GRC

προβάλλω

download
JSON

Bailly

προ·ϐάλλω (f. προϐαλῶ, ao.2 προέϐαλον, par contr. προὔϐαλον, pf. προϐέϐληκα) :
   I jeter devant : νότος βορέῃ προϐάλεσκε φέρεσθαι, OD. 5, 331, le notos poussait (le radeau) en avant pour qu’il fût emporté par le vent du nord ; πρ. τρωγάλια τοῖς θεωμένοις, AR. Pl. 789, jeter des friandises aux spectateurs ; χόρτον, PLUT. M. 1096 c, jeter du fourrage (à un cheval) ; fig. càd. :
      1 lancer, donner le signal de, mettre la main à : κακὴν ἔριδα, IL. 11, 529, engager une querelle funeste ;
      2 jeter devant soi, càd. mettre en avant comme argument ou prétexte, acc. SOPH. Tr. 810 ; EUR. Hec. 825 ; DÉM. 112, 26, etc. ; προϐαλλόμενος λόγος, THC. 6, 92, parole qu’on met en avant, càd. proverbe qui est dans toutes les bouches ;
      3 proposer (une question, une tâche, etc.) acc. AR. Nub. 757 ; PLAT. Crat. 407 d, Hipp. ma. 290 d, Soph. 245 b, etc. ; τινὶ σκέψιν τινός, PLAT. Phil. 65 d, etc. soumettre à qqn l’examen de qqe ch. ; avec un pron. d’interrog. indir. πρόϐαλε σεαυτῷ τί, EPICT. Ench. 4, demande-toi ce que, etc. ; avec πότερον, ARSTD. t. 1, 41 ;
   II jeter en avant, précipiter, PLUT. Per. 28 ; fig. πρ. ψυχὴν ἐν κύϐοισι, EUR. Rhes. 183, exposer sa vie sur un coup de dé ; πρ. ἑαυτόν, HDT. 7, 141, s’abandonner soi-même, perdre courage ;
   III produire au dehors, d’où :
      1 produire : καρπόν, JOS. A.J. 4, 8, 19, produire un fruit ;
      2 émettre : ὀσμήν, DIOSC. 4, 50, exhaler une odeur forte ; φωνὴν ὀξεῖαν, DS. 3, 8, faire entendre une voix aiguë ; cf. DS. 5, 30 ;
   IV proposer pour une fonction : προϐληθεὶς πυλαγόρας, DÉM. 277, 2, ayant été proposé pour être élu pylagore, càd. député au conseil amphictionique ; πρ. λειτουργεῖν γυμνασίαρχον, AND. 17, 19, proposer un gymnasiarque pour une liturgie : cf. LUC. Cat. 25 au pass. ;

Moy. (f. προϐαλοῦμαι, ao.2 προεϐαλόμην, par contr. προὐϐαλόμην, pf. προϐέϐλημαι) :
A tr.
   I
jeter devant soi : οὐλοχύτας, IL. 1, 458 ; 2, 421 ; OD. 3, 447, commencer le sacrifice en répandant l’orge sacrée ;
   II placer devant soi, càd. :
      1 se proposer, se charger de : ἔργον, HÉS. O. 777, se mettre au travail ;
      2 placer devant soi comme un rempart ; τὰ ὅπλα, XÉN. An. 1, 2, 17, tenir les armes en avant, càd. les piques étendues et les boucliers en avant ; τὼ χεῖρε, AR. Ran. 201, jeter les mains en avant pour se garantir ; προϐεϐλημένοι τοὺς θωρακοφόρους, XÉN. Cyr. 6, 3, 24, couverts par les soldats armés de cuirasses ; προϐάλλεσθαι ποταμόν, POL. 2, 5, 5, se couvrir d’un fleuve ; abs. se garantir, s’abriter, DÉM. 51, 27 ; fig. πρ. συμμαχίαν, DÉM. 293, 20, s’abriter derrière une alliance ; πρ. τὸν Ὅμηρον, PLAT. Lach. 201 b, se retrancher derrière Homère, l’alléguer comme une autorité ; πρ. μάρτυρα, ISOCR. 373 c, ou abs. πρ. DÉM. 1132, 5 ; 1139, 10, se retrancher derrière un témoin, produire un témoin ;
      3 placer devant soi comme un modèle : ἔθνος σοφίης πέρι, HDT. 4, 46, se proposer un peuple comme un modèle de sagesse ;
   III proposer pour une charge : τινα, HDT. 1, 98 ; XÉN. An. 5, 9, 25, etc. qqn ; στρατηγούς, PLAT. Leg. 755 c, etc. proposer d’élire comme généraux ;
   IV jeter en avant, jeter au loin, rejeter : ἐν ᾗ (ἀκτῇ) με προὐϐάλου ἄφιλον, SOPH. Ph. 1017, ce rivage sur lequel tu m’as jeté sans ami ;
   V t. de droit att. poursuivre par une instance προϐολή : τινα, DÉM. 571, 16, accuser qqn ; τινά τι, DÉM. 523, 21, accuser qqn de qqe ch. ; avec une prop. inf. : προὐϐαλόμην ἀδικεῖν τουτονί, DÉM. 514, 6, je l’ai accusé de méfaits ; abs. ὁ προϐαλλόμενος, DÉM. 572, 15, le poursuivant, l’accusateur dans un procès προϐολή ; au sens pass. être accusé, XÉN. Hell. 1, 7, 35 ; p. ext. accuser, en gén. attaquer, blâmer, DH. 4, 24, etc. ;
B intr.
      1
se jeter devant : τινος, DÉM. 21, 100 ;
      2 πρ. πρό τινος, XÉN. Cyr. 2, 3, 10, protéger une partie de son corps ;
      3 surpasser : τινος νοήματι, IL. 19, 218, surpasser qqn en intelligence.

Ao. itér. 3 sg. προϐάλεσκε (v. ci-dessus) ; impf. moy. 3 pl. poét. προϐάλοντο, IL. 1, 458 ; 2, 421, etc. ; OD. 3, 447.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

