GRC
συνίστημι
JSON
Bailly
συν·ίστημι, anc. att. ξυν·ίστημι :
A tr. (aux temps suiv. : prés., impf. συνίστην, fut. συστήσω, ao.1 συνέστησα, pf. συνέστακα [τᾰ]) placer debout avec ou en même temps, d’où :
I placer ensemble, réunir, rassembler : τὰς ἄρκυς καὶ τὰ δίκτυα, XÉN. Cyn. 6, 12, dresser, tendre les rets et les filets ; τοὺς ἐκ τῆς τροπῆς σκεδασθέντας σ. DH. 8, 18, rallier les fuyards dispersés ;
II constituer, instituer : σ. τισὶν ἡγεμόνα, POL. 2, 24, 6, donner un chef à une troupe ; στρατιώτας τινί, DS. 17, 64, mettre des soldats à la disposition de qqn ; σ. ἀντίπαλον ἑαυτῷ, XÉN. Cyr. 6, 1, 26, (Cyrus comprenant que son adversaire était parti afin de) réunir des troupes contre lui ; au pass. συσταθεὶς συνήγορος, PLUT. M. 840 e, ayant été institué comme défenseur (dans un procès) ;
III rassembler, réunir, associer pour une entreprise commune (combat, guerre, conjuration) : τινὰς ἐπί τινι, HDT. 6, 74 ; 3, 84 ; τινὰς ἐπί τινα, PLUT. Cim. 1, 6 ; PAUS. 2, 9, 3, coaliser un peuple, un parti contre qqn ; τὰς πόλεις πρὸς ἀλλήλας, XÉN. Hell. 3, 5, 2, coaliser les villes les unes avec les autres (contre les Lacédémoniens) ; avec le rég. du but : τινὰς ἐπὶ πρᾶξιν, PLUT. Lyc. 5 ; ἐς ξυνωμοσίαν, THC. 6, 16 ; 8, 48, rassembler des peuples, qqes personnes pour une entreprise, pour une conjuration ; Ἀσίην πᾶσαν ἑωυτῷ, HDT. 1, 103, rassembler (autour de soi) toute l’Asie, soumettre toute l’Asie ;
IV réunir à, mettre en relation : τινί τινα, XÉN. Conv. 5, 63 ; Œc. 3, 14 ; Mem. 1, 6, 14 ; PLAT. Charm. 155 b, Theag. 122 a, etc. mettre une personne en relation avec une autre, la lui recommander ; au pass. συνεστάθη Κύρῳ, XÉN. An. 3, 18, il fut présenté ou recommandé à Cyrus ; cf. XÉN. An. 5, 9, 23 ; DÉM. 1241, 7, etc. ; t. de droit συνιστάναι τινά, DÉM. 1029, 26 ; 1032, 27, présenter à un banquier le mandataire chargé de recevoir un paiement ;
V composer, réunir en un tout par l’assemblage des parties, d’où faire naître, créer, produire : ζῷον ἔμψυχον, PLAT. Tim. 91 a, un être animé ; ὀστοῦν, PLAT. Tim. 73 e, un os ; τὴν ὀλιγαρχίαν, THC. 8, 48, constituer l’oligarchie ; ἐκ δημοκρατίας καὶ μοναρχίας τὴν πολιτείαν, ARSTT. Pol. 2, 3, 13, constituer le gouvernement d’un mélange de démocratie et de monarchie ; μαντικήν, HDT. 2, 49, instituer l’art divinatoire ; μύθους, ARSTT. Poet. 17, 1, composer des fables ; σ. ἐπί τινι θάνατον, HDT. 3, 71, comploter la mort de qqn ; πόλεμον ἐπί τινα, DÉM. 191, 13, provoquer une guerre contre qqn ;
VI rassembler, resserrer, d’où :
1 contracter, plisser, rider : τὸ πρόσωπον, PLUT. M. 152 b, etc. le visage ;
2 faire coaguler : τὸ γάλα, POL. 1, 25, 1, le lait ;
3 rendre compact, solide : τὸ σῶμα, HPC. 1245, 8, le corps ; ἴχνη, XÉN. Cyn. 5, 3, donner de la consistance à des traces de pas (du gibier) ;
4 fig. donner de la consistance, d’où : σ. τὰς τιμὰς τοῦ σίτου, DÉM. 1285, 6, élever ou hausser le prix du blé ;
VII produire, prouver, montrer : εὔνοιαν, POL. 4, 5, 6, de la bienveillance ; θεοῦ δικαιοσύνην, NT. Rom. 3, 5, montrer la justice de Dieu ; suivi de ὅτι, POL. 3, 108, 4 ; avec une propos. inf. DS. 1, 96 ; 13, 91 ; 14, 45 ;
B intr. (aux temps suiv. : ao.2 συνέστην, pf. συνέστηκα, pl.q.pf. συνειστήκειν et au moy.) :
I se tenir ensemble, XÉN. Cyn. 6, 16 ; Cyr. 2, 1, 29 ; ἁθρόοι συστάντες, XÉN. An. 7, 3, 47 ; ou συνεστῶτες, PLAT. Lys. 203 a, se tenant réunis en masse ;
II avec idée d’hostilité, se rapprocher, se rencontrer, en venir aux mains : πολέμοιο συνεσταότος, IL. 14, 96, lorsque le combat fut engagé (seul ex. de ce mot dans Hom.) ; cf. THC. 1, 15 ; DÉM. 230, 27 ; POL. 3, 2, 1 ; PLUT. Tim. 37 ; μάχης συνεστεώσης, HDT. 1, 74, le combat s’étant engagé ; κρατερὰ μάχη συνέστη, PLUT. Cim. 13, un combat acharné s’engagea ; fig. συνίστασθαί τινι, s’engager dans un combat avec qqn, se quereller, se disputer : συνεστηκότων τῶν στρατηγῶν, HDT. 8, 79, tandis que les généraux se querellaient ; γνῶμαι συνέστασαν, HDT. 1, 208 ; 7, 142, les opinions se contredisaient, étaient opposées ; avec le dat. σ. τινί, HDT. 6, 108, lutter contre qqn ; σ. ταύτῃ τῇ γνώμῃ, HDT. 4, 132, combattre cette opinion (cette interprétation) ; p. suite, tenir ferme, tenir bon, HDT. 1, 214 ; 6, 29 ; THC. 4, 96 ; POL. 14, 8, 9, etc. ; fig. λιμῷ σ. HDT. 7, 170, lutter contre la faim ; σ. πόνῳ, HDT. 8, 74 ; λιμῷ καὶ καμάτῳ, HDT. 9, 89, lutter contre une épreuve, contre la faim et la fatigue ; cf. SOPH. O.C. 514 ;
III être engagé ou s’engager dans une liaison amicale, entrer en relation avec, d’où :
1 être lié par mariage, SOPH. Tr. 28 ;
2 assister qqn. dat. M. TYR. 10, 8 ;
3 être attaché comme ami, ou disciple, ou partisan à, dat. ISOCR. Ep. 4, 8 ;
4 conspirer avec, dat. THC. 2, 88 ; 3, 70, etc. ; οὐδὲν ἐν τῇ πόλει ξυνιστάμενον, AR. Eq. 863, aucune conjuration dans la ville ; d’où en gén. se concerter : οἱ ξυνεστῶτες, THC. 8, 66, les conjurés ; σ. μετά τινος, DÉM. 917, 13, se concerter avec qqn ; abs. XÉN. Hell. 2, 1, 1 ; 4, 4, 1 ; σ. πρός τινα, THC. 1, 1 ; XÉN. Hell. 4, 2, 1 ; πρὸς τὰς μεγίστας πόλεις, THC. 1, 15, s’unir à qqn, aux plus grands États ;
IV se constituer, d’où :
1 se former, s’organiser par un rassemblement : σύλλογοι ἐγένοντο καὶ κύκλοι συνίσταντο, XÉN. An. 5, 7, 2, il se formait des rassemblements et des groupes s’organisaient ;
2 se former par la réunion de plusieurs parties, avec ἐκ et le gén. PLAT. Tim. 54 c ; ARSTT. Nic. 6, 7, 4 ; PLUT. Num. 17 ; au pf. être formé, constitué : ἐξ οἰκιῶν, XÉN. Mem. 3, 6, 14, de maisons, en parl. d’une ville ;
3 p. suite, se former, se constituer, naître, au propre, ARSTT. H.A. 5, 31 ; 6, 10 ; ξυνεστὼς στρατός, EUR. I.A. 87, armée rassemblée, prête à partir ; en parl. de plantes, TH. C.P. 4, 4, 10 ; d’arbres, TH. C.P. 2, 1, 5 ; de fruits, TH. H.P. 3, 18, 6, etc. ; fig. συνιστάμενον καὶ φυόμενον κακόν, DÉM. 245, 24, mal qui se forme et se développe ;
4 p. ext. prendre de la consistance, être consistant, ferme, solide : σώματα συνεστηκότα, XÉN. Cyn. 7, 8, corps solidement constitués ; p. anal. συνεστῶτες εὖ μῦθοι, ARSTT. Poet. 7, 7, fables bien composées ;
5 p. suite, se maintenir, être durable : τοῦτο συνεστήκεε μέχρι οὗ, HDT. 7, 225, cette situation se prolongea jusqu’au moment où, etc. ; συνεστηκὸς στράτευμα, DÉM. 93 fin, armée permanente ; cf. DÉM. 92, 23 ; 101, 8 ; στρατόπεδα συνεστῶτα, HDN 6, 56, camps permanents ; ἱππικὸν συνεστηκός, XÉN. An. 7, 6, 26, corps de cavalerie formé ; οἱ ἔτι συνεστῶτες, PLUT. Sert. 20, ceux qui tiennent encore bon ;
V se contracter, se resserrer ; en parl. de liquides, se figer, se coaguler : συνίσταται τὸ αἷμα, ARSTT. H.A. 3, 6, le sang se coagule ; en gén. συνεστηκυῖα χιών, POL. 3, 55, 2, neige devenue solide ou dure ; κοιλίη συνίσταται, HPC. 267, 3, le ventre se resserre ; τοῦ ἀέρος συνισταμένου, PLUT. Ant. 40, lorsque le temps devint froid ; fig. τοῦ σκυθρωποῦ καὶ ξυνεστῶτος φρενῶν, EUR. Alc. 797, de l’âme sombre et serrée ;
Moy. συνίσταμαι (f. συστήσομαι, ao. συνεστησάμην) :
I tr. :
1 constituer pour soi, former ou organiser pour soi : σφηκῶνας, ARSTT. H.A. 9, 41, se fabriquer des ruches, en parl. des abeilles ; πόλιν, PLAT. Phædr. 269 c, se bâtir une ville ; δυναστείαν, POL. 2, 13, 3, fonder sa puissance ; βουλήν, PLUT. Sol. 19, instituer un sénat ; ζῷα, LUC. Prom. 12, créer des animaux ; ἄνθρωπον, LUC. Herm. 20, créer un homme ; ἑορτήν, APD. 3, 14, 6, instituer une fête ; ναυτικὰς δυνάμεις, POL. 1, 25, 5, se pourvoir de forces navales ; μισθοφόρους, POL. 4, 60, 5, se procurer des mercenaires ;
2 t. de math. construire (une figure) EUCL. Elem. 1, 1, 7 ;
3 entreprendre : πόλεμον, ISOCR. 217 e, une guerre ; μάχην, APD. 2, 5, 10, engager un combat ; πολιορκίαν, POL. 1, 30, 5, entreprendre un siège ; κίνδυνον, POL. 3, 106, 4 ; DS. 1, 18, affronter un danger ;
II intr. (v. ci-dessus).
