(act. seul. prés. et ao. ἐπέπανα [πᾱ] ; pass. f. πεπανθήσομαι, ao. ἐπεπάνθην, pf. inf. πεπάνθαι) ;
   I tr.
      1 faire cuire, faire mûrir, HDT. 1, 193 ; XÉN. Œc. 19, 19, etc. ; au pass. mûrir, être mûr, HDT. 4, 199 ; ION (PLUT. M. 658 b) ; GEOP. 4, 6, 1, etc. ;
      2 amollir par la cuisson, PLUT. M. 697 b, etc. ;
      3 échauffer, d’où au pass. devenir chaud, THCR. Idyl. 2, 140 ;
      4 fig. faire mûrir, amener à maturité, d’où au pass. être mûr, en parl. d’un mal, HPC. 1170 b, etc. ; au mor. adoucir, calmer, AR. Vesp. 645 ; au pass. XÉN. Cyr. 4, 5, 21 ; ANTH. 12, 80, etc. ;
   II intr. devenir mûr, mûrir, AR. Pax 1163.

Étym. πέπων.

aor. ἐπέπανα (v. infr. 2) ; — Pass., fut. πεπανθήσομαι ; aor. ἐπεπάνθην (v. infr.) ; pf. inf. πεπάνθαι Arist. Pr. 925a13 ; (< πέπων) : — ripen, Hdt. 1.193 ; ὀρχάτους ὀπωρινούς E. Fr. 896 ; π. τὴν ὀπώραν, of the vine, bring its fruit to maturity or perfection, X. Oec. 19.19, cf. Arist. Mir. 846b1 ; [ἡ συκῆ] π. τέτταρας καρπούς Thphr. HP 4.2.3; but [συκῆ] π. τὴν σάρκα τοῦ ὄρνιθος, by being boiled with it, Plu. 2.697b ; abs., διασκοπῶν ἥδομαι τὰς… ἀμπέλους, εἰ πεπαίνουσιν ἤδη, i.e. if the grapes are ripening, Ar. Pax 1163 (lyr.) ; — Pass., become ripe, Hdt. 4.199, Ion Trag. 57, Trag.Adesp. 396, Gp. 4.6.1, etc. metaph, soften, assuage, πεπᾶναι ὀργήν Ar. V. 646 ; χρόνος ὁ πάντα πεπαίνειν εἰωθώς Plu. 2.102a ; ὀργὴ πεπανθήσεται X. Cyr. 4.5.21 ; τὸ πεπανθὲν ἔρωτος τραῦμα AP 12.80 (Mel.) ; of a person, ἢν πεπανθῇς E. Heracl. 159. in Pass., of tumours, soften and suppurate, Hp. Epid. 6.2.16 ; of illness generally, come to a head, mature, Id. Aph. 2.40, Prog. 12 ; μέχρι ἂν τῆς νούσου ἡ ἀκμὴ πεπανθῇ Id. Acut. 38 ; also οὖρα πεπαινόμενα Id. Epid. 1.3. χρὼς ἐπὶ χρωτὶ πεπαίνετο grew warm, Theoc. 2.140.

1) weich, milde machen ; von Früchten, ἐὰν πεπανθῇ, Pol. 12.2.3 ; Luc. V.H. 1.22 ; Plut. Symp. 2.7.2 ; u. aus Ion ib. 3.10.2 μέλας γὰρ αὐτοῖς οὐ πεπαίνεται βότρυς ; – auch vom Baume selbst gesagt, πεπαίνει τέτταρας καρπούς, er bringt viermal Früchte zur Reife, Ath. III.77c ; pass. reif werden, Her. 4.199 ; übertr., τραῦμα πεπανθέν, geheilte Wunde, Mel. 55 (XII.80); u. von Leidenschaften, mildern, mäßigen, ὀργὴν πεπᾶναι, Ar. Vesp. 646 ; vgl. Xen. Cyr. 4.5.21, ἡ ὀργὴ ὑπό τε τῶν ἀγαθῶν πεπανθήσεται καὶ σὺν τῷ φόβῳ λήγοντι ἄπεισι ; – vgl. Eur. Heracl. 160 ; Jacobs Ach.Tat. 774 ; auch χρὼς ἐπὶ χρωτὶ πεπαίνετο, warm werden.
2) intr. weich werden, reifen, von Trauben, Ar. Pax 1129.