ου (τὸ) :
   I signe, càd. :
      1 marque distinctive, ce à quoi on reconnaît qqn ou qqe ch. ; τρίαινα σ. θεοῦ, ESCHL. Suppl. 218, le trident qui annonce le dieu ; d’où trace, XÉN. An. 6, 2, 2 ; σ. θηρός, κυνῶν, SOPH. Ant. 257, trace laissée par un animal sauvage, par des chiens ; p. suite, indice, EUR. Hipp. 514 ; particul. signe précurseur, prélude, ESCHL. Ag. 1355 ;
      2 preuve, THC. 2, 42 ; SOPH. O.R. 1059 ; PLAT. Crat. 395 a ; σημεῖα φαίνειν τινός, SOPH. O.R. 710, produire des preuves de qqe ch. ; avec un part. σ. φαίνεις ἐσθλὸς γεγώς, SOPH. El. 24, tu donnes la preuve que tu es bon (fidèle) ; σ. ἐπιδεικνύναι ὅτι, ESCHN. 41, 35, mettre sous les yeux la preuve que, etc. ; dans ces construct. ὅτι ou ὡς marque soit la chose à prouver : ὅτι ἀληθῆ λέγω σημεῖον τούτου ἐπιδείξω, ESCHN. 41, 35, que je dis la vérité, c’est ce dont je vais produire la preuve ; cf. XÉN. Ages. 1, 15 ; PLAT. Tim. 71 e ; soit la chose au moyen de laquelle on prouve : σημεῖον δέ μοι, ὅτι, PLAT. Rsp. 368 b, la preuve pour moi, c’est que, etc. ; σ. δὲ εἰ, DÉM. 525, 18, en voici la preuve, c’est que si, etc. ; σημεῖον δέ … γάρ, ISOCR. 58 c, 63 a ; DÉM. 563, 6 ; POL. 4, 44, 3, etc. la preuve c’est que, etc. ;
      3 signe d’en haut, prodige, présage, XÉN. Cyr. 1, 6, 1 ; SOPH. O.C. 94 ; PLAT. Phædr. 244 c, etc. ; PLUT. Per. 35, etc. ;
      4 signe céleste, constellation considérée comme signe des saisons, de la température, EUR. Rhes. 524, Ion 1157 ;
      5 signe gravé ou écrit, p. ext. signe de reconnaissance, HDT. 8, 92 ; empreinte d’un cachet, sceau, XÉN. Hell. 5, 1, 30 ; PLAT. Leg. 856 a, Theæt. 191 d ; scellés sur une maison, DÉM. 1039, 11 ; ciselure ou sorte d’armoiries sur un bouclier, HDT. 1, 171 ; EUR. Ph. 142, 1111, 1114 ; diadème, XÉN. Cyr. 8, 3, 13 ; inscription ou peinture sur un navire, THC. 6, 31 ; EUR. I.A. 255 ; AR. Ran. 933, etc. image, portrait, ANTICLID. (ATH. 473 c) ; reproduction, figuration, DP. 158 ; signe d’abréviation, PLUT. Cato mi. 23 ; ligne des équinoxes ou des solstices, point, POL. 6, 28, 2 ; particul. point mathématique, ARSTT. An. post. 1, 10, 3, etc. ; point dans le temps, càd. instant, moment, ARSTT. Cæl. 1, 12, 19, etc. ; t. de pros. et de mus. temps, unité de temps, note, ARISTOX. p. 39 ;
      6 borne (d’un champ, d’une frontière, etc.) DÉM. 932, 14 ; PLUT. C. Gracch. 7 ; pierre milliaire, HDN 2, 13, 18, etc. ; d’où point de bifurcation, POL. 6, 28, 2 ;
      7 drapeau sur la tente d’un général, XÉN. 8, 5, 13 ; pavillon sur un vaisseau amiral, HDT. 8, 92 ; en gén. enseigne militaire, EUR. I.A. 255 ; ἔξω τῶν σημείων παρέπεσθαι, XÉN. Cyr. 8, 3, 19, suivre à côté, en dehors des lignes (litt. des enseignes) ;
   II signal pour faire qqe ch. HDT. 8, 92 ; 9, 59 ; THC. 4, 42, 111, etc. ; XÉN. An. 1, 10, 12 ; Cyr. 7, 1, 4 ; 8, 5, 13, etc. ; τὸ σημεῖον αἴρειν, THC. 1, 49, lever le signal ; σ. κατασπᾶν, THC. 1, 63, abaisser le signal ; ἀπὸ σημείου, THC. 3, 91 ; XÉN. Hell. 6, 2, 28, etc. ; au plur. ἀπὸ σημείων, XÉN. Hell. 6, 2, 30, à un signal donné, d’après des signaux ; avec un inf. σ. μηκέτι ἄνω πορεύεσθαι, XÉN. Cyr. 7, 1, 23, signal pour ne pas continuer à s’avancer en haut ; cf. HDT. 7, 128 ; particul. signal pour annoncer une délibération d’un tribunal, AR. Vesp. 690 ; pour ouvrir la séance de l’assemblée, AR. Eccl. 6, etc. ; pour lever une séance, AND. 6, 4, etc.

➳ Ion. σημήϊον, HDT. ll. cc.

Étym. σῆμα.

τό, Ion. σημήϊον, Dor. σαμήϊον IG 12(3).452 (Thera, iv BC), σαμεῖον IPE 1². 352.25 (Chersonesus, ii BC), IG 5(1).1390.16 (Andania, i BC), σαμᾶον CIG 5168 (Cyrene); — = σῆμα in all senses, and more common in Prose, but never in Hom. or Hes. ; mark by which a thing is known, Hdt. 2.38; σημεῖα τῶν δεδικασμένων…, σημεῖα πάντων ὧν ἔπραξαν Pl. R. 614c; sign of the future, τυραννίδος σ. A. Ag. 1355; σ. λαβεῖν ἔκ τινος E. Hipp. 514; trace, track, σημεῖα δ’ οὔτε θηρὸς οὔτε του κυνῶν… ἐξεφαίνετο S. Ant. 257, cf. El. 886; τῆς καταβάσεως X. An. 6.2.2; of a cork on a buoy, Paus. 8.12.1. Dor., tomb, IG 12(3).452 (iv BC), CIG l.c. sign from the gods, omen, S. OC 94; τὰ ἀπὸ τῶν θεῶν σ. γενόμενα Antipho 5.81, cf. Pl. Phdr. 244c, Ap. 40b, X. Cyr. 1.6.1; wonder, portent, LXX Ex. 4.8, al. ; σ. καὶ τέρατα Plb. 3.112.8, Ev. Matt. 24.24, Ev. Jo. 4.48, cf. IPE l.c., D.S. 17.114; φόβηθρα καὶ σ. ἀπ’ οὐρανοῦ Ev. Luc. 21.11; esp. of the constellations, regarded as signs, δύεται σημεῖα E. Rh. 529 (lyr.), cf. Ion 1157.
sign or signal to do a thing, made by flags, ἀνέδεξε σημήϊον τοῖσι ἄλλοισι ἀνάγεσθαι he made signal for the rest to put to sea, Hdt. 7.128; signal for battle, τὰ σ. ἤρθη, κατεσπάσθη, Th. 1.49, 63, etc. ; καθαιρεῖν τὸ σ. to take it down, strike the flag, as a sign of dissolving an assembly, And. 1.36; τὸ τῆς ἐκκλησίας σ. Ar. Th. 278; ὕστερος ἐλθεῖν τοῦ σ. Id. V. 690; generally, signal, σ. ὑποδηλῶσαί τινι ὅτι… Id. Th. 1011; τὰ σ. αὐτοῖς ἤρθη Th. 4.42; τὸ σ. τοῦ πυρός, ὡς εἴρητο, ἀνέσχον ib. 111; signal to commence work, [ἡ] τοῦ σημείου ἄρσις Ath.Mitt. 35.403 (Pergam.); σημείῳ ἀβαστάκτῳ, σημείοις ἀβαστάκτοις with unremoved signal(s), of gymnasia, i.e. never closed, IGRom. 4.446 (ibid.), Abh.Berl.Akad. 1932 (5).44 (ibid., ii AD).
standard or flag, on the admiral΄s ship, Hdt. 8.92; on the general΄s tent, X. Cyr. 8.5.13; ἔξω τῶν σ. out of the lines, ib. 8.3.19.
