εως (ἡ) [ᾰ]
A tr. :
      1 action de poser debout, de dresser, pose en gén. (de filets, XÉN. Cyn. 2, 8 ; d’échelles, POL. 5, 60, 7 ; de tentes, PLUT. Ant. 9, etc.) ;
      2 action de peser, AR. Ran. 1401 ;
B intr. :
   I action de se tenir, d’où : stabilité, fixité, PLAT. Crat. 426 d ; p. opp. à κίνησις, PLAT. Soph. 250 c, etc. ; PLUT. M. 945 f, etc. ; à βάσις, PLAT. Crat. 437 a, etc. ; à φορά, PLUT. M. 1012 f ; στάσις μελῶν, AR. Ran. 1281, c. τὸ στάσιμον (v. στάσιμος) ; στάσις ὀμμάτων, HPC. 394, 7, la fixité des yeux, le regard fixe ; abs. στάσις, HPC. 394, 16, l’arrêt ou la suspension des fonctions vitales, l’engourdissement ;
   II la place où qqe ch. se tient, le lieu où l’on se tient, le lieu : στάσιν ἔχειν, HDT. 9, 24 ; AR. Pl. 953, prendre un lieu ou une place où se tenir ; κατὰ τὴν ἐξ ἀρχῆς στάσιν μένειν, POL. 2, 68, 7, rester à la place qu’on occupe depuis le commencement ; στ. δικτύων, XÉN. Cyn. 9, 16, l’endroit où sont posés les filets ; στ. ἵππων, EUR. Hipp. fr. 445 Nauck, le lieu où se tiennent les chevaux, écurie ; cf. EPHIPP. (Com. fr. 3, 337) ; particul. le lieu ou le point où sont situés les principaux points cardinaux, HDT. 2, 26 ;
   III attitude, EUR. Bacch. 925 ; PLAT. Phædr. 253 d ; τῇ στάσει κάμνειν, ARSTT. H.A. 5, 1, être fatigué de la position qu’on a ; στάσις χοροῦ, c. χορός, le chœur, ESCHL. Eum. 311 ; fig. position, état, situation, particul. :
      1 au sens phys. στ. ἀνέμου, état du vent (calme ou tempétueux) POL. 1, 48, 2 ; 1, 75, 8 ; 9, 25, 3 ; ἀνέμων στάσις, ALC. 18, 2, soulèvement des vents, tempête ; οἱ ἐτησίαι στάσιν ἔχουσι, POL. 5, 5, 3, les vents se fixent, càd. durent, soufflent d’une manière continue ;
      2 état politique, situation d’un État, POL. 16, 34, 11 ;
      3 position d’une personne dans une société, situation d’un simple particulier, d’un philosophe, etc. ARR. Epict. 1, 21, 1 ;
      4 position morale, état moral, POL. 10, 33, 6 ;
      5 état d’opinion, doctrine, école philosophique, PLUT. Cic. 4 ; SEXT. P. 2, 48 ; 3, 32, etc. ;
   IV action de se lever, d’où :
      1 soulèvement, révolte : στάσιν τιθέναι, EUR. H.f. 590 ; ἐπεγείρειν, SOL. fr. 3 (13), 19 Bgk ; ἀνεγείρειν, AR. Ran. 359, exciter une révolte ; στάσεις ποιεῖν, ἐμποιεῖν, ISOCR. 178 e, 103 d, causer des troubles ; στάσεις παύειν, XÉN. Mem. 4, 6, 14, faire cesser les divisions politiques ;
      2 division politique entre deux personnes, PLUT. Arist. 8 ;
      3 différend, querelle, dispute, SOPH. O.R. 634 ; ἐς λόγου στάσιν ἐλθεῖν, SOPH. Tr. 1179, en venir à une dispute ; cf. THC. 7, 33 ; PLAT. Rsp. 440 e ;
      4 différence d’opinion, dissentiment, désaccord, ESCHL. Pers. 738 ; DL. 3, 51 ;
      5 tempête : στ. κυμάτων, soulèvement des flots par la tempête, A. TAT. 3, 2 ; στ. ἀντίπνους (πνευμάτων) ESCHL. Pr. 1088, lutte des tempêtes, orage, tourmente ;
      6 p. ext. ceux qui forment un parti politique, c. στασιῶται, le parti, HDT. 1, 59, 173 ; ARSTT. Œc. 2, p. 1348 a, 36 ; DH. 6, 57, 65 ; avec un gén. ἡ τοῦ Μαρίου στ. PLUT. Sert. 4, le parti de Marius ;
   V ce qu’on pose debout, ce qui est posé, dressé, fixé, d’où :
      1 colonne, pilier, c. στήλη, SPT. Jud. 9, 6 ;
      2 fig. statut, édit, décret, SPT. Dan. 6, 7.

Étym. indo-europ. *sth₂-ti-, lat. statiō ; v. ἵστημι.

εως, ἡ, (< ἵστημι) placing, setting, (sc. δικτύων) X. Cyn. 2.8, 9.16; τῶν κλιμάκων Plb. 5.60.7; erection of a statue, εἰκόνος IG 7.411.34 (Oropus, ii BC); στήλης ib. 22.654.59 (iii BC), 11 (4).1023 (Delos, iii BC).
standing stone, pillar, LXX Jd. 9.6.
erection, building, PPetr. 3 p. 139 (iii BC, pl.); = ἐργαστήριον, Hsch. ; so perh. in BGU 1122.18, 21 (i BC). (ἵστημι A. IV) weighing, αὕτη ΄στὶ λοιπὴ σφῷν στάσις Ar. Ra. 1401; βολίμου SIG 241 A 28 (Delph., iv BC); στάσις μισθοῦ the paying of the doctor΄s fee, Hp. Praec. 4; ἀπὸ τᾶν κοινᾶν ποθόδων… ἐπιλυθῆμεν τοὺς ἐρρυτιασμένους στάσι IG4²(1).77.13 (Troezen, ii BC). (< ἵσταμαι) standing, stature, A. Eu. 36 (marg. M βάσιν); standing still, stationariness, defined as ἀπόφασις τοῦ ἰέναι, Pl. Cra. 426d; opp. φορά, κίνησις, ib. 437a, 438c, Sph. 250a, 251d, Arist. Metaph. 1025b21, al. ; rest, as a category of the intelligible, Plot. 6.2.8; opp. ἠρεμία, Id. 6.3.27; ὀμμάτων στάσιες fixed stare, Hp. Acut. (Sp.) 6; σ. ὤτων pricking of the ears, Poll. 5.61; σ. τῆς γαστρός constipation, Orib. inc. 13.6; [τοῦ αἵματος] sluggishness, Hp. Acut. (Sp.) 7; τοῦ ἀέρος, = νηνεμία, Thphr. Vent. 18, Gal. 9.908.
the place in which one stands or should stand, position, posture, station, ἔχοντες σ. ταύτην ἐς τὴν ἔστημεν Hdt. 9.21; λέβης… φυλάσσων τὴν ὑπὲρ πυρὸς σ. A. Fr. 1; ἰδέσθαι…, τίν’ ἔχει σ. E. Fr. 308 (anap.), cf. Ar. Pl. 954; τὴν Ἰνοῦς σ. ἑστάναι E. Ba. 925; τῆς αὐτῆς ἠξιοῦτο σ. D. 19.272; σ. ἵππων, = ἱππόστασις, σταθμός, stable, stall, E. Fr. 442; ὄνων ἵππων τε στάσεις Ephipp. 18; τῆς σ. παρασύρων… τὰς δρῦς Ar. Eq. 527; κατὰ τὴν σ. δὴ στάντες standing each in his place, Antid. 2; of military formation, κατάπυκνος σ. close order, Ascl.Tact. 5.1; row, ἀμπέλων Tab.Heracl. 2.77, al., cf. BGU 1122.18, 21 (i BC, unless in signf. A. 1.3).
position in relation to the compass, ἡ σ. ἤλλακτο τῶν ὡρέων Hdt. 2.26; ἡ σ. τοῦ νότου καὶ τῆς μεσαμβρίης ibid. ; setting of a wind from a quarter, τῶν ἐτησίων ἤδη στάσιν ἐχόντων having set in, Plb. 5.55.3; γίνεταί τις ἀνέμου σ. Id. 1.48.2, cf. Arist. Mete. 362b33, Thphr. Sign. 35 (pl.); v. infr. III. 4. of planetary connexion, Vett.Val. 38.17. metaph, from a boxer΄s position, ὥσπερ… ὁρᾶτε τοὺς πύκτας περὶ τῆς σ. ἀλλήλοις διαγωνιζομένους, οὕτω καὶ ὑμεῖς… ὑπὲρ τῆς πόλεως περὶ τῆς σ. (τάξεως codd., but cf. Quint. Inst. 3.6.3) αὐτῷ μάχεσθε Aeschin. 3.206; hence, position taken up by a litigant (esp. defendant), Cic. Top. 25.93; ἐπ’ ἀδίκου σ. ἱστάμενος PRein. 18.16 (ii BC); issue, σ. ὁρική, νομική, λογική, etc., Hermog. Stat. 2, cf. Syrian. in Hermog. 2.55 R.
position, opinion of a philosopher, Plu. Cic. 4, S.E. P. 2.48, 3.33, 37, al., Marcellin. Puls. 234.
position, state, condition of a person, ἐν τῇ καλλίονι στάσει εἶναι Pl. Phdr. 253d; esp. of moral, social, political position, μειρακιώδης Plb. 10.33.6; ἰδιώτου Epict. Ench. 48; φιλοσόφου Arr. Epict. 3.15.13; σ. ἔχειν ἐν τῷ βίῳ ib. 1.21.1; state of affairs, Ostr. 1151.3 (iii AD); ἡ σ. τῆς νόσου Hp. Dieb. Judic. 10, cf. Mochl. 21 (pl.). στάσις μελῶν, expld. by Sch. as = στάσιμον, Ar. Ra. 1281.
party, company, band, A. Ag. 1117 (lyr.), Ch. 114, 458 (lyr.), Eu. 311 (anap.). esp.
party formed for seditious purposes, faction, Thgn. 51, Hdt. 1.59, 60; ἐπεκράτησε τῇ στάσι ib. 173; αἱ τῶν Μεγαρέων σ. Th. 4.71.
faction, sedition, discord, Thgn. 781, Sol. 4.19, Democr. 245, Th. 2.65; οἴκων Pi. N. 9.13, al., cf. Hdt. 5.28, al. ; σ. ἀντιάνειρα Pi. O. 12.16; σκεπτομένων πόθεν ἡ σ. how the row began, Batr. 135; στάσις ἐν ἀλλήλοισιν ὠροθύνετο a contest, A. Pr. 202; ὅστις… στάσιν ποιέοι περὶ γαδαισίας Berl.Sitzb. 1927.8 (Locr., v BC); εἰς λόγου στάσιν ἐπελθών S. Tr. 1180; σ. γλώσσης Id. OT 634; στάσει νοσοῦσα πόλις E. HF 34; τὰς σ. ἐποιοῦντο πρὸς ἀλλήλους Isoc. 4.79; στάσεις παύω X. Mem. 4.6.14; καταλύειν Ar. Ra. 359; πόλιν εἰς στάσιν ἐμβάλλειν X. Mem. 4.44.11; τὴν πόλιν εἰς στάσεις κατέστησαν Lys. 25.26; κατὰ στάσιν ἀποκτείνειν Id. 30.13; opp. πόλεμος, Pl. R. 470b, cf. Phd. 66c, Sol. l.c. ; στάσεις καὶ διαστάσεις Arist. Pol. 1296a8.
division, dissent, στάσιν ἐνέσεσθαι τῇ γνώμῃ Th. 2.20; οὐδ’ ἔνι σ. there΄s no disputing it, A. Pers. 738 (troch.). metaph, τὰν ἀνέμων σ. Alc. 18 (unless in signf. B. I. 2b); ἀνέμων πνεύματα… στάσιν ἀντίπνουν ἀποδεικνύμενα A. Pr. 1087 (anap.); σ. κυμάτων Ach.Tat. 3.2. στάσεις, = τὰ πεφυκότα σπέρματα, Ar. Fr. 859.
statute, decree, LXX Da. 6.7 (8), 1 Ma. 7.18.

ἡ,
1) das Stellen, Feststellen, Sp.
