(f. πνεύσω, att. πνευσοῦμαι, ao. ἔπνευσα, pf. πέπνευκα ; pass. ao. ἐπνεύσθην, pf. πέπνυμαι [ῡ]) :
A intr.
   I souffler, en parl. du vent, OD. 4, 361 ; 7, 119 ; HÉS. O. 504 ; ORACL. (HDT. 1, 67) ; ESCHL. Eum. 906 ; XÉN. An. 4, 5, 3, etc. ; ὁ πνέων (s.-e. ἄνεμος) LUC. Char. 3 ; ἡ πνέουσα (s.-e. αὔρα) NT. Ap. 27, 40, le vent qui souffle ; en parl. de flûtes : ἡδὺ πν. ANTH. 6, 254, faire entendre un son doux ; fig. ᾧ σὺ μὴ πνεύσῃς ἐνδέξιος, CALL. Ep. 9, 3, celui pour qui tu ne souffles pas à droite, càd. à qui tu n’es pas favorable ;
   II respirer :
      1 en gén. IL. 17, 447 ; OD. 18, 131, etc. ; οἱ πνέοντες, SOPH. Tr. 1160, les vivants ; fig. avec un acc. πνεῖν μένεα, IL. 2, 556 ; 3, 8, etc. ; OD. 22, 203, respirer le courage ; Ἄρεα, ESCHL. Ag. 375, respirer Arès, càd. les combats ; πῦρ, SOPH. Ant. 1146, souffler le feu, càd. flamboyer, étinceler, en parl. d’astres ; au mor. respirer le feu, càd. être ardent, être enflammé, HÉS. Th. 319 ; XÉN. Hell. 7, 5, 12 ; πν. φόνον, ESCHL. Ag. 1309, respirer le meurtre ; πν. τινι κότον, ESCHL. Ch. 34, souffler la colère contre qqn ; avec un adj. adv. : πνεῖν μέγα, EUR. Bacch. 640, ou μεγάλα, EUR. Andr. 189, avoir des sentiments d’orgueil ; κενεά, PD. O. 10, 111 ; χαμηλά, PD. P. 11, 46, avoir des sentiments vains, bas ; ἴσα, THÉM. 128 a, avoir les mêmes sentiments ;
      2 souffler avec force : ὑπὲρ σακέων, HÉS. Sc. 27, par-dessus les boucliers, pour exprimer l’ardeur, l’impatience de combattre ; ὕπνῳ, ESCHL. Ch. 621, respirer bruyamment pendant le sommeil ; fig. en parl. d’un orgueilleux : πολὺς ἔπνει, DÉM. 787, 20, il respirait bruyamment, fortement ; en parl. de chevaux qui soufflent bruyamment, avec force, IL. 13, 385 ;
   III exhaler une odeur : ἡδύ, OD. 4, 446, une odeur agréable ; avec le gén. (s.-e. πνεῦμα ou ὀσμήν) μύρου, SOPH. fr. 147 ; τράγου, ANTH. 11, 240, etc. ; rar. avec le dat. μύροισιν, ANTH. 5, 100, exhaler une odeur de parfum, de bouc, de parfums ; en mauv. part : τὸ στόμα πνεῖ, DIOSC. 3, 94, la bouche sent, càd. sent mauvais ; fig. avec le gén. : χαρίτων, ANTH. 7, 25, respirer la grâce ; εὐεπίης, ANTH. 2, 415, la grâce du langage ; αὐθαδείας, DH. 7, 51, l’arrogance ; cf. ANTH. 2, 233 ; 9, 159, etc. ; rar. avec l’acc. ἔρωτα, ANTH. 2, 170, respirer ou exhaler l’amour ;
B tr.
      1 faire résonner par son souffle ; au pass. πνεῖται αὐλός, MNÉSIM. (ATH. 403 d) on souffle dans une flûte ;
      2 fig. inspirer ; à l’inf. pf. pass. πεπνῦσθαι, IL. 23, 440, être sensé ; au part. pf. pass. πεπνυμένος, IL. 13, 266, etc. inspiré, càd. prudent, sage.

