GRC
Bailly
προ·έχω (f. προέξω, ao.2 προέσχον, etc.) :
I tr.
1 avoir ou tenir devant : τὼ χεῖρε, XÉN. Cyr. 2, 3, 10, tenir ses deux mains devant soi ; τί τινος, AR. Nub. 989, tenir une chose devant une autre ;
2 posséder auparavant, HDT. 9, 4 ; DS. Exc. 586, 73 ; εὐεργεσίαν τινός, DC. 43, 3, avoir déjà reçu qqe service de qqn, être déjà l’obligé de qqn ;
3 posséder de préférence : ἔκ τινος τιμὴν τῶν ἐνδίκων, SOPH. Ant. 208, recevoir de qqn des honneurs avant ceux qui les méritent ;
II intr. être en avant, d’où :
1 être proéminent, saillant, en parl. de promontoires, de hauteurs, OD. 6, 138 ; 12, 11 ; de tours, IL. 22, 97, etc. ; d’une pointe de terre qui s’avance dans la mer, HDT. 4, 177 ; cf. THC. 4, 109 ; 6, 97, etc. ; en gén. dépasser, surpasser : τῇ κεφαλῇ, XÉN. Cyr. 4, 3, 16, dépasser de la tête ; τῷ μεγέθει, LUC. Musc. enc. 1, dépasser en grandeur ; εἴκοσιν ἡλικίας ἔτεσιν, PLAT. Leg. 879 c, être plus âgé de vingt ans ; fig. πρ. δήμου, HH. Cer. 151, être le premier parmi le peuple ; abs. être supérieur, être éminent, THC. 3, 82 ; τὸ προὖχον, THC. 3, 84, la supériorité ; οἱ προὔχοντες, THC. 5, 17, les principaux citoyens, les chefs ; πρ. τινός τινι, HDT. 1, 1 ; THC. 7, 66 ; ou ἔν τινι, THC. 6, 16, etc. ; κατά τι, LUC. Am. 30, surpasser qqn en qqe ch. ; rar. avec un acc. de pers. : τινά, XÉN. An. 3, 2, 19, surpasser qqn ; d’où au pass. προέχεσθαι ὑπό τινος, PLUT. M. 1038 d, être surpassé par qqn ; cf. NT. Rom. 3, 9 ;
2 impers. προέχει, cela avance à qqe ch., cela est utile : οὔ τι προέχει, avec l’inf. HDT. 9, 27, il n’avance à rien de, il ne sert de rien de ;
Moy. :
1 tenir devant soi, acc. OD. 3, 8 ; AR. Nub. 1385 ;
2 présenter devant soi, d’où présenter, offrir, HDT. 2, 42 ; THC. 3, 68 ; fig. προέχεσθαί τι, SOPH. Ant. 80, mettre en avant qqe motif, alléguer un prétexte ; cf. THC. 1, 140.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
contr. προὔχω, as always in Hom., exc. Od. 12.11 (v. infr. B), also in S. and Th. ; fut. προέξω ; aor. προέσχον, Med. προεσχόμην, προὐσχόμην, cf. προΐσχω : — hold before, τὴν ἀσπίδα τῆς κωλῆς Ar. Nu. 989; esp. so as to protect another, τὼ χεῖρε π. X. Cyr. 2.3.10; — Med., hold before oneself, προὔχοντο ἑκάστοθι ἐννέα ταύρους Od. 3.8; hold out before one, πρὸ δούρατ’ ἔχοντο Il. 17.355, cf. Hdt. 2.42; προὐσχόμην σε held you out as a child (to do your needs), Ar. Nu. 1385. metaph in Med., put forward as a pretext, τάδ’ ἂν προὔχοιο S. Ant. 80; ὅπερ μάλιστα προὔχονται εἰ καθαιρεθείη, μὴ ἂν γίγνεσθαι τὸν πόλεμον the cancellation of which is the chief consideration in return for which they pretend that war would not occur, Th. 1.140.
hold forth, offer, ἃ προείχοντο αὐτοῖς Id. 3.68; προΐσχομαι is more usual in this sense.
to be possessed or informed of a thing beforehand, π. τῶν Ἀθηναίων οὐ φιλίας γνώμας Hdt. 9.4, cf. D.S. 31.27, D.C. 43.3.
have before, ἃ προεῖχεν μισθῷ ὁ… Πτολεμαῖος had hitherto on lease, BGU 889.9 (ii AD), cf. Sammelb. 5672.5 (ii AD), etc. ; εἰς τοῦτο ὑπολόγησον ὃ προέχουσι what they have already received, PPetr. 2 p. 32 (iii BC); abs., ὁ προέχων the first recipient, Arist. EN 1164b9. intr., jut out, project, in Hom. in a local sense, of headlands, towers, hills, ὅθ’ ἀκρότατος πρόεχ’ ἀκτή Od. 12.11, cf. 10.90; ἐπ’ ἠϊόνας προὐχούσας 6.138; πύργῳ ἐπὶ προὔχοντι Il. 22.97; ἐπὶ προὔχοντι μελάθρῳ Od. 19.544; ἀκτὴ προέχουσα ἐς τὸν πόντον Hdt. 4.177, cf. Th. 4.109, 6.97; τὸ προὔχον τῆς ἐμβολῆς Id. 2.76; generally, project, c. gen., προέχουσα κάρης εὐρεῖα καλύπτρη Call. Fr. 125. in running, to be the first, have the start, Il. 23.325; c. gen., ἡμέρης ὁδῷ π. τῶν Περσέων keep ahead of them by a day΄s march, Hdt. 4.120; προέχων τῶν ἄλλων [ὁ ἵππος] getting before the rest, Id. 9.22; τῇ κεφαλῇ π.
beat by a head, in racing, X. Cyr. 4.3.16; of Time, προεῖχε [ἡ τριήρης] ἡμέρᾳ καὶ νυκτί started first by…, Th. 3.49; π. εἴκοσιν ἔτεσιν Pl. Lg. 879c; metaph, have the advantage of, τινὸς τῷ διπλασίῳ Antipho 3.3.2. of rank, c. gen., δήμου προὔχουσιν they are the first or chief of the people, h.Cer. 151; τοῦ Δωρικοῦ, τοῦ Ἰωνικοῦ [γένεος], Hdt. 1.56; abs., to be superior, Th. 1.39, 3.82; ἀνθρωπεία φύσις πολεμία τοῦ προὔχοντος to all that is eminent, Id. 3.84; οἱ προὔχοντες the chief men, Id. 5.17; οἱ π. [βίοι] the principal kinds of lives, Arist. EN 1095b18.
surpass, excel, Th. 7.66; freq. c. gen., τὸ Ἄργος π. ἅπασι τῶν ἐν τῇ… χώρῃ in all things, Hdt. 1.1, cf. 32; τέχνα γὰρ τέχνας ἑτέρας προὔχει S. Ph. 138 (lyr.); πολὺ προὔχουσα θεάων Call. Del. 218; π. αὐτέων τοσοῦτον ὅσον… Hdt. 2.136; πολλῷ π. Id. 3.82; π. δυνάμει, πλήθει καὶ ἐμπειρίᾳ, Th. 1.18, 121; τοσοῦτον ἐκείνων μεγέθει π. Luc. Musc. Enc. 1; also π. τινὸς τιμήν to be preferred to him in honour, S. Ant. 208; π. ἔν τινος λαμπρότητι Th. 6.16; μικρὸν π. ἐν τοῖς μεγάλοις μᾶλλον ἢ πολὺ διαφέρειν ἐν τοῖς μικροῖς Isoc. 10.5; κατά τι Luc. Am. 30. rarely c. acc. pers., X. An. 3.2.19 (nisi secl. [ἡμᾶς]); — Pass., to be excelled, οὐθὲν π. ὑπὸ τοῦ Διός Plu. 2.1038d; to be in worse case, Ep. Rom. 3.9. impers., οὔ τι προέχει it is of no advantage, c. inf., Hdt. 9.27.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
zsgzn προὔχω (s. ἔχω),
1) vorhaben, vorhalten, bes. zum Schutz, τὴν ἀσπίδα τῆς κωλῆς προέχων, Ar. Nub. 989, u. ä. Sp.; τὼ χεῖρε προέχων, die Hände vorhaltend, Xen. Cyr. 2.3.10 ; u. so im med., προὔχοντο ἑκάστοθι ἐννέα ταυρους, sie hatten neun Stiere vor sich, Od. 3.8 ; vgl. Her. 2.42 κριὸν ἐκδείραντα προέχεσθαι τὴν κεφαλήν ; u. in tmesi, πρὸ δὲ δούρατ' ἔχοντο, Il. 15.355, sie streckten die Speere vor sich hin ; übertr., σὺ μὲν τάδ' ἂν προὔχοιο, Soph. Ant. 80, vorschützen, προφασίζεσθαι, Hesych.; vgl. Thuc. 1.140 ; – voraushaben, τινός, vor Einem, οὔποτ' ἔκγ' ἐμοῦ τιμὴν προέξουσ' οἱ κακοὶ τῶν ἐνδίκων, Soph. Ant. 208, Ehre vor den Gerechten voraushaben ; vgl. Xen. οὐδὲν ἡμεῖς ὑμῶν προέξομεν, Cyr. 2.1.16 ; – auch von der Zeit, voraus, früher haben, Her. 9.4 ; – fernhalten, dah. med. von sich fern halten, προὐσχόμην σε, ich hielt dich ab, ein Kind, das seine Notdurft noch nicht allein verrichten kann, Ar. Nub. 1386 ; – vorwärtsbringen, fördern, οὔ τι προέχει, es bringt nicht weiter, hilft Nichts, Her. 9.27.
