πηδάω-ῶ (impf. ἐπήδων, f. πηδήσομαι, postér. πηδήσω, ao. ἐπήδησα, pf. πεπήδηκα ; pf. pass. πεπήδημαι, pl.q.pf. ἐπεπηδήμην) bondir, s’élancer, en parl. de l’homme et des animaux, p. opp. à βαδίζω, XÉN. Cyn. 5, 31 ; εἰς σκάφη, SOPH. Aj. 1279, s’élancer dans des barques ; ou avec l’acc. seul : πεδία, SOPH. Aj. 30, s’élancer à travers les plaines ; πηδᾶν πήδημα, EUR. Or. 263, etc. faire un bond ; π. μείζονα (s.-e. πηδήματα) SOPH. O.R. 1300, faire de plus grands bonds ; en parl. de choses (javelot, etc.), IL. 14, 455 ; ESCHL. Sept. 459 ; EUR. Hipp. 1353, etc. ; particul. en parl. du cœur, bondir, palpiter, SOPHR. (DYSC. Pron. 343 c) ; AR. Nub. 1391 ; PLAT. Conv. 215 e ; PLUT. M. 30 a ; fig. en parl. de changements soudains, EUR. Tr. 67, fr. 296.

➳ Fut. πηδήσομαι, TH. Char. 5 ; πηδήσω, A. PL. 54, 142. Dor. παδάω [πᾱ] d’où 3 sg. παδῇ, SOPH. fr. 46 ; impér. πάδη, AR. Lys. 1317 ; part. παδῶν, d’où gén. pl. fém. παδωᾶν, AR. Lys. 1313.

Étym. R. indo-europ. *ped-, pied.

E. Ion 717 (lyr.), etc. ; Dor. 3 sg. παδῇ Sophr. 20; Lacon. imper. πάδη Ar. Lys. 1317 (lyr.); Ion. part. πηδεῦντα, πηδεῦσαι, Herod. 3.96, 4.61 ; fut. -ήσομαι Thphr. Char. 21.6, (ἐπι-) Pl. Ly. 216a, (προσ-) Alex. 124.16; later -ήσω APl. 4.54*, 142 ; aor. ἐπήδησα Il. 14.455, etc. ; pf. πεπήδηκα Aesop. 203, (ἀπο-) Hp. Art. 47, (ἐκ-) X. HG 7.4.37, (ὑπερ-) D. 23.73 ; — Pass., plpf. ἐπεπήδητο (in act. sense) Hp. Nat. Puer. 13 :
leap, spring, ὑψόσε ποσσὶν ἐπήδα Il. 21.269, cf. 302 ; ἐς σκάφη π. S. Aj. 1279 ; πρὸς πυγήν Hp. Nat. Puer. l.c. ; opp. βαδίζω, X. Cyn. 5.31 ; of fish in the frying-pan, Eub. 75.6, 109, al. ; c. acc. cogn., π. δυστυχῆ πηδήματα E. Or. 263; π. μείζονα (sc. πηδήματα) S. OT 1300 (anap.); λαιψηρὰ π. E. Ion 717 (lyr.); c. acc. loci, πεδία π.
bound over them, S. Aj. 30; π. πλάκα E. Ba. 307.
stamp with the feet, οἱ φίλοι πηδάτωσαν Luc. Rh. Pr. 21. metaph of things, οὐκ ὀΐω… ἅλιον πηδῆσαι ἄκοντα Il. 14.455 ; πάλος… ΄πήδησεν εὐχάλκου κράνους A. Th. 459; τροχοὶ π. E. Ph. 1194 ; freq. of the heart or pulse, leap, throb, ἁκαρδία παδῇ Sophr. l.c., cf. Pl. Smp. 215e ; folld. by interrog. clause, οἶμαι τὰς καρδίας πηδᾶν ὅ τι λέξει Ar. Nu. 1392 ; κατὰ δ’ ἐγκέφαλον πηδᾷ σφάκελος E. Hipp. 1352 ; πηδῶσα οἷον τὰ σφύζοντα Pl. Phdr. 251d; αἱ σάρκες οἷα θερμὰ θερμὰ πηδεῦσαι Herod. 4.61 ; of the mind, πηδῶν ὁ θυμὸς ἔνδοθεν μαντεύεται Trag.Adesp. 176, cf. 390 ; of sudden change, τί πηδᾷς ἄλλοτ’ εἰς ἄλλους τρόπους E. Tr. 67; εἰς τἀπίσημα δ’ ὁ φθόνος πηδᾶν φιλεῖ Id. Fr. 294 ; π. πρός τινος εὐπραγίαν Philostr. VS 2.25.4.

ion. πηδέω, Her. 8.118, fut. πηδήσομαι, springen, hüpfen ; ποσσὶν ἐπήδα, Il. 21.269 ; auch übertr. von leblosen Dingen, οὐκ ὀΐω χειρὸς ἄπο στιβαρῆς ἅλιον πηδῆσαι ἄκοντα, daß der Wurfspieß vergeblich aus der Hand gefahren, 14.455 ; εἰς ναυτικὰ σκάφη, Soph. Aj. 1258, der es auch c. accus. vrbdt, εἰσιδὼν μόνον πηδῶντα πεδία, 30, durch die Ebene springen ; u. übertr., τίς ὁ πηδήσας μείζονα δαίμων τῶν μακίστων πρὸς σῇ δυσδαίμονι μοίρᾳ, O.R. 1300 ; πηδᾶν δυστυχῆ πηδήματα, Eur. Or. 263 ; Andr. 1140 ; λαιψηρὰ πηδᾷ, Ion 717 ; auch τροχοὶ ἐπήδων, Bacch. 1092 ; vom Herzen, schlagen, klopfen, Ar. Nub. 1374, wie Plat. Symp. 215e ; πηδῶσα οἷον τὰ σφύζοντα, Phaedr. 251d ; Xen. u. Folgde überall.

1. to leap, spring, bound , ὑψόσε ποσσὶν ἐπήδα [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; π. ἐς σκάφος [Sophocles Tragicus (Refs 5th c.BC)]; with accusative cognate, πήδημα πηδᾶν to take a leap, [Euripides (Refs 5th c.BC)]; with accusative loci, πεδία πηδᾶν to bound over them, [Sophocles Tragicus (Refs 5th c.BC)]; π. πλάκα [Euripides (Refs 5th c.BC)]
2. metaphorically of an arrow, [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; of the heart, to leap, throb , [Aristophanes Comicus (5th/4th c.BC)], etc.; of sudden changes, τί πηδᾶις εἰς ἄλλους τρόπου; [Euripides (Refs 5th c.BC)] (ML)