➳ πνεε- ou πνεο-, monosyll. p. syniz. ESCHL. Ag. 1502, 1536 ; SOPH. Ant. 1132. Act. prés. épq. πνείω, HOM. etc. ; part. fém. dor. πνέοισα, ALC. 66 ; PD. O. 13, 90. Fut. att. πνευσοῦμαι, AR. Ran. 1221 ; ARSTT. Meteor. 2, 8, 17 ; TH. fr. 6, 2, 34 ; moins us. πνεύσω, TH. fr. 6, 2, 32 ; ANTH. 9, 112 ; GEOP. 1, 12, 34 ; réc. πνεύσομαι, SPT. Sir. 43, 16. Ao. part. dor. πνεύσαις, PD. O. 10, 93. Pass. ao. ἐπνεύθην, PHIL. ; en compos. ἐπνεύσθην, TH. H.P. 5, 5, 6 ; PHALAR. Ep. 19 ; GAL. 4, 478 ; et épq. en compos. -πνύνθην (v. ἀμπνύω). Pf. πέπνυμαι [ῡ], d’où inf. πεπνῦσθαι, IL. 23, 440, etc. part. πεπνυμένος, IL. 13, 266 ; THGN. 309. Pl.q.pf. 2 sg. poét. πέπνυσο, OD. 23, 210.

Étym. p.-ê. R. indo-europ. *pneu-, respirer, tousser, exhaler une odeur ; cf. πνεῦμα, πνοή, etc.

poet. πνείω as always in Hom. exc. Od. 5.469; fut. πνεύσομαι (ἐκ-) E. HF 886 (lyr.), (ἐμ-) Id. Andr. 555, (παρα-) Hp. Mul. 2.133; also πνευσοῦμαι Ar. Ra. 1221, Arist. Mete. 367a13, Thphr. Sign. 34, Palaeph. 17; πνεύσω Thphr. Sign. 32, LXX Ps. 147.7 (18), Si. 43.20, Gp. 1.12.34, AP 9.112 (Antip. Thess.), (ἀνα-) Q.S. 13.516 (συμπνευσόντων is f.l. in D. 18.169); aor.1 ἔπνευσα Hes. Op. 506, Hdt. 2.20, etc., (ἐν-) Il. 17.456, (ἀν-) S. Aj. 274; pf. πέπνευκα (ἐπι-) Pl. Phdr. 262d, (ἐκ-) Arist. Pr. 904a1; — Pass., fut. πνευσθήσομαι (δια-) Aret. CA 1.1; aor. ἐπνεύσθην (δι-) Thphr. HP 5.5.6, etc. — Hom. and early Prose writers use the simple Verb only in pres. and impf., to which Trag. add fut. and aor.1 Act. — For the form ἄμπνυε, v. ἀναπνέω· for ἀμπνύνθη, πνυτο, v. ἄμπνυτο· and for pf. Pass. πέπνυμαι, part. πεπνυμένος, v. πέπνυμαι. — Like other disyll. Verbs in -έω, this Verb contracts only εε, εει· but ἐκπνέων is disyll. in A. Ag. 1493, 1517 (both lyr.) : — blow, of wind and air, οὐδέ ποτ’ οὖροι πνείοντες φαίνονθ’ Od. 4.361; αὔρη δ’ ἐκ ποταμοῦ ψυχρὴ πνέει 5.469; ἐτησίαι… οὐκ ἔπνευσαν Hdt. 2.20, etc. ; τῷ πνέοντι (sc. ἀνέμῳ or πνεύματι) Luc. Cont. 3; ἡ πνέουσα (sc. αὔρα) Act. Ap. 27.40; also of a flute-player, μέγα πνέων Poll. 4.72; and of the flutes themselves, αὐλοὺς ἡδὺ πνέοντας AP 6.254 (Myrin.); πνεῖται flutes are sounding, Mnesim. 4.57 (anap.).
breathe, send forth an odour, ἀμβροσίη… ἡδὺ πνείουσα Od. 4.446; π. εὐῶδες, δυσῶδες, Poll. 2.75, etc. ; abs., Dsc. 3.80. c. acc., breathe out, send forth, Ζεφύρου πνείοντος ἐέρσην Call. Ap. 82. c. gen., breathe or smell of a thing, οὐ μύρου πνέον S. Fr. 565; τράγου π. AP 11.240 (Lucill.); μόγοιο Q.S. 6.164; λύθρου καὶ αἵματος Id. 5.120 (ἐπιπν- codd.); rarely c. dat., μύροισι π.
smell with…, AP 5.199; freq. metaph, breathe, be redolent of, Χαρίτων πνείοντα μέλη Simon. 184.3; ὄμματα… πόθου πνείοντα AP 5.258 (Paul. Sil.); φόνου π. cj. in Tryph. 505; αὐθαδείας πολὺς ἔπνει D.H. 7.51. of perceptible breathing, [ἵππω] πνείοντε κατ’ ὤμων Il. 13.385; π. ὕπνῳ A. Ch. 621 (lyr.). generally, draw breath, breathe; hence, live, Il. 17.447; οἱ πνέοντες, = οἱ ζῶντες, S. Tr. 1160; ὄλβος ἀεὶ πνεῖ Simm. 25.12; ἥμισύ μευ ψυχῆς ἔτι τὸ πνέον Call. Epigr. 42. metaph, c. acc. cogn., breathe forth, μένεα πνείοντες breathing spirit, epith. of warriors, Il. 2.536, 3.8, 11.508, etc. ; so πῦρ π. Hes. Th. 319, Pi. Fr. 146; φόνον δόμοι πνέουσιν A. Ag. 1309; κότον πνέων Id. Ch. 34 (lyr.), cf. 951 (lyr.); φρενὸς πνέων τροπαίαν Id. Ag. 219 (lyr.); Ἄρη πνεόντων ib. 376 (lyr.); πνέων χάριν τινί ib. 1206; πῦρ πνειόντων… ἄστρων S. Ant. 1146 (lyr.); πῦρ π. καὶ φόνον E. IT 288; ὠδῖνας Id. HF 862; paratrag. in Com., πνέοντας δόρυ καὶ λόγχας Ar. Ra. 1016; τρέχει τις Ἀλφειὸν πνέων, of a swift runner, Id. Av. 1121, etc. ; and in a rhetorical passage, οἱ πῦρ πνέοντες, οἱ νενικηκότες Λακεδαιμονίους X. HG 7.5.12. with neut. Adjs. or Prons., πνέοντες μεγάλα giving themselves airs, E. Andr. 189; τόσονδ’ ἔπνευσας ib. 327; κενεὰ πνεύσαις Pi. O. 10 (11).93; χαμηλὰ πνέων Id. P. 11.30; abs., ὑπὲρ σακέων πνείοντες breathing over their shields, i.e. unable to repress their rage for war, Hes. Sc. 24; θρασείᾳ πνέων καρδίᾳ Pi. P. 10.44; with nom., Ἄρης… μέγας πνέων E. Rh. 323; πολὺς ἔπνει καὶ λαμπρός D. 25.57; οὗτος… καικίας ἢ συκοφαντίας πνεῖ Ar. Eq. 437; ᾧ σὺ μὴ πνεύσῃς ἐνδέξιος on whom thou breathest not favourably, Call. Epigr. 10.3.

poet. πνείω (Wurzel ΠΝΥ), fut. πνεύσω, Sp. πνεύσομαι, πνευσεῖται, Ar. Ran. 1221, aor. ἔπνευσα, aor. pass. ἐπνεύσθην (das perf. πέπνυμαι s. oben besonders),
   a) wehen, blasen, hauchen, von Wind u. Luft ; Od. 4.361, 5.469, 7.119 ; Hes. O. 508 ; ἀνέμων ἀήματα πνέοντα, Aesch. Eum. 866, u. öfter ; auch in Prosa, πνέοντος ἀνέμου, Plat. Theaet. 152b.
   b) hauchen, duften, einen Geruch von sich geben ; ἡδύ, Od. 4.446 ; οὐ μύρου πνέον, Soph. frg. 147, wie Anacr. 14.3, 15.9 u. öfter in der Anth.; selten μύροις πνείοντες, Ep.adesp. 111 (V.200). – Bes.