2) das Stehen ;
   a) das Feststehen, Ggstz der Bewegung, ἡ στάσις ἀπόφασις τοῦ ἰέναι βούλεται εἶναι, Plat. Crat. 426d ; Festigkeit, Soph. 249b ; neben βάσις, im Ggstz von φορά, Crat. 437a ; von κίνησις, 251d ; τῆς αὐτῆς στάσεως ἠξιοῦτο τό τε ἀριστεῖον τῆς θεοῦ καὶ αἱ τιμωρίαι, Dem. 19.272 ; μονὴν καὶ στάσιν ἔχειν, Pol. 4.41.4 ; die Stellung, der Ort, wo man steht, der Standort, ἔχοντες στάσιν ταύτην, ἐς τὴν ἔστημεν, Her. 9.21, 48 ; bes. der Ort, Punkt, wo die Himmelsgegenden gelegen sind, στάσις τῶν ὡρέων, τοῦ νότου, τῆς μεσαμβρίης, 2.26 ; der Stand, ὡς μήτε σώκειν μήτε μ' ἀκταίνειν στάσιν, Aesch. Eum. 36 ; τῆς στάσεως παρασύρων, Ar. Eq. 525 ; des Netzes, Xen. Cyn. 9.16.
   b) der Zustand, die Lage, in der man sich befindet, ἐν τῇ καλλίονι στάσει ὤν, Plat. Phaedr. 253d ; κατὰ τὴν ἐξ ἀρχῆς στάσιν ἔμενον, Pol. 2.68.7, u. öfter ; auch ἀνέμου, Richtung des Windes, 1.48.2 u. sonst ; – στάσις μελῶν, s. στάσιμος.
   c) bes. der Aufstand, Aufruhr, das gesetzwidrige Zusammentreten Mehrerer zu gewaltsamer Durchsetzung ihres politischen Zweckes, Faktion im Staate ; ἀντιάνειρα, Pind. Ol. 12.16, das feindliche einander Gegenüberstehen, der Zwist ; Theogn. 51, 779 ; Her. 1.39, 60, 173 u. öfter ; στάσις τ' ἐν ἀλλήλοισιν ὠροθύνετο, Aesch. Prom. 200, vgl. Pers. 184, Eum. 933 ; auch ἐς λόγου στάσιν ἐπελθεῖν, Wortstreit, Soph. Trach. 1169 ; στάσει νοσοῦσαν πόλιν, Eur. Herc.Fur. 34, u. öfter ; Ar. Ran. 359 ; Thuc. 1.2, 2.20 u. öfter ; die aufrührerische Partei selbst, αἱ τῶν μεγαρέων στάσεις φοβούμεναι, οἱ μέν –, οἱ δέ –, 4.71 ; nach Plat. στάσις ἡ τοῦ φύσει συγγενοῦς διαφορά, Soph. 228a, vgl. Rep. V.470b ἐπὶ τῇ τοῦ οἰκείου ἔχθρᾳ στάσις κέκληται ; neben ἔχθρα, Polit. 306b ; πόλεμοι καὶ στάσεις, Phaed. 66c ; ἢ φίλους ἢ πόλιν εἰς στάσεις ἐμβάλλειν, Xen. Mem. 4.6.14 ; ἐμφύλιος στάσις καὶ ταραχή, Pol. 1.71.7 ; ἡ πρὸς ἀλλήλους φιλοτιμία καὶ στάσις, 4.87.9 ; ἡ ἐν ἀλλήλοις διαφορὰ καὶ στάσις, 6.44.6 ; στάσεις ποιεῖσθαι πρός τινα, Isocr. 4.79, Faktionen machen. – Allgemein, die Schar, Aesch. Ch. 112, 451, Eum. 301.
3) das Wägen, Abwiegen, μισθοῦ, das Bezahlen des Lohnes, Hippocr.

στάσις, -εως, ἡ
(< ἵστημι), [in LXX chiefly for עָמַד, its parts and derivatives, also for רִיב (Pr 1714), etc. (see Deiss., BS, 158 f.) ;]
__1. a standing, place, status: σ. ἔχειν (Polyb., v, 5, 3; and cf. Lat. locum habere), Heb.9:8.
__2. insurrection, sedition: Mrk.15:7, Luk.23:19, 25, Act.19:40 24:5.
__3. In poets and late prose, strife, dissension (cf. MM, xxiii) Act.15:2 23:7, 10.†
(AS)