fut. -βαλῶ ; pf. -βέβληκα ; Ep. aor.2 προβάλεσκον Od. 5.331; Hom. has only aor. Act. and Med. without augm. : — throw or lay before, throw to, Νότος Βορέῃ προβάλεσκε [σχεδίην] φέρεσθαι l.c. ; τοὺς μαζοὺς κυσὶ προέβαλε Hdt. 9.112; τρωγάλια τοῖς θεωμένοις Ar. Pl. 798; πυροὺς ὀλίγους π. Id. Av. 626; π. τινὰ ταῖς Νύμφαις Pl. Phdr. 241e; ἀνδρὶ δέμας, of a woman, E. Cret. 6; without dat., π. ἀκήδευτα τὰ σώματα Plu. Per. 28.
put forward, π. πρόβλημα Pl. Sph. 261a; ἄμφω τὰ δεξιὰ προβεβληκώς, of a horse, Arist. Po. 1460b19 (also Med., τὰ ἀριστερὰ προβάλλονται Id. IA 706a6); χλαμύδα ἀλώπεκι Paus. 4.18.6; π. αὐτὸν ἐς τὸ μέσον Luc. Cat. 25; metaph, ἀγαθὴν ἐλπίδα π. σαυτῷ Men. 572; — Pass., v. infr. B. III. 1. in obstetrics, present, Act. and Pass., Hp. Mul. 1.69, Sor. 2.60, al. ἔριδα προβαλόντες putting forth strife, i.e. striving, Il. 11.529.
put forward as an argument or plea, ἐπεί μοι τὴν θέμιν προὔβαλες S. Tr. 810; Κύπριν E. Hec. 825; τοὔνομα τὸ τῆς εἰρήνης D. 9.8; — Pass., τὸν ὑφ’ ἁπάντων προβαλλόμενον λόγον Th. 6.92; ἐς ἐνθυμίαν αἰεὶ προβαλλόμενος Id. 5.16. Med., put forward, propose for an office, λῃτουργεῖν π. γυμνασίαρχον And. 1.132; — Pass., v. infr. B. I. 4.
propound a question, task, problem, riddle (cf. πρόβλημα IV), Ar. Nu. 757, Pl. R. 536d; αἴνιγμα, γρῖφον, Id. Chrm. 162b, Antiph. 74.5; χαλεπὴν π. αἵρεσιν Pl. Sph. 245b; εὔσκεπτον σκέψιν π. Id. Phlb. 65d; ἀπορίαν Arist. Pol. 1283b35; later folld. by interrog. clause, πρόβαλε σαυτῷ τί ἂν ἐποίησεν ἐν τούτῳ Σωκράτης Epict. Ench. 33.12; θεοῦ προβαλόντος πότερον… Aristid. 1.41 J. ; — Pass., προβάλλεται τάδε θεωρῆσαι, περὶ τοῦ κώνου προβεβλημένα ἐστὶ τάδε, Archim. Con. Sph. Praef., Spir. Praef.
put forth beyond, κάρα… ὀχημάτων S. El. 740; τῶν ὀδόντων τὴν γλῶσσαν Aret. SA 1.7; φλέγμα καὶ ἀφρῶδες ἐκ τοῦ στόματος Philum. Ven. 1.2.
expose, give up, π. σφέας αὐτοὺς ὑπὸ τοῦ κακοῦ give themselves up for lost, Hdt. 7.141; ἐμαυτὸν εἰς ἀρὰς δεινάς S. OT 745; ψυχὴν π. ἐν κύβοισι δαίμονος hazard, venture, E. Rh. 183.
send forth, emit, τράγου ὀσμήν v.l. (for προσ-) in Dsc. 4.50; τὴν φωνὴν ὀξεῖαν π. D.S. 3.8; ἦχον τραχύν Id. 5.30, etc. ; produce, καρπόν J. AJ 4.8.19; ἄνθος Aët. 12.1; — Pass., c. gen., to be emitted from, αἱ τῶν θεῶν δυνάμεις προβεβλημέναι τῶν πρώτων Procl. in Prm. p. 552S. intr., stick out, of the tongue, Arist. PA 660a24.
fall forward, εἰς τὸ μέτωπον Sch. Ar. Av. 487. Med. with pf. Pass. (used also in pass. sense, v. infr.) : — throw or toss before one, οὐλοχύτας προβάλοντο Il. 1.458, al. ; hence, throw away, expose, S. Ph. 1017.
set before or in front, θεμείλιά τε προβάλοντο Il. 23.255.
set before oneself, propose to oneself, ἔργον Hes. Op. 779.
put forward, propose for election, Hdt. 1.98, Pl. Lg. 755c sq., X. An. 6.1.25, IG2². 1343.29, etc. ; προβαλλόμενος ἑαυτόν D. 21.15; — Pass., Hdt. l.c., Pl. l.c., etc. ; προβληθεὶς πυλάγορος οὗτος D. 18.149, cf. 285. c. dat. et inf., challenge a person to…, π. μοι [ὀμόσαι] Mitteis Chr. 32i14, cf. ii 13 (ii BC); — Pass., of the oath, to be proposed as a challenge, ib. ii 25, Sammelb. 5231.9 (i AD).
throw beyond, beat in throwing; hence, surpass, excel, c. gen. pers. et dat. rei, ἐγὼ δέ κε σεῖο νοήματί γε προβαλοίμην Il. 19.218.
hold before oneself so as to protect, λαιᾷ ἴτυν Tyrt. 15.3; Πηλεΐδᾳ κατ’ ὄμμα πέλταν E. Rh. 370 (lyr.); τὼ χεῖρε Ar. Ra. 201; π. τὰ ὅπλα level arms, opp. μεταβάλλεσθαι (cf. προβολή 1), τὴν φάλαγγα ἐκέλευσε προβαλέσθαι τὰ ὅπλα καὶ ἐπιχωρῆσαι X. An. 1.2.17, cf. 6.5.16, Mem. 3.8.4; in pf. Pass., σάρισαν προβεβλημένος having his pike advanced, with levelled pike, D.S. 17.100; τοὺς θυρεοὺς πρὸ τῶν νώτων… βεβλημένοι Arr. Tact. 36.1; εἰκοσάπηχύν τινα προβεβλ. κοντόν Luc. DMort. 27.4; also προβεβλημένοι τοὺς θωρακοφόρους having them to cover one in front, X. Cyr. 6.3.24; π. τάφρον, ποταμόν, of a general, Plb. 1.18.3, 2.5.5; π. τῆς… στρατοπεδείας τεῖχος Id. 1.48.10, etc. ; πόλις βεβλημένη ποταμόν Str. 11.2.17; π. τὰ θηρία πρὸ τῶν κεράτων, λογχοφόρους τῆς δυνάμεως, Plb. 3.72.9, 3.113.6; abs., stand in front, πρὸ ἀμφοῖν προβεβλημένος standing so as to cover both, X. An. 4.2.21, cf. Cyr. 2.3.10; c. gen., τούτου προβέβληται Πολύευκτος D. 21.139; προβάλλεσθαι ἢ ἐναντίον βλέπειν οὔτ’ οἶδεν οὔτ’ ἐθέλει Id. 4.40; προαίρεσις τῆς πολιτείας προβεβλημένη a guarded policy, Id. 19.27; πρὸς ἅπαντας βεβλημένος on one΄s guard against, Plu. Dio 9; — Pass., ἱππῆς προβέβληνται πρὸ τοῦ δεξιοῦ κέρως Arr. Tact. 36.2; κράνη πρὸ τῆς κεφαλῆς π. ib. 34.3. metaph, put forward, τὴν ἀγαθὴν προβαλλόμενος ἐλπίδα D. 18.97; ταύτην τὴν συμμαχίαν ib. 195; τὴν Εὔβοιαν προβαλέσθαι πρὸ τῆς Ἀττικῆς ib. 301, cf. 300, Isoc. 5.122; τι πρὸ τῆς αἰσχύνης Aeschin. 3.11.
bring forward, cite on one΄s own part, in defence, τὸν Ὅμηρον π. Pl. La. 201b; π. μάρτυρας Is. 7.3, etc. ; ὁ προβαλόμενος one who has brought evidence, Lex ap. D. 46.10; cite as an example, ἔθνος οὐδὲν ἔχομεν προβαλέσθαι σοφίης πέρι Hdt. 4.46; use as an excuse or pretext, Th. 2.87, etc. ; τὸ εὐπρεπὲς ἄσπονδον προβέβληνται Id. 1.37; π. σκῆψιν, πρόφασιν, Plb. 5.56.7, 15.20.3. in Att. law, accuse a person by προβολή (v. προβολή v), present him as guilty of the offence, προὐβαλόμην ἀδικεῖν τοῦτον περὶ τὴν ἑορτήν D. 21.1 (cf. Harp. s.v. προβαλλομένους)· π. τινά τι ib. 28; τινα alone, ib. 175; ὁ προβαλλόμενος the prosecutor in a προβολή, ib. 179; — Pass., to be accused or presented, προὐβλήθησαν X. HG 1.7.35; generally, attack, censure, τὸ ἔθος D.H. 4.24, cf. Ph. 2.137; τοὺς ψευδομένους J. BJ 2.8.7 (s.v.l.), cf. Plu. CG 14; opp. ἐπαινεῖν, Id. 2.18d.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

(βάλλω), Hom. nur aor. act. u. med., stets ohne Augment,
vorwerfen, hinwerfen, τινί τι ; Νότος Βορέῃ προβάλεσκε, Od. 5.331 ; τρωγάλια τοῖς θεωμένοις, Ar. Plut. 799 ; auch übertr., ἱππῆες πεζοί τε κακὴν ἔριδα προβαλόντες, den Wettkampf hinwerfend, anfangend, Il. 11.529 ; ἑαυτὸν εἰς ἀρὰς δεινάς, Soph. O.R. 745 ; u. ohne Zusatz, sich jeder Gefahr preisgeben, sein Leben in die Schanze schlagen, vgl. ψυχὴν προβάλλοντ' ἐν κύβοισι δαίμονος, Eur. Rhes. 183 ; aber Her. 7.141 = sich selbst wegwerfen, den Mut verlieren, verzweifeln ; so ist auch Dem. 19.27 zu nehmen, προαίρεσις τῆς πολιτείας προβεβλημένη καὶ ἄπιστος. – Auch = preisgeben, ἐπεί μοι τὴν θέμιν σὺ προὔ. βαλες, Soph. Trach. 807, Schol. ἀπέρριψας καὶ παρεῖδες. So Plat. αἷς μεσὺ προὔβαλες ἐκ προνοίας, Phaedr. 241e. – Eine Frage vorlegen, aufgeben, eine Aufgabe stellen, ἕτερον αὖ σοι προβαλῶ τι δεξιόν, Ar. Nub. 757 ; Plat. oft, τὰ λογισμῶν παισὶν οὖσι χρὴ προβάλλειν Rep. VII.536d, σκέψιν προβέβληκας Phil. 65d, αἵρεσιν χαλεπήν Soph. 245b, πρὸς τὴν τοῦ προβληθέντος ζήτησιν Polit. 286b.
Med., a) vor sich hinwerfen, -schütten, οὐλοχύτας προβάλοντο, Il. 1.458, 2.421, Od. 3.447 ; θεμείλιά τε προβάλοντο ἀμφὶ πυρήν, Il. 23.255, sie legten vorweg, zuerst den Grund ; sich vorlegen, vornehmen, ἔργον, Hes. O. 781 ; hinwerfen, preisgeben, ἐν ᾗ (ἀκτῇ) με προὐβάλου ἄφιλον, Soph. Phil. 1005 ; vor sich hinhalten, οὔκουν προβαλεῖ τὼ χεῖρε κἀκτενεῖς, Ar. Ran. 201 ; bes. Waffen zum Schutz, Xen. Cyr. 2.3.10, An. 4.2.21 ; ἐκέλευσε προβαλέσθαι τὰ ὅπλα καὶ ἐπιχωρῆσαι ὅλην τὴν φάλαγγα, 1.2.17, d.i. sich zum Angriff fertig machen, wobei man den Schild vornimmt unb die Lanze fällt. Vgl. μεταβάλλειν. Daher προβεβλημένοι τοὺς θωρακοφόρους, Xen. Cyr. 6.3.24, die vor sich die Geharnischten haben ; so auch Pol. oft, τὰ θηρία πρὸ τῶν κεράτων προεβάλλετο, 3.72.9 ; auch τῆς ἰδίας στρατοπεδείας τεῖχος προβαλλόμενοι, 1.48.10, vgl. 2.65.9 ; auch προεβάλοντο τάφρον, ποταμόν, 1.18.3, 2.5.5 ; τὸ τεῖχος κύκλῳ προβεβλημένον τὸν ποταμόν, Strab. 11.14.6. Bei Dem. 4.40, προβάλλεσθαι δ' ἢ βλέπειν ἐναντίον οὔτ' οἶδεν οὔτ' ἐθέλει, sich schützen, verteidigen. – Daher auch als Vorwand brauchen, vorschützen, Einem vorhalten, bes. Sp., wie M.Anton. 1.12 ; vgl. noch Aesch. 1.74, ὅμως πρό γε τῆς αἰσχύνης προβάλλονταί τι καὶ συγκλείουσι τὰς θύρας.
   b) vorschlagen, zur Wahl, τοὺς στρατηγοὺς προὐβάλλοντο, Plat. Legg. VI.756a ; οὓς ἂν κοινῇ προβαλόμενοι ἕλωνται, XI.916b ; Xen. An. 5.9.25 προεβάλλοντο αὐτόν· ἐπειδὴ δὲ ἐδόκει δῆλον, ὅτι αἱρήσονται αὐτόν ; Dem. προβληθεὶς πυλαγόρας καὶ τριῶν ἢ τεττάρων χειροτονησάντων αὐτὸν ἀνερρήθη, 19.149 ; so auch Pol. 6.26.5.
   c) für sich anführen, ἔθνος, ein Volk als Beispiel anführen, erwähnen, Her. 4.46 ; τὸν Ὅμηρον δοκεῖ μοι χρῆναι προβάλλεσθαι, Plat. Lach. 201b ; als Zeugen, Dem. 46.10.
   d) im Werfen u. übh. übertreffen, ἐγὼ δέ κε σεῖο νοήματί γε προβαλοίμην πολλόν, Il. 19.218, am Verstande mag ich dich wohl übertreffen.
   e) beschuldigen, anklagen (vgl. προβολή), προὐβαλόμην ἀδικεῖν τουτονί, Dem. 21.1, 175, u. öfter ; vgl. Xen. Hell. 1.7.35 ; προβληθέντες ἀπέθανον, Pol. 9.17.8.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

προ-βάλλω
[in LXX for חוּד, מָרַק, etc. ;]
__1. to throw before.
__2. to put forward: with accusative, Act.19:33; of trees, to put forth, produce (sc. φύλλα), Luk.21:30.†
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
memory