GRC
Bailly
πρόσ·ειμι (impér. πρόσιθι, inf. προσιέναι, impf. προσῄειν, f. πρόσειμι) : I (πρός, vers) aller vers, s’approcher, s’avancer (
dans Hom. et Hés. seul. aux dat. et acc. du part. prés. προσιών) IL.
5, 682 ; 7, 308 ; HÉS.
O. 353 ; THC.
4, 47 ; XÉN.
An. 1, 8, 11, etc. ; τινί, HDT.
1, 62 ; ATT. s’approcher de qqn ;
avec εἴς
et l’acc. SOPH.
El. 436 ; XÉN.
Hell. 7, 5, 15, etc. ; ou πρός
et l’acc. HDT.
8, 52 ; PLAT.
Rsp. 620 d,
etc. ; poét. avec l’acc. seul : δῶμα, ESCHL.
Eum. 242 ; δόμους, EUR.
Cycl. 40, s’avancer vers une maison ; πρὸς βουλὴν ἢ δῆμον, XÉN.
Ath. 3, 3 ; ou avec le dat. τῷ δήμῳ, XÉN.
Mem. 3, 7, 1, se présenter au sénat, devant le peuple ;
abs. s’avancer pour parler, AND.
15, 5 ; πρὸς τὴν πολιτείαν, ESCHN.
85, 2 ; τῇ πολιτείᾳ, PLUT.
M. 1033 e, prendre part au gouvernement des affaires ;
avec un suj. de chose, se présenter à, s’offrir à, apparaître à,
etc. ; ESCHL.
Ag. 817, etc. ; en parl. du temps, etc. approcher, s’avancer, HDT.
4, 30, etc. ; XÉN.
Cyr. 3, 2, 25 ; PLAT.
Phæd. 103 d ;
particul. : 1 s’avancer contre : πόλει, XÉN.
An. 7, 6, 24 ; πρός τινα, XÉN.
Cyr. 2, 4, 12, etc. ; ἐπί τινα, XÉN.
Cyr. 7, 1, 24, contre une ville, contre qqn ;
2 approcher, fréquenter un maître,
dat. XÉN.
Mem. 1, 2, 47 ; avoir commerce avec une femme,
dat. XÉN.
Conv. 4, 38 ; II (πρός, en outre) venir en outre,
d’où être un produit, un revenu, HDT.
3, 89, etc. ; THC.
2, 13 ; XÉN.
Vect. 4, 1, etc. ; τὰ προσιόντα, AR.
Vesp. 664, les revenus.
Étym. π. εἶμι.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
Bailly
πρόσ·ειμι (inf. προσεῖναι, impf. προσῆν, f. προσέσομαι) : I (πρός, auprès) :
1 être le long
ou auprès de,
d’où être attaché à,
joint à, dat. SOPH.
Aj. 521, etc. ; EUR.
Ph. 529 ; PLAT.
Rsp. 437 d ; τῇ βίᾳ πρόσεισιν ἔχθραι, XÉN.
Mem. 1, 2, 10, à la violence sont attachées des haines ;
avec l’inf. πρόσεστι γυναιξὶ τίκτειν, PLAT.
Theæt. 150 a, c’est le propre des femmes d’enfanter ;
2 abs. ESCHL.
Ag. 558 ; SOPH.
Ph. 129, etc. ; particul. être attaché à qqn, être la propriété de qqn, XÉN.
Hell. 3, 1, 28 ; DÉM.
318, 3 ; II (πρός, en outre) être en outre
ou de plus : τὸ προσόν, DÉM.
949, 8, l’excédent, le superflu.
Étym. π. εἰμί.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
(εἰμί sum), to be added to, τινι Hdt. 2.99, 7.173, etc. ; ἐὰν… θερμότης τῷ δίψει προσῇ Pl. R. 437e; to be attached to, belong to, IG1². 290; ἀνδρὶ χρεὼν μνήμην προσεῖναι S. Aj. 521; δέος αἰσχύνη θ’ ὁμοῦ, δύσνοια ἢ λύπη π. τινί, ib. 1079, El. 654; οὐχ ἅπαντα τῷ γήρᾳ κακὰ π. E. Ph. 529, cf. Isoc. 12.115; δυσβουλία τῇ πόλει π. Ar. Nu. 588; τῇ βίᾳ π. ἔχθραι καὶ κίνδυνοι X. Mem. 1.2.10; καὶ τὰ προσόντα καὶ τὰ μὴ περὶ ἑκάστου λέγοντες proclaiming each man΄s virtues, whether he had them or not, Pl. Mx. 234c; τὰ προσόνθ’ ἑαυτῷ one΄s own attributes, D. 18.276, cf. Prooem. 46; c. inf., πρόσεστι γυναιξὶ… τίκτειν Pl. Tht. 150a. abs., to be present, at hand as well, τὰ δ’ αὖτε χέρσῳ… προσῆν πλέον στύγος A. Ag. 558; ὡς ἂ ἀγνοία προσῇ S. Ph. 129; γνώμη γὰρ εἴ τις κἀπ’ ἐμοῦ… π. Id. Ant. 720; τοῦ λόγου δ’ οὐ χρὴ φθόνον π. Id. Tr. 251; τύχη μόνον προσείη Ar. Av. 1315 (lyr.); π. ἡ ὕβρις καὶ ἔθ’ ἡ… αἰσχύνη D. 1.27; οὐδ’ ὁτιοῦν ἄλλο προσῆν there was nothing else in the world, Id. 21.176; ταῦτα προσέσται this too will be ours, X. HG 3.1.28; τὰς τρισχιλίας καὶ τὸ προσόν and the surplus, D. 36.15.
to be adjacent, εἰ πὸς τᾷ οἰκίᾳ μὴ πόεστι (i.e. πόσεστι = πρόσεστι) κᾶπος SIG 306.12 (Tegea, iv BC); τῆς προσούσης αὐλῆς PStrassb. 87.12 (ii BC).
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
LSJ
(εἶμι ibo), inf. -ιέναι, used in Att. as fut. of προσέρχομαι, and προσῄειν as impf. : — go to or towards, approach, abs. in Hom. and Hes. in dat. and acc. of part., χάρη δ’ ἄρα οἱ προσιόντι Il. 5.682; ὡς εἶδον ζωὸν… προσιόντα 7.308; πρόσιθι E. Or. 149 (lyr.); σχολαίτερον προσιόντας Th. 4.47 codd. ; approach a person, Id. 1.130, cf. And. 1.122; of an enemy, βραδέως προσῇσαν X. An. 1.8.11, etc. ; of an adversary at law, πρόσεισιν ἐκδικάσων BGU 361 iii 11 (ii AD), cf. POxy. 1101.15 (iv AD); c. dat. pers., approach one, Hdt. 1.62, etc. ; apply to a person for help, PStrassb. 57.6 (ii AD), etc. ; π. Σωκράτει visit him as teacher, X. Mem. 1.2.47; π. γυναικί go in to a woman, Id. Smp. 4.38 (so abs., Ocell. 4.1); c. acc. loci, δῶμα, δόμους, A. Eu. 242, E. Cyc. 40; with Preps. governing acc., εἰς… S. El. 437, X. HG 7.5.15, etc. ; πρὸς τὰς πύλας, πρὸς τὴν Λάχεσιν, Hdt. 8.52, Pl. R. 620d, etc. in hostile sense, attack, καὶ φιλέοντα φιλεϊν καὶ τῷ προσιόντι προσεῖναι Hes. Op. 353 (cf. Sch. Od. 1.406, Apollon.Soph. Lex. s.v. εἶναι), cf. X. Cyr. 2.4.12; τῇ πόλει Id. An. 7.6.24 (dub.); πρὸς τοὺς βαρβάρους Hdt. 9.100; ἐπὶ τὸ στράτευμα X. Cyr. 7.1.24.
come over to the side of, in war, ἧσσόν τις ἐμοὶ πρόσεισι Th. 4.85, cf. 1.39.
come forward to speak, π. τῷ δήμῳ X. Mem. 3.7.1; π. τῇ βουλῇ, τοῖς ἐφόροις, come before…, D. 19.17, Plb. 4.34.5; π. πρὸς βουλὴν ἢ δῆμον X. Ath. 3.3; πρὸς τὰς ἀρχάς Th. 1.90; πρὸς τὰ κοινά Aeschin. 1.165; πρὸς τὴν πολιτείαν π. Id. 3.217 (but π. πολιτείᾳ Plu. 2.1033f); abs., come forward to speak, περὶ τῶν γεγενημένων And 1.111. of things, to be added, σάρκες ἐκ τῆς τροφῆς π. ταῖς σαρξί Arist. GA 723a11, cf. GC 322a26, al. ; τῷ δ’ ἐναντίῳ κύτει ἐλπὶς προσῄει χειρὸς οὐ πληρουμένῳ A. Ag. 817. of Time, come on, be at hand, ἐπεὰν προσίῃ (v.l. προσῇ) ἡ ὥρη κυΐσκεσθαι τὰς ἵππους Hdt. 4.30, cf. 2.41; ἑσπέρα προσήει X. Cyr. 3.2.25; προσιόντος τοῦ θερμοῦ on the approach of heat, Pl. Phd. 103d; π. [τῶν ἀνέμων] X. Mem. 4.3.14.
come in, of revenue, φόροι, ἑπτακόσια τάλαντα π., Hdt. 3.89, 91, cf. Th. 2.13, X. Vect. 4.1; τῶν τε ὄντων χρημάτων καὶ τῶν προσιόντων τοῖς θεοῖς IG1². 91.26; τὸν φόρον ἡμῖν ἀπὸ τῶν πόλεων… προσιόντα Ar. V. 657; τὰ προσιόντα χρήματα the public revenue, Id. Ec. 712, Lys. 30.19; τὰ προσιόντα alone, Ar. V. 664; τὰ π. τῇ πόλει Lys. 21.13.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
(εἰμί), daran, dabei sein, τινί ; τῷ προσιόντι προσεῖναι, dem Angreifenden Stand halten, entgegentreten, Hes. O. 355 ; gew. nicht feindlich, τί δ' αὖτε χέρσῳ καὶ προσῆν, Aesch. Ag. 544 ; τοῦ λόγου δ' οὐ χρὴ φθόνον προσεῖναι, Soph. Trach. 250 ; ἀνδρί τοι χρεὼν μνήμην προσεῖναι, Aj. 517 u. öfter, wie Eur. τῷ καλῷ λύπη πρόσεστιν, Hec. 383 ; οὐχ ἅπαντα τῷ γήρᾳ κακὰ πρόσεστιν, Phoen. 532 ; χάρις οὐ πρόσεστι, Heracl. 549 ; ἐπεὰν προσῇ ἡ ὥρη, wenn die rechte Zeit da ist, Her. 4.30, vulg. προσίῃ ; Plat. ὅσα ἄλλα ἐμοὶ πρόσεστι, Phaedr. 227d, u. öfter ; Einem zukommen, εἰ γὰρ προσῆν, Theaet. 150b ; Hipp. mai. 294d ; ὧν οὐδὲν ἐμοὶ προσὸν ἀπέδειξεν, Antiph. 5.9.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
Pape
(εἶμι), hinzugehen, herankommen, Hom. u. Folgde ; absolut, πρόσιθ' ἀτρέμας, Eur. Or. 149 ; εἰς εὐνήν, Soph. El. 429 ; τινί, hingehen zu Einem, πρόσεισί σοι, Ar. Ach. 813 u. öfter ; auch c. acc., πρόσειμιδῶμα καὶ βρέτας τὸ σόν, Aesch. Eum. 233 ; ὅτε Βακχίῳ Ἀλθαίας δόμους προσῇτε, Eur. Cycl. 40 ; u. in Prosa : ὅταν αὐτῷ προσίῃ τὸ ἐναντίον, Plat. Phaed. 102e ; προσιέναι πρὸς τὴν Λάχεσιν, Rep. X.620d, wie Prot. 316b ; προσιτέον ἐγγυτέρω, Theaet. 179c ; προσῇμεν τῇ βουλῇ, Dem. 19.17 ; τοῖς ἐφόροις, Pol. 4.34.5 ; πρὸς τὸ δέλεαρ, 25.21.7. Auch γυναικί, Xen. Symp. 4.38, mit einem Weibe Gemeinschaft pflegen, u. Sp.; – τὰ προσιόντα χρήματα, Ar. Eccl. 712, u. τὰ προσιόντα allein, die Einkünfte, Vesp. 664 ; φόρος προσῄει, Andoc. 3.9 ; προσιόντων ἑξακοσίων ταλάντων φόρου, Thuc. 2.13.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)