(seul. prés. et impf.) :
      1 intr. gémir, se lamenter, IL. 10, 16 ; 20, 169, etc. ; OD. 21, 247, etc. ; en parl. de la plainte de la tourterelle, THCR. Idyl. 7, 141 ; p. anal. faire un bruit sourd, en parl. de la mer, IL. 23, 230 ; ESCHL. Pr. 432 ; SOPH. Aj. 675 ;
      2 tr. gémir sur : τινά, ESCHL. Pr. 435 ; SOPH. O.C. 64, Ph. 338, etc. ; τινός, EUR. I.A. 370, etc. ; ὑπέρ τινος, ESCHL. Pr. 66, 68 ; τινί, ESCHL. Pers. 295 ; ἀμφί τινι, SOPH. El. 1180 ; ἐπί τινι, EUR. Hipp. 903, sur qqn ou sur qqe ch. ; τινά τινος, ESCHL. Pr. 398, sur qqn au sujet de qqe ch. ;

Moy. m. sign. :
      1 intr. ESCHL. Sept. 872 ; EUR. Ion 721 ;
      2 tr. avec l’acc. EUR. Bacch. 1371.

➳ Ion. στείνω, impf. poét. στεῖνον, ORPH. Arg. 115. Pass. prés. στείνομαι, OD. 9, 445 ; 18, 386, au sens moy. A.RH. 2, 128 ; OPP. C. 2, 436 ; impf. ἐστεινόμην, IL. 14, 34 ; THCR. Idyl. 25, 97 ; TRIPHIOD. 336 ; au sens moy. Q. SM. 5, 651.

Étym. R. indo-europ. *(s)ten-, gémir ; cf. στενάζω, στενάχω, στόνος, sscr. stanati, gronder, tonner, all. stöhnen.

only pres. and impf.; Ep. impf. στένον Hom. (v. infr.); — Poet. Verb, moan, sigh, groan, μέγα δ’ ἔστενε κυδάλιμον κῆρ Il. 10.16, Od. 21.247, cf. Il. 18.33; ἐν δέ τέ οἱ κραδίῃ σ. ἄλκιμον ἦτορ 20.169; of the sea, ὁ δ’ ἔστενεν οἴδματι θύων 23.230; στένει βυθός A. Pr. 432 (lyr.); ἐκοίμισε στένοντα πόντον S. Aj. 675; of the turtledove, Theoc. 7.141; in Trag. of persons groaning aloud, A. Pers. 285, Ag. 445 (lyr.); δμωαῖς προθήσειν πένθος… στένειν S. Ant. 1249; — Med., κλαίω, στένομαι A. Th. 873 (anap.); στενομένα πόλις E. Ion 721 (lyr.). after Hom., c. gen., moan or sigh for…, Ἑλλάδος E. IA 370 (troch.); also ὑπέρ τινων A. Pr. 68; κακοῖς Id. Pers. 295; ἐπί τινι E. Hipp. 903; ἀμφ’ ἐμοί S. El. 1180; — Med., περί τινας A. Pers. 62 (anap.). c. acc., bewail, lament, in Trag., A. Pr. 435 (lyr.), S. OT 64, Ph. 338, al. ; παλαιὰ καινοῖς δακρύοις οὐ χρὴ στένειν E. Fr. 43; rarely in Com., abs., Ar. Ec. 462, Men. Her. 5, Kith. Fr. 1.2; c. acc. et gen., κακῶν σῶν, Οἰδίπου, ς) ὅσον στένω E. Ph. 1425; στένω σε τᾶς τύχας I pity thee for thy ill fortune, A. Pr. 399 (lyr.); — Med., στένεσθαί τινα E. Ba. 1372 (anap.). (Cf. Skt. stánati ΄thunder, roar΄, Lith. stenēti ΄groan΄.)

nur praes. u. impt.,
1) eng machen (s. das ion. στείνω 2) stöhnen, seufzen ; μέγα δ' ἔστενε κυδάλιμον κῆρ, sehr seufzte er im Herzen, Il. 10.16 ; Od. 21.247 ; auch ἐν δέ τέ οἱ κραδίῃ στένει ἄλκιμον ἦτορ, Il. 20.169 ; auch vom Tosen des rauschenden Meeres, 23.230, wie Soph. δεινῶντ' ἄημα πνευμάτων ἐκοίμισεν στένοντα πόντον, Aj. 660 ; ὑπέρ τινος, über Etwas, Aesch. Prom. 66, der es auch von andern Dingen braucht ; στένουσι πύργοι, στένει πέδον φίλανδρον, Spt. 883 ; ὲντὸς δὲ καρδία στένει, 951 ; Soph. El. 947 u. öfter ; Ar. Ach. 30, Vesp. 180 ; ἐπί τινι, Dem. 18.244. – C. accus., beklagen, beseufzen ; ἄλγος, Aesch. Prom. 433 ; στένω σε τᾶς οὐλομένας τύχας, ich beklage dich um das Geschick, 397 ; ἢ κεῖνον στένω, Soph. Phil. 338, vgl. 795, u. öfter ; τὸν θανόντα οὐ στένεις τόνδε, Eur. Hec. 678 ; Or. 77 u. oft. – Auch med., in derselben Bdtg, οὓς πέρι πᾶσα χθὼν θρέψασα πόθῳ στένεται, Aesch. Pers. 62.

1. to moan, sigh, groan , [Homer (8th/7th c.BC), variant datesTragica Adespota; so in Mid., [Aeschulus Tragicus (6th/5th c.BC), Euripides (Refs 5th c.BC)]
2. with genitive to moan or sigh for , [Euripides (Refs 5th c.BC)]; ὑπέρ τινος [Aeschulus Tragicus (6th/5th c.BC)]; τινί or ἐπί τινι [Euripides (Refs 5th c.BC)]; with accusative cognate, πένθος οἰκεῖον στ. [Sophocles Tragicus (Refs 5th c.BC)]:—;Mid., [Aeschulus Tragicus (6th/5th c.BC)]
3. with accusative to bewail, lament , [Aeschulus Tragicus (6th/5th c.BC)], etc.; στένειν τινὰ τῆς τύχης to pity him for his ill fortune, [Aeschulus Tragicus (6th/5th c.BC)]: so in Mid., στένεσθαί τινα [Euripides (Refs 5th c.BC)] (ML)