GRC

προσβολή

download
JSON

Bailly

ῆς (ἡ) :
A
tr. :
      1 action de lancer vers, de jeter ou de diriger vers : ὀμμάτων πρός τι, PLAT. Theæt. 153 e, action de jeter les yeux sur qqe ch. ;
      2 action d’appliquer sur ou contre : τρίϐῳ καὶ προσϐολαῖς, ESCHL. Ag. 391, par l’usure et le frottement ; φίλιαι προσϐολαὶ προσώπων, EUR. Suppl. 1137, embrassements affectueux ;
B intr. :
   I action de s’élancer vers, sur ou contre, d’où :
      1 élan impétueux, poursuite : Ἐρινύων, ESCHL. Ch. 281, poursuite des Érinyes ;
      2 attaque, agression : προσϐολὴν ποιεῖσθαι τῷ τείχει, THC. 2, 18, ou πρὸς τὸν λόφον, POL. 2, 66, 10, diriger une attaque contre le rempart, la colline ; p. ext. au pl. points d’attaque, POL. 18, 1, 14, fig. ;
      3 atteinte, impression : πυρὸς ἢ χειμῶνος, PLAT. Leg. 865 b, atteinte du feu ou de l’hiver ; δυοῖν μιασμάτοιν, ESCHL. Eum. 600, atteinte de deux souillures ;
   II particul. action de s’élancer à terre, action de débarquer, d’où lieu de débarquement, THC. 4, 53 ; 6, 48 ;
C pass. :
      1 ce qui est élancé, aminci, aiguisé : σιδήρου, DC. 38, 49, tranchant du fer ;
      2 ce qui arrive à chaque homme, destinée : προσϐολαὶ κακαί, EUR. El. 829, destins funestes ; cf. ANT. 3, γ, 8.

Étym. προσϐάλλω.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

ἡ, (< προσβάλλω) application, e.g. of the touchstone, A. Ag. 391 (lyr., pl.); ἡ τῆς σικύας π. Arist. Rh. 1405b3; ἡ π. τῶν ὀμμάτων πρός τι Pl. Tht. 153e; φίλιαι π. προσώπων, of kisses, E. Supp. 1138 (lyr.); abs., kiss, embrace, Id. Med. 1074; τῆς γλώττης προσβολαί, opp. συμβολαὶ τῶν χειλῶν, Arist. PA 660a6; ἄνευ προσβολῆς (sc. τῆς γλώττης) pronounced without applying the tongue to the teeth, etc., Id. Po. 1456b26; metaph, π. τῆς φαντασίας Stoic. 2.33; abs., of an act of intuition, Porph. Sent. 43, Plot. 2.9.1, 3.8.10, al. in an auction, document recording the knocking down of a lot to a purchaser, PEleph. 23.17 (iii BC), PTeb. 814.28 (iii BC). (from intr. sense) falling upon, attack, assault (expld. by Hsch. as τῶν ἀθλητῶν ἡ συναφὴ καὶ κατοχή), π. Ἀχαιΐς A. Th. 28; προσβολὴν ποιέεσθαι πέριξ τὸ τεῖχος Hdt. 3.158; pl., Id. 4.128, Th. 2.4, 5.61, X. HG 1.3.14, etc. ; προσβολὰς παρασκευάζεσθαι τῷ τείχει Th. 2.18; προσβολῆς γινομένης πρὸς τὸ τεῖχος Hdt. 6.101; τὰς π. ἀποκρούεσθαι Id. 4.200; προσβολαὶ ἱππέων Th. 3.1, cf. X. An. 3.4.2; π.
sudden attacks, opp. ξυσταδὸν μάχαι, Th. 7.81; ἐκ προσβολῆς at the first assault, Philostr. Her. 19.3; ἀντιφραττόμενοι ταῖς π. SIG 780.19 (Epist. Augusti, i BC). generally, attack, visitation, προσβολαὶ Ἐρινύων A. Ch. 283; μιασμάτοιν Id. Eu. 600; δαιμόνων Ar. Pax 39 (with allusion to the stench striking one΄s nose, cf. προσβάλλω 1.3); προσβολαὶ κακαί E. El. 829; ἐκ θεοῦ προσβολῆς ἐμηνάμην Id. Cret. 9; π. θεῖαι Antipho 3.3.8; πυρὸς ἢ χειμῶνος προσβολῇ Pl. Lg. 865b; attack, fit of disease, Dsc. 5.113; π. δεισιδαιμονίας Plu. 2.43d; but, beat of pulse, Ruf. Syn. Puls. 7.5. without hostile sense, impact of sound, βραδεῖα μὲν γὰρ ἐν λόγοισι π. μόλις δι’ ὠτὸς ἔρχεται ῥυπωμένου, i.e. impressions through an old man΄s ears are slow, S. Fr. 858; contact, π. καὶ ἐπαφή Stoic. 2.123; τοῦ ἡλίου αἱ π. αἱ πρῶται Ael. NA 14.23.
means of approaching, approach, παρέχειν π. καὶ ἐπαφήν Pl. Sph. 246a; προσβολὰς ἀφράστους ἔχειν, of a place, Plu. Caes. 53; π. ἔχειν τῆς Σικελίας to afford a means of entering Sicily, Th. 4.1; ἡ τοῦ στομάχου π. Arist. HA 507b3; οὔσης… τραχείας τῆς π. Plb. 3.51.4; of ships, landing-place, harbour, place to touch at, ὁλκάδων π. Th. 4.53; of a place, ἐν προσβολῇ εἶναι τῆς Σικελίας to be a port of call on the voyage to Sicily, Id. 6.48; meeting-point, Pl. Ti. 36c.
Rhet., in pl., approaches to a subject, ject, Philostr. VS 1.9.1.
(from Pass.) that which is put upon a weapon or tool, iron point, D.C. 38.49 (pl.), Phryn. PS p. 100 B. (nisi leg. προβολή).
point of attachment of a stake fixed in the ground, Plb. 18.18.14 (pl.).
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