body of troops under one standard or flag, PAmh. 2.39.2 (ii BC); cf. σημεία 1.2. landmark, boundary, limit, ἔξω τῶν σ. τοῦ ὑμετέρου ἐμπορίου out of the limits of your commercial port, D. 35.28; of milestones, Plu. CG 7, Hdn. 2.13.9.
device upon a shield, Hdt. 1.171, E. Ph. 1114; upon ships, figure-head, Ar. Ra. 933, Th. 6.31, E. IA 255 (lyr.).
signet on ring, etc., Ar. Eq. 952, V. 585, Pl. Tht. 191d, al., X. HG 5.1.30, D. 42.2, PRev. Laws 26.5 (iii BC); figure, image, Διὸς κτησίου Anticl. 13; badge, τρίαιναν σ. θεοῦ A. Supp. 218; pl., written characters, γράψαι σημήϊα… φωνῆς IG 14.1549 (Rome). pl. (Dor.) σαμεῖα, stripes, IG 5(1).1390.16 (Andania, i BC); clavi· σημεῖα, Gloss. watchword, war-cry, Plb. 5.69.8; ἀπὸ σ. ἑνὸς ἐπιστρέφειν τὰς ναῦς Th. 2.90, cf. X. HG 6.2.28.
birthmark or distinguishing feature, Wilcken Chr. 76.14 (ii AD), Sammelb. 15.27 (ii AD), etc.
sign, token, indication of anything that is or is to be, S. OT 1059, E. Ph. 1332; σ. φαίνεις ἐσθλὸς… γεγώς S. El. 24, cf. OT 710; τέχνης σ. τῆς ἐμῆς Id. Ant. 998; so later τὰ σ. τῶν καιρῶν Ev. Matt. 16.3, etc. in reasoning, a sign or proof, Ar. Nu. 369, Th. 1.6, 10, And. 2.25, etc. ; τούτων ὑμῖν σημεῖα δείξω Aeschin. 2.103, cf. 3.46; τάδε τὰ σ. ὡς… X. Ages. 1.5; σ. εἰ… Pl. Grg. 520e; ὅτι ἀγαθὸς ἦν…, τοῦτο μέγιστον σ. Id. Min. 321b; τὸ μὴ ἐκδυθῆναι οὐδὲν σ. ἐστι is no proof to the contrary, Antipho 2.2.5; also, instance, example, Hp. VM 20; σημεῖον δέ· to introduce an argument, D. 21.149, Isoc. 4.86, 107, etc. in the Logic of Arist., a sign used as a probable argument in proof of a conclusion, opp. τεκμήριον (a demonstrative or certain proof), APr. 70a11, SE 167b9, Rh. 1357a33. in Stoic and Epicurean philos., sign as observable basis of inference to the unobserved or unobservable, Epicur. Ep. 2 p. 43U., Phld. Sign. 27, al., S.E. M. 8.142, al. ; περὶ σημείων (dub.sens.), title of work by Zeno, Stoic. 1.14.
Medic., symptom, Hp. Morb. 3.6, 15, Aret. SD 1.9, Gal. 1.313, 18(2).306. = Lat. lenticula, a kind of skin-eruption, Cels. 6.5.1.
pl., shorthand symbols, Plu. Cat. Mi. 23, Gal. Libr. Propr. 1, POxy. 724.3 (ii AD), Lib. Or. 42.25.
critical mark, Heph. Poëm. p. 73C., D.L. 3.65. = στιγμή, mathematical point, Arist. APo. 76b5, Ph. 240b3, Euc. Def. 1, al. ; also σ. (with or without χρόνου) point of time, instant, Arist. Cael. 283a11, Ph. 262b2sq. in Prosody and Music, unit of time, Aristid.Quint. 1.14, Longin. Proll. Heph. 5.

