Bailly
ῆς (ἡ) source,
particul. : 1 source d’un fleuve, IL.
20, 9, etc. ; OD.
6, 124 ; HDT.
1, 189 ; ESCHL.
Pr. 89, 434, etc. ; EUR.
H.f. 1297, etc. ; différent de κρουνός, IL.
22, 147 ; 2 p. suite, écoulement continu d’un liquide, de larmes, ESCHL.
Ag. 888 ; SOPH.
Tr. 852, Ant. 803 ; d’où abs. au plur. les larmes elles-mêmes, ESCHL.
Pr. 401 ; EUR.
Alc. 1071, etc. ; de lait, SOPH.
El. 895 ; de vin, EUR.
Cycl. 496 ; p. anal. de feu, PD.
P. 1, 42 ; 3 p. ext. source,
càd. le lieu d’où naît qqe ch., qui produit qqe ch. : πηγαὶ ἡλίου, ESCHL.
Pr. 809 ; νυκτός, SOPH.
fr. 655, la source du soleil,
càd. l’Orient ; la source de la nuit,
càd. l’Occident ; πηγὴ ἀργύρου, ESCHL.
Pers. 238, source d’argent,
en parl. des mines du Laureion ; τῆς πηγῆς ἀκουούσης, SOPH.
O.R. 1386, du sens de l’ouïe,
litt. de la source de l’audition ;
4 fig. source, principe, origine (de biens, de maux,
etc.) PD.
P. 4, 532 ; ESCHL.
Pers. 743 ; joint à ἀρχή, PLAT.
Phædr. 245 c ;
à ῥίζα, PLUT.
M. 856 d,
etc. ; XÉN.
Cyr. 7, 2, 13, etc.
➳ Dor. παγά [ᾱᾱ] PD. l. c. ; ESCHL. Pr. 401, etc. ; SOPH. Tr. 852, etc.
Étym. v. p.-ê. πήγνυμι, « se figer, se glacer », cf. l’idée de source comme « froide » ; autrement p.-ê. pré-grec.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
Dor. παγά, ἡ, running water, used by Hom. always in pl., streams, πηγαὶ ποταμῶν Il. 20.9, cf. Hdt. 1.189, A. Pr. 89, 434 (lyr.), Pers. 311, E. HF 1297, Rh. 827 (lyr.); κρουνὼ δ’ ἵκανον καλλιρρόω, ἔνθα δὲ πηγαὶ δοιαὶ ἀναΐσσουσι Il. 22.147 ; sg., καλλιρρόου ἔψαυσα π. A. Pers. 202, cf. 613. metaph, of tears, πηγαὶ κλαυμάτων, δακρύων, streams…, Id. Ag. 888, S. Ant. 803, Tr. 852 (lyr.); abs., παρειὰν νοτίοις ἔτεγξα παγαῖς A. Pr. 402 (lyr.), cf. E. Alc. 1068, etc. ; also πηγαὶ γάλακτος, βοτρύων, S. El. 895, E. Cyc. 496 (lyr.); πόντου πηγαῖς with sea-water, Id. IT 1039 ; πηγαὶ τροφῆς τῷ γεννωμένῳ, of mother΄s milk, Pl. Mx. 237e; π. μαστῶν Inscr.Cos 218.8.
fount, source, τοῦ Νείλου Hdt. 2.28, 4.53 (pl.), OGI 168.9 (Syene, ii BC), Str. 17.1.52 (pl.); πηγαὶ ἡλίου the fount of light, i.e. the South, A. Pr. 809 ; πηγαὶ νυκτός the North, S. Fr. 956 ; παγὰ ἐπέων Pi. P. 4.299 ; πυρὸς παγαί ib. 1.22, cf. A. Pr. 110, Pl. Ti. 79d ; πηγὴ ἀργύρου, of the silver-mines at Laureion, A. Pers. 238 ; τῆς ἀκουούσης π. δι’ ὤτων, i.e. the sense of hearing, S. OT 1387 ; ἀπὸ μιᾶς ἀρχῆς καὶ π. Arist. PA 668a15, cf. Plu. 2.856e. metaph, source, origin, mostly in sg., κακῶν π. A. Pers. 743 ; αἱ τέχναι, ἃς πηγάς φασι τῶν καλῶν εἶναι X. Cyr. 7.2.13 ; π. καὶ ἀρχὴ κινήσεως Pl. Phdr. 245c; π. ἡδονῶν, τοῦ φρονεῖν, νοσημάτων, etc., Id. Phlb. 62d, Lg. 808d, Ti. 85b, etc. ; ἀρχαὶ καὶ π. τῶν στάσεων Arist. Pol. 1301b5, cf. Pl. Lg. 690d ; π. τῆς κακοπραγμοσύνης Plb. 18.40.3 ; βέβηκα π. εἰς ἐμάς I have returned to the source of my existence, Epigr.Gr. 463 (Crommyon), cf. Dam. Pr. 95, al.
inner canthus of eye, supposed source of tears, Poll. 2.71, Hsch. (both pl.).
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
ἡ, Quell, Quelle, Hom., Hes., Tragg. u. in Prosa überall ; τροφῆς, von der Milch, Plat. Menex. 237c ; dah. Alles, woraus Etwas in Menge od. Fülle hervorkommt, ἀργύρου, Aesch. Pers. 236, der auch πυρὸς πηγὴν κλοπαίαν, Prom. 110, πρὸς ἡλίου ναίουσι πηγαῖς, 811 vrbdt ; auch νῦν κακῶν ἔοικε πηγὴ πᾶσιν εὑρῆσθαι φίλοις, Pers. 729 ; also übh. Ursprung, Ursache ; so Plat. τοῦτο πηγὴ καὶ ἀρχὴ κινήσεως, Phaedr. 245c ; πηγὴ πάντων τῶν νοσημάτων, Tim. 85b ; ἡδονῶν, Phil. 62d ; τοῦ φρονεῖν, Legg. VII.808d, u. öfter ; τῶν καλῶν, Xen. Cyr. 7.2.13 ; τῆς κακοπραγμοσύνης, Pol. 18.23.3 ; τὴν ἀρχὴν ἔχει καὶ πηγὴν τῆς βεβαιώσεως ἐξ αἰσθήσεως, S.Emp. adv.log. 2.356.
Bei den Tragg. oft übertr. von den Tränen, παρειὰν νοτίοις ἔτεγξα παγαῖς, Aesch. Prom. 401, κλαυμάτων πηγαὶ κατεσβήκασιν, Ag. 961, wie Soph. Ant. 797, Trach. 849 ; ἐξ ὀμμάτων πηγαὶ κατερρώγασι, Eur. Alc. 1071. – Auch die Augenwinkel, aus denen die Tränen quellen, Hesych.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
πηγή, -ῆς, ἡ
[in LXX chiefly for עַיִן, also for מָקוֹר, etc. ;]
a spring, fountain : Jas.3:11, 2Pe.2:17; τ. δάτων, Rev.8:10 14:7 16:4; of a well fed by a spring, Jhn.4:6; π. τοῦ αἵματος, of a flow of blood, Mrk.5:29; metaph., Jhn.4:14, Rev.7:17 21:6.†
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars