'(f. σημανῶ [ᾰ] ao. ἐσήμηνα, pf. σεσήμαγκα ; pass. f. σημανθήσομαι, ao. ἐσημάνθην, pf. σεσήμασμαι) :
   I tr.
      1 marquer d’un signe, particul. marquer d’un sceau, sceller, AR. Lys. 1198 ; ISOCR. 365 c ; DÉM. 999, 16, etc. ; XÉN. Vect. 4, 21 ; PLAT. Leg. 954 a ; PLUT. Galb. 8 ;
      2 faire un signal, d’où donner un ordre, IL. 16, 172 ; 21, 445 ; OD. 22, 450 ; XÉN. Cyr. 1, 2, 8 ; τινί, IL. 10, 58 ; 17, 250, à qqn ; ἐπὶ δμῳῇσι γυναιξί, OD. 22, 427 ; στρατοῦ, IL. 14, 85, diriger des servantes, une armée, etc. ; τινὶ ποιεῖν τι, ESCHL. Ag. 26 ; SOPH. Aj. 688, O.C. 708, ordonner à qqn de faire qqe ch. ; avec une prop. relat. : σήμαινε τί χρὴ ποιεῖν, SOPH. Tr. 598, ordonne ce qu’il faut faire ; particul. t. milit. donner un signal, faire un commandement au moyen d’un signal, en parl. du chef ou de celui qui transmet le signal, abs. THC. 2, 84 ; 7, 50 ; σ. τῇ σάλπιγγι, XÉN. An. 3, 4, 4 ; 4, 2, 1 ; POL. 6, 43, 2, donner un signal avec la trompette ; τὸ πολεμικόν, XÉN. An. 4, 3, 29 ; POL. 3, 96, 2 ; DS. 17, 33, donner le signal du combat ; τὸ ἀνακλητικόν, PLUT. M. 236 e ; ou ἀναχώρησιν, THC. 5, 10, donner le signal de la retraite ; avec le dat. : σ. τινί, HDT. 8, 11 ; XÉN. Cyr. 4, 5, 36, donner un signal ou un ordre à une troupe ; σημαίνειν, avec l’inf. XÉN. Cyr. 1, 4, 18, etc. donner l’ordre de, etc. ; avec ὡς et l’inf. XÉN. An. 2, 2, 4, m. sign. ; impers. ἐσήμαινε avec l’inf. HDT. 9, 42, le signal était donné, ordre était donné de, etc. ; abs. τοῖς Ἕλλησι ὡς ἐσήμηνε, HDT. 8, 11, lorsque le signal fut donné aux Grecs (pour attaquer) ;
      3 faire savoir, faire comprendre, expliquer, révéler : τι, IL. 23, 358, 757 ; ESCHL. Ch. 667 ; SOPH. Ph. 37 ; EUR. H.f. 1218, etc. qqe ch. ; avec une prop. relat. ESCHL. Pr. 565 ; avec ὅτι ou ὡς, ESCHL. Pers. 819 ; SOPH. O.C. 321 ; avec un part. φθόγγοι σφε σημαίνουσι δεῦρ' ὁρμωμένας, SOPH. O.C. 1669, des bruits de voix annoncent qu’elles se hâtent par ici ; cf. PLAT. Leg. 626 e, etc. ; abs. ESCHL. Suppl. 245, etc. ; SOPH. Tr. 345, etc. ; particul. faire savoir, annoncer : τι, HDT. 8, 62 ; SOPH. O.R. 226, etc. qqe ch. ; τι πρός τινα, EUR. Hec. 217, qqe ch. à qqn ; avec ὅτι, XÉN. Cyr. 1, 4, 18 ; avec un part. Κρέοντα προσστείχοντα, SOPH. O.R. 79, annoncer que Créon approche ; avec un relat. σ. ὅστις, ESCHL. Pr. 619, etc. faire savoir qui, etc. ; abs. HDT. 3, 106, etc. ; particul. prédire l’avenir, faire comprendre la volonté des dieux, abs. XÉN. Mem. 1, 1, 2 ; 1, 4, 9 ; An. 6, 1, 31, etc. ; p. suite, présager, acc. XÉN. Hell. 5, 4, 17 ; PLAT. Crat. 405 e ; ARR. An. 7, 22, 24, etc. ;