τό, ion. σημήϊον, = σῆμα in allen Bedeutungen, Zeichen, woran man Etwas erkennt u. unterscheidet ; Her. 2.38 ; θεοῦ, Aesch. Suppl. 215 ; σημεῖά σοι τάδ' ἐστὶ τῆς ἐμῆς φρενός, Prom. 844 ; σημεῖαδ' οὔτε θηρὸς οὔτε του κυνῶν ἐξεφαίνετο, Soph. Ant. 251 ; σαφῆ σημεῖ' ἰδοῦσα, El. 874 ; dessen was da kommen soll, Anzeichen, O.C. 94 ; τὸ δαιμόνιον, Plat. Phaedr. 242b ; Apol. 40b ; vgl. τὰ τοῦ μεγίστου θεοῦ σημεῖα, Xen. Cyr. 1.6.1, 2.4.19 ; δακτυλίου, Ar. Eq. 947, Vesp. 585 ; auch an Schiffen, Ran. 931, Siegel, Xen. Hell. 5.1.30, vgl. Plat. Theaet. 191d ; Dem. u. Folgde. – Feldzeichen, Fahne, Abzeichen des Feldherrn, Her. 8.92 (vgl. Xen. Cyr. 8.5.13, An. 1.10.12, ein Adler Cyr. 7.1.41, Schildzeichen, 1.17) (wie Eur. Phoen. 1121 u. öfter), ein Zeichen Etwas zu tun, 7.128 ; σημεῖον αἴρειν, Thuc. 1.49, ἀπὸ σημείου, auf das gegebene Zeichen, 3.9 ; Feldgeschrei, vgl. Pol. 5.69.8. – Σημεῖα καθαιρεῖν, Andoc. 1.36 ; ἔξω τῶν σημείων, d.i. außerhalb des Lagers, Xen. Cyr. 8.3.19 ; u. danach gesagt ὅς ἐστιν ἔξω τῶν σημείων τοῦ ἡμετέρου ἐμπορίου, Dem. 35.28. – Σημείοις χρῆσθαι περί τινος, Isocr. 4.30 ; σημεῖον, ὅτι, ein Zeichen, Beweis daß, Andoc. 2.4 ; σημεῖον δ' αὐτοῦ ἡ ἐν Τροίᾳ μονή, Plat. Crat. 395a ; ἱκανὸν δὲ σημεῖον, ὡς μαντικὴν ἀφροσύνῃ θεὸς ἀνθρωπίνῃ δέδωκεν· οὐδεὶς γὰρ –, Tim. 71e ; häufig bei den Rednern, σημεῖον δὲ τούτων· = γάρ, Isocr. 4.107 ; σημεῖον τοῦ τάχους· οἱ μὲν γάρ, zum Beweise dient, daß, 4.87 ; Folgde, wie Pol. 4.44.3, 9.33.4 ; vgl. Wolf Dem. Lept. 225 u. τεκμήριον.
Bei den Mathematikern der Punkt, u. so auch Pol. 6.28.2 ; S.Emp. oft.

σημεῖον, -ου, τό
[in LXX chiefly for אוֹת ;]
a sign, mark, token;
__(a) of that which distinguishes a person or thing from others: Mat.26:48 Luk.2:12, 2Th.3:17 (cf. Deiss., LAE, 153.2); before genitive epexeg., Rom.4:11; with genitive obj., Mat.24:8, 30, 2Co.12:12; with genitive subj., Mat.16:3;
__(b) a sign of warning or admonition: Mat.12:39 16:4, Luk.2:34 11:29-30, 1Co.14:22;
__(with) a sign portending future events (Soph., Plat. al.): Mrk.13:4, Luk.21:7, 11 21:25, Act.2:19, Rev.12:1, 3 15:1;
__(d) of miracles and wonders (MM, xxii), regarded as signs of a divine authority: Mat.12:38-39 16:1, 4 Mrk.8:11-12 Luk.11:16, 29 23:8, Jhn.2:11, 18 2:23 4:54 6:30 10:41 12:18, Act.4:16, 22; pl., Mrk.16:17, 20, Jhn.2:11, 23 3:2 6:2, 14 6:26 7:31 9:16 11:47 12:37 20:30, Act.8:6, 1Co.1:22 (Lft., Notes, 162); the same ascribed to false teachers and demons: Mat.24:24, Mrk.13:22, 2Th.2:9, Rev.13:13-14 16:14 19:20; σ. καὶ τέρατα (τ. καὶ σ.; cf. Tr., Syn., § xci), Mat.24:24, Mrk.13:22, Jhn.4:48, Act.2:19, 43 4:30 5:12 6:8 7:36 14:3 15:12, Rom.15:19, 2Th.2:9; id. before καὶ δυνάμεις, 2Co.12:12, Heb.2:4; σ. καὶ δυνάμεις, Act.8:13; δ. καὶ τ. καὶ σ., Act.2:22; σ. διδόναι, Mat.24:24, Mrk.13:22.†
(AS)