ατος (τὸ) :
      1 ce qu’on éprouve, en mauv. part : κακὸν πῆμα, OD. 5, 179, épreuve pénible ; π. κακοῖο, OD. 3, 152 ; δύης, OD. 14, 338 ; νόσου, SOPH. Ph. 765, souffrance qu’on éprouve d’un mal, d’une maladie ; d’où abs. souffrance, mal, malheur, IL. 11, 437 ; 15, 721 ; 17, 688, etc. ; πῆμα πάσχειν, IL. 5, 886 ; OD. 1, 190, etc. éprouver des souffrances ;
      2 celui qui cause un dommage, un malheur, etc., fléau, calamité, IL. 3, 50, 160 ; 6, 282 ; 10, 453, etc. ; OD. 12, 125 ; HÉS. O. 344 ; SOPH. O.R. 379.

Étym. p.-ê. R. indo-europ. *peh₁-.

ατος, τό (same form in Dor.), poet. word, misery, calamity, π. κακόν Od. 5.179; π. κακοῖο 3.152; δύης π. 14.338; π. τῆς ἄτης S. Aj. 363; π. θεὸς Δαναοῖσι κυλίνδει Il. 17.688; τοῖσι… πῆμα κυλίνδεται Od. 2.163, cf. Il. 11.347; ἡμῖν πήματα πολλὰ θέσαν 15.721; τοι πῆμα τόδ’ ἤγαγον Οὐρανίωνες 24.547; ἓν παρ’ ἐσλὸν π. σύνδυο δαίονται βροτοῖς ἀθάνατοι Pi. P. 3.81; πημάτων ἔξω πόδα ἔχει A. Pr. 265; πήματα ἐπὶ πήμασι πίπτοντ’ S. Ant. 594 (lyr.); πῆμ’ ἐπὶ πήματι κεῖται, i.e. iron upon iron, the sword forged upon the anvil, Orac. ap. Hdt. 1.67, cf. 68; σοφιστὴς πημάτων deviser of pains (i.e. the labours of Heracles), E. Heracl. 993. of persons, bane, calamity, ὅς μιν ἔτικτε… π. γενέσθαι Τρωσί Il. 22.421, cf. 3.50, 160, 6.282, S. OT 379; π. κακὸς γείτων Hes. Op. 346. (Cf. Skt. pī΄yati, Goth. fijan ΄hate΄.)

τό, Leid, Unglück, Unheil ; oft bei Hom. u. Hes.; auch κακὸν πῆμα, Od. 5.179 ; πῆμα κακοῦ, 3.152 ; πῆμα δύης, 14.338 ; τὸ πῆμα τῆς νόσου, Soph. Phil. 754, u. öfter ; μὴ πλέον τὸ πῆμα τῆς ἄτης τίθει, Aj. 356 ; τὰ τοῦδε πενθεῖν πήματα, O.C. 743 ; Eur. oft ; Ar. u. in später Prosa.