προ·ΐστημι :
A tr. (aux temps suiv. : prés., impf. προΐστην, f. προστήσω, ao.1 προέστησα, p. contr. προὔστησα ; pf. προέστηκα, p. contr. προὔστηκα) :
      1 mettre en avant, placer en tête : τινὰ μάχεσθαι, IL. 4, 156, mettre qqn en avant pour combattre ; τοὺς εὐκινητοτάτους τοῦ κέρατος προϊστάναι, POL. 1, 33, 7, mettre les plus agiles en tête de l’aile ; fig. τινὰ τῆς πόλεως προϊστάναι, PLAT. Lach. 197 d, placer qqn à la tête de la cité ;
      2 exposer publiquement : τινά, D. CHR. 126 a, qqn ;
B intr. (aux temps suiv. : ao.2 προέστην, pf.1 προέστηκα, pl.q.pf. προειστήκειν) :
   I se placer devant, càd. :
      1 se placer en face de : τινί, HDT. 1, 129, ou τινά, SOPH. El. 1370, se placer devant qqn ; particul. avec idée d’hostilité, se dresser en face de, dat. SOPH. Aj. 1133 ; fig. se présenter (à l’esprit), HDT. 1, 86 ;
      2 se placer devant pour protéger, protéger, défendre : τινός, HDT. 9, 107, défendre qqn ; φίλων, PLUT. Dio. 26, ses amis ; ou avec le gén. de l’objet contre lequel on protège : ἀναγκαίας τύχης, SOPH. Aj. 790, protéger contre les rigueurs de la fortune ;
      3 se placer à la tête de, d’où, à l’ao. et au pf. être à la tête de : τοῦ δήμου, THC. 6, 28 ; τῆς πόλεως, PLAT. Gorg. 520 a, être à la tête du peuple, de la cité ; οἱ τοῦ δήμου προεστηκότες, THC. 3, 70 ; 6, 28 ; 8, 65, les premiers de la cité ; οἱ ἐν ταῖς πόλεσι προστάντες, THC. 3, 88, les premiers citoyens dans les villes ; joint à ἄρχων, PLAT. Rsp. 428 e ; en mauv. part, être le meneur, le chef d’un parti de conjurés, XÉN. An. 6, 2, 9 ; p. suite, présider à : τῆς εἰρήνης, ESCHN. 49, 41, présider à la paix ; φόνου, SOPH. El. 968, présider à un meurtre ; fig. gouverner (sa vie, etc.) gén. HDT. 2, 173 ; XÉN. Mem. 3, 2, 2, etc. ;
      4 être devant, dépasser, surpasser : τινὸς εὐψυχίᾳ, PLAT. Tim. 25 b, être supérieur à qqn par la noblesse d’âme ;
   II s’exposer en public, se prostituer, ESCHN. Ep. 7 ; CLÉM. 524, etc. ;

Moy. προΐσταμαι :
A tr. (aux temps suiv. : prés. impf. προϊστάμην, f. προστήσομαι, ao.1 προεστησάμην) :
   I placer devant soi : σκίπωνα, HDT. 4, 172, un bâton ; τὰ ἅρματα, XÉN. Hell. 4, 1, 18, les chars ; fig. :
      1 mettre à sa tête : τινα, PLAT. Leg. 629 a, qqn ; τινὰ πρ. ἑαυτοῦ, PLAT. Rsp. 565 c, mettre qqn à sa tête ; στρατηγόν τινα, DÉM. 1432, 14, mettre qqn à sa tête comme général ;
      2 mettre devant soi pour se protéger ; τινα αὑτῆς, DÉM. 1357, 25, prendre qqn pour curateur, propr. placer qqn devant soi, se couvrir de qqn (cf. l’idée de tuteur) ; τὰ τῶν Ἀμφικτυόνων δόγματα, DÉM. 62, 4, alléguer les décrets des Amphictyons ;
      3 se proposer : τινα παράδειγμα, LUC. Somn. 18, se proposer qqn comme modèle ;
   II mettre en avant, mettre en relief, en évidence : τοῦ ἀγῶνος τὴν πρὸς ἐμὲ ἐχθρὰν προΐσταται, DÉM. 230, 8, il met ainsi en évidence comme motif réel de cette lutte sa haine contre moi ;
B intr. au prés. et à l’impf. : προΐστασθαι τέχνης, ATH. 612 a, présider à un art, être maître en un art.

➳ Pf. 2 pl. ion. προεστέατε, HDT. 5, 49 ; part. pl. ion. προεστεῶτες, HDT. 4, 79, etc.

fut. -στήσω ; aor.1 προὔστησα, part. προστήσας, inf. προστῆσαι. Causal in these tenses, as also in pres. and aor.1 Med., set before, once in Hom., προστήσας [σε] πρὸ Ἀχαιῶν Τρωσὶ μάχεσθαι Il. 4.156; c. gen., π. τὸ σῶμα τοῦ σκοποῦ put his body in the way, Antipho 3.2.4 (dub.l.), cf. Plb. 1.33.7.
set over, ὃν ἡ πόλις ἀξιοῖ αὑτῆς προϊστάναι, v.l. for -εστάναι, Pl. La. 197d.
exhibit publicly, prostitute, π. ἐπ’ οἰκημάτων D.Chr. 7.133. Med., mostly aor.1, put another before oneself, choose as one΄s leader, Hdt. 1.123, 4.80; c. gen., προΐστασθαι τουτονὶ ἑαυτοῦ take as one΄s guardian, Pl. R. 565c, cf. 442a (cj.), 599a, D. 59.37; σφῶν αὐτῶν προὐστήσαντο τιμωρὸν γενέσθαι Κηφίσιον And. 1.139; στρατηγόν τινα τοῦ πολέμου π. D. Prooem. 21.
put before one, put in front, σκίπωνα προστήσασθαι Hdt. 4.172; τὰ ἅρματα X. HG 4.1.18; τὴν χεῖρα, so as to shade the eyes, Arist. Pr. 960a21. metaph, put forward as an excuse or pretence, use as a screen, τί τάδε προὐστήσω λόγῳ· E. Cyc. 319; τὰ τῶν Ἀμφικτυόνωνδόγματα προστήσασθαι D. 5.19, etc. ; c. gen., [τὴν ἀτυχίαν] τῆς κακουργίας προϊστάμενος Antipho 2.3.1; τοῦ ἀγῶνος τὴν πρὸς ἔμ’ ἔχθραν προΐσταται D. 18.15. προστησώμεθα Τύρταιον put him forward, cite him as an authority, Pl. Lg. 629a.
prefer, value above, ὦτα τοῦ νοῦ προστησάμενοι Id. R. 531b.
establish a thing before another, τοὺς ἀριθμοὺς τῆς ὑποστάσεως αὐτῶν (sc. τῶν ὄντων) Plot. 6.6.15, cf. Procl. Inst. 133.
manifest, ib. 195, al. Pass., with aor.2 Act. προὔστην ; pf. προέστηκα, 2 pl. προέστατε Hdt. 5.49; inf. προεστάναι, part. προεστώς (v. infr.); fut. pf. προεστήξομαι, v. infr. II. 2; — aor. Pass. προεστάθην, v. infr. II. 3 : — come forward, v.l. for προσ- in D. 60.15. c. acc., approach as a suppliant, ἥ σε… λιπαρεῖ προὔστην χερί S. El. 1378; προστῆναι μέσην τράπεζαν dub. in Id. Fr. 660.1 (fort. προσβῆναι); — in Hdt. 1.86, προσστῆναι is restored. c. dat., stand so as to face another, σοὶ γὰρ Αἴας πολέμιος προὔστη ποτέ S. Aj. 1133; — in Hdt. 1.129, προσστάς is restored.
stand in public, be a prostitute, Aeschin. Ep. 7.3, Vett.Val. 16.7. c. gen., to be set over, be at the head of, τῆς Ἑλλάδος Hdt. 1.69, 5.49; τῶν Ἀρκάδων τοὺς προεστεῶτας Id. 6.74; esp.
to be chief or leader of a party, τῶν παράλων, τῶν ἐκ τοῦ πεδίου, Id. 1.59; τοῦ δήμου Id. 3.82, Th. 3.70, Lys. 13.7; ἡμῶν Ar. V. 419; τῆς πόλεως Th. 2.65; π. αὐτῶν to be their ringleader, X. An. 6.2.9; π. χοροῦ, στρατεύματος, Id. Mem. 3.4.3; π. τῶν πολιτειῶν head the respective parties in the state, Lys. 25.9, etc. ; abs., οἱ προεστῶτες, Ion. -εῶτες, the leading men, τῶν σκυθέων Hdt. 4.79, cf. Th. 3.11, etc. ; οἱ προεστηκότες ἐν ταῖς πόλεσι X. HG 3.5.1; οἱ ἐν ταῖς πόλεσι προστάντες Th. 3.82; τῷ προεστῶτι καὶ ἄρχοντι Pl. R. 428e. in various relations, govern, direct, οὐκ ὀρθῶς σεωυτοῦ προέστηκας you do not manage yourself well, Hdt. 2.173; π. τῆς μεταβολῆς Th. 8.75; τοῦ ἱεροῦ X. HG 3.2.31; τοῦ ἑαυτοῦ βίου Id. Mem. 3.2.2; τοῦ πράγματος D. 30.18; προεστήξομαι τῆς χωνεύσεως PCair. Zen. 481.9 (iii BC); ἐργασίας, τέχνης, Plu. Per. 24, Ath. 13.612a; π. ἐνδόξου καὶ καλῆς αἱρέσεως OGI 219.3 (Ilium, iii BC).
stand before so as to guard, οἱ δορυφόροι Μασίστεω προέστησαν Hdt. 9.107, cf. E. Heracl. 306, etc. ; hence, support, succour, πρόστητ’ ἀναγκαίας τύχης S. Aj. 803; ὁ προστὰς τῆς εἰρήνης the champion of peace, Aeschin. 2.161; πάντων προστᾶσα [δύναμις] Pl. Ti. 25b; π. τινός to be his protector, GDI 1726.6 (Delph., ii BC), PFay. 13.5 (ii BC); τῆς ἐναντίας π. γνώμης Plb. 5.5.8; τοῖσιν ἐχθροῖς προὐστήτην φόνου were the authors of…, S. El. 980; π. [νόσου] E. Andr. 221; abs., βέλεα… ἀρωγὰ προσταθέντα S. OT 206 (lyr.).

