I tr.
      1 passer qqn d’un bord à un autre, transporter sur l’autre rive : στρατόν, EUR. Rhes. 429, une armée ; τινὰ εἰς Σαλαμῖνα, ESCHN. 76, 10, qqn à Salamine ;
      2 p. ext. faire passer, transporter, en gén. acc. ESCHL. Ch. 685 ; EUR. Ion 1599 ; γραφὰς πρὸς Ἄργος, EUR. I.T. 735, un message à Argos ; fig. τινὰ εἰς αἱματηρὸν γάμον, EUR. I.T. 371, amener qqn à un hymen sanglant ; ὑπομνήσει κακῶν εἰς δάκρυα, EUR. Or. 1032, litt. amener jusqu’aux larmes par le souvenir des maux ; au pass. être transporté, se faire transporter, passer, HDT. 2, 97 ; EUR. Tr. 569 ; avec l’acc. du lieu traversé : αἰθέρα, EUR. Andr. 1229, à travers les airs ;
   II intr.
      1 traverser en bateau : ποταμούς, PLAT. Ax. 371 b, des fleuves ; Ἀχέροντος ὕδωρ, ANTH. 7, 68, l’eau de l’Achéron ;
      2 p. ext. abs. passer, traverser, en gén. en parl. d’un astre, EUR. I.A. 6.

Étym. πορθμός.

carry or ferry over a strait, river, etc., στρατόν E. Rh. 429; τινὰς εἰς Σαλαμῖνα Aeschin. 3.158; then, generally, carry over, carry, ἐφετμὰς τάσδε πόρθμευσον πάλιν A. Ch. 685; δεῦρο π. βρέφος E. Ion 1599; γραφὰς πρὸς Ἄργος Id. IT 735; also, π. τινὰ ἐκ γῆς S. Tr. 802, cf. E. IT 1358; π. πόδα, ἴχνος, advance, ib. 936, 266; metaph, εἰς δάκρυα π. ὑπομνήσει κακῶν Id. Or. 1032; τινὰ εἰς αἱματηρὸν γάμον δόλῳ Id. IT 371; ποῖ διωγμὸν πορθμεύεις· how far dost thou carry it? ib. 1435; Ἀχέρων ἄχεα π. βροτοῖσιν Licymn. 2; πορθμεύει γὰρ ἔμοιγε κύλιξ παρὰ σοῦ τὸ φίλημα AP 5.260 (Agath.); — Pass., to be carried or ferried over from place to place, Hdt. 2.97; ἐπ’ ὄχοις π. E. Tr. 569 (anap.); c. acc. loci, pass over or through, λευκὴν αἰθέρα πορθμευόμενος Id. Andr. 1229 (anap.). Act. intr., pass over, ποταμούς Pl. Ax. 371c; Ἀχέροντος ὕδωρ AP 7.68 (Arch.); κύματα Epigr.Gr. 522.1 (Thessalonica); τίς ἀστὴρ ὅδε π.; E. IA 6 (anap.).

trans., über eine Meerenge, einen Fluß u. dgl. überfahren, übersetzen ; στρατόν, Eur. Rhes. 429 ; δεῦρο βρέφος, Ion 1599 ; übertr. sagt Aesch. ἐφετμὰς τάσδε πόρθμευσον πάλιν, Ch. 674 ; zu Schiffe führen, ἀλλά μ' ἔκ γε τῆσδε γῆς πόρθμευσον ὡς τάχιστα, Soph. Tr. 799 ; u. allgemeiner, ποῖ διωγμὸν τόνδε πορθμεύεις, Eur. I.T. 1435 ; εἰς δάκρυα πορθμεύουσ' ὑπόμνησιν κακῶν, Or. 1032, die Erinnerung an das Leid zu den Tränen überführen, bis zu Tränen steigern ; ἄκροισι δακτύλοισι πορθμεύων ἴχνος, I.T. 266, d.i. vorschreitend, wie τί ποτ' εἰς γῆν τήνδε ἐπόρθμευσας πόδα, 936.
Pass. übergesetzt werden, übersetzen, intr.; Her. 2.97 ; λευκὴν αἰθέρα πορθμευόμενος, zum Aether, Eur. Andr. 1230 ; πορθμευθείς, Mel. 7 (XII.52); wie auch das activ. (sc. ἑαυτόν) gebraucht ist, ποταμούς, Plat. Ax. 371b ; τίς ἀστὴρ ὅδε πορθμεύει, geht über den Himmel weg, Eur. I.A. 6. Auch in sp. Prosa, mit dem allgemeinen Begriff »Seefahrt treiben«.