GRC
Bailly
(f. σϐέσω, ao.1 ἔσϐεσα, ao.2 ἔσϐην, pf. inus. ; pass. ao. ἐσϐέσθην, pf. ἔσϐεσμαι) : 1 éteindre,
acc. HDT.
2, 66 ; PD.
P. 1, 8 ; A.RH.
4, 668 (dans Hom. en ce sens à l’act. seul, le cps. κατασϐέννυμι) ;
au pass. être éteint, s’éteindre, IL.
9, 471 ; TH.
Ign. 61 ; p. anal. en parl. d’inflammation, de pustules, s’amortir, disparaître, HPC.
400, 52, etc. ; en parl. de pers. mourir, SIM.
Epigr. 180 Bgk, etc. ; 2 en parl. de liquides, dessécher,
acc. ARSTT.
H.A. 3, 21, 4, etc. ; au pass. se sécher, se dessécher,
en parl. de sang, PLUT.
M. 49 d ;
de sources, ANTH.
9, 128 ; αἶγες σϐεννύμεναι, HÉS.
O. 588, chèvres qui n’allaitent plus ;
3 apaiser, calmer : κύματα, AR.
Av. 778, les flots ; τὴν θερμότητα, ARSTT.
Meteor. 1, 10, 4, atténuer la chaleur ; δίψαν, A.RH.
3, 1349, apaiser la soif ;
en parl. de sentiments, de passions : χόλον, IL.
9, 678, etc. ; en prose : τὸν θυμόν, PLAT.
Leg. 888 a, éteindre
ou apaiser la colère ;
au pass. s’apaiser, se calmer : ἔσϐη οὖρος, OD.
3, 182, le vent s’apaisa ; s’affaiblir, s’atténuer : τὸ μάχιμον σϐεννύμενον ὑπὸ γήρως, PLUT.
Pomp. 8, l’humeur batailleuse éteinte par la vieillesse.
➳ Act. fut. poét. σϐέσσω, ORACL. (HDT. 8, 77) ; THCR. Idyl. 23, 26. Ao. poét. inf. σϐέσσαι, IL. 9, 678 ; 16, 621. Moy. ao. 3 sg. poét. σϐέσσατο, Q. SM. 1, 795.
Étym. p. *σϐέσ-νυμι, de la R. indo-europ. *(s)gwes-, éteindre.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
Hdt. 2.66, Pl. Lg. 835e, etc. ; σβεννύω, Pi. P. 1.5, Hp. Acut. 54, Thphr. Ign. 19, etc. ; impf. ἐσβέννυον Paus. 4.21.4; fut. σβέσω App BC 2.68, (κατα-) A. Ag. 958, E. IT 633; Ep. σβέσσω Orac. ap. Hdt. 8.77, Theoc. 23.26; aor. ἔσβεσα Il. 16.293 (tm.), S. Aj. 1057, Ar. Av. 778 (lyr.); Ep. inf. σβέσσαι Il. 16.621; Ion. inf. κατας βῶσαι Herod. 5.39; pf. and aor.2, v. infr. ; — Med., fut. σβήσομαι (ἀπο-) Pl. Lg. 805c; aor. σβέσαντο Q.S. 1.795; — Pass., Hes. Op. 590; fut. σβεσθήσομαι Gal. 7.17; aor. ἐσβέσθην Hp. Acut. (Sp.) 26, (κατ-) X. HG 5.3.8; Ep. συνέσβετο Oppian. H. 2.477, etc. ; pf. ἔσβεσμαι Longin. 21.1, Ael. NA 9.54, etc., (ἀπ-) Hp. Int. 43; — besides these, aor.2 and pf. and plpf. Act. are used intr., ἔσβην Il. 9.471, (ἀπ-) E. Fr. 971, (κατ-) Hdt. 4.5; imper. σβῆτε (trans.) Sophr. in Stud.Ital. 10.123; part. ἀποσβείς Hp. Epid. 4.31; pf. ἔσβηκα (ἀπ-) X. Cyr. 8.8.13, (κατ-) A. Ag. 888; plpf. ἐσβήκει (ἀπ-) Pl. Smp. 218b : — quench, put out, used by Hom. in the literal sense only in compd. κατασβέννυμι; σ. τὸ καιόμενον Hdt. 2.66; κεραυνόν Pi. P. 1.6; φλόγα Th. 2.77, A.R. 4.668. of liquids, dry up, ἡ Μηδικὴ πόα σ. τὸ γάλα Arist. HA 522b25, cf. AP 9.549 (Antiphil.). generally and metaph, quench, quell, check, κεῖνός γ’ οὐκ ἐθέλει σβέσσαι χόλον Il. 9.678; ἀνθρώπων σβέσσαι μένος 16.621; ὕβριν Simon. (132) ap. Hdt. 5.77, cf. Orac. ap. eund. 8.77, Heraclit. 43, Pl. Lg. 835e; εἰ μὴ θεῶν τις τήνδε πεῖραν ἔσβεσεν S. Aj. 1057; ὡς φόνῳ σβέσῃ φόνον E. HF 40; ἔσβεσε κύματα νήνεμος αἴθρη Ar. Av. 778; σ. αὔξην καὶ ἐπιρροήν Pl. Lg. 783b; τὸν θυμόν ib. 888a; καῦμα (in the bowels) Hp. Acut. 54; ὁ βορέας σ. τὴν θερμότητα Arist. Mete. 347b4; λιθάργυρον ὄξει ἢ οἴνῳ σ.