      4 signifier, avoir une signification, en parl. d’un mot, PLAT. Crat. 393 a ; POL. 2, 22, 1 ; τὸ σημαινόμενον, ARSTT. Rhet. 3, 2, 13, la signification, le sens ;
   II intr. se montrer en forme de signe ou de symptôme, se manifester, ARSTT. H.A. 4, 8 ; ARÉT. p. 79, 13 ; fig. ὡς ἄρτι σημαίνειν ἐκ τῶν εἰρημένων μοι σφόδρα δοκεῖ, PLAT. Epin. 989 a, comme cela justement me paraît tout à fait résulter de ce qui a été dit ;

Moy. (f. σημανοῦμαι, ao. ἐσημηνάμην, pf. σεσήμασμαι) :
   I marquer pour soi, d’où :
      1 marquer d’un signe, acc. HDT. 2, 38 ;
      2 marquer de son sceau, sceller, acc. XÉN. Cyr. 8, 2, 17 ; DÉM. 837, 21 ; 904, 5, etc. ;
      3 p. suite, désigner pour soi, choisir pour soi, acc. POL. 3, 71, 7 ;
   II conjecturer : τι, SOPH. Aj. 32, qqe ch. ; en parl. de chiens, flairer, acc. OPP. C. 1, 454, 480 ; prov. ἄστροις σημαίνεσθαι (τὸ δεῖπνον) EL. N.A. 2, 7, reconnaître son souper d’après les étoiles, càd. en être loin, comme le voyageur égaré qui se guide sur les étoiles pour reconnaître son chemin ; cf. EL. N.A. 7, 48 ; LIB. 4, 184, etc.

➳ Act. prés. dor. σαμαίνω [σᾱ] THCR. Idyl. 17, 89. Impf. itér. 3 sg. σημαίνεσκεν, Q. SM. 4, 193. Fut. ion. σημανέω [ᾰ] OD. 12, 26 ; HDT. 1, 75. Ao. ἐσήμανα [μᾱ] XÉN. Hell. 1, 1, 2 ; 2, 1, 15, etc. ; dans les inscr. att. part. ao. dat. sg. σημήναντι, CIA. 5, 30, 4 (envir. 30 av. J.C.) ; v. Meisterh. p. 145, § 65, 6. Pf. pass. 3 sg. σεσήμανται, HDT. 2, 125. Moy. 3 sg. ion. σημανέεται, HPC. 7, 276.

Étym. σῆμα.

'

Il. 10.58, etc. ; σαμαίνω, Schwyzer 686.23 (Pamphylia); Ion. impf. σημαίνεσκον Q.S. 4.193; fut. σημανῶ A. Ag. 497, Th. 6.20, Ion. -ανέω Od. 12.26, Hdt. 1.75; aor. ἐσήμηνα ib. 43, Th. 5.71, Ep. σήμηνα Il. 23.358; but in codd. of X. (HG 1.1.2, al.) and later writers (Str. 13.3.6, Act. Ap. 25.27, Polyaen. 1.41.3, Arr. An. 1.6.2) ἐσήμανα, and so in Mitteis Chr. 29.8 (ii BC); pf. σεσήμαγκα Aristobul. ap. Eus. PE 13.12, Arr. Epict. 3.26.29; — Med., fut. σημανοῦμαι, Ion. -έομαι Hp. Prog. 3, etc. ; aor. ἐσημηνάμην Il. 7.175, etc. ; — Pass., fut. σημανθήσομαι S.E. M. 8.267, (ἐπι-) E. Ion 1593; fut. Med. in pass. sense, Hp. Int. 44; aor. ἐσημάνθην D. 47.16; pf. σεσήμασμαι Hdt. 2.39, Lys. 32.7, Pl. Lg. 954a, etc. ; 3 sg. σεσήμανται Hdt. 2.125, inf. σεσημάνθαι Ar. Lys. 1196; (< σῆμα) : — show by a sign, indicate, point out, τέρματα Il. 23.358; δείξω ὁδὸν ἠδὲ ἕκαστα σημανέω Od. 12.26; τοῦτον σημήνας after indicating the person, Hdt. 1.5; τέκμαρ A. Ch. 667; θησαύρισμα S. Ph. 37; σ. τι περί τινος Pl. Lg. 682a; σ. ὅ τι χρὴ ποιεῖν X. Ap. 12; σ. εὔδια πάντα (sc. εἶναι) Theoc. 