ἡ, das Hinzuwerfen, -führen, -bringen ; τρίβῳ καὶ προσβολαῖς, Aesch. Ag. 380 ; ὀμμάτων εἴς τι, Plat. Theaet. 153e ; der Angriff, das Anstürmen, das Berennen einer Stadt, oft bei Her., πρὸς τὸ τεῖχος, 8.101 ; Thuc. προσβολὰς παρεσκευάζοντο τῷ τείχει ποιησόμενοι μηχαναῖς τε καὶ ἄλλῳ τρόπῳ, 2.18, u. öfter ; Ἐρινύων, Aesch. Ch. 281, vgl. Spt. 78 ; auch δυοῖν γὰρ εἶχε προσβολὰς μιασμάτων, Eum. 570 ; Angriff, ὅτου δαιμόνων, Ar. Pax 39 ; – auch freundlich, φίλιαι προσβολαὶ προσώπων, Eur. Suppl. 1137 ; Umarmung, Med. 1074 ; – παρέχει προσβολὴν καὶ ἐπαφήν τινα, Plat. Soph. 246a ; πυρὸς ἢ χειμῶνος προσβολῇ, Legg. IX.865b ; Xen. εἰς προσβολὴν καθιέντες τὰ δόρατα, An. 6.3.25, wo v.l. ist προβολήν, zum Angriff die Speere senken, fällen ; προσβολὴν ποιεῖσθαι πρὸς τὸν λόφον, Pol. 2.66.10, u. öfter, bes. vom Stürmen der Städte ; auch τῇ ἄκρᾳ προσβολὰς ποιούμενος, 5.48.14 ; auch πᾶσαι προσβολαὶ χάρακος, Angriffspunkte, 18.1.14 ; – Landungsplatz, ἦν γὰρ αὐτοῖς τῶν τε ἀπ' Αἰγύπτου καὶ Λιβύης ὁλκάδων προσβολή, Thuc. 4.53 ; ἐν προσβολῇ, Luc. Tox. 37. – Auch pass., das Zugeworfene, Schicksal, κακαί, Eur. El. 829 ; προσβολαὶ θεῖαι, göttliche Schickungen, Antiph. 3 γ 8. – Am Eisen, προσβολὴ σιδήρου, nach Phryn. in B.A. 58 die Verstählung, τὸ στόμωμα, τὸ προστιθέμενον ἐπ' ἄκρῳ τῷ σιδήρῳ.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory