GRC
Bailly
ατος (τὸ) propr. ce qui lie,
d’où : I au pr. : 1 câble avec lequel on attachait l’arrière du navire à la terre, amarre de navire, OD.
13, 77 ; ESCHL.
Pers. 117, Suppl. 765 ; fig. PLAT.
Tim. 85 e,
Leg. 893 b,
etc. ; 2 p. ext. tout cordage servant à tenir, OD.
9, 136 ; 10, 127, 167 ; 22, 465 ; ESCHL.
Ag. 195 ; II p. anal. ou fig. : 1 queue par laquelle la figue tient à la branche, GEOP.
10, 56, 2 et 4 ; 2 persuasion,
d’où confiance, SEXT.
P. 1, 18 ; ARR.
Epict. 2, 20, 26.
Étym. p. *πένθ-σμα, de la R. indo-europ. bhendh-, lier, cf. πενθερός et p.-ê. πάσχω, angl. bind.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
ατος, τό, (πείθω) persuasion, confidence, μετὰ βεβαίου π. S.E. P. 1.18, cf. Arr. Epict. 2.20.26 (pl.), Porph. Abst. 2.37; μετὰ πείσματος τεθαρρηκότος confidently, Plu. 2.106d.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
LSJ
ατος, τό, ship΄s cable, usu. the stern-cable by which the ship was made fast to the land, λιμήν…, ἵν’ οὐ χρεὼ πείσματός ἐστιν — οὔτ’ εὐνὰς βαλέειν, οὔτε πρυμνήσι’ ἀνάψαι Od. 9.136 ; πεῖσμα δ’ ἔλυσαν ἀπὸ τρητοῖο λίθοιο 13.77; πεῖσμα… κίονος ἐξάψας μεγάλης 22.465 ; pl., ἀπὸ πείσματ’ ἔκοψα νεός 10.127, cf. A. Supp. 765, Ag. 195 (lyr.); πίσυνοι λεπτοδόμοις π., of Xerxes’ bridge of boats, Id. Pers. 112 (lyr.) ; metaph, ἐχόμενοι ὥς τινος ἀσφαλοῦς π. Pl. Lg. 893b; ἔλυσεν οἷον νεὼς πείσματα Id. Ti. 85e; τύχης π. λυσάμενος BCH 25.327 (Mysia); of the marriage-tie, Ph. 1.563 ; prov., πᾶν πεῖσμα διέρρηκται Hld. 7.25 ; metaph, of reins, νέμειν πείσματα Θήβης Epic. in BKT 5(1) p. 115. generally, rope, Od. 10.167; boat-rope, painter, Theophil. 6.
stalk of the fig, Gp. 10.56.2 and 4; cf. πάσμα, πέσμα. (Πενθσμα, cf. Goth. bindan ΄bind΄, etc.)
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
ατος, τό,
1) Tau, Seil, bes. Schiffstau, mit welchem man das Schiff am Lande festband, gew. an einem dazu durchbohrten Steine, Od. 13.77, oder auch wohl an einer Säule, vgl. 9.136, 10.127, bevor man Anker brauchte, das also das Schiff in Gehorsam festhielt ; νηῶν ὅπλα, πείσματα καὶ σπεῖρα, Od. 6.269 ; von πρυμνήσια nicht verschieden, 9.136, 137 ; Aesch. ναῶν τε καὶ πεισμάτων ἀφειδεῖς, Ag. 188 ; πεισμάτων σωτηρία, Suppl. 746 ; ποντίοις πείσμασι, Eur. Hec. 1080 ; Hipp. 762 u. öfter bei sp.D. in der Anth. Auch in Prosa, ἐχόμενοι ὥς τινος ἀσφαλοῦς πείσματος ἐπιβαίνωμεν εἰς τὸν νῦν λόγον, Plat. Legg. X.843b ; ἔλυσε οἷον νεὼς πείσματα, Tim. 85e ; Sp., wie Plut., dessen Stelle glor.Ath. 6 ἐπὶ πεισμάτων ἐκκεχυμένον βίον verderbt ist.
2) der Fruchtstiel der Feige, Geop.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
Pape
ατος, τό,wie πεῖσις, Ueberzeugung, Vertrauen, π. ἐμποιεῖν = πειθὼ ἐμπ., S.Emp. adv.eth. 149 ; μετὰ πείσματος, ib. 164, u. oft ; Arr.; das, worauf man sich verlassen kann, Iul. Caes. 32.8.
(Von der ersten Bdtg ist ΠΕΝΔ = ΠΕΔ die Wurzel.)
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)