22.22; — Med., πάντα σημαίνει you have all things shown you (?), Epigr.Gr. 1039.11 (Limyra). abs., give signs, φθόγγος, φῶς σ., A. Supp. 245, Ag. 293; ὁ λόγος σημαινέτω S. Tr. 345; σ. καπνῷ make signal, A. Ag. 497; freq. in E. in fut. with αὐτός, πλοῦς αὐτὸς σημανεῖ Hel. 151; τὸ δ’ ἔργον αὐτὸ σημανεῖ Andr. 265; αὐτὸ σημανεῖ (without Subst.) Ph. 623; τἄλλα δ’ αὐτὸ σημανεῖ Ba. 976. of the Delphic oracle, οὔτε λέγει οὔτε κρύπτει ἀλλὰ σημαίνει Heraclit. 93; so of omens, X. Mem. 1.1.2, etc. ; σ. ἐν τοῖς ἱεροῖς Id. An. 6.1.31; περί τινος Id. Mem. 1.1.19; ἐπὶ τοῖς μέλλουσι γενήσεσθαι Th. 2.8; πρὸ τῶν μελλόντων X. HG 5.44.17; — Pass., σημαίνεσθαι διὰ τῶν ἐμπύρων Plu. 2.222f, etc. in later Prose intr., appear, be manifest, Arist. HA 533a11 (but Pass. in same sense, ib. 588b18); σ. ἐκ τῶν εἰρημένων Pl. Epin. 989a; cf. δηλόω II. σημαίνει impers., signs appear, Arist. Pr. 941b2, 944a4.
give a sign or signal to do a thing, or bid one do it, c. dat. pers. et inf., Hdt. 1.116, 6.78, A. Ag. 26, S. Aj. 688, X. An. 6.1.24; give orders to, bear command over, c. dat., πᾶσι δὲ σημαίνειν Il. 1.289, cf. 10.58, 17.250; c. gen., στρατοῦ Il. 14.85; also σ. ἐπὶ δμῳῇσι γυναιξίν Od. 22.427; abs., give orders, ὁ δὲ σημαίνων ἐπέτελλεν Il. 21.445, cf. Od. 22.450; in part., σημαίνων, = σημάντωρ, S. OC 704 codd. in war or battle, give the signal of attack, etc., Th. 2.84, etc. ; in full, σ. τῇ σάλπιγγι And. 1.45, X. An. 4.2.1, Achae. 37.3; σ. τῷ κέρατι ὡς ἀναπαύεσθαι X. An. 2.2.4; c. acc., σ. ἀναχώρησιν give a signal for retreat, Th. 5.10; ἐπειδὰν ὁ σαλπιγκτὴς σημήνῃ τὸ πολεμικόν X. An. 4.3.29, cf. 4.3.32; τὸ ἀνακλητικόν Plu. 2.236e; c. inf., X. Cyr. 1.4.18, etc. ; impers. σημαίνει (sc. ὁ σαλπιγκτής), signal is given, as τοῖσι Ἕλλησι ὡς ἐσήμηνε when signal was given for the Greeks to attack, Hdt. 8.11; c. inf., ἐσήμαινε παραρτέεσθαι πάντα signal was given to make all ready, Id. 9.42, cf. E. Heracl. 830; also σ. ἐπὶ πλόον πῦρ gives the signal for sailing, Tryph. 145. generally, σ. [τῷ ἵππῳ] τι, προχωρεῖν σ. τῷ ἵππῳ, X. Eq. 9.4, 7.10.
make signals, εἰς τὴν πόλιν Id. HG 6.2.33; σ. ὡς πολεμίων ἐπιόντων ib. 7.2.5; — Pass., ἐσημάνθησαν προσπλέουσαι ib. 6.2.34; abs., σημανθέντων τῷ Ἀστυάγει ὅτι… Id. Cyr. 1.4.18.