cooling it, Dsc. 5.87; ὕδατι δίψαν σ. A.R. 3.1349; σ. τυραννίδα Epigr. ap. Plu. Lyc. 20; κλέος AP 9.104 (Alph.); Ἑλλάδα φωνήν ib. 451; regard as extinguishable, ταύτας τὰς δυνάμεις Plot. 6.4.10. Pass. σβέννυμαι (with intr. tenses of Act., v. supr.), to be quenched, go out, of fire, οὐδέ ποτ’ ἔσβη πῦρ Il. 9.471; of inflamed pustules, go down, disappear, Hp. Acut. (Sp.) 26; ἰχθύων… ᾠὰ μετὰ ἁλῶν σβεσθέντα (s.v.l.) καὶ ἐποπτηθέντα Diph. Siph. ap. Ath. 3.121c; metaph of men, become extinct, die, AP 7.20 (Simon. ?); of a city, ib. 9.178 (Antiphil.). of liquids, run dry, γάλα Arist. HA 587b28; πηγαί AP 9.128; αἷμα Plu. 2.49d; αἶγες σβεννύμεναι goats which are going off their milk, Hes. Op. 590. generally, to be quelled or lulled, of wind, οὐδέ ποτ’ ἔσβη οὖρος Od. 3.182; of sound, σβέννυτο θωρήκων ἐνοπή Tryph. 10; metaph, τὸ μάχιμον σβεννύμενον ὑπὸ γήρως Plu. Pomp. 8; ἐσβέσθη Νίκανδρος his charm is quenched, AP 12.39; of an orator, D.H. Pomp. 4; ἐσβέσθη τὰ φίλτρα AP 7.221, cf. Philostr. VA 1.33, Longin. 21.1; of legal proceedings, to be cancelled, διὰ τὸ ἐσβέσθαι πᾶν σπέρμα δίκης PMonac. 1.43 (vi AD). (I.-E. zgues-, cf. ζείναμεν· σβέννυμεν, Hsch., Lith. gèsti ΄to be extinguished΄.)
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
[ῡ], auch σβεννύω, κεραυνὸν σβεννύεις, Pind. P. 1.5 ; fut. σβέσω, aor. ἔσβεσα, inf. ep. σβέσσαι, perf. pass. ἔσβεσμαι u. aor. ἐσβέσθην;
1) im act. auslöschen, löschen ; zunächst vom Feuer, πῦρ, πυρκαϊήν, Il. 16.293, 23.237, 250, 24.791, in welchen Stellen richtiger eine tmesis von κατασβέννυμι angenommen wird ; ἔσβεσεν ἀστέρας, Mel. 35 (XII.59); – dann auch von flüssigen Dingen, erschöpfen, austrocknen machen ; – u. übertr., stillen, dämpfen, mäßigen, bes. von Leidenschaften, χόλον, μένος σβέσσαι, Il. 9.678, 16.621 ; κεἰ μὴ θεῶν τις τήνδε πεῖραν ἔσβεσεν, Soph. Aj. 1036, Schol. ὁρμὴν ἔπαυσεν ; Eur. vrbdt ὡς φόνῳ σβέσῃ φόνον, Herc.Fur. 40 ; in Prosa : οἳ μάλιστα ὕβριν σβεννύασιν, Plat. Legg. VIII.835d ; σβέσαντες τὸν θυμόν, X.888a ; auch ἐσβέσαθ' ἡρώων κλέος, Alpheus Mit. 9 (IX.104), u. oft in der Anth., z.B. ὕβριν Ep.adesp. 159 (VI.343); ἀγλαΐην Agath. 39 (VII.602), ἀγηνορίην Paul.Sil. 36 (V.301), εὐφροσύνην Ep.adesp. 386 (IX.375), u. sonst.
2) im pass. σβέννυμαι, mit dem aor.2 act. ἔσβην, σβείην, σβῆναι (fut. ἀποσβήσομαι), u. dem perf. ἔσβηκα, erlöschen, ausgehen ; zunächst vom Feuer, Il. 9.471 ; ὁ θάνατός ἐστι σβεσθῆναι, Luc. V.H. 1.29 ; von flüssigen Dingen, vertrocknen, austrocknen, versiegen, dah. αἶγες σβεννύμεναι, Ziegen, die nicht mehr säugen, Hes. O. 592 ; – überh. sich legen, still oder ruhig werden, nachlassen, aufhören ; vom Winde, ἔσβη οὖρος, Od. 3.183 ; u. bes. von Leidenschaften, τὸ μάχιμον ἔδη σβεννύμενον ὑπὸ γήρως, Plut. Pomp. 8 ; oft in der Anth., wo auch ἐσβέσθη Νίκανδρος gesagt ist, Ep.adesp. 19 (XII.39), seine Schönheit ist erloschen und die Liebesglut, die er einflößte. – In der Kochkunst = dämpfen, μεθ' ἁλῶν σβεσθέντα καὶ ἐποπτηθέντα, Ath. III.121c.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
σβέννυμι
[in LXX chiefly for כָּבָה ;]
of fire or things on fire, to quench: with accusative, Mat.12:20, Eph.6:16, Heb.11:34; pass., Mat.25:8, Mrk.9:48, [44, 46]. Metaph. (cf. Sng.8:7, 4Ma.16:4): τὸ πνεῦμα, 1Th.5:19.†
ζβέννυμι, for σβ-, 1Th.5:19 T (see WH, Notes, 148).†
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars