προτερέω-ῶ, être le premier de deux, d’où :
   I (avec idée de lieu) être en avant, précéder, HDT. 9, 57 ; τῆς ὁδοῦ, HDT. 9, 66, prendre les devants ;
   II (avec idée de temps) :
      1 venir avant le temps, ARSTT. H.A. 5, 14, 2 ; DS. 3, 52, etc. ;
      2 venir auparavant ou le premier, précéder, devancer, THC. 1, 33 ; avec un gén. ARSTT. G.A. 2, 6, 3, etc. ; en parl. de plantes, être précoce, TH. C.P. 3, 14, 2 ;
   III fig. l’emporter sur, obtenir l’avantage, en parl. d’armées, POL. 11, 14, 4, etc. ; en gén. οὐδὲν προτερήσετε, PHILIPP. (DÉM. 239, 9) vous ne gagnerez rien à, etc.

Étym. πρότερος.

(irreg. augm. προετέρουν, προετέρησα, PSI 4.422.34 (iii BC), D.S. 11.73, 15.53, al.), to be before, be in advance, Hdt. 9.57; π. τῆς ὁδοῦ to be forward on the way, ib. 66. of Time, to be beforehand with, get the start of, precede, opp. ὑστερέω, π. τῇ γενέσει τί τινος Arist. GA 741b35, cf. 775a26; ἡ ὄψις π. τῆς ἀκοῆς Id. Mete. 369b9; π. ἀστραπὴ βροντῆς Epicur. Ep. 2 p. 46U. ; of abnormally precocious animals, Arist. HA 544b21; π. τοῖς χρόνοις to be earlier in date, D.S. 3.52, etc. ; of plants, to be early, opp. ὑστερέω, Thphr. CP 3.24.2; π. εἰς τὴν φθοράν perish first, ib. 4.2.1; of constellations, π. ἐν ταῖς ἀνατολαῖς τῶν κατ’ αὐτὰ δωδεκατημορίων Hipparch. 2.4.4.
to be beforehand, take the lead, Th. 1.33; οὐδὲν προτερήσετε you will gain no advantage, Philipp. ap. D. 18.39; ὁ πατήρ μου προετέρει παρὰ πάντας τοὺς ἐκεῖ outstripped them all (as a farmer), PSI l.c. ; of soldiers, to be superior, have the advantage, Plb. 11.14.4, al. ; κατὰ τὴν συμπλοκήν Id. 3.110.6; ταῖς εὐκινησίαις ἐν τοῖς διωγμοῖς D.S. 3.49; π. τῆς γνώμης carry one΄s motion, Id. 15.53; c. gen., have the advantage over, τὰ κακὰ τῶν ἀνὰ μέσον π. Chrysipp. Stoic. 3.188; πλοῦτον προτεροῦντα πενίας Phld. Rh. 1.236 S. ; οὐδὲ τὸ παρὰ φύσιν π. τῆς φύσεως Sallust. 17 (cj. for πρότερον ἔχει); — Pass., to be defeated, ἐπροτερήθης διὰ τοῦ δικαστηρίου IG 5(2).443.35 (Megalopolis). c. acc., go beyond, surpass, στοργᾷ φύσιν ἐπροτέρησεν IPE 2.299.9 (Panticapaeum).

vor oder vorn sein, voran sein, Her. 9.57 ; auch τῆς ὁδοῦ, 9.66, wo v.l. προτερεύω ; von der Zeit, früher da sein, kommen, Thuc. 1.33 ; Ggstz von ὑστερέω, Pol. 9.14.9 ; προτερεῖ Λυσίου Ἰσοκράτης, Isokr. ist älter als Lysias, Dion.Hal.; Sp.; – vom Range, den Vorzug vor Einem haben, auch die Oberhand über einen Andern behalten, κατὰ τὴν πρώτην συμπλοκήν, Pol. 3.110.6, u. öfter ; einen Vorteil haben, gewinnen, οὐδὲν προτερήσετε ἔξω τοῦ ἐφθακέναι ἀδικοῦντες, Dem. 18.39, im Briefe Philipps.