signify, indicate, declare, φόνον E. HF 1218; τινί τι Hdt. 7.18, 9.49, S. OT 226; folld. by ὡς…, Hdt. 1.34; by ὅτι…, S. OC 320, Pl. Phd. 62c; σ. ὅστις A. Pr. 618; σ. ὅ τι χρή σοι συμπράσσειν ib. 297 (anap.); σ. ὅπῃ γῆς πεπλάνημαι ib. 564 (anap.); σ. ὅπου… S. El. 1294; σ. ὅτου τ’ εἶ χὠπόθεν Id. Fr. 104; σ. εἴτε… Id. Ph. 22; σ. ποίῳ θανάτῳ… Ev. Jo. 12.33, 21.19; c. part., signify that a thing is, φρυκτοῦ φῶς… σημαίνει μολόν A. Ag. 293; Κρέοντα προσστείχοντα σημαίνουσί μοι S. OT 79, cf. OC 1669; ταῦτα ὡς πολέμου ὄντος σημαίνει Pl. Lg. 626e, cf. 722e; — Pass., ὁ σημαινόμενος δοῦλος the abovementioned slave, POxy. 283.12 (i AD); abs., σημανθέντος it having been reported, PAmh. 2.31.8 (ii BC), cf. supr. 11.4.
interpret, explain, Hdt. 1.108; tell, speak, Id. 3.106; abs., σήμαινε tell, S. OC 51, cf. OT 1050; οὐ στηλῶν μόνον σ. ἐπιγραφή Th. 2.43. of a writer, signify, indicate, ὅτι… Str. 8.6.5; of words, sentences, etc., signify, mean, ταὐτὸν σημαίνει Pl. Cra. 393a, cf. 437c, Phdr. 275d, Arist. Ph. 213b30, etc. ; σημαίνοντα significant sounds, opp. ἄσημα, Id. Po. 1457a32sq. ; — Pass., τὸ σημαινόμενον the sense, meaning of words, Id. Rh. 1405b8, D.H. Th. 31, A.D. Pron. 12.27, al. ; opp. τὸ σημαῖνον, Chrysipp. Stoic. 2.38 (pl.). Med. σημαίνομαι, give oneself a token, i.e.
conclude from signs, conjecture, τὰ μὲν σημαίνομαι, τὰ δ’ ἐκπέπληγμαι S. Aj. 32; ἄστροις σ. [τὰς πόλεις], prov. in Ael. NA 7.48; σ. τι ἔκ τινος ib. 2.7; of dogs hunting, μυξωτῆρσι σ. τι Opp. C. 1.454.
provide with a sign or mark, seal, σημαίνεσθαι βύβλῳ (sc. βοῦν), i.e. by sealing a strip of byblus round his horn, Hdt. 2.38, cf. Pl. Lg. 954c, X. Cyr. 8.2.17, Is. 7.1, 2, Hyp. Ath. 8; — Pass., εὖ σεσημάνθαι to be well sealed up, Ar. Lys. 1196; τὰ σεσημασμένα, opp. τὰ ἀσήμαντα, Pl. Lg. 954a, cf. Lys. 32.7, D. 39.17, Ath.Mitt. 7.368.
mark out, choose for oneself, τοὺς εὐρωστοτάτους Plb. 3.71.7.

fut. σημανῶ, aor. ἐσήμηνα, auch ἐσήμᾶνα, welches auch bei Attikern vorkommt, aber seltener als jenes ist, vgl. Lobeck Phryn. 24;
bezeichnen, durch ein Zeichen kenntlich machen, σήμηνε δὲ τέρματα, Il. 23.358, 757 ; Od. 12.26 ; besiegeln, σεσημάνθαι, Ar. Lys. 1199 ; τὰ σεσημασμένα καὶ τὰ ἀσήμαντα, Plat. Legg. XII.954a ; ἐσημάνθησαν οἱ ἐχῖνοι, Dem. 47.16. – Bes. ein Zeichen geben, Etwas zu tun, befehlen, gebieten, teils absolut, Od. 22.450, teils mit dem dat., σημαίνει φυλάκεσσι, Il. 10.58 ; σημαίνουσιν ἕκαστος λαοῖς, 17.250 ; seltener οὐδέ ἑ μήτηρ σημαίνειν εἴασκεν ἐπὶ δμωῇσι γυναιξίν, Od. 22.427, über die Mägde gebieten ; und wie ἄρχειν