(ἵστημι), vorstellen, an die Spitze stellen, als Anführer zur Verteidigung voranstellen, τινά, Il. 4.156 ; ὃν ἡ πόλις ἀξιοῖ αὑτῆς προϊστάναι, Plat. Lach. 197d ; – τοὺς εὐκινητοτάτους ἑκατέρου τοῦ κέρατος προέστησε, Pol. 1.33.7, er stellte sie voran. – Im med. u. in den intr. tempp. sich vorstellen ; προστῆναί τινα, vor Einen, zu ihm herantreten, Soph. El. 1370 ; τινί, Her. 1.129 ; auch geistig, vor die Seele treten, ὥς μιν προστῆναι τοῦτο, 1.86 ; häufiger sich an die Spitze stellen, als Vörsteher, Anführer über Etwas gesetzt sein, vorstehen, regieren, verwalten, τινός, Her. 5.49 ; οὐκ ὀρθῶς σεωυτοῦ προέστηκας, nicht recht beherrschest du dich selbst, 2.173 ; οἱ προεστῶτες, die Vorgesetzten, Vorsteher, 4.79 ; τοῦ δήμου προεστάναι, Thuc. 6.28, 8.65 u. öfter. Vgl. noch Plat. οἱ φάσκοντες προεστάναι τῆς πόλεως καὶ ἐπιμελεῖσθαι, Gorg. 520a ; τῷ προεστῶτι καὶ ἄρχοντι, Rep. IV.428e ; Folgende überall. Auch sich vor Einen zum Schutze hinstellen, ihn verteidigen, sich seiner annehmen, τινός, Her. 9.107 ; τὸν προστάντα τῆς εἰρήνης, Aesch. 2.161 ; φίλων, Plut. Dion 26 ; φίλοι, πρόστητ' ἀναγκαίας τύχης, Soph. Aj. 790, helfet gegen (aber ὣ τοῖσιν ἐχθροῖς προὐστήτην φόνου ist = den Mord bereiten, El. 968 ; u. Aj. 1112, ἦ σοὶ γὰρ Αἴας πολέμιος προὔστη ποτέ, ist es = stand dir feindlich gegenüber); vgl. Eur. Andr. 221. – Das pass. προσταθέντα = προστάντα, Soph. O.R. 206. – Das med. auch im praes. u. aor. vor sich hinstellen, z.B. σκίπωνα, Her. 4.172 ; für sich zum Vorsteher machen, προστησώμεθα Τύρταιον Plat. Legg. I.629a, u. Sp., wie Luc. Pisc. 23 ; προΐστασθαι τέχνης, Ath. XIII.612a, einer Kunst vorstehen, sie betreiben ; προέστασαν τῆς ἐναντίας γνώμης, Pol. 5.5.8, sie standen an der Spitze der Meinung, vertraten diese, προΐσταται τουτονὶ αὑτῆς, sie macht diesen zu ihrem Vormunde, Dem. 59.38 ; dah. vorziehen, Plat. Rep. VII.531b ; aber προστησάμενος τούτους, Dem. 46.9, ist = nachdem er diese hat vor sich hintreten lassen, sich hinter sie gesteckt hat, also vorschieben ; daher auch vorschützen, τὸ τῶν Ἀμφικτυόνων δόγμα προστησάμενοι, 5.19 ; τοῦ ἀγῶνος τὴν πρὸς ἐμὲ ἔχθραν προΐσταται, 18.15, u. sonst ; προΐστασθαι ἀτυχίαν τῆς κακουργίας, Antiph. 2 γ 1.

προ-ΐστημι
[in LXX: 2Ki.13:17, Pro.23:5 26:17, Isa.43:24, Amo.6:10 (no proper Heb. equiv.), Dan LXX Bel 1:7, 1Ma.5:19, 4Ma.11:27 * ;]
__1. trans. in fut., 1 aor., and mid. 1 aor., to put before, set over (Plat., al.).
__2. Intrans., in pf., plpf., 2 aor. and mid. Pres. and impf.;
__(a) to preside, rule, govern: Rom.12:8, 1Ti.5:17; with genitive, 1Th.5:12, 1Ti.3:4-5 3:12;
__(b) to direct, maintain: with genitive of thing(s), καλῶν ἔργων, Tit.3:8, 14 (on R, mg., profess honest occupations, see CGT, in l; Field, Notes, 223 f.).†
(AS)