2) intr., hervorragen, hervortreten ; ὅθ' ἀκροτάτη πρόεχ' ἀκτή, Od. 12.11, vgl. 10.90, 24.82, wie ἠϊόνες 6.138 ; πύργῳ ἔπι προὔχοντι, Il. 22.97 ; ἐπὶ προὔχοντι μελάθρῳ, Od. 19.544, τῇ κεφαλῇ, Xen. Cyr. 4.3.16 ; τὸ προέχον τῆς ἐμβολῆς, Thuc. 2.76. Auch im Lauf der erste, vorderste sein, den Vorsprung haben, Il. 23.325, 413 ; vgl. προέχων τῶν ἄλλων, Her. 9.22 ; u. vom Range, δήμου προὔχουσιν, sie haben den Vorrang vor dem Volke, sind die Angesehensten im Volke, H.h. Cer. 1.151 ; τέχνα γὰρ τέχνας ἑτέρας προὔχει, übertrifft sie, Soph. Phil. 138, τῇ δ' ἐπιστήμῃ σύ μου προὔχοις τάχ' ἄν, O.R. 1116 ; u. in Prosa, gew. τινός τινι, Einen worin, Her. 1.1, 32, 2.136, 3.82, 9.22 ; δυνάμει προὔχοντες, Thuc. 1.18, u. öfter ; τὸν προέχοντα εἴκοσιν ἡλικίας ἔτεσιν, Plat. Legg. IX.879c, vgl. Rep. VI.484d ; Xen. vrbdt es auch mit dem accus. der Person, ἑνὶ μόνῳ προέχουσιν ἡμᾶς οἱ ἱππεῖς, An. 3.2.19 ; Folgde : ὁ δανειζόμενος ἐν παντὶ προέχει ἡμῶν, Dem. 56.1 ; τῇ εὐχερείᾳ καὶ τόλμῃ προεῖχον οἱ μισθοφόροι, Pol. 15.13.1 ; Ggstz von λείπεσθαι, Plut. Nic. 3 ; ἐκείνων μεγέθει τοσοῦτον προὔχει, Luc. musc.enc. 1 ; auch προέχειν κατὰ σοφίαν, amor. 30, u. absolut, οἱ προὔχοντες, die Ersten, Angesehenen, Scyth. 10 ; Harmon. 2, u. a.Sp.
Bei Hom. durchgängig und auch sonst häufig ist die zusammengezogene Form προὔχω ; nur wo das Augment stehen sollte, wird πρόεχε statt προεῖχε geschrieben, nicht προὖχε, Od. 12.11. – Vgl. noch προΐσχω.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
προ-έχω
[in LXX: Job.27:6 A (חָזַק hi.) * ;]
__1. Trans., to hold before; mid., to hold something before oneself (Hdt.), hence, metaph., to excuse oneself: Rom.3:9, R, mg. (but see Field, Notes, 152 f.; Lft., Notes, 266 f.; ICC and Vau., in l).
__2. Intrans.
__(a) to project;
__(b) in running, to have the start, hence, metaph., to excel: pass., Ro, l.with, R, txt. (see reff. supr.).†
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars