ας (ἡ) :
   I épreuve, càd. :
      1 expérience, tentative, essai, PD. N. 9, 66, etc. ; SOPH. El. 471 ; ἀπὸ πείρης, HDT. 7, 9, par des épreuves faites, càd. avec effort, avec peine ; σφάλλεσθαι πείρᾳ τινός, THC. 1, 70, manquer qqe ch. à l’essai, càd. être déçu dans une espérance ; ἐπὶ πείρᾳ, à titre d’essai, AR. Av. 583 ; DL. 6, 93 ; πεῖράν τινος λαμϐάνειν, souv. en prose, ISOCR. 282 a ; POL. 2, 32, 5 ; PLUT. Sert. 18, acquérir l’expérience de, faire un essai avec ; π. λαμϐάνειν ἐν ἑαυτῷ, XÉN. An. 5, 8, 15, faire une expérience sur soi-même ; avec εἰ, XÉN. Mem. 1, 4, 18 ; PLAT. Theag. 129 d ; avec ὅπως, PLAT. Prot. 342 a ; πεῖραν διδόναι, soutenir l’épreuve de, être mis à l’épreuve, gén. THC. 6, 11 ; PLAT. Lach. 189 b, etc. ; abs. πεῖραν ποιεῖσθαι, THC. 1, 53, faire l’épreuve, l’essai ; avec εἰ, THC. 2, 20 ; δέχεσθαι πεῖραν, PLUT. Pyrrh. 5, accepter une épreuve, une tentation ;
      2 p. suite, expérience acquise : πεῖραν ἔχειν, avoir l’expérience de, THC. 1, 140 ; XÉN. Cyr. 4, 1, 5, etc. ; εἰς πεῖράν τινος ἔρχεσθαι, THC. 2, 41 ; 7, 21, etc. arriver par l’expérience à la connaissance d’une personne ou d’une chose, apprendre à connaître qqn ou qqe ch. ; διὰ πείρας ἰέναι, PLAT. Ax. 369 a, m. sign. ;
   II particul. :
      1 essai de nuire à qqn par la ruse, ruse, tromperie, EL. N.A. 1, 58 ;
      2 essai de séduire une femme, PLUT. Thes. 26, Cim. 1, etc. ;
      3 en gén. proposition, projet, entreprise, ESCHL. Pers. 719 ; SOPH. Aj. 2 ; πεῖραν ἀφορμᾶν, SOPH. Aj. 290, partir pour une entreprise.

➳ Ion. πείρη, HDT. l. c. etc. ; THGN. 563 ; THCR. Idyl. 15, 61.

Étym. p. *πέρ-ϳα, de la R. indo-europ. *per-, traverser, passer ; cf. πείρω, περάω.

ας (Ion. πεῖρα, acc. πεῖραν, gen. -ης), Aeol. πέρρα Choerob. in An.Ox. 2.252 ; ἡ : — trial, attempt, π. τοι μαθήσιος ἀρχά Alcm. 63 ; opp. δόξα, Thgn. 571 ; πείρᾳ δ’ οὐ προσωμίλησά πω S. Tr. 591 ; πικρὰν πεῖραν τολμήσειν Id. El. 471 ; πείρᾳ σφαλῆναι Th. 1.70 ; ἢν μὲν ξυμβῇ ἡ π. Id. 3.3 ; πείρᾳ θην πάντα τελεῖται Theoc. 15.62 ; πεῖραν ἔχοντες being proved, Pi. N. 4.76 ; but πεῖραν ἔχειν τινός to have experience of…, X. Cyr. 4.1.5 ; π. τινῶν ἔχειν ὅτι… Id. An. 3.2.16 ; π. ἔχει τῆς γνώμης involves a trial of your resolution, Th. 1.140 ; πεῖράν τινος λαμβάνειν or λαβεῖν to make trial or proof of…, E. Fr. 691, Isoc. 12.236, Pl. Grg. 448a, X. An. 6.6.33, etc. ; also, gain experience of…, ἐν ἑαυτῷ ib. 5.8.15 ; π. λ. τινός, ὅπως ἔχει Pl. Prt. 342a ; π. λ. τινός, εἰ ἄρα τι λέγει Id. Thg. 129d ; πεῖράν τινος διδόναι (cf. Lat. specimen sui edere) Darei Epist. in SIG 22.21, Th. 1.138, Isoc. 3.45 ; π. τῆς δόξης δοῦναι Th. 6.11 ; π. ἔργῳ δεδωκέναι D. 18.107, cf. 195 ; π. ἀλλήλων λαμβάνοντες καὶ διδόντες Pl. Prt. 348a ; πεῖραν ποιήσασθαι Th. 1.53 ; π. ποιεῖσθαι εἰ… Id. 2.20 ; ταῖς π. βασανίζειν Arist. GA 747a3 ; πεῖραν καθεῖναι Ael. VH 2.13, cf. NA 1.39 ; π. δέξασθαι undertake, Plu. Pyrrh. 5. with Preps., ἀπὸ πείρης by experiment, opp. αὐτόματον, Hdt. 7.9. γ΄; διὰ πείρας ἰέναι Pl. Ax. 369a; διὰ π. ἔργων ἐλήλυθε Onos. Praef. 7 ; ἀποδοκιμασθῆναι διὰ τῆς π. Arist. Pol. 1341a37 ; ἐς πεῖραν ἤλθομεν φίλων E. Heracl. 309, etc. ; ἰέναι ἐς τὴν π. τοῦ ναυτικοῦ try an action by sea, Th. 7.21 ; ἀκοῆς κρείσσων ἐς π. ἔρχεται turns out on trial greater than report, Id. 2.41 ; ἐκ τῆς π. δῆλον Arist. Pr. 938b38 ; Κύρου ἐν πείρᾳ γενέσθαι to have been acquainted with Cyrus, X. An. 1.9.1 ; ἐν π. τέλος διαφαίνεται Pi. N. 3.70 ; ἐπὶ πείρᾳ by way of test or trial, Ar. Av. 583 ; ἐπὶ π. δούς on trial, Men. 118 ; π. θανάτου πέρι καὶ ζωᾶς a contest for…, Pi. N. 9.28.
attempt on or against one, πεῖράν τιν’ ἐχθρῶν ἁρπάσαι a means of attacking…, S. Aj. 2 ; τοιοῦδε φωτὸς π. εὖ φυλακτέον A. Th. 499 ; esp.
attempt to seduce a woman, Plu. Thes. 26, Cim. 1 ; abs., attempt, enterprise, A. Pers. 719 (troch.), Th. 3.20 ; πεῖραν ἀφορμᾶν to go forth upon an enterprise, S. Aj. 290 ; cf. πειρατής. (Cf. Lat. experior, peritus.)

ἡ, ion. πείρη, der angestellte Versuch, die gemachte Probe ; ἐν δὲ πείρᾳ τέλος διαφαίνεται, ὧν τις ἐξοχώτερος γένηται, bei der Probe zeigt sich, Pind. N. 3.70, vgl. πεῖραν μὲν ἀγάνορα ἐγχέων ταύταν θανάτου πέρι καὶ ζωᾶς ἀναβάλλομαι, d.i. den Kampf, 9.28 ; πεῖραν ἔχοντες, versucht, erprobt, 4.76, wie Xen. An. 3.2.16 dem ἄπειροι ὄντες ein πεῖραν ἤδη ἔχετε αὐτῶν gegenübersteht ; τοιοῦδε φωτὸς πεῖραν εὖ φυλακτέον, Aesch. Spt. 481 ; Unternehmen, Pers. 705, wie Soph. El. 463, Aj. 283 u. öfter ; πείρᾳ δ' οὐ προσωμίλησά πω, ich habe noch keinen Versuch gemacht, Trach. 588 ; εἰς πεῖραν ἔλθωμεν φίλων, wir wollen die Freunde erproben, Eur. Heracl. 310 ; ἐν πείρᾳ τινὸς γίγνεσθαι, mit Einem Bekanntschaft, Umgang haben ; ἀπὸ πείρης πάντα ἀνθρώποισι φιλέει γίνεσθαι, Her. 7.9, durch Versuch, auf dem Wege des Versuchs ; πεῖραν διδοὺς ξυνετὸς φαίνεται, eine Probe, einen Beweis geben, Thuc. 1.138 ; Versuch, Unternehmen, 3.20 u. öfter ; καὶ ἢν μὴ ξυμβῇ ἡ πεῖρα, 3.3, wie bei Belagerungen, πολλὰς πείρας προσάγοντες, Dem. 59.103 ; vgl. noch πεῖραν ἐποιεῖτο περὶ τὰς Ἀχαρνὰς καθήμενος εἰ ἐπεξίασιν, Thuc. 2.20 ; bes. πεῖραν λαμβάνειν τινός, ὡς ἔχει, Plat. Prot. 342a, πεῖραν ἀλλήλων λαμβάνοντες καὶ διδόντες, 348a u. öfter ; ᾗ ἔδωκας σαυτοῦ πεῖραν ἀρετῆς, Lach. 189b ; ἐν ἐμαυτῷ πεῖραν λαβών, Xen. An. 5.8.15 ; οἱ νόμοι πεῖραν δεδώκασιν, ὡς συμφέροντές εἰσιν, Dem. 24.24, vgl. 40.2 ; Folgde, wie Pol. 1.75.7 u. oft ; Luc. Nigr. 18, Abdic. 5 ; τῇ πείρᾳ ὤνησαν τοὺς Ἕλληνας, Plut. Them. 8 ; Ggstz von ἀπειρία, Pyth. or. 11.
Bei Spp. auch ein Versuch auf Jemandes Vermögen, Räuberei, bes. Seeräuberei, vgl. Ar. Av. 582 u. VLL.

πεῖρα, -ας, ἡ
(< πειράω), [in LXX: Deu.28:56 (π. λαμβάνειν, נָסָה pi.) Deu.33:8 (מַסָּה), Wis.18:20, 25, 2Ma.8:9, 4Ma.8:1 * ;]
trial, experiment; π. λαμβάνειν, to make trial, have experience of: Heb.11:29, 36 (for exx., see Field, Notes, 232 f.).†
(AS)