   c) von Menschen u. Tieren, heftig, mit Anstrengung atmen, schnauben, keuchen, Il. 13.385, ὕπνῳ, Aesch. Ch. 612. – Uebh.
   d) Atem holen, atmen, leben, Il. 17.447, Od. 18.131 ; οἱ πνέοντες, die Lebenden, im Ggstz von θανεῖν, Soph. Trach. 1150. – Uebertr., μένεα πνείοντες, die Mut hauchenden, Mutbeseelten, bei Hom. häufiges Beiwort der Krieger ; vgl. Soph. El. 610 ; auch Ἄρεα πνεῖν, wie Martem spirare, Aesch. Ag. 366, 1209 ; πῦρ πνεῖν, Feuer schnauben, Hes. Th. 319, wie Pind. Ol. 13.87 ; vgl. Soph. Ant. 1132 ; εἰ μή γε πῦρ πνέουσι μυκτήρων ἄπο, Eur. Alc. 496 ; u. übertr., οἱ πῦρ πνέοντες οἱ νενικηκότες Λακεδαιμονίους, Xen. Hell. 7.5.12 ; auch Dem. sagt übertr. ὡς πολὺς παρ' ὑμῖν ἔπνει καὶ λαμπρὸς ἦν, 25.57, vom gewaltigen Stolz ; vgl. Dion.Hal. 8.52 ; θρασείᾳ πνέων καρδίᾳ, Pind. P. 10.44 ; auch χαμηλὰ πνέων, niedrigen Sinn haben, 11.30 ; κενεὰ πνεύσαις, Ol. 11.97, eitlen Sinn haben ; vgl. ὑπὲρ σακέων πνείοντες, die über ihre Schilder hinausschnaubenden, die ihre Kriegslust nicht mehr hinter den Schildern bergen können, Hes. Sc. 24 ; Aesch. σιδηρόφρων γὰρ θυμὸς ἀνδρείᾳ φλέγων ἔπνει, Spt. 53 ; φρενὸς πνέων δυσσεβῆ τροπαίαν, Ag. 212 ; φόνον δόμοι πνέουσιν αἱματοσταγῆ, Ag. 1282 ; κότον, Ch. 34, 940, Zorn schnauben ; auch Πᾶνα μοῦσαν ἡδύθροον πνέοντα, Eur. El. 704 ; vgl. Cereal. 3 (VII.369), u. öfter in der Anth.; θυμὸν πνέουσαι, Eur. Rhes. 786 ; u. übertr., ὅταν θεοῦ μαντόσυνοι πνεύσωσ' ἀνάγκαι, I.A. 761 ; Ar. sagt auch πνεῖν συκοφαντίας, Eq. 435.
   e) aus b) folgt die allgemeinere Bdtg wonach riechen, einen Beischmack wovon haben, von einer Sache so voll sein, daß man gleichsam danach duftet, πνεῖν χαρίτων, ἐρώτων, voll sein von Anmut, Liebe atmen, Simonid. (VII.25) u. A.; vgl. Wern. Tryph. 505. – Mit einem vom günstigen Winde entlehnten Bilde sagt Callim. ep. 9.3 ᾧ σὺ μὴ πνεύσῃς ἐνδέξιος, wem du nicht günstig bist. – Sp. auch vom heftigen Ausdruck im Sprechen.
[Zuweilen wird ε mit dem folgdn Vokal im Verse in eine Silbe zusammengezogen, Aesch. Ag. 1502 ; vgl. Hermann Soph. Ant. 1132.]

πνέω
[in LXX: Psa.147:7 (18) (נָשַׁב hi.), Isa.40:24 (נָשַׁף), Sir.43:16, 20, Ep. Je 61, 2Ma.9:7 * ;]
to breathe, blow: of the wind, Mat.7:25, 27, Luk.12:55, Jhn.3:8 6:18, Rev.7:1; ηῇ πνεούσῃ (sc. αὔρᾳ), Act.27:40 (cf. ἐκ-, ἐν-, ὑπο-πνέω).†
αὔρα, a breeze : τ. πνεούσῇ (sc. αὔρᾳ), Act.27:40.†
(AS)