οῦ (ἡ) :
   I cendre, OD. 9, 375 ; HH. Merc. 238 ; HDT. 2, 140, etc. ; particul. :
      1 cendre des morts, ESCHL. Ag. 435, 443, Ch. 687 ; SOPH. El. 758, 1122, 1158, 1198 ; EUR. Suppl. 1130, 1160 ; ANTH. App. 97 ;
      2 cendre d’un sacrifice, HDT. 4, 35 ; SOPH. O.R. 21 ;
      3 cendre dont on se couvre en signe de deuil, EUR. Suppl. 826, etc. ;
      4 cendre ou lave de volcan, STR. 6, 2, 8, Kram. ;
   II poussière, HDT. 4, 172 ;
   III scorie de métaux, HPC. 877 c, etc. μετρεῖν τὴν σποδόν, ARR. Epict. 3, 26, 17, mesurer la poussière, càd. travailler en pure perte ;
   IV σποδὸς κυλίκων, πίθων, ANTH. 6, 291 ; 7, 455, qui met à sec les verres, les tonneaux, en parl. d’une vieille ivrognesse.

Étym. pré-grec.

ἡ, wood-ashes, embers, Od. 9.375, h.Merc. 238; generally, ashes, Hdt. 2.140; ἐπ’ Ἰσμηνοῦ τε μαντεία σ., of the ashes of an altar, S. OT 21, cf. Ant. 1007, Hdt. 4.35; σ. ἱερὰ ἡ ἐκ τοῦ βωμοῦ SIG 1171.18 (Lebena); of the dead, A. Ag. 435, 443 (both lyr.), Ch. 687, S. El. 758, etc. ; ἀμφὶ σποδὸν κάρᾳ κεχύμεθα, in sign of mourning, E. Supp. 827 (lyr.), cf. 1160; σποδὸς δὲ τἄλλα, Περικλέης, Κόδρος, Κίμων Alex. 25.12; — death by plunging into a room filled with ashes, αὐτήν μιν ῥῖψαι ἐς οἴκημα σποδοῦ πλέον Hdt. 2.100; as a Persian punishment (cf. Val. Max. 9.2.6), εἰς τὴν σποδὸν ἐμβάλλεται Ctes. Fr. 29.48, cf. 51, al., LXX 2 Ma. 13.5 sq. — There seems to be no difference in sense between σποδός and τέφρα ; both occur in Trag., the latter alone in Att. Prose.
dust, τῆς χαμᾶθεν σποδοῦ Hdt. 4.172; μετρεῖν τὴν σ., of labour in vain, Arr. Epict. 3.26.17.
oxide of certain metals, σ. Κυπρίη copper oxide, Hp. Mul. 1.104; σ. Ἰλλυριῶτις Id. Ulc. 13; σ. χρυσῖτις Id. Mul. 1.103, cf. Dsc. 5.75. metaph, κυλίκων, πίθων σ., of a bibulous old woman, ΄soaker΄, ΄sponge΄, AP 6.291, 7.455 (Leon.).
lava, Str. 6.2.3.

ἡ (nach Orion von σβέννυμι, eigtl. σβοδός, was nach erloschenem Feuer übrig bleibt ?), Asche, bes. heiße, Glutasche, unter der noch Glut verborgen ist, τὸν μοχλὸν ὑπὸ σποδοῦ ἤλασα πολλῆς, Od. 9.375 ; H.h. Merc. 238 ; die Asche des verbrannten Leichnams, Aesch. Ch. 676 u. öfter ; Soph. El. 748, 1111 ; Asche auf dem Opferaltar, O.R. 21, Ant. 994 ; ἀμφὶ σποδὸν κάρα κεχύμεθα, zum Zeichen der Trauer, Aesch. Suppl. 826, 1159 ; νῆσον χῶσαι σποδῷ τε καὶ γῇ, Her. 2.140 ; – ἐς σποδὸν ἐμβάλλειν war eine Todesstrafe bei den Persern, Ctesias 17, 50, 51 ; vgl. Her. 2.100. – Auch Staub, τῆς χαμάθεν σποδοῦ λαβόντες, Her. 4.172 ; – σποδὸς κυλίκων, πίθων, Antip.Sid. 59, Leon.Tar. 87 (VI.291. VII.455), von einer Alten, die Becher, Fässer ausleert. – Auch = σπόδιον, Metallasche, Sp.

σποδός, -oῦ, ὁ
[in LXX chiefly for אֵפֶר ;]
ashes: Heb.9:13; ἐν σάκκῳ καὶ σ. (Isa.58:5, Jhn.3:6, Dan LXX 9:3, al.), Mat.11:21, Luk.10:13.†
(AS)