c. genit., αἴθ' ὤφελλες ἀεικελίου στρατοῦ ἄλλου σημαίνειν, Il. 14.85 ; – mit dem dat. u. hinzutretendem inf., ᾿αγαμέμνονος γυναικὶ σημαίνω τορῶς, ἐπορθιάζειν, Aesch. Ag. 26 ; vgl. Soph. Aj. 673, O.C. 708 ; und in Prosa, bes. den Soldaten, Thuc. 2.84 u. sonst ; Her. 8.11 τοῖς Ἕλλησι ὡς ἐσήμηνε ; u. c. inf., ἐσήμαινε πάντα παραρτέεσθαι, 9.42, wie bei Xen. Cyr. 1.2.8 ; τῷ κέρατι, 5.3.44 ; τῇ σάλπιγγι, An. 3.4.4 (vgl. Pol. 6.40.2) u. öfter ; vollständig σημαίνει ὁ σαλπιγκτής, 4.3.32 ; u. so öfter vom Kommando durch Signale, ἐπειδὰν ὁ σαλπιγκτὴς σημήνῃ τὸ πολεμικόν, 4.3.29 ; vgl. DS. 17.33 ; τὸ ἀνακλητικόν, Signal zum Rückzuge, Plut. Lac. apophth. a.E.; vgl. σημαίνειν ἐκέλευσεν ἀναχώρησιν, Thuc. 5.10 ; διὰ τῶν συνθημάτων, Pol. 1.50.8 u. öfter. – Uebh. anzeigen, sagen, erklären, σήμαιν' ὅτι χρή σοι συμπράττειν, Aesch. Prom. 295 ; εἰ δ' ἔχεις εἰπεῖν ὅ τι λοιπὸν πόνων, σήμαινε, 685 ; οἶσθα σημῆναι τορῶς Pers. 471 ; κἀσήμηνεν ἐμφανὲς τέκμαρ, Ch. 656 ; Κρέοντα προσστείχοντα σημαίνουσί μοι, Soph. O.R. 79 ; ταῦτα σημανοῦσ' ἐλήλυθα, O.C. 367 ; ἣ σῷ παιδὶ σημαίνει νόσον, Eur. Hipp. 1306 ; Herc.Fur. 1218 ; θέλει τι σημᾶναι νέον, Hipp. 857 ; u. in Prosa von den Göttern, Vorzeichen geben und die Zukunft andeuten, ἄνεμος ἐξαίσιος ἐπεγένετο, ὃν καὶ οἰωνίζοντό τινες σημαίνειν πρὸ τῶν μελλόντων, Xen. Hell. 5.4.17 ; vgl. Arr. An. 7.22, 24 (v.l. περί); φοβοῦνται αὐτὸ ὡς σημαῖνον φθοράν τινα, Plat. Crat. 405e ; andeuten, auseinandersetzen, τινί τι, Her. 7.18, 9.49 u. öfter ; bedeuten, ἕν τι σημαίνει μόνον ταὐτὸν ἀεί, Plat. Phaedr. 275d ; ὁ γὰρ ἄναξ καὶ ὁ ἕκτωρ σχεδόν τι ταὐτὸν σημαίνει, Crat. 293a ; ὡς ὁ λόγος σημαίνει, Gorg. 511b, u. öfter ; auch intr., ὡς ἄρτι σημαίνειν ἐκ τῶν εἰρημένων μοι σφόδρα δοκεῖ, wie aus dem Gesagten einzuleuchten scheint, Epinom. 989 a.
Med. versiegeln lassen, Dem. 28.6, 33.36 ; sich ein Zeichen geben lassen, aus einem gegebenen Zeichen schließen, vermuten, Soph. Aj. 32 ; σημαίνεσθαί τι βύβλῳ, sich Etwas auf Papyrus anmerken, Her. 2.38 ; – σημηνάμενος τοὺς εὐρωστοτάτους, d.i. sich auswählend, Pol. 3.71.7.
Bei den Gramm. bedeutet τὸ σημαινόμενον was unter einem Worte verstanden wird, ohne daß es ausdrücklich darin ausgesprochen ist ; dah. πρὸς τὸ σημαινόμενον von der Konstruktion nach dem Sinne, nicht nach der grammatischen Vrbdg der Wörter.

σημαίνω
(< σῆμα, a sign), [in LXX for רוּעַ hi., תָּקַע, etc. ;]
to give a sign, signify, indicate: with accusative of thing(s), Act.25:27, Rev.1:1 (cf. MM, xxii); with accusative and inf., Act.11:28; before quæst. indir., Jhn.12:33 18:32 21:19.†
(AS)