Plu. Marc.. 15; σχάσει τὴν χεῖρα, ὥστε ἀφεθῆναι τὸ βέλος Hero Spir. 1.41; — Pass., ἐσχάζετο αὐτόματον [τὸ βέλος] Ph. Bel. 73.51, cf. 70.45, 78.31; -όμενον παττάλιον (in a mousetrap) Poll. 7.114; εἰ σχασθήσεται παγὶς ἄνευ τοῦ συλλαβεῖν τι ; LXX Am. 3.5; ἔσχαστο ἡ ὕσπληξ the ὕσπληξ （̂ σχαστηρία 1) had been let off, Hld. 4.3; βαλβῖδα μηρίνθου σχάσας, i.e. starting the race, Lyc. 13 (= βαλβῖδος μήρινθον acc. to Sch.); κἀπὸ γῆς ἐσχάζοσαν ὕσπληγγας were starting off from shore, Id. 21; of the jaw, ἐκπίπτει μὲν γνάθος ὀλιγάκις, σχᾶται μέντοι πολλάκις ἐν χάσμῃσι slips, Hp. Art. 30 (= χαλᾶται acc. to Paul.Aeg. 6.112); — also Act., of the surgeon, ἐξαπίνης σχάσαι let the jaw slip back into position, let it go, ibid. καὶ κατὰ παλαίστραν δὲ τὸ σχάσαι σημαίνει τὴν χεῖρα ταχέως ἄγειν πρὸς αὐτὴν (leg. αὑτὴν̣) ἐκ τῆς ἔμπροσθεν θέσεως Gal. 18(1).438.
relax effort, cease an action, esp. rowing, κώπαν σχάσον easy!, i.e. cease rowing, Pi. P. 10.51, cf. E. Tr. 811 (lyr.), Call. Fr. 104; τί σιγᾷς γῆρυν ἄφθογγον σχάσας ; E. Ph. 960; σχάσον δὲ δεινὸν ὄμμα καὶ θυμοῦ πνοάς ib. 454; abs., φοβοῦμαι μὴ σχάσῃ, νεναυσίακε γάρ I fear he may give up, BGU 1097.4 (i AD); — Med., σχασάμενος τὴν ἱππικήν giving up horses, Ar. Nu. 107; τὰς ὀφρῦς σχάσασθε καὶ τὰς ὄμφακας Pl.Com. 32 (cf. ὄμφαξ II. 3).
let fall, drop, τὴν οὐράν X. Cyn. 3.5; πεύκης ὀδόντας, i.e. the anchor, Lyc. 99; λάθρᾳ κατὰ μηχανὰς σχασθέντων τῶν φραγμάτων Hippoloch. ap. Ath. 4.130a.
cause to collapse, θάλαμον σχάσε μῆνις AP 9.422 (Apollonid.); σχάσας… ἐν πέδῳ γόνυ, i.e. kneel down, Sammelb. 5629.3 (iii BC); — Pass., μήπω σχασθῇ lest the dyke collapse, PLond. 1.131.243 (i AD, abbrev.). metaph, cause to collapse or fail, foil, πῦρ…, λεόντων… ὄνυχας, ἀκμὰν καὶ δεινοτάτων σχάσαις ὀδόντων, of Peleus subduing the metamorphosed Thetis, Pi. N. 4.64; φεῦ, οἵαισιν ἐν φροντίσι Κνώσιον ἔσχασεν στραταγέταν B. 16.121.
slit open so as to let something escape, οὐκ ἔσχων ἀμελήσας [τὴν γαστέρα] I carelessly forgot to slit the haggis, Ar. Nu. 409 (anap.); σ. φλέβα open a vein, Hp. Epid. 6.5.15, X. HG 5.44.58, Plu. Ages. 27, etc. ; ἐκ βραχιόνων τὰς φλέβας Arr. Fr. 168J. (so σ. τὸ φλεγμαῖνον μόριον lance the boil, Gal. 11.119); freq. also without φλέβα, Aret. CA 2.7, etc. ; σ. ὑπὸ τὴν γλῶτταν bleed it under the tongue, Arist. HA 603b15; σ. τὸν ἀγκῶνα, i.e.
bleed in the arm, Hp. Int. 37; τὴν κεφαλήν Id. Aff. 2; c. acc. cogn., σ. τομήν make an incision, Aret. CA 1.7; αἷμα σ. Poll. 2.215; τὸ πρωτόσφακτον ὅρκιον σχάσας slaying the… victim, Lyc. 329; metaph in Pass., to be purged by bleeding, Antisth. ap. Stob. 3.18.26.
open, ἐσχάσαμεν κάλυκας we (roses) have opened our buds, AP 6.345 (Crin.); στόμα Lyc. 28.
let go, σχάσας τὴν φροντίδα letting your mind go, relaxing your thought, Ar. Nu. 740; σχάσαντες τὴν ἀγκύλην τοῦ βρόχου slackening, Paul.Aeg. 6.51; σ. τὰς μηχανάς let off the engines, Plu. Marc.. 15; σχάσει τὴν χεῖρα, ὥστε ἀφεθῆναι τὸ βέλος Hero Spir. 1.41; — Pass., ἐσχάζετο αὐτόματον [τὸ βέλος] Ph. Bel. 73.51, cf. 70.45, 78.31; -όμενον παττάλιον (in a mousetrap) Poll. 7.114; εἰ σχασθήσεται παγὶς ἄνευ τοῦ συλλαβεῖν τι ; LXX Am. 3.5; ἔσχαστο ἡ ὕσπληξ the ὕσπληξ （̂ σχαστηρία 1) had been let off, Hld. 4.3; βαλβῖδα μηρίνθου σχάσας, i.e. starting the race, Lyc. 13 (= βαλβῖδος μήρινθον acc. to Sch.); κἀπὸ γῆς ἐσχάζοσαν ὕσπληγγας were starting off from shore, Id. 21; of the jaw, ἐκπίπτει μὲν γνάθος ὀλιγάκις, σχᾶται μέντοι πολλάκις ἐν χάσμῃσι slips, Hp. Art. 30 (= χαλᾶται acc. to Paul.Aeg. 6.112); — also Act., of the surgeon, ἐξαπίνης σχάσαι let the jaw slip back into position, let it go, ibid. καὶ κατὰ παλαίστραν δὲ τὸ σχάσαι σημαίνει τὴν χεῖρα ταχέως ἄγειν πρὸς αὐτὴν (leg. αὑτὴν̣) ἐκ τῆς ἔμπροσθεν θέσεως Gal. 18(1).438.
relax effort, cease an action, esp. rowing, κώπαν σχάσον easy!, i.e. cease rowing, Pi. P. 10.51, cf. E. Tr. 811 (lyr.), Call. Fr. 104; τί σιγᾷς γῆρυν ἄφθογγον σχάσας ; E. Ph. 960; σχάσον δὲ δεινὸν ὄμμα καὶ θυμοῦ πνοάς ib. 454; abs., φοβοῦμαι μὴ σχάσῃ, νεναυσίακε γάρ I fear he may give up, BGU 1097.4 (i AD); — Med., σχασάμενος τὴν ἱππικήν giving up horses, Ar. Nu. 107; τὰς ὀφρῦς σχάσασθε καὶ τὰς ὄμφακας Pl.Com. 32 (cf. ὄμφαξ II. 3).
let fall, drop, τὴν οὐράν X. Cyn. 3.5; πεύκης ὀδόντας, i.e. the anchor, Lyc. 99; λάθρᾳ κατὰ μηχανὰς σχασθέντων τῶν φραγμάτων Hippoloch. ap. Ath. 4.130a.
cause to collapse, θάλαμον σχάσε μῆνις AP 9.422 (Apollonid.); σχάσας… ἐν πέδῳ γόνυ, i.e. kneel down, Sammelb. 5629.3 (iii BC); — Pass., μήπω σχασθῇ lest the dyke collapse, PLond. 1.131.243 (i AD, abbrev.). metaph, cause to collapse or fail, foil, πῦρ…, λεόντων… ὄνυχας, ἀκμὰν καὶ δεινοτάτων σχάσαις ὀδόντων, of Peleus subduing the metamorphosed Thetis, Pi. N. 4.64; φεῦ, οἵαισιν ἐν φροντίσι Κνώσιον ἔσχασεν στραταγέταν B. 16.121.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
1) stechen, ritzen, aufschlitzen, übh. aufklaffen machen, öffnen, θάλαμον, Apollnds. 19 (19.422); bes. bei den Aerzten, τὴν φλέβα, die Ader öffnen, um Blut zu lassen, s. Lobeck Phryn. 219 ; auch ohne φλέβα, zur Ader lassen, Xen. Hell. 5.4.58.
2) fallen lassen ; τὴν οὐράν, den Schwanz hangen lassen, Xen. Cyr. 3.5 ; βαλβῖδα, das vor der Rennbahn gezogene Seil fallen lassen und dadurch die Rennbahn öffnen, Lycophr. 13 ; ἄγκυραν, den Anker auswerfen, 99, vgl. 329. Bei den Fechtern auch τὴν χεῖρα, die Hand schnell zurückziehen und in die vorige Lage bringen.
3) zurückhalten, anhalten, hemmen ; κώπαν σχάσον, Pind. P. 10.51, was der Schol. Ar. Nub. 730 durch ἀτρεμέω erklärt ; ἀκμὰν σχάσαις ὀδόντων, Pind. N. 4.64 ; γῆρυν ἄφθογγον σχάσας, Eur. Phoen. 967, wie σχάσον δεινὸν ὄμμα 457 ; σχάσας τὴν φροντίδα, Ar. Nub. 730 ; auch med., σχασάμενος τὴν ἱππικήν, sie aufgebend, unterlassend, 108 ; vgl. σχάσασθε τὰς ὀφρῦς, Plat. com. b. Schol. Ar. Ach. 351 ; – τὰς μηχανάς, Plut. Marcell. 15.
4) intr., klaffen, offen stehen, auseinandergehen ; nachlassen, allmälig aufhören ; Sp., wie Plut.; – Lycophr. 71 hat die alexandrinische Form ἐσχάζοσαν für ἔσχαζον.
2) fallen lassen ; τὴν οὐράν, den Schwanz hangen lassen, Xen. Cyr. 3.5 ; βαλβῖδα, das vor der Rennbahn gezogene Seil fallen lassen und dadurch die Rennbahn öffnen, Lycophr. 13 ; ἄγκυραν, den Anker auswerfen, 99, vgl. 329. Bei den Fechtern auch τὴν χεῖρα, die Hand schnell zurückziehen und in die vorige Lage bringen.
3) zurückhalten, anhalten, hemmen ; κώπαν σχάσον, Pind. P. 10.51, was der Schol. Ar. Nub. 730 durch ἀτρεμέω erklärt ; ἀκμὰν σχάσαις ὀδόντων, Pind. N. 4.64 ; γῆρυν ἄφθογγον σχάσας, Eur. Phoen. 967, wie σχάσον δεινὸν ὄμμα 457 ; σχάσας τὴν φροντίδα, Ar. Nub. 730 ; auch med., σχασάμενος τὴν ἱππικήν, sie aufgebend, unterlassend, 108 ; vgl. σχάσασθε τὰς ὀφρῦς, Plat. com. b. Schol. Ar. Ach. 351 ; – τὰς μηχανάς, Plut. Marcell. 15.
4) intr., klaffen, offen stehen, auseinandergehen ; nachlassen, allmälig aufhören ; Sp., wie Plut.; – Lycophr. 71 hat die alexandrinische Form ἐσχάζοσαν für ἔσχαζον.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
1. properly to let loose : hence to slit, open , [Aristophanes Comicus (5th/4th c.BC)]; σχ. φλέβα to open a vein, [Xenophon Historicus (5th/4th c.BC)], etc.:—;of flowers, σχ. κάλυκας [variant datesAnthology Palantina
2. to let fall, drop , [Xenophon Historicus (5th/4th c.BC)]
3. to let go , σχάσας τὴν φροντίδα having let the mind go, given it play , [Aristophanes Comicus (5th/4th c.BC)]; σχ. τὰς μηχανάς to let off the engines, [Plutarch (1st/2nd c.AD)]
4. to check, stop, stay , Lat. inhibere, κώπαν σχάσον, i. e. cease rowing, [Pindar (Refs 5th c.BC)]; σχάσον ὄμμα lower thine eyes, [Euripides (Refs 5th c.BC)]:—;Mid., σχασάμενος τὴν ἱππικήν having dropt one's horsemanship, 'given up the turf,' [Aristophanes Comicus (5th/4th c.BC)] (ML)
2. to let fall, drop , [Xenophon Historicus (5th/4th c.BC)]
3. to let go , σχάσας τὴν φροντίδα having let the mind go, given it play , [Aristophanes Comicus (5th/4th c.BC)]; σχ. τὰς μηχανάς to let off the engines, [Plutarch (1st/2nd c.AD)]
4. to check, stop, stay , Lat. inhibere, κώπαν σχάσον, i. e. cease rowing, [Pindar (Refs 5th c.BC)]; σχάσον ὄμμα lower thine eyes, [Euripides (Refs 5th c.BC)]:—;Mid., σχασάμενος τὴν ἱππικήν having dropt one's horsemanship, 'given up the turf,' [Aristophanes Comicus (5th/4th c.BC)] (ML)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
This web service is provided and maintained by TELOTA - IT/DH
