ου (ὁ) :
   I peine, fatigue,
      1 travail fatigant, IL. 1, 467 ; 10, 164, etc. ; ATT. ; μετὰ πολλοῦ πόνου, PLAT. Soph. 230 a, avec beaucoup de peine ; σὺν πόνῳ, XÉN. Cyn. 9, 6, avec peine ; ἄνευ πόνου, XÉN. Mem. 2, 6, 22, sans peine ; πόνον τιθέναι τινί, IL. 21, 524, etc. occasionner du travail à qqn, lui donner de la peine ; πόνον τίθεσθαι, IL. 17, 158, ou παρέχειν, PLAT. Rsp. 526 c, m. sign. ; χρόνον καὶ πόνον ἀναλίσκειν ἐπί τινι, PLAT. Rsp. 369 e, dépenser du temps et de la peine à quelque ch. ; en gén. en parl. de tout exercice fatigant (lutte, PLAT. Leg. 646 c, etc. ; course, XÉN. Hipp. 8, 18, etc. ; chasse, XÉN. Cyn. 9, 6 ; 9, 20 ; Hipp. 8, 18, etc.) ; poét. effort ou fatigue du combat, IL. 15, 568 ; PD. I. 6, 79 ; ESCHL. Ag. 330 ; d’où combat, IL. 6, 77 ; HÉS. Th. 881 ; THGN. 981, etc. ; πόνον ἔχειν, IL. 6, 525 ; 13, 2 ; HÉS. Sc. 305, etc. c. μάχεσθαι, combattre ; p. ext. toute œuvre difficile, OD. 11, 54 ; SOPH. Ph. 864 ;
      2 ce qui est produit par le travail, en parl. du miel comme produit du travail des abeilles, PD. P. 6, 54 ; particul. en parl. de petits d’oiseaux, ESCHL. Ag. 54 ; d’enfants, EUR. Ph. 30 ; au pl. fruits des travaux, XÉN. An. 7, 6, 9, etc. ;
   II peine, souffrance :
      1 souffrance physique, HPC. Aph. 4, 44 et 45 ; THC. 2, 49 ; XÉN. Lac. 4, 8 ;
      2 souffrance morale, PD. N. 10, 147 ; ESCHL. Pers. 327, etc. ; SOPH. Tr. 30, etc. ; πόνον ἔχειν, SOPH. O.C. 233 ; PLAT. Phædr. 247 b, éprouver de la douleur ; πόνους πονεῖν, SOPH. Ph. 1419 ; PLAT. Conv. 22 a, éprouver des douleurs ; σὺν πόνῳ πολλῷ, XÉN. Mem. 2, 2, 25, avec bien des douleurs.

Étym. πένομαι.

ὁ, (< πένομαι) work, esp.
hard work, toil, in Hom. mostly of the toil of war, μάχης π. the toil of battle, Il. 16.568; πόνος alone, = μάχη, 6.77, Od. 12.117, al. ; πόνον ἔχειν, = μάχεσθαι, Il. 6.525, cf. 13.2, al. ; ἀνδράσι δυσμενέεσσι π. καὶ δῆριν ἔθεντο 17.158; π. ἀνδρῶν Thgn. 987; πόνοι Ἐνυαλίου Pi. I. 6 (5).54; ἐν τούτῳ τῷ π. ὁ πολέμαρχος διαφθείρεται in this struggle (at Marathon), Hdt. 6.114; ἐν τοῖσι Τρωϊκοῖσι π. Id. 9.27. generally, toil, labour, ἐπεὶ παύσαντο πόνου Il. 1.467, al. ; π. ὀρνίθεσσι τιθείη cause toil to them, Hes. Op. 470; π. λαβόντας incurring toil, Hdt. 7.24; π. παρέχειν μανθάνοντι Pl. R. 526c; μάταιος π.
labour in vain, Id. Ti. 40d; οἱ κατὰ τὰ σώματα π. Id. Plt. 294e; π. συνεχής Democr. 241; πολλῷ π. A. Pers. 509; μετὰ πολλοῦ π. Pl. Sph. 230a; σὺν π. X. Cyn. 9.6; οὐ μακρῷ π. A. Pr. 75; ἄνευ π. X. Mem. 2.6.22; ἔχει πόνον πολύν involves much trouble, Ar. Pax 1216 (also εἰνάλιον π. ἐχοίσας σκευᾶς when the tackle labours in the sea, Pi. P. 2.79); pl., π. ἑκούσιοι Democr. 240. of special kinds of labour, bodily exertion, exercise, στρατιωτικοὶ π. X. Cyr. 3.3.9; of exertions in the games, Hes. Sc. 305, Pi. N. 4.1, I. 4 (3).47, etc. ; γυμνάσια…, νεανιᾶν (prob.) πόνον the scene of youthful labours, E. Hel. 211 (lyr.); εἰναλίοισι πόνοισι Theoc. 21.39.
work, task, business, ἐπεὶ π. ἄλλος ἔπειγεν Od. 11.54; enterprise, undertaking, S. Ph. 864 (lyr.), etc.
implements for labour, stock-in-trade, οὗτος τοῖς ἁλιεῦσιν ὁ πᾶς πόνος Theoc. 21.14; καὶ πόνος ἐντὶ θάλασσα the sea is their workshop, Mosch. Fr. 1.10.
stress, trouble, distress, suffering, Il. 19.227; Τρώεσσι πόνον καὶ κήδε’ ἔθηκεν 21.525; ἦ μὴν καὶ π. ἐστὶν… 2.291; ἐν τούτῳ τῷ π., of a storm, Hdt. 7.190; ὁ Μηδικὸς [π.] the trouble from the Medes, Id. 4.1; παῦροι ἐν πόνῳ πιστοί Pi. N. 10.78; freq. in Trag., πόνος πόνῳ πόνον φέρει S. Aj. 866 (lyr.); πόνον ἔχειν Id. OC 232 (lyr.), etc. ; in pl., sufferings, A. Pr. 66, 328, etc. ; πόνους πονεῖν (cf. πονέω B. 1.2); διά τινα πόνους ἔχειν Ar. Ec. 975 (lyr.); also of disease, κατέβαινεν ἐς τὰ στήθη ὁ π. Th. 2.49; πλευρᾶς πόνοι καὶ θώρακος καὶ ἥπατος Dsc. 1.2; ἰσχίων π. καὶ πλευρᾶς ib. 73.
pain, esp. physical, δύο π. ἅμα γενομένων, μὴ κατὰ τὸν αὐτὸν τόπον, ὁ σφοδρότερος ἀμαυροῖ τὸν ἕτερον Hp. Aph. 2.46, cf. Erot. s.v. πόνοι, Gal. 17 (2).699; π. ἐν κεφαλῇ Hp. Acut. (Sp.) 40; ἐς τὰ ἄρθρα πόνοι Id. Aph. 4.44, 45, cf. Sor. 1.27, al. ; π. ἐς ἀμφοτέρας κνήμας Hp. Epid. 1.26. γ΄, cf. δ΄, al., LXX Ge. 34.25; distd. from λύπη (pain in general), Alex.Aphr. Quaest. 125.33; but sts. = λύπη, Epicur. Ep. 3 p. 65U., Sent.Vat. 4, Fr. 442, Phld. Mus. p. 72K.
anything produced by work, a work, μελισσᾶν τρητὸς π., of honey, Pi. P. 6.54; ὑψηλὸς τεκτόνων π. A. Fr. 357, cf. E. Or. 1570; ὁ ἐμὸς ὠδίνων π., of a child, Id. Ph. 30; so, πόνον ὀρταλίχων ὀλέσαντες, i.e. the nestlings, A. Ag. 54 (anap.); τοὺς ἡμετέρους π. the fruits of our labour, X. An. 7.6.9. Πόνος personified as son of Eris, Hes. Th. 226.

ὁ, Arbeit ; bes. mühsame, ermattende Anstrengung, auch Drangsal, Not, bes. des Kampfes ; Aristarch. erkl. überall bei Hom. ἔργον, bes. ἔργον πολεμικόν, vgl. Schol. zu Il. 5.667, 6.72, 13.2 ; μάχης, Il. 16.568 ; auch allein πόνος = μάχη, 6.77, 12.348, 356, 13.344, 17.158, Od. 12.117 u. sonst ; πόνον ἔχειν = μάχεσθαι, Il. 6.525 ; καὶ ὀϊζύν, 13.2, 15.416 ; Hes. Sc. 305, 310 ; u. so ist auch zu nehmen ὥς κε ἀναπνεύσωσι πόνοιο, Il. 15.235, πότε κέν τις ἀναπνεύσειε πόνοιο, 19.227, u. πᾶσι δ' ἔθηκε πόνον, 21.525, obwohl es hier u. in andern Stellen mehr »Kummer und Not« bedeutet ; ἄνευθε πόνου καὶ ἀνίης, Od. 7.192 ; πόνον τιθέναι τινί, Einem Not, Drangsal bereiten, Hes. O. 472 ; Pind. παῦροι ἐν πόνῳ πιστοί, N. 10.78, u. oft in der Bdtg Unglück, Mühsal ; er nennt den Fischfang εἰνάλιος πόνος, P. 2.79 ; πέπρακται τοὔργον οὐ μακρῷ πόνῳ, Aesch. Prom. 75 ; πόνον παρέχειν τινί, Einem Not machen, Pers. 319 ; u. oft für Not, Leiden, σῶν ὑπερστένω πόνων Prom. 66, τῶνδέ σ' ἐκλῦσαι πόνων 326, u. oft in diesem Stücke ; πόνος περισσός ἐστι τἀν ᾍδου σέβειν, Soph. Ant. 776 ; πόνος πόνῳ πόνον φέρει, Aj. 853 ; ὃς τόνδε κἄμ' ἔσωσας ἐκ πολλῶν πόνων, aus vielem Mühsal, Leid, El. 1348 ; Herakles sagt ὅσους πονήσας καὶ διεξελθὼν πόνους, Phil. 1405 ; τὸ ζῆν μὴ καλῶς, μέγας πόνος, Eur. Hec. 378, u. oft ; πόνον πολὺν ἔχει τοῦτο, Ar. Pax 1182 ; πόνους ἔχειν διά τινα, Eccl. 975. – Kampfmühe, Her. 6.114, 8.89 ; ἔνθα δὴ πόνος τε καὶ ἀγὼν ἔσχατος ψυχῇ πρόκειται, Plat. Phaedr. 247b ; καὶ κίνδυνοι, Alc. II, 142b ; πολὺν ἔχουσαι πόνον, viel Not habend, Phaedr. 248b ; μετὰ πολλοῦ πόνου, Soph. 230a ; ἀναλίσκων καὶ χρήματα καὶ πόνους καὶ διατριβάς, Rep. VIII.561a ; πάντων τῶν κατὰ τὰ σώματα πόνων, körperliche Anstrengungen, Polit. 294e ; auch von gymnastischen Uebungen, Arist. eth. Nic. 1.6.4 ; vgl. τοὺς ἐπὶ τὰ γυμνάσια καὶ πόνους ἰόντας, Plat. Legg. I.646c.
Bei Thuc. 2.49 Krankheit ; – Xen. An. 7.6.9 τοὺς ἡμετέρους πόνους ἔχει, er hat den Ertrag, Gewinn unserer Anstrengung ; so nennt Pind. P. 6.54 den Honig μελισσᾶν τρητὸς πόνος ; u. Aesch. Ag. 54 die Jungen δεμνιοτήρη πόνον ὀρταλίχων, wie ὠδίνων π. Eur. Phoen. 30, τεκτόνων Or. 1570.

πόνος, -ου, ὁ
[in LXX for עָמָל, etc. ;]
__1. labour, toil: Col.4:13
__2. The consequence of toil, distress, suffering, pain (Xen., al., LXX): Rev.16:10-11 21:4.†
SYN.: see: κόπος (AS)