A tr. (aux temps suiv. : prés., impf. συνίστην, fut. συστήσω, ao.1 συνέστησα, pf. συνέστακα [τᾰ]) placer debout avec ou en même temps, d’où :
I placer ensemble, réunir, rassembler : τὰς ἄρκυς καὶ τὰ δίκτυα, XÉN. Cyn. 6, 12, dresser, tendre les rets et les filets ; τοὺς ἐκ τῆς τροπῆς σκεδασθέντας σ. DH. 8, 18, rallier les fuyards dispersés ;
II constituer, instituer : σ. τισὶν ἡγεμόνα, POL. 2, 24, 6, donner un chef à une troupe ; στρατιώτας τινί, DS. 17, 64, mettre des soldats à la disposition de qqn ; σ. ἀντίπαλον ἑαυτῷ, XÉN. Cyr. 6, 1, 26, (Cyrus comprenant que son adversaire était parti afin de) réunir des troupes contre lui ; au pass. συσταθεὶς συνήγορος, PLUT. M. 840 e, ayant été institué comme défenseur (dans un procès) ;
III rassembler, réunir, associer pour une entreprise commune (combat, guerre, conjuration) : τινὰς ἐπί τινι, HDT. 6, 74 ; 3, 84 ; τινὰς ἐπί τινα, PLUT. Cim. 1, 6 ; PAUS. 2, 9, 3, coaliser un peuple, un parti contre qqn ; τὰς πόλεις πρὸς ἀλλήλας, XÉN. Hell. 3, 5, 2, coaliser les villes les unes avec les autres (contre les Lacédémoniens) ; avec le rég. du but : τινὰς ἐπὶ πρᾶξιν, PLUT. Lyc. 5 ; ἐς ξυνωμοσίαν, THC. 6, 16 ; 8, 48, rassembler des peuples, qqes personnes pour une entreprise, pour une conjuration ; Ἀσίην πᾶσαν ἑωυτῷ, HDT. 1, 103, rassembler (autour de soi) toute l’Asie, soumettre toute l’Asie ;
IV réunir à, mettre en relation : τινί τινα, XÉN. Conv. 5, 63 ; Œc. 3, 14 ; Mem. 1, 6, 14 ; PLAT. Charm. 155 b, Theag. 122 a, etc. mettre une personne en relation avec une autre, la lui recommander ; au pass. συνεστάθη Κύρῳ, XÉN. An. 3, 18, il fut présenté ou recommandé à Cyrus ; cf. XÉN. An. 5, 9, 23 ; DÉM. 1241, 7, etc. ; t. de droit συνιστάναι τινά, DÉM. 1029, 26 ; 1032, 27, présenter à un banquier le mandataire chargé de recevoir un paiement ;
V composer, réunir en un tout par l’assemblage des parties, d’où faire naître, créer, produire : ζῷον ἔμψυχον, PLAT. Tim. 91 a, un être animé ; ὀστοῦν, PLAT. Tim. 73 e, un os ; τὴν ὀλιγαρχίαν, THC. 8, 48, constituer l’oligarchie ; ἐκ δημοκρατίας καὶ μοναρχίας τὴν πολιτείαν, ARSTT. Pol. 2, 3, 13, constituer le gouvernement d’un mélange de démocratie et de monarchie ; μαντικήν, HDT. 2, 49, instituer l’art divinatoire ; μύθους, ARSTT. Poet. 17, 1, composer des fables ; σ. ἐπί τινι θάνατον, HDT. 3, 71, comploter la mort de qqn ; πόλεμον ἐπί τινα, DÉM. 191, 13, provoquer une guerre contre qqn ;
VI rassembler, resserrer, d’où :
1 contracter, plisser, rider : τὸ πρόσωπον, PLUT. M. 152 b, etc. le visage ;
2 faire coaguler : τὸ γάλα, POL. 1, 25, 1, le lait ;
3 rendre compact, solide : τὸ σῶμα, HPC. 1245, 8, le corps ; ἴχνη, XÉN. Cyn. 5, 3, donner de la consistance à des traces de pas (du gibier) ;
4 fig. donner de la consistance, d’où : σ. τὰς τιμὰς τοῦ σίτου, DÉM. 1285, 6, élever ou hausser le prix du blé ;
VII produire, prouver, montrer : εὔνοιαν, POL. 4, 5, 6, de la bienveillance ; θεοῦ δικαιοσύνην, NT. Rom. 3, 5, montrer la justice de Dieu ; suivi de ὅτι, POL. 3, 108, 4 ; avec une propos. inf. DS. 1, 96 ; 13, 91 ; 14, 45 ;
B intr. (aux temps suiv. : ao.2 συνέστην, pf. συνέστηκα, pl.q.pf. συνειστήκειν et au moy.) :
I se tenir ensemble, XÉN. Cyn. 6, 16 ; Cyr. 2, 1, 29 ; ἁθρόοι συστάντες, XÉN. An. 7, 3, 47 ; ou συνεστῶτες, PLAT. Lys. 203 a, se tenant réunis en masse ;
II avec idée d’hostilité, se rapprocher, se rencontrer, en venir aux mains : πολέμοιο συνεσταότος, IL. 14, 96, lorsque le combat fut engagé (seul ex. de ce mot dans Hom.) ; cf. THC. 1, 15 ; DÉM. 230, 27 ; POL. 3, 2, 1 ; PLUT. Tim. 37 ; μάχης συνεστεώσης, HDT. 1, 74, le combat s’étant engagé ; κρατερὰ μάχη συνέστη, PLUT. Cim. 13, un combat acharné s’engagea ; fig. συνίστασθαί τινι, s’engager dans un combat avec qqn, se quereller, se disputer : συνεστηκότων τῶν στρατηγῶν, HDT. 8, 79, tandis que les généraux se querellaient ; γνῶμαι συνέστασαν, HDT. 1, 208 ; 7, 142, les opinions se contredisaient, étaient opposées ; avec le dat. σ. τινί, HDT. 6, 108, lutter contre qqn ; σ. ταύτῃ τῇ γνώμῃ, HDT. 4, 132, combattre cette opinion (cette interprétation) ; p. suite, tenir ferme, tenir bon, HDT. 1, 214 ; 6, 29 ; THC. 4, 96 ; POL. 14, 8, 9, etc. ; fig. λιμῷ σ. HDT. 7, 170, lutter contre la faim ; σ. πόνῳ, HDT. 8, 74 ; λιμῷ καὶ καμάτῳ, HDT. 9, 89, lutter contre une épreuve, contre la faim et la fatigue ; cf. SOPH. O.C. 514 ;
III être engagé ou s’engager dans une liaison amicale, entrer en relation avec, d’où :
1 être lié par mariage, SOPH. Tr. 28 ;
2 assister qqn. dat. M. TYR. 10, 8 ;
3 être attaché comme ami, ou disciple, ou partisan à, dat. ISOCR. Ep. 4, 8 ;
4 conspirer avec, dat. THC. 2, 88 ; 3, 70, etc. ; οὐδὲν ἐν τῇ πόλει ξυνιστάμενον, AR. Eq. 863, aucune conjuration dans la ville ; d’où en gén. se concerter : οἱ ξυνεστῶτες, THC. 8, 66, les conjurés ; σ. μετά τινος, DÉM. 917, 13, se concerter avec qqn ; abs. XÉN. Hell. 2, 1, 1 ; 4, 4, 1 ; σ. πρός τινα, THC. 1, 1 ; XÉN. Hell. 4, 2, 1 ; πρὸς τὰς μεγίστας πόλεις, THC. 1, 15, s’unir à qqn, aux plus grands États ;
IV se constituer, d’où :
1 se former, s’organiser par un rassemblement : σύλλογοι ἐγένοντο καὶ κύκλοι συνίσταντο, XÉN. An. 5, 7, 2, il se formait des rassemblements et des groupes s’organisaient ;
2 se former par la réunion de plusieurs parties, avec ἐκ et le gén. PLAT. Tim. 54 c ; ARSTT. Nic. 6, 7, 4 ; PLUT. Num. 17 ; au pf. être formé, constitué : ἐξ οἰκιῶν, XÉN. Mem. 3, 6, 14, de maisons, en parl. d’une ville ;
3 p. suite, se former, se constituer, naître, au propre, ARSTT. H.A. 5, 31 ; 6, 10 ; ξυνεστὼς στρατός, EUR. I.A. 87, armée rassemblée, prête à partir ; en parl. de plantes, TH. C.P. 4, 4, 10 ; d’arbres, TH. C.P. 2, 1, 5 ; de fruits, TH. H.P. 3, 18, 6, etc. ; fig. συνιστάμενον καὶ φυόμενον κακόν, DÉM. 245, 24, mal qui se forme et se développe ;
4 p. ext. prendre de la consistance, être consistant, ferme, solide : σώματα συνεστηκότα, XÉN. Cyn. 7, 8, corps solidement constitués ; p. anal. συνεστῶτες εὖ μῦθοι, ARSTT. Poet. 7, 7, fables bien composées ;
5 p. suite, se maintenir, être durable : τοῦτο συνεστήκεε μέχρι οὗ, HDT. 7, 225, cette situation se prolongea jusqu’au moment où, etc. ; συνεστηκὸς στράτευμα, DÉM. 93 fin, armée permanente ; cf. DÉM. 92, 23 ; 101, 8 ; στρατόπεδα συνεστῶτα, HDN 6, 56, camps permanents ; ἱππικὸν συνεστηκός, XÉN. An. 7, 6, 26, corps de cavalerie formé ; οἱ ἔτι συνεστῶτες, PLUT. Sert. 20, ceux qui tiennent encore bon ;
V se contracter, se resserrer ; en parl. de liquides, se figer, se coaguler : συνίσταται τὸ αἷμα, ARSTT. H.A. 3, 6, le sang se coagule ; en gén. συνεστηκυῖα χιών, POL. 3, 55, 2, neige devenue solide ou dure ; κοιλίη συνίσταται, HPC. 267, 3, le ventre se resserre ; τοῦ ἀέρος συνισταμένου, PLUT. Ant. 40, lorsque le temps devint froid ; fig. τοῦ σκυθρωποῦ καὶ ξυνεστῶτος φρενῶν, EUR. Alc. 797, de l’âme sombre et serrée ;
Moy. συνίσταμαι (f. συστήσομαι, ao. συνεστησάμην) :
I tr. :
1 constituer pour soi, former ou organiser pour soi : σφηκῶνας, ARSTT. H.A. 9, 41, se fabriquer des ruches, en parl. des abeilles ; πόλιν, PLAT. Phædr. 269 c, se bâtir une ville ; δυναστείαν, POL. 2, 13, 3, fonder sa puissance ; βουλήν, PLUT. Sol. 19, instituer un sénat ; ζῷα, LUC. Prom. 12, créer des animaux ; ἄνθρωπον, LUC. Herm. 20, créer un homme ; ἑορτήν, APD. 3, 14, 6, instituer une fête ; ναυτικὰς δυνάμεις, POL. 1, 25, 5, se pourvoir de forces navales ; μισθοφόρους, POL. 4, 60, 5, se procurer des mercenaires ;
2 t. de math. construire (une figure) EUCL. Elem. 1, 1, 7 ;
3 entreprendre : πόλεμον, ISOCR. 217 e, une guerre ; μάχην, APD. 2, 5, 10, engager un combat ; πολιορκίαν, POL. 1, 30, 5, entreprendre un siège ; κίνδυνον, POL. 3, 106, 4 ; DS. 1, 18, affronter un danger ;
II intr. (v. ci-dessus).
➳ Pf. συνέστακα [τᾰ] au sens trans. SEXT. M. 7, 109 ; JAMBL. V. Pyth. 261 ; ANTH. 11, 139 ; pf. part. att. συνεστώς, ῶσα, ώς ou ός, PLAT. Tim. 56 b ; ion. συνεστεώς, εῶσα, εώς, HDT. 1, 74, etc. ; épq. gén. sg. masc. συνεσταότος, IL. 14, 96.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
also συνιστάνω (Plb. 4.82.5, J. BJ Prooem. 5, Sor. 1.126 (Pass.)); συνιστάω (Arist. GA 777a6, Pr. 928a9, Conon 48, 2 Ep. Cor. 6.4; impf. συνίστα Plb. 3.43.11, dub. in D.H. 8.18); impf. συνίστην, fut. συστήσω, aor.1 συνέστησα ; trans. pf. συνέστακα, found only in later texts, PSI 9.1035.14 (ii AD), S.E. M. 7.109, AP 11.139 (Lucill.), Iamb. VP 35.261 : — set together, combine, τὰς χορδὰς ἀλλήλαις Pl. R. 412a; τὰς ἄρκυς καὶ τὰ δίκτυα f.l. in X. Cyn. 6.12.
combine, associate, unite, σ. τοὺς Ἀρκάδας ἐπὶ τῇ Σπάρτῃ Hdt. 6.74, cf. 3.84; Πελοποννήσου τὰ δυνατώτατα Th. 6.16; ταύτας (sc. τὰς πόλεις) Isoc. 5.30; πόλεις πρὸς ἀλλήλας X. HG 3.5.2; τοὺς ἐπιτηδείους ἐς ξυνωμοσίαν Th. 8.48; τὰ πάντα ἀριθμοῖς S.E. M. 7.109. σ. Ἀσίην ἑωυτῷ unite Asia in dependence on himself, Hdt. 1.103; μαντικὴν ἑωυτῷ συστῆσαι bring prophetic art into union with himself, i.e.
win, acquire it, Id. 2.49; σ. τινὰ ἀντίπαλον ἑαυτῷ X. Cyr. 6.1.26; σ. τισὶν ἡγεμόνα Plb. 2.24.6, cf. 3.42.6, 15.5.5.
put together, organize, frame, ζῷον ἔμψυχον Pl. Ti. 91a; τέχνην Id. Smp. 186e; πρᾶγμα ὁτιοῦν ἐκ μοχθηρῶν καὶ χρηστῶν σ. Id. Plt. 308c; σ. τὴν ὀλιγαρχίαν Th. 8.48; ἐκ δημοκρατίας καὶ μοναρχίας τὴν πολιτείαν Arist. Pol. 1266a23, cf. 1284b18; ἑταιρείαν Lex ap. D. 46.26; — Med., τοῖς ἑτέραν αἵρεσιν (school) συστησαμένοις Gal. 15.505; οἱ συνιστάμενοι τὰς τέχνας ib. 449; θεωρήματα συνίστασθαι Id. 16.725.
contrive, σ. θάνατον ἐπί τινι Hdt. 3.71; ἐφ’ ἡμᾶς πόλεμον D. 15.3; ἐπίθεσιν ἐπὶ τοὺς Σπαρτιάτας Arist. Pol. 1306b35; σ. τιμάς settle prices, D. 56.7. Med. in these senses, τὸ ὅλον συνίστασθαι Pl. Phdr. 269c; τὸ δεῖπνον Diph. 43.5; mostly aor.1, μὴ ἐκ χρηστῶν καὶ κακῶν ἀνθρώπων συστήσηται πόλιν Pl. Plt. 308d; οὐρανόν Id. Ti. 32b; πᾶν τόδε ib. 69c, cf. R. 530a; πόλεμον Isoc. 10.49, Plb. 2.1.1; σ. μοι μάχην PTeb. 44.14 (ii BC); πολιορκίαν Plb. 1.30.5; κίνδυνον Id. 3.106.4; παρατάξεις D.S. 1.18; ἀντιλογίαν πρός με PGrenf. 1.38.8 (ii/i BC), cf. PSI 3.167.14 (ii BC), Mitteis Chr. 31 iv 21 (ii BC); ἀηδίαν PLond. 2.342.6 (ii AD), BGU 22.15 (ii AD); οὐδένα λόγον συνισταμένη πρὸς ἡμᾶς rendering no account to us. PAmh. 2.31.17 (ii BC), cf. PRein. 18.33 (ii BC); σ. ἀγῶνας Plu. Fab. 19; ἑορτήν Apollod. 3.14.6; ναυτικὰς δυνάμεις, μισθοφόρους, Plb. 1.25.5, 4.60.5; also, arrange in order of battle, rally, Id. 3.43.11, dub. in D.H. 8.18.
Math., erect two straight lines from points on a given straight line so as to meet and form a triangle, in Pass., Arist. Mete. 376a2, b2, cf. Euc. 1.7, Papp. 106.12; of two arcs of great circles on a sphere, Id. 476.19, 22. of an author, compose, μύθους, τὴν Ὀδύσσειαν, etc., Arist. Po. 1455a22, 1451a29, etc.
bring together as friends, introduce or recommend one to another, τινάς τινι Pl. La. 200d, cf. X. Smp. 4.63; ἵνα τῳ τῶν… σοφιστῶν… συστήσω τουτονί, as a pupil, Pl. Thg. 122a; τινὰ ἰατρῷ σ. περὶ τῆς ἀσθενείας Id. Chrm. 155b; σύστησον αὐτοὺς… ὅπως πλέωσι PCair. Zen. 2.2 (iii BC), cf. 195.6 (iii BC), PMich. Zen. 6.2, 3 (iii BC, Act. and Pass.); — Pass., συνεστάθη Κύρῳ X. An. 3.1.8; Κύρῳ συσταθησόμενος ib. 6.1.23, cf. PCair. Zen. 447.1, 11 (iii BC), Phld. Acad. Ind. p. 49 M. ; ἔχειν τινὰ συνεσταμένον, συνιστάμενον, regard him as introduced or recommended, POxy. 787 (i AD), PHolm. p. 42.
recommend, secure approval of a course of action, SIG 679.90 (Magn. Mae., ii BC); — Med., recommend persons for appointment, PLond. 3.1249.7 (iv AD). τὸ οἰκεῖον συνιστάναι bring about intimacy, Men. 602.
place in the charge of, συνέστησεν ὁ ἀρχιδεσμώτης τῷ Ἰωσὴφ αὐτούς LXX Ge. 40.4; συνέστησά σοι Χαιράμμωνα δοῦλον πρὸς μάθησιν σημείων POxy. 724.2 (ii AD).
appoint to a charge, LXX Nu. 27.23; appoint a representative, σ. ἀντ’ ἐμαυτῆς τὸν ἕτερον ἐμοῦ ἀδελφόν PTeb. 317.10 (ii AD); συνέστησά σε φροντιοῦντά μου τῶν ὑπαρχόντων BGU 300.3, cf. 20 (ii AD); — Pass., Sammelb. 4512.39 (ii BC); ἐπίτροπος συσταθείς CPHerm. 55.5 (iii AD); συσταθεὶς συνήγορος Plu. 2.840e. of a debtor, offer another as a guarantee, τινί τινα Isoc. 17.37; c. inf., συστήσαντος ἀποδοῦναι introduce the party who was to pay, D. 41.16, cf. ib. 6; c. acc. rei, guarantee a loan, ἃς (sc. δραχμὰς) συνέστησεν Ἀρτεμίδωρος ἀργυ(ρίου) ρ’ PCair. Zen. 326.167 (iii BC); ἃς (sc. δραχμὰς) παρὰ Ἱέρωνος συνεστήσαμεν PMich. Zen. 61.28 (iii BC); Σέλευκός μου αὐτοὺς (sc. τοὺς τρεῖς στατῆρας) ἐκκέκρουκε λέγων ὅτι συνέστακας ἑαυτῷ PFay. 109.9 (i AD).
make solid or firm, brace up, τὸ σῶμα Hp. Aph. 3.17, cf. Thphr. CP 1.8.3; σ. [τὰ ἴχνη] sets them, X. Cyn. 5.3; ὑπὲρ τοῦ συνεστῶτος [τοῦ τείχους], i.e. the unbroken part, Jul. Or. 2.64c; contract, condense, opp. διακρίνω or διαλύω, Arist. GC 336a4, Cael. 280a12; of liquids, make them congeal, curdle, γάλα Poll. 1.251; φλέγμα Hp. Vict. 2.54 (v.l.); metaph, συστήσας τὸ πρόσωπον with a frown, Plu. 2.152b.
exhibit, give proof of, εὔνοιαν Plb. 4.5.6; σ. ὅτι… Id. 3.108.4; c. acc. et inf., D.S. 14.45; c. part., σ. τινὰς ὄντας Id. 13.91.
prove, establish, Phld. Sign. 4, Rh. 1.112S. Pass., with aor.2 Act. συνέστην ; pf. συνέστηκα, part. συνεστηκώς, contr. συνεστώς, ῶσα, ώς or ός (Pl. Ti. 56b), Ion. συνεστεώς, εῶσα (neut. not found), Hdt. 1.74, 6.108; fut. συσταθήσομαι X. An. 6.1.23, Arist. Mete. 376a2; fut. Med. ξυστήσομαι A. Th. 435, 509, 672, Pl. Ti. 54c; aor. Pass. συνεστάθην [α] X. An. 3.1.8, al., PCair. Zen. 447.1, 11 (iii BC), PTeb. 27.35 (ii BC), etc. : — stand together, περὶ τὸν τρίποδα (of statues) Hdt. 8.27; opp. διΐστασθαι, X. Cyn. 6.16; of soldiers, form in order of battle, Id. An. 5.7.16, 6.5.28, al. ; συστάντες ἁθρόοι ib. 7.3.47. in hostile sense, to be joined, of battle, once in Hom., πολέμοιο συνεσταότος Il. 14.96; τῆς μάχης συνεστεώσης Hdt. 1.74; πόλεμος ξυνέστη Th. 1.15, cf. Hdt. 7.144, 8.142; περὶ ταῦτα μάχη τις συνέστηκεν Pl. Sph. 246c; τοῦτο συνεστήκεε this combat continued, Hdt. 7.225. of persons, συνίστασθαί τινι meet in fight, be cngaged with, A. Th. 509, Hdt. 6.108, Ar. V. 1031; θνατὸς δ’ ἀθανάτῳ συστήσομαι AP 5.92 (Rufin.); τινὶ ξ.… ἐν μάχῃ E. Supp. 847; ξυσταθέντα διὰ μάχης Id. Ph. 755; συνεστάναι μαχομένους Hdt. 1.214; συνέστασαν χρόνον ἐπὶ πολλόν Id. 6.29; metaph, συνεστήκεε δὲ ταύτῃ τῇ γνώμῃ ἡ Γωβρύεω was at odds with…, Id. 4.132; abs., συνεστηκότων τῶν στρατηγῶν when the generals were at issue, Id. 8.79; γνῶμαι μὲν αὗται συνέστασαν Id. 1.208, cf. 7.142; συνίσταται ἐπ’ ἐμέ makes a dead set at me, Men. Sam. 211.
to be involved or implicated in a thing, λιμῷ, πόνῳ, λιμῷ καὶ καμάτῳ, Hdt. 7.170, 8.74, 9.89; ἀλγηδόνος ᾇ ξυνέστας S. OC 514 (lyr.); συνεστῶτες ἀγῶνι ναυτικῷ Th. 4.55; καρτερᾷ μάχῃ ib. 96. of friends, form a league or union, band together, Id. 6.21, 33, etc. ; κατὰ σφᾶς αὐτοὺς ξ. Id. 2.88; ἀλλήλοις X. HG 2.1.1; ξυνίστασθαι πρὸς ἑκατέρους league themselves with one side or the other, Th. 1.1, cf. 15; μετά τινος D. 34.34, etc. ; ἐπί τινας against them, Lys. 22.17, cf. 30.10 (abs.); καί μ’ οὐ λέληθεν οὐδὲν ἐν τῇ πόλει ξυνιστάμενον no conspiracy, Ar. Eq. 863, cf. X. Cyr. 1.1.2; οἱ συνιστάμενοι the conspirators, Ar. Lys. 577 (anap.); τὸ ξυνεστηκός Th. 8.66. generally, to be connected or allied, as by marriage, c. acc. cogn., λέχος Ἡρακλεῖ ξυστᾶσα S. Tr. 28; in magic, συνιστάνου… τοῖς… θεοῖς put yourself into connexion with…, PMagLeid. W. 1.29; συσταθεὶς πρὸ<ς> τὸν ἥλιον PMagPar. 1.168; in law, Αὐρηλία Βησοῦς μετὰ συνεστῶτος Αὐρηλίου Θέωνος A. B.
acting with A. T., POxy. 912.4 (iii AD), cf. Sammelb. 7338.5 (iii/iv AD). of an assembly, to be in session, ἔτι τῆς ἐκκλησίας συνεστώσης Plu. Nic. 28; τῆς τῶν Νεμείων πανηγύρεως σ. Id. Phil. 11; οἱ τὴν σύνοδον συνεσταμένοι εἰς τὸ ἐν Σήτει ἱερόν OGI 111.25 (Egypt, ii BC).
to come or be put together, of parts, συνιστάμεν’ ἄλλοθεν ἄλλα Emp. 35.6, cf. E. Fr. 910.6 (anap.), Pl. R. 530a; ἐπειδὴ πάντα συνειστήκει X. Cyr. 6.1.54; σ. ἐξ ὀλιγίστων μερῶν Pl. Ti. 56b, cf. 54c; ἡ πόλις ἐξ οἰκιῶν σ. X. Mem. 3.6.14; ἐξ ὧν ὁ κόσμος σ. Arist. EN 1141b2; esp. in military sense, ξυνεστὼς στρατός an organized army, E. IA 87; ἱππικὸν συνεστηκός an organized force of cavalry, X. An. 7.6.26; τὸ συνεστηκὸς στράτευμα the organized force, D. 8.17, 46. of a play, to be composed, Arist. Po. 1453b4; ἡ πολιτεία (compared to a tragedy) συνέστηκε μίμησις τοῦ καλλίστου βίου Pl. Lg. 817b.
arise, take shape or body, τὸ συνιστάμενον κακόν D. 18.62, cf. 6.35; πόλις οὕτω συστᾶσα Pl. R. 546a; ἐνταῦθα συνίστανται [ψύλλαι] Arist. HA 556b26, cf. Thphr. CP 4.44.10, Sor. 2.37, al., Gal. Vict. Att. 9; σ. ἀπό τινος arise from…, Phld. Ir. p. 76W. in aor.2 and pf., come into existence, exist, μεγάλη συνέστη δύναμις βασιλέων Pl. Ti. 25a; συμμαχία ἡ περὶ Κόρινθον συστᾶσα Isoc. 4.142; τοῦ καιροῦ τῆς τῶν γενημάτων συναγωγῆς συνεστηκότος PSI 3.173.12 (ii BC); κεχωρίσθαι ἀπ’ ἀλλήλων τῆς συστάσης αὐτοῖς συμβιώσεως BGU 1102.9 (i BC); οἰκία… σὺν τοῖς συνεστῶσι μέτροις καὶ πηχισμοῖς καὶ συνεστῶσι θεμελίοις Sammelb. 5247.6, 11 (i AD).
to be compact, solid, firm, οὔτε σκιδνάμενον οὔτε συνιστάμενον Parm. 2.4; συνεστῶτα σώματα, of animals in good condition, X. Cyn. 7.8, cf. Pl. Ti. 83a; acquire substance or consistency, of eggs, Arist. HA 567a28; of blood, honey, milk, ib. 516a5, 554a6, Hp. Vict. 2.51; of the embryo, συνίσταται καὶ λαμβάνει τὴν οἰκείαν μορφήν Arist. GA 733b20; of the brain, ib. 744a22; of the bowels, Hp. Epid. 3.17. αʹ, Coac. 589; ῥεῦμα συνεστηκός concentrated, Id. Medic. 7; συνεστηκυῖα χιών congealed, frozen, Plb. 3.55.2.
to be contracted, συνεστῶτι τῷ προσώπῳ frowning, Plu. Demetr. 17; τοῦ ξυνεστῶτος φρενῶν (cf. σύστασις B. 11.3) E. Alc. 797; συνεστηκώς absorbed in thought, Men. Pk. 291. συνέστηκε c. acc. et inf., it is well known that…, = Lat. constat, Marcian. Peripl. 1 Prooem.
to be weighed together, συνεστάθη Inscr.Délos 1423 Aa i17, 1429 B i3 (ii BC).
combine, associate, unite, σ. τοὺς Ἀρκάδας ἐπὶ τῇ Σπάρτῃ Hdt. 6.74, cf. 3.84; Πελοποννήσου τὰ δυνατώτατα Th. 6.16; ταύτας (sc. τὰς πόλεις) Isoc. 5.30; πόλεις πρὸς ἀλλήλας X. HG 3.5.2; τοὺς ἐπιτηδείους ἐς ξυνωμοσίαν Th. 8.48; τὰ πάντα ἀριθμοῖς S.E. M. 7.109. σ. Ἀσίην ἑωυτῷ unite Asia in dependence on himself, Hdt. 1.103; μαντικὴν ἑωυτῷ συστῆσαι bring prophetic art into union with himself, i.e.
win, acquire it, Id. 2.49; σ. τινὰ ἀντίπαλον ἑαυτῷ X. Cyr. 6.1.26; σ. τισὶν ἡγεμόνα Plb. 2.24.6, cf. 3.42.6, 15.5.5.
put together, organize, frame, ζῷον ἔμψυχον Pl. Ti. 91a; τέχνην Id. Smp. 186e; πρᾶγμα ὁτιοῦν ἐκ μοχθηρῶν καὶ χρηστῶν σ. Id. Plt. 308c; σ. τὴν ὀλιγαρχίαν Th. 8.48; ἐκ δημοκρατίας καὶ μοναρχίας τὴν πολιτείαν Arist. Pol. 1266a23, cf. 1284b18; ἑταιρείαν Lex ap. D. 46.26; — Med., τοῖς ἑτέραν αἵρεσιν (school) συστησαμένοις Gal. 15.505; οἱ συνιστάμενοι τὰς τέχνας ib. 449; θεωρήματα συνίστασθαι Id. 16.725.
contrive, σ. θάνατον ἐπί τινι Hdt. 3.71; ἐφ’ ἡμᾶς πόλεμον D. 15.3; ἐπίθεσιν ἐπὶ τοὺς Σπαρτιάτας Arist. Pol. 1306b35; σ. τιμάς settle prices, D. 56.7. Med. in these senses, τὸ ὅλον συνίστασθαι Pl. Phdr. 269c; τὸ δεῖπνον Diph. 43.5; mostly aor.1, μὴ ἐκ χρηστῶν καὶ κακῶν ἀνθρώπων συστήσηται πόλιν Pl. Plt. 308d; οὐρανόν Id. Ti. 32b; πᾶν τόδε ib. 69c, cf. R. 530a; πόλεμον Isoc. 10.49, Plb. 2.1.1; σ. μοι μάχην PTeb. 44.14 (ii BC); πολιορκίαν Plb. 1.30.5; κίνδυνον Id. 3.106.4; παρατάξεις D.S. 1.18; ἀντιλογίαν πρός με PGrenf. 1.38.8 (ii/i BC), cf. PSI 3.167.14 (ii BC), Mitteis Chr. 31 iv 21 (ii BC); ἀηδίαν PLond. 2.342.6 (ii AD), BGU 22.15 (ii AD); οὐδένα λόγον συνισταμένη πρὸς ἡμᾶς rendering no account to us. PAmh. 2.31.17 (ii BC), cf. PRein. 18.33 (ii BC); σ. ἀγῶνας Plu. Fab. 19; ἑορτήν Apollod. 3.14.6; ναυτικὰς δυνάμεις, μισθοφόρους, Plb. 1.25.5, 4.60.5; also, arrange in order of battle, rally, Id. 3.43.11, dub. in D.H. 8.18.
Math., erect two straight lines from points on a given straight line so as to meet and form a triangle, in Pass., Arist. Mete. 376a2, b2, cf. Euc. 1.7, Papp. 106.12; of two arcs of great circles on a sphere, Id. 476.19, 22. of an author, compose, μύθους, τὴν Ὀδύσσειαν, etc., Arist. Po. 1455a22, 1451a29, etc.
bring together as friends, introduce or recommend one to another, τινάς τινι Pl. La. 200d, cf. X. Smp. 4.63; ἵνα τῳ τῶν… σοφιστῶν… συστήσω τουτονί, as a pupil, Pl. Thg. 122a; τινὰ ἰατρῷ σ. περὶ τῆς ἀσθενείας Id. Chrm. 155b; σύστησον αὐτοὺς… ὅπως πλέωσι PCair. Zen. 2.2 (iii BC), cf. 195.6 (iii BC), PMich. Zen. 6.2, 3 (iii BC, Act. and Pass.); — Pass., συνεστάθη Κύρῳ X. An. 3.1.8; Κύρῳ συσταθησόμενος ib. 6.1.23, cf. PCair. Zen. 447.1, 11 (iii BC), Phld. Acad. Ind. p. 49 M. ; ἔχειν τινὰ συνεσταμένον, συνιστάμενον, regard him as introduced or recommended, POxy. 787 (i AD), PHolm. p. 42.
recommend, secure approval of a course of action, SIG 679.90 (Magn. Mae., ii BC); — Med., recommend persons for appointment, PLond. 3.1249.7 (iv AD). τὸ οἰκεῖον συνιστάναι bring about intimacy, Men. 602.
place in the charge of, συνέστησεν ὁ ἀρχιδεσμώτης τῷ Ἰωσὴφ αὐτούς LXX Ge. 40.4; συνέστησά σοι Χαιράμμωνα δοῦλον πρὸς μάθησιν σημείων POxy. 724.2 (ii AD).
appoint to a charge, LXX Nu. 27.23; appoint a representative, σ. ἀντ’ ἐμαυτῆς τὸν ἕτερον ἐμοῦ ἀδελφόν PTeb. 317.10 (ii AD); συνέστησά σε φροντιοῦντά μου τῶν ὑπαρχόντων BGU 300.3, cf. 20 (ii AD); — Pass., Sammelb. 4512.39 (ii BC); ἐπίτροπος συσταθείς CPHerm. 55.5 (iii AD); συσταθεὶς συνήγορος Plu. 2.840e. of a debtor, offer another as a guarantee, τινί τινα Isoc. 17.37; c. inf., συστήσαντος ἀποδοῦναι introduce the party who was to pay, D. 41.16, cf. ib. 6; c. acc. rei, guarantee a loan, ἃς (sc. δραχμὰς) συνέστησεν Ἀρτεμίδωρος ἀργυ(ρίου) ρ’ PCair. Zen. 326.167 (iii BC); ἃς (sc. δραχμὰς) παρὰ Ἱέρωνος συνεστήσαμεν PMich. Zen. 61.28 (iii BC); Σέλευκός μου αὐτοὺς (sc. τοὺς τρεῖς στατῆρας) ἐκκέκρουκε λέγων ὅτι συνέστακας ἑαυτῷ PFay. 109.9 (i AD).
make solid or firm, brace up, τὸ σῶμα Hp. Aph. 3.17, cf. Thphr. CP 1.8.3; σ. [τὰ ἴχνη] sets them, X. Cyn. 5.3; ὑπὲρ τοῦ συνεστῶτος [τοῦ τείχους], i.e. the unbroken part, Jul. Or. 2.64c; contract, condense, opp. διακρίνω or διαλύω, Arist. GC 336a4, Cael. 280a12; of liquids, make them congeal, curdle, γάλα Poll. 1.251; φλέγμα Hp. Vict. 2.54 (v.l.); metaph, συστήσας τὸ πρόσωπον with a frown, Plu. 2.152b.
exhibit, give proof of, εὔνοιαν Plb. 4.5.6; σ. ὅτι… Id. 3.108.4; c. acc. et inf., D.S. 14.45; c. part., σ. τινὰς ὄντας Id. 13.91.
prove, establish, Phld. Sign. 4, Rh. 1.112S. Pass., with aor.2 Act. συνέστην ; pf. συνέστηκα, part. συνεστηκώς, contr. συνεστώς, ῶσα, ώς or ός (Pl. Ti. 56b), Ion. συνεστεώς, εῶσα (neut. not found), Hdt. 1.74, 6.108; fut. συσταθήσομαι X. An. 6.1.23, Arist. Mete. 376a2; fut. Med. ξυστήσομαι A. Th. 435, 509, 672, Pl. Ti. 54c; aor. Pass. συνεστάθην [α] X. An. 3.1.8, al., PCair. Zen. 447.1, 11 (iii BC), PTeb. 27.35 (ii BC), etc. : — stand together, περὶ τὸν τρίποδα (of statues) Hdt. 8.27; opp. διΐστασθαι, X. Cyn. 6.16; of soldiers, form in order of battle, Id. An. 5.7.16, 6.5.28, al. ; συστάντες ἁθρόοι ib. 7.3.47. in hostile sense, to be joined, of battle, once in Hom., πολέμοιο συνεσταότος Il. 14.96; τῆς μάχης συνεστεώσης Hdt. 1.74; πόλεμος ξυνέστη Th. 1.15, cf. Hdt. 7.144, 8.142; περὶ ταῦτα μάχη τις συνέστηκεν Pl. Sph. 246c; τοῦτο συνεστήκεε this combat continued, Hdt. 7.225. of persons, συνίστασθαί τινι meet in fight, be cngaged with, A. Th. 509, Hdt. 6.108, Ar. V. 1031; θνατὸς δ’ ἀθανάτῳ συστήσομαι AP 5.92 (Rufin.); τινὶ ξ.… ἐν μάχῃ E. Supp. 847; ξυσταθέντα διὰ μάχης Id. Ph. 755; συνεστάναι μαχομένους Hdt. 1.214; συνέστασαν χρόνον ἐπὶ πολλόν Id. 6.29; metaph, συνεστήκεε δὲ ταύτῃ τῇ γνώμῃ ἡ Γωβρύεω was at odds with…, Id. 4.132; abs., συνεστηκότων τῶν στρατηγῶν when the generals were at issue, Id. 8.79; γνῶμαι μὲν αὗται συνέστασαν Id. 1.208, cf. 7.142; συνίσταται ἐπ’ ἐμέ makes a dead set at me, Men. Sam. 211.
to be involved or implicated in a thing, λιμῷ, πόνῳ, λιμῷ καὶ καμάτῳ, Hdt. 7.170, 8.74, 9.89; ἀλγηδόνος ᾇ ξυνέστας S. OC 514 (lyr.); συνεστῶτες ἀγῶνι ναυτικῷ Th. 4.55; καρτερᾷ μάχῃ ib. 96. of friends, form a league or union, band together, Id. 6.21, 33, etc. ; κατὰ σφᾶς αὐτοὺς ξ. Id. 2.88; ἀλλήλοις X. HG 2.1.1; ξυνίστασθαι πρὸς ἑκατέρους league themselves with one side or the other, Th. 1.1, cf. 15; μετά τινος D. 34.34, etc. ; ἐπί τινας against them, Lys. 22.17, cf. 30.10 (abs.); καί μ’ οὐ λέληθεν οὐδὲν ἐν τῇ πόλει ξυνιστάμενον no conspiracy, Ar. Eq. 863, cf. X. Cyr. 1.1.2; οἱ συνιστάμενοι the conspirators, Ar. Lys. 577 (anap.); τὸ ξυνεστηκός Th. 8.66. generally, to be connected or allied, as by marriage, c. acc. cogn., λέχος Ἡρακλεῖ ξυστᾶσα S. Tr. 28; in magic, συνιστάνου… τοῖς… θεοῖς put yourself into connexion with…, PMagLeid. W. 1.29; συσταθεὶς πρὸ<ς> τὸν ἥλιον PMagPar. 1.168; in law, Αὐρηλία Βησοῦς μετὰ συνεστῶτος Αὐρηλίου Θέωνος A. B.
acting with A. T., POxy. 912.4 (iii AD), cf. Sammelb. 7338.5 (iii/iv AD). of an assembly, to be in session, ἔτι τῆς ἐκκλησίας συνεστώσης Plu. Nic. 28; τῆς τῶν Νεμείων πανηγύρεως σ. Id. Phil. 11; οἱ τὴν σύνοδον συνεσταμένοι εἰς τὸ ἐν Σήτει ἱερόν OGI 111.25 (Egypt, ii BC).
to come or be put together, of parts, συνιστάμεν’ ἄλλοθεν ἄλλα Emp. 35.6, cf. E. Fr. 910.6 (anap.), Pl. R. 530a; ἐπειδὴ πάντα συνειστήκει X. Cyr. 6.1.54; σ. ἐξ ὀλιγίστων μερῶν Pl. Ti. 56b, cf. 54c; ἡ πόλις ἐξ οἰκιῶν σ. X. Mem. 3.6.14; ἐξ ὧν ὁ κόσμος σ. Arist. EN 1141b2; esp. in military sense, ξυνεστὼς στρατός an organized army, E. IA 87; ἱππικὸν συνεστηκός an organized force of cavalry, X. An. 7.6.26; τὸ συνεστηκὸς στράτευμα the organized force, D. 8.17, 46. of a play, to be composed, Arist. Po. 1453b4; ἡ πολιτεία (compared to a tragedy) συνέστηκε μίμησις τοῦ καλλίστου βίου Pl. Lg. 817b.
arise, take shape or body, τὸ συνιστάμενον κακόν D. 18.62, cf. 6.35; πόλις οὕτω συστᾶσα Pl. R. 546a; ἐνταῦθα συνίστανται [ψύλλαι] Arist. HA 556b26, cf. Thphr. CP 4.44.10, Sor. 2.37, al., Gal. Vict. Att. 9; σ. ἀπό τινος arise from…, Phld. Ir. p. 76W. in aor.2 and pf., come into existence, exist, μεγάλη συνέστη δύναμις βασιλέων Pl. Ti. 25a; συμμαχία ἡ περὶ Κόρινθον συστᾶσα Isoc. 4.142; τοῦ καιροῦ τῆς τῶν γενημάτων συναγωγῆς συνεστηκότος PSI 3.173.12 (ii BC); κεχωρίσθαι ἀπ’ ἀλλήλων τῆς συστάσης αὐτοῖς συμβιώσεως BGU 1102.9 (i BC); οἰκία… σὺν τοῖς συνεστῶσι μέτροις καὶ πηχισμοῖς καὶ συνεστῶσι θεμελίοις Sammelb. 5247.6, 11 (i AD).
to be compact, solid, firm, οὔτε σκιδνάμενον οὔτε συνιστάμενον Parm. 2.4; συνεστῶτα σώματα, of animals in good condition, X. Cyn. 7.8, cf. Pl. Ti. 83a; acquire substance or consistency, of eggs, Arist. HA 567a28; of blood, honey, milk, ib. 516a5, 554a6, Hp. Vict. 2.51; of the embryo, συνίσταται καὶ λαμβάνει τὴν οἰκείαν μορφήν Arist. GA 733b20; of the brain, ib. 744a22; of the bowels, Hp. Epid. 3.17. αʹ, Coac. 589; ῥεῦμα συνεστηκός concentrated, Id. Medic. 7; συνεστηκυῖα χιών congealed, frozen, Plb. 3.55.2.
to be contracted, συνεστῶτι τῷ προσώπῳ frowning, Plu. Demetr. 17; τοῦ ξυνεστῶτος φρενῶν (cf. σύστασις B. 11.3) E. Alc. 797; συνεστηκώς absorbed in thought, Men. Pk. 291. συνέστηκε c. acc. et inf., it is well known that…, = Lat. constat, Marcian. Peripl. 1 Prooem.
to be weighed together, συνεστάθη Inscr.Délos 1423 Aa i17, 1429 B i3 (ii BC).
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
(ἵστημι),
1) zusammenstellen, Einen mit einem Andern in Verbindung bringen, vereinigen ; übertr., μαντικὴν ἑωυτῷ συστῆσαι, die Weissagekunst bei sich versammeln, d.i. sich erwerben, Her. 2.49 ; vgl. τὴν ἄνω Ἀσίην συστήσας ἑωυτῷ, 1.103, sich ganz Asien unterwürfig machen. – Bes.,
a) im feindlichen Sinne, an einander bringen, zum Kampfe, zum Kriege gegen Einen aufregen, τινὰ ἐπί τινι, Her. 6.74, vgl. 3.84 ; ἀντίπαλόν τινι, Xen. Cyr. 6.1.26 ; in Schlachtordnung stellen, Pol. 3.43.11.
b) im Guten, mit einander zusammenbringen, befreunden, Einen mit einem Andern bekannt machen, ihn empfehlen od. vorstellen, auch als Freund, Schüler u. dgl. auf Jemandes Seite bringen, für Einen einnehmen ; ἄλλους μοι ἑκάστοτε ξυνίστησιν, Plat. Lach. 200d ; ἰατρῷ συστῆσαι περὶ τῆς ἀσθενείας, Charm. 155b ; vgl. Xen. An. 3.1.8, 5.9.23, Cyr. 4.8.58 ; Pol. 31.20.9 ; Πελοποννήσου τὰ δυνατώτατα ξυστήσας, Thuc. 6.16 ; zu einer Verschwörung, ξυνίστασαν τοὺς ἐπιτηδείους εἰς ξυνωμοσίαν, 8.48 ; ἑταιρίαν, Dem. 46.26, in einem Gesetz ; δυνάμεις, das Heer Einem übergeben, Pol. 2.1.5, u. öfter, wie DS. 17.64.
c) zusammensetzen ; πρᾶγμα ὁτιοῦν ἐκ χρηστῶν καὶ μοχθηρῶν τινων ξυνίστησιν, Plat. Polit. 308c ; Tim. 53b u. öfter ; bes. in ein bestimmtes, geordnetes Verhältnis bringen, anordnen, einrichten ; ἥκω ὡς συστήσων ἐπὶ τῷ μάγῳ θάνατον, Her. 3.71, mit euch anzustiften, zu bereiten ; συνέστησε τὴν ἡμετέραν τέχνην, Plat. Symp. 186e, in einen festen, dauernden Zustand bringen, ordnen ; δι' ἣν αἰτίαν τὸ πᾶν τόδε ὁ ξυνιστὰς ξυνέστησεν, Tim. 29d, u. öfter ; ἐκ τῶν ὀνομάτων καὶ ῥημάτων μέγα τε καὶ ὅλον συστήσομεν, Prot. 425a ; οἱ ξυνιστάντες τὴν ὀλιγαρχίαν, Thuc. 8.48 ; παλιγκαπηλεύων καὶ συνιστὰς τὰς τιμὰς τοῦ σίτου, Dem. 56.7.
d) zusammen, ins Enge ziehen, dicht machen ; von flüssigen Dingen = gerinnen machen ; einschrumpfen lassen, in Falten ziehen, Sp.; ὀφρῦς ἀνασπῶντα καὶ συνιστάντα τὸ πρόσωπον, Plut. discr. ad. et am. 41, oft.
2) med. u. intr. tempp., zusammentreten od. geraten,
a) im feindlichen Sinne, handgemein werden, sich Einem gegenüberstellen zum Kampfe, τίς ξυστήσεται ; Aesch. Spt. 417, 654 ; u. übertr., ἀλγηδόνος ᾇ ξυνέστας, Soph. O.C. 516 ; Hom. vrbdt πολέμοιο ξυνεσταότος, als der Kampf begonnen hatte, Il. 14.96, wie Her. μάχης συνεστεώσης, 1.74 ; συνεστηκότων τῶν στρατηγῶν, als die Feldherren mit einander stritten, 8.79 ; γνῶμαι συνέστησαν, die Meinungen widerstritten einander, 1.208, 7.142 ; τινί, mit Einem kämpfen, συνεστεῶτες Βοιωτοῖσιν, 6.108 ; συνέστηκε ταύτῃ τῇ γνώμῃ ἡ Γωβρύεω, 4.132 ; auch λιμῷ συνεστεῶτες, die mit dem Hunger kämpfen, 7.170, wie πόνῳ, λιμῷ, καμάτῳ συστῆναι, 8.74, 9.89 ; ὅτῳ ξυνέστη τῶνδ' ἕκαστος ἐν μάχῃ, Eur. Suppl. 847 ; κατ' ἀλλήλων φόνος ξυνίστατο, I.A. 54 ; ξυσταθέντα διὰ μάχης, Phoen. 762 ; θρασέως ξυστὰς αὐτῷ, Ar. Vesp. 1031 ; μάχη τις ἀεὶ ξυνέστηκε, Plat. Soph. 246c ; πόλεμος οὐδεὶς ξυνέστη, Thuc. 1.15, vgl. 4.55 u. Isocr. 4.71 ; Pol. 14.8.9 u. öfter.
b) in freundlicher Beziehung, sich Einem nähern, sich mit ihm verbinden, z.B. durch die Ehe, λέχος Ἡρακλεῖ κριτὸν ξυστᾶσα, Soph. Trach. 28 ; dah. Einem als Freund oder Schüler anhangen, mit Einem zusammenhalten, τὸ ἄλλο Ἑλληνικὸν ὁρῶν ξυνιστάμενον πρὸς ἑκατέρους, Thuc. 1.1 ; οὐ γὰρ ξυνεστήκεσαν οἱ Ἕλληνες πρὸς τὰς μεγίστας πόλεις ὑπήκοοι, 1.15 : ξυστάντες οἱ ἄνθρωποι, Xen. An. 5.7.16, vgl. 6.3.28 ; κύκλοι συνίσταντο, neben σύλλογοι ἐγίγνοντο, Xen. An. 5.7.2 ; συνεστηκότα ἐν κύκλῳ, Hell. 4.4.3, von einer aufrührerischen Versammlung, sich zusammenrotten, wie Cyr. 1.1.2 ; auch συνεστηκότα εἰς τὸ αὐτὸ ἔθνη, 1.5.3 ; οἱ συνεστῶτες, die Verschworenen, Thuc. 8.66, vgl. 5.82, u. oft von politischen Umtrieben ; ἐμὲ συνεστηκότα ἐπὶ τὴν πόλιν, Aesch. 2.123.
c) zusammengesetzt sein, aus mehreren Teilen in einen dauernden festen Zustand gebracht, eingerichtet sein, dauern, bestehen ; τοῦτο συνεστήκεε μέχρι οὗ, Her. 7.225 ; oft dem einfachen »bestehen«, »sein« entsprechend, ἡ πολιτεία ξυνέστηκε μίμησις τοῦ καλλίστου βίου, Plat. Legg. VII.817b ; δεῖν πάντα λόγον ὥσπερ ζῷον συνεστάναι, Phaedr. 264c ; ἓνσῶμα ξυνέστη, Tim. 45c ; μεγάλη συνέστη δύναμις βασιλέων, 25a ; πόλιν οὕτω ξυστᾶσαν, Rep. VIII.546a ; πολλὰ σμικρὰ ἐκ τῶν αὐτῶν ξυστήσεται, Tim. 54a ; δεῖ τὸν μῦθον οὕτω συνεστάναι, Arist. poet. 14.
d) dicht, fest werden, von flüssigen Dingen = gerinnen, συνεστηκυῖα χιών, Pol. 3.55.2 ; τοῦ ἀέρος συνισταμένου, da die Luft neblig wurde, Plut. Ant. 40 ; auch συνεστῶτι προσώπῳ, Demetr. 17 ; vgl. τοῦ νῦν σκυθρωποῦ καὶ ξυνεστῶτος φρενῶν, Eur. Alc. 813.
3) med. für sich zusammenstellen, ordnen, begründen ; τὸ ὅλον, Plat. Phaedr. 269c ; ἆρ' οὐ μουσικὴν ξύμπασαν συνεστήσατο, Phil. 26a ; ἕως ἂν τὸ ἅπαν συστήσηται τεταγμένον πρᾶγμα, Gorg. 504a ; συστησώμεθα πόλιν, Legg. III.702d ; συστήσασθαι μισθοφόρους, Pol. 4.60.2, Söldner anwerben ; so ναυτικὰς δυνάμεις, 1.25.5 ; δυναστείαν, 2.13.3 ; auch πόλεμον, den Krieg rüsten, anfangen, 2.1.1 u. öfter ; συνεστήσατο πρᾶξιν τοιαύτην, 3.50.7 ; συστήσασθαι λόγον ὑπέρ τινος, für Etwas zu reden anfangen, 3.2.6 ; συνεστήσαντο τὸν κίνδυνον ἐρρωμένως, DS. 16.4 ; anstellen, ansetzen, πιστοὺς ἄνδρας πρὸς τὴν τούτων ἐπιμέλειαν, Polyb. 10.18.15.
1) zusammenstellen, Einen mit einem Andern in Verbindung bringen, vereinigen ; übertr., μαντικὴν ἑωυτῷ συστῆσαι, die Weissagekunst bei sich versammeln, d.i. sich erwerben, Her. 2.49 ; vgl. τὴν ἄνω Ἀσίην συστήσας ἑωυτῷ, 1.103, sich ganz Asien unterwürfig machen. – Bes.,
a) im feindlichen Sinne, an einander bringen, zum Kampfe, zum Kriege gegen Einen aufregen, τινὰ ἐπί τινι, Her. 6.74, vgl. 3.84 ; ἀντίπαλόν τινι, Xen. Cyr. 6.1.26 ; in Schlachtordnung stellen, Pol. 3.43.11.
b) im Guten, mit einander zusammenbringen, befreunden, Einen mit einem Andern bekannt machen, ihn empfehlen od. vorstellen, auch als Freund, Schüler u. dgl. auf Jemandes Seite bringen, für Einen einnehmen ; ἄλλους μοι ἑκάστοτε ξυνίστησιν, Plat. Lach. 200d ; ἰατρῷ συστῆσαι περὶ τῆς ἀσθενείας, Charm. 155b ; vgl. Xen. An. 3.1.8, 5.9.23, Cyr. 4.8.58 ; Pol. 31.20.9 ; Πελοποννήσου τὰ δυνατώτατα ξυστήσας, Thuc. 6.16 ; zu einer Verschwörung, ξυνίστασαν τοὺς ἐπιτηδείους εἰς ξυνωμοσίαν, 8.48 ; ἑταιρίαν, Dem. 46.26, in einem Gesetz ; δυνάμεις, das Heer Einem übergeben, Pol. 2.1.5, u. öfter, wie DS. 17.64.
c) zusammensetzen ; πρᾶγμα ὁτιοῦν ἐκ χρηστῶν καὶ μοχθηρῶν τινων ξυνίστησιν, Plat. Polit. 308c ; Tim. 53b u. öfter ; bes. in ein bestimmtes, geordnetes Verhältnis bringen, anordnen, einrichten ; ἥκω ὡς συστήσων ἐπὶ τῷ μάγῳ θάνατον, Her. 3.71, mit euch anzustiften, zu bereiten ; συνέστησε τὴν ἡμετέραν τέχνην, Plat. Symp. 186e, in einen festen, dauernden Zustand bringen, ordnen ; δι' ἣν αἰτίαν τὸ πᾶν τόδε ὁ ξυνιστὰς ξυνέστησεν, Tim. 29d, u. öfter ; ἐκ τῶν ὀνομάτων καὶ ῥημάτων μέγα τε καὶ ὅλον συστήσομεν, Prot. 425a ; οἱ ξυνιστάντες τὴν ὀλιγαρχίαν, Thuc. 8.48 ; παλιγκαπηλεύων καὶ συνιστὰς τὰς τιμὰς τοῦ σίτου, Dem. 56.7.
d) zusammen, ins Enge ziehen, dicht machen ; von flüssigen Dingen = gerinnen machen ; einschrumpfen lassen, in Falten ziehen, Sp.; ὀφρῦς ἀνασπῶντα καὶ συνιστάντα τὸ πρόσωπον, Plut. discr. ad. et am. 41, oft.
2) med. u. intr. tempp., zusammentreten od. geraten,
a) im feindlichen Sinne, handgemein werden, sich Einem gegenüberstellen zum Kampfe, τίς ξυστήσεται ; Aesch. Spt. 417, 654 ; u. übertr., ἀλγηδόνος ᾇ ξυνέστας, Soph. O.C. 516 ; Hom. vrbdt πολέμοιο ξυνεσταότος, als der Kampf begonnen hatte, Il. 14.96, wie Her. μάχης συνεστεώσης, 1.74 ; συνεστηκότων τῶν στρατηγῶν, als die Feldherren mit einander stritten, 8.79 ; γνῶμαι συνέστησαν, die Meinungen widerstritten einander, 1.208, 7.142 ; τινί, mit Einem kämpfen, συνεστεῶτες Βοιωτοῖσιν, 6.108 ; συνέστηκε ταύτῃ τῇ γνώμῃ ἡ Γωβρύεω, 4.132 ; auch λιμῷ συνεστεῶτες, die mit dem Hunger kämpfen, 7.170, wie πόνῳ, λιμῷ, καμάτῳ συστῆναι, 8.74, 9.89 ; ὅτῳ ξυνέστη τῶνδ' ἕκαστος ἐν μάχῃ, Eur. Suppl. 847 ; κατ' ἀλλήλων φόνος ξυνίστατο, I.A. 54 ; ξυσταθέντα διὰ μάχης, Phoen. 762 ; θρασέως ξυστὰς αὐτῷ, Ar. Vesp. 1031 ; μάχη τις ἀεὶ ξυνέστηκε, Plat. Soph. 246c ; πόλεμος οὐδεὶς ξυνέστη, Thuc. 1.15, vgl. 4.55 u. Isocr. 4.71 ; Pol. 14.8.9 u. öfter.
b) in freundlicher Beziehung, sich Einem nähern, sich mit ihm verbinden, z.B. durch die Ehe, λέχος Ἡρακλεῖ κριτὸν ξυστᾶσα, Soph. Trach. 28 ; dah. Einem als Freund oder Schüler anhangen, mit Einem zusammenhalten, τὸ ἄλλο Ἑλληνικὸν ὁρῶν ξυνιστάμενον πρὸς ἑκατέρους, Thuc. 1.1 ; οὐ γὰρ ξυνεστήκεσαν οἱ Ἕλληνες πρὸς τὰς μεγίστας πόλεις ὑπήκοοι, 1.15 : ξυστάντες οἱ ἄνθρωποι, Xen. An. 5.7.16, vgl. 6.3.28 ; κύκλοι συνίσταντο, neben σύλλογοι ἐγίγνοντο, Xen. An. 5.7.2 ; συνεστηκότα ἐν κύκλῳ, Hell. 4.4.3, von einer aufrührerischen Versammlung, sich zusammenrotten, wie Cyr. 1.1.2 ; auch συνεστηκότα εἰς τὸ αὐτὸ ἔθνη, 1.5.3 ; οἱ συνεστῶτες, die Verschworenen, Thuc. 8.66, vgl. 5.82, u. oft von politischen Umtrieben ; ἐμὲ συνεστηκότα ἐπὶ τὴν πόλιν, Aesch. 2.123.
c) zusammengesetzt sein, aus mehreren Teilen in einen dauernden festen Zustand gebracht, eingerichtet sein, dauern, bestehen ; τοῦτο συνεστήκεε μέχρι οὗ, Her. 7.225 ; oft dem einfachen »bestehen«, »sein« entsprechend, ἡ πολιτεία ξυνέστηκε μίμησις τοῦ καλλίστου βίου, Plat. Legg. VII.817b ; δεῖν πάντα λόγον ὥσπερ ζῷον συνεστάναι, Phaedr. 264c ; ἓνσῶμα ξυνέστη, Tim. 45c ; μεγάλη συνέστη δύναμις βασιλέων, 25a ; πόλιν οὕτω ξυστᾶσαν, Rep. VIII.546a ; πολλὰ σμικρὰ ἐκ τῶν αὐτῶν ξυστήσεται, Tim. 54a ; δεῖ τὸν μῦθον οὕτω συνεστάναι, Arist. poet. 14.
d) dicht, fest werden, von flüssigen Dingen = gerinnen, συνεστηκυῖα χιών, Pol. 3.55.2 ; τοῦ ἀέρος συνισταμένου, da die Luft neblig wurde, Plut. Ant. 40 ; auch συνεστῶτι προσώπῳ, Demetr. 17 ; vgl. τοῦ νῦν σκυθρωποῦ καὶ ξυνεστῶτος φρενῶν, Eur. Alc. 813.
3) med. für sich zusammenstellen, ordnen, begründen ; τὸ ὅλον, Plat. Phaedr. 269c ; ἆρ' οὐ μουσικὴν ξύμπασαν συνεστήσατο, Phil. 26a ; ἕως ἂν τὸ ἅπαν συστήσηται τεταγμένον πρᾶγμα, Gorg. 504a ; συστησώμεθα πόλιν, Legg. III.702d ; συστήσασθαι μισθοφόρους, Pol. 4.60.2, Söldner anwerben ; so ναυτικὰς δυνάμεις, 1.25.5 ; δυναστείαν, 2.13.3 ; auch πόλεμον, den Krieg rüsten, anfangen, 2.1.1 u. öfter ; συνεστήσατο πρᾶξιν τοιαύτην, 3.50.7 ; συστήσασθαι λόγον ὑπέρ τινος, für Etwas zu reden anfangen, 3.2.6 ; συνεστήσαντο τὸν κίνδυνον ἐρρωμένως, DS. 16.4 ; anstellen, ansetzen, πιστοὺς ἄνδρας πρὸς τὴν τούτων ἐπιμέλειαν, Polyb. 10.18.15.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
This web service is provided and maintained by TELOTA - IT/DH
