'   I tr. aux temps suiv. (f. πείσω, ao.1 ἔπεισα, ao.2 poét. ἔπιθον [ῐ], pf. πέπεικα ; pass. f. πεισθήσομαι, ao. ἐπείσθην, pf. πέπεισμαι) :
      1 persuader, convaincre : τινά, HOM. ATT. qqn ; φρένας τινός, IL. 9, 184, etc. ; OD. 1, 43 ; φρένας τινί, IL. 22, 78 ; θυμόν τινος, IL. 9, 587 ; OD. 23, 230 ; θυμόν τινι, IL. 4, 104, etc. l’esprit ou le cœur de qqn ; avec un acc. de pers. et l’inf. IL. 22, 223, etc. ; ESCHL. Eum. 724 ; EUR. Med. 982 ; PLAT. Euthyd. 272 c ; πείθειν ἑκόντα τινὰ ποιεῖν τι, XÉN. An. 5, 1, 14, persuader qqn de faire qqe ch. de bon gré ; de même avec ὡς, XÉN. Mem. 1, 1, 1 ; PLAT. Rsp. 327 c ; avec ὥστε et l’inf. THC. 3, 31, 70, 75, etc. ; avec ὥστε μή et l’inf. SOPH. Ph. 901 ; postér. avec ὅπως, PLUT. Cléom. 6 ; πείθω ἐμαυτόν, je me persuade, càd. je suis convaincu, je crois, comme πείθομαι, THC. 6, 33 ; XÉN. Œc. 20, 15 ; PLAT. Gorg. 453 a, etc. ; DÉM. 5, 3, etc. ; au part. ἡμᾶς δεῦρο πείσας ἀπήγαγεν, XÉN. An. 7, 6, 9, après nous avoir persuadés, il nous a amenés ici de notre consentement ; de même πείθων, p. opp. à βίᾳ, XÉN. An. 5, 5, 11 ; πείσας p. opp. à βίᾳ πράξας, POÈT. (PLUT. M. 751 d) ; à ἐν δόλῳ, SOPH. Ph. 102 ; avec la nég. μὴ πείσας, PLAT. Leg. 844 f, sans avoir persuadé, càd. sans avoir obtenu l’autorisation ; cf. PLAT. Leg. 913 a, etc. ;
      2 enjôler, circonvenir, engager par ruse, d’où séduire, surprendre, tromper, IL. 1, 132 ; 6, 360 ; OD. 2, 106 ; 14, 123 ;
      3 fléchir par des prières, amollir, adoucir, apaiser, IL. 9, 112, etc., HÉS. Sc. 450 ; XÉN. An. 3, 1, 26 ; en mauv. part, amollir ou gagner par de l’argent, corrompre, HDT. 8, 134, etc. ; XÉN. An. 1, 3, 19 ;
      4 en gén. gagner les bonnes grâces de, acc. XÉN. Cyr. 6, 1, 34 ;
      5 stimuler, exciter, mettre en mouvement : θυέλλας, les tempêtes, IL. 15, 26, propr. les persuader de souffler ;
      6 en gén. s’efforcer d’amener qqn à adopter une opinion, à participer à une entreprise, à suivre un conseil, XÉN. Hell. 6, 5, 16 ; An. 5, 9, 19 ; 7, 2, 2 ; POL. 4, 64, 2 ;
      7 avec double accus. πείθειν τινά τι, persuader qqe ch. à qqn, persuader ou convaincre qqn de qqe ch. HDT. 1, 163 ; ESCHL. Pr. 1063, etc. ; XÉN. Hier. 1, 16 ; avec l’accus. de la chose seul. : π. ἃ μὴ δεῖ, SOPH. O.C. 1442, persuader ce qu’il ne faut pas ; d’où au pass. χρήμασι πεισθῆναι τὴν ἀναχώρησιν, THC. 2, 21, avoir été persuadé à prix d’argent de se retirer ;
   II intr. (au pf. πέποιθα et au pl.q.pf. ἐπεποίθειν, au sens d’un prés. et d’un impf.) se fier, se confier, s’en remettre à, dat. PD. P. 10, 99, etc. ; ESCHL. Ch. 237, 297 ; PLAT. Menex. 248 a, etc. ; avec un dat. et un inf. IL. 13, 96 ; 16, 171 ; OD. 16, 71 ; 21, 132 ; avec un dat. et un part. OD. 16, 98 ; abs. ὄφρα πεποίθῃς, IL. 1, 524 ; OD. 13, 344, afin que tu prennes confiance ; de même avec l’inf. avoir la confiance de ou que, compter que, etc. ESCHL. Sept. 444 ; SOPH. Aj. 769, etc. ;

Moy. πείθομαι (f. πείσομαι, ao.2 ἐπιθόμην) et pass. (f. πεισθήσομαι, ao. ἐπείσθην, pf. πέπεισμαι) :
      1 se laisser persuader : λόγῳ, ESCHL. Pr. 1014 ; EUR. Andr. 870, etc. par des paroles ; avec l’inf. THC. 6, 34, etc. ; abs. à l’impér. : πείθου, laisse-toi persuader, SOPH. O.C. 511, etc. p. opp. à πιθοῦ, obéis (v. ci-dessous) ;
      2 πείθεσθαί τινι, HOM. ATT. obéir à qqn ; τοῖς ἐν τέλει βεϐῶσι, SOPH. Ant. 67 ; τοῖς ἄρχουσι, XÉN. Cyr. 1, 2, 8, aux magistrats ; τῷ νόμῳ, XÉN. An. 7, 3, 39, à la loi ; τῷ θεῷ, PLAT. Ap. 29 d, à la divinité ; avec double dat. : τινι ἔπεσι, IL. 1, 150 ; τινι μύθοις, IL. 23, 157, obéir aux paroles de qqn ; πείθεσθαι μύθῳ, OD. 17, 177, obéir à la parole ; γήραϊ πείθεσθαι, IL. 23, 645, obéir à la vieillesse, se soumettre avec patience aux inconvénients de la vieillesse ; πείθεσθαι νυκτί, IL. 8, 502 ; 9, 65, céder à l’invitation de la nuit pour cesser la lutte ; avec l’acc. de la chose : τινὶ πάντα πιθέσθαι, OD. 17, 21, obéir à qqn en toute chose ; σοῖς ταῦτα πείσομαι λόγοις, ESCHL. Ch. 781, j’obéirai en cela à tes ordres ; cf. IL. 1, 289, etc. ; OD. 3, 146, etc. ; HDT. 6, 100, etc. ; SOPH. Ph. 1252, etc. ; en ce sens avec le gén. HDT. 1, 126 ; 5, 29, 33 ; 6, 12 ; THC. 7, 73 ; EUR. I.A. 733, etc. ; avec ὥστε et l’inf. THC. 2, 2 ; avec l’inf. seul. PLAT. Prot. 338 a ; abs. πιθοῦ, ATT. obéis, p. opp. à πείθου (v. ci-dessus 1) ;
      3 p. suite, se fier à, croire à (à une parole) PLAT. Leg. 714 b, etc. ; avec la prop. inf. OD. 16, 192 ; avec le dat. suivi de l’inf. PLAT. Phædr. 271 c ; avec l’acc. suivi de ὅπως : οὐ δυνήσομαί ποτε τὸν σὸν πιθέσθαι παῖδ' ὅπως ἐστὶν κακός, EUR. Hipp. 1251, je ne pourrai jamais croire que ton fils fasse le mal ; avec l’acc. de la chose en quoi l’on a foi : ταῦτ' ἐγῶ σοι οὐ πείθομαι, PLAT. Ap. 25 e, je ne te crois pas sur ce point ; en ce sens pf. pass. πέπεισμαι, avoir été persuadé, d’où croire, avec la prop. inf. PLAT. Prot. 328 e, etc. ; DÉM. 55, 5, etc. ; part. πεπεισμένος, avec le dat. engagé, déterminé par, ESCHL. Pers. 697 ; EUR. Hel. 1190, etc. ; avec ἐκ et le gén. PLUT. Rom. 14 ; πεπείσμεθα περὶ ὑμῶν τὰ κρείττονα, NT. Hebr. 6, 9, nous nous attendons à mieux de votre part ; οἱ πεπεισμένοι, ECCL. les croyants.

➳ Act. prés. inf. poét. πειθέμεν, PD. N. 7, 95. Impf. itér. 3 sg. πείθεσκε, SIB. 1, 43. Fut. inf. épq. πεισέμεν, IL. 5, 252. Ao.1 opt. 3 sg. πείσειε, IL. 9, 386 ; OD. 14, 123 ; part. dor. πείσαις, PD. O. 3, 16 ; part. poét. πιθήσας, IL. 4, 398, etc. Ao.2 épq. impér. πέπιθε, HH. Ap. 275 ; sbj. 1 pl. πεπίθωμεν, IL. 9, 112 ; opt. πεπίθοιμι, inf. -εῖν, part. -ών, HOM. etc. ; fut. ant. πεπιθήσω, IL. 22, 223. Pf. impér. πέπεισθι, ESCHL. Eum. 599 ; sbj. πεποίθω, ῃς, IL. 1, 524 ; OD. 13, 344 ; 24, 329 ; 1 pl. épq. πεποίθομεν (p. -ωμεν) OD. 10, 335 ; opt. 3 sg. πεποιθοίη (p. -οίθοι) AR. Ach. 940. Pl.q.pf. épq. πεποίθεα, OD. 4, 434 ; 8, 181 ; 1 pl. épq. sync. ἐπέπιθμεν (p. ἐπεποίθειμεν), IL. 2, 341. Moy. prés. impér. 2 sg. poét. πείθεο et πείθεω, IL. 14, 235 ; opt. 3 pl. πειθοίατο, IL. 14, 93. Fut. 2 sg. πείσει, IL. 9, 345 ; épq. πείσεαι, IL. 9, 74. Ao.2 ind. 3 pl. ἐπίθοντο, CIA. 2, 38, 14 (av. 380 av. J.C.) ; v. Meisterh. p. 156, 4 ; impér. πίθεο, PD. P. 1, 59 ; πιθοῦ, ESCHL. Eum. 794 ; SOPH. Ant. 992 ; opt. 3 pl. πιθοίατο, SIM. AM. fr. 1, 22 ; opt. 3 sg. épq. avec redoubl. πεπίθοιτο, IL. 10, 204.

Étym. R. indo-europ. b^hid^h-, convaincre, avoir confiance ; cf. πίστις ; lat. fĭdēs, fīdō, fœdus.

'

persuade, impf. ἔπειθον Il. 22.91, etc. ; Ep. and Lyr. πεῖθον 16.842, B. 8.16 ; fut. πείσω Il. 9.345, etc. ; Ep. inf. πεισέμεν 5.252 ; aor.1 ἔπεισα Pi. O. 2.80, A. Eu. 84, Ar. Pl. 304, etc. (Hom. has only opt. πείσειε Od. 14.123); Aeol. part. πείσαις Pi. O. 3.16 ; aor.2 ἔπιθον Id. P. 3.65 (poet. πίθον), Corinna Supp. 2.58 (poet. dual πιθέταν), A. Supp. 941, Ar. Pl. 949, Theoc. 22.64, used by Hom. only in Ep. redupl. forms πεπίθωμεν Il. 9.112, πεπίθοιμι 23.40, A.R. 3.14, πεπιθεῖν Il. 9.184, A.R. 3.536, πεπιθών Pi. I. 4 (3).72 (v. infr.), πεπιθοῦσα Il. 15.26 (ind. not in Il. or Od., πέπιθον A.R. 1.964, πέπιθε h.Ap. 275); pf. πέπεικα Lys. 26.7, Is. 8.24, Isoc. 14.15 ; — Med. and Pass. πείθομαι, obey, Il. 1.79, etc. ; fut. πείσομαι ib. 289, etc. ; aor.2 ἐπιθόμην, Ep. πιθόμην 5.201, ἐπίθετο Ar. Nu. 73, ἐπίθοντο Il. 3.260, IG2². 29.14, redupl. πεπίθοντο Orph. Fr. 135 ; imper. πίθεο Pi. P. 1.59, πιθοῦ S. Ant. 992, pl. πίθεσθε A. Eu. 794 ; subj. πίθωμαι Il. 18.273, etc. ; opt. πιθοίμην 4.93, etc. (redupl. πεπίθοιτο 10.204); inf. πιθέσθαι 7.293, etc. (πεπιθέσθαι AP 14.75); part. πιθόμενος S. Ph. 1226 ; aor.1 Med. ἐπεισάμην IG 12(5).720.5 (Andros, ii BC), Aristid. 1.391 J., Sopat. in Rh. 8.150 W. ; fut. Pass. πεισθήσομαι S. Ph. 624, Pl. Sph. 248e, etc. ; aor.1 ἐπείσθην A. Eu. 593, S. OT 526, Ar. Nu. 866, X. An. 7.7.29 ; pf. πέπεισμαι A. Pers. 697, E. El. 578, Pl. Prt. 328e; Thess. pf. inf. πεπεῖστειν IG 9(2).517.16 (Larissa, iii BC). intr. tenses of Act., in pass. sense, pf. 2 πέποιθα Il. 4.325, etc. (not freq. in Prose); imper. πέπεισθι A. Eu. 599 codd. ; 2 sg. subj. πεποίθῃς Il. 1.524 ; Ep. 1 pl. πεποίθομεν (for-ωμεν) Od. 10.335 ; opt. πεποιθοίη Ar. Ach. 940 ; plpf. ἐπεποίθειν Il. 16.171 ; 3 pl. ἐπεποίθεσαν Hdt. 9.88 ; Ep. πεποίθεα Od. 4.434, 8.181 ; 1 pl. ἐπέπιθμεν Il. 2.341, 4.159 ; Pi. uses aor.2 part. πιθών = πιθόμενος, P. 3.28, redupl. πεπιθών I. 4 (3).72. as if from πιθέω, Hom. has fut. πιθήσω Od. 21.369 (obey) ; aor. part. πιθήσας Il. 4.398 (trust), cf. Hes. Op. 359, 671, Pi. P. 4.109, A. Ch. 618 (lyr.), Lyc. 735 ; redupl. aor. subj. πεπιθήσω trans., Il. 22.223 ; — also Aeol. πίθημι, part. πίθεις Alc. Supp. 9.4. Act., prevail upon, persuade, usu. by fair means, τινα Il. 9.345, etc. ; πεπιθεῖν φρένας Αἰακίδαο ib. 184 ; σοὶ δὲ φρένας ἄφρονι πεῖθε 16.842 ; τοῦ θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ἔπειθον 9.587, cf. Od. 7.258, 23.337 ; Ἕκτορι θυμὸν ἔπειθε Il. 22.78 ; c. acc. pers. et inf., persuade one to…, ib. 223, A. Eu. 724, etc. ; π. τινὰς ὥστε δοῦναι, etc., Hdt. 6.5, cf. Th. 3.31, etc. ; ὥστε μὴ… S. Ph. 901 ; later ἵνα… Ev. Matt. 27.20, Plu. 2.181a; π. τινὰς ὡς χρὴ…, ὡς ἔστι…, Pl. R. 327c, 364b; π. τινὰ ἐς τὴν ὁμολογίαν Th. 5.76 ; κοὐδείς γέ μ’ ἂν πείσειεν… τὸ μὴ ἐλθεῖν Ar. Ra. 68 ; πείθω ἐμαυτόν I persuade myself, am persuaded, believe, Th. 6.33, And. 1.70, Pl. Grg. 453b, etc. ; also π. τι ὠφέλιμον ὄν Th. 4.17 ; freq. in part., πείσας by persuasion, by fair means, opp. ἐν δόλῳ, S. Ph. 102, cf. 612; opp. βίᾳ, Trag.Adesp. 402 ; πόλιν πείσας having obtained the city΄s consent, S. OC 1298 ; δᾶμον πείσαις λόγῳ Pi. O. 3.16 ; μὴ πείσας unless by leave, Pl. Lg. 844e ; οὐ πείσαντες τὸν δῆμον Aeschin. 3.41 ; πείθοντες, opp. βίᾳ, X. An. 5.55.11 ; π. γυναῖκα, opp. βιάζεσθαι, Id. Cyr. 6.1.34 ; πέπεικε, opp. ἠνάγκακε, Pl. Hipparch. 232b (but π. ἀνάγκῃ D.C. 62.16, cf. πειθανάγκη) ; with neut. pron., persuade one to or of a thing, τοῦτό γε οὐκ ἔπειθε τοὺς Φωκαιέας Hdt. 1.163, cf. A. Pr. 1064 (anap.), Pl. R. 399b, etc. ; ἔπειθον οὐδέν’ οὐδέν A. Ag. 1212 ; μὴ πεῖθ’ ἃ μὴ δεῖ do not attempt to persuade me to…, S. OC 1442 ; also τοιάνδ’ ἔπειθε ῥῆσιν addressed them thus, A. Supp. 615.
prevail on by entreaty, Il. 24.219, Od. 14.363 ; τότε κέν μιν ἱλασσάμενοι πεπίθοιμεν Il. 1.100 ; ὥς κέν μιν ἀρεσσάμενοι πεπίθωμεν 9.112, cf. 181, 386, Hes. Sc. 450 ; Ζηνὸς ἦτορ λιταῖς Pi. O. 2.80, cf. Pl. R. 366a, Ap. 37d ; c. dupl. acc., τὸν φόρον ὑποτελῶ Ἀθηναίοισιν, ὃν ἂν πείθω Ἀθηναίους IG1². 39.27. in bad sense, talk over, mislead, ἐπεὶ οὐ παρελεύσεαι οὐδέ με πείσεις Il. 1.132, cf. 6.360 ; ἔληθε δόλῳ καὶ ἔπειθεν Ἀχαιούς Od. 2.106, cf. 14.123 ; πεπιθοῦσα θυέλλας Il. 15.26. π. τινὰ χρήμασι bribe, Hdt. 8.134, Lys. 21.10 ; π. ἐπὶ μισθῷ or μισθῷ, Hdt. 8.4, 9.33, Th. 2.96, etc. (Pass., χρήμασι πεισθείς Id. 1.137) ; prov., δῶρα θεοὺς πείθει Hes. Fr. 272 ; πείθειν τινά alone, Lys. 7.21, X. An. 1.3.19, Act. Ap. 12.20. offood, tempt, Xenocr. ap. Orib. 2.58.84. Pass. and Med., to be prevailed on, won over, persuaded, abs., Il. 5.201, etc. ; imper. freq. in Trag., πείθου be persuaded, S. OC 520, El. 1015, E. Fr. 440 ; but πιθοῦ comply, S. OC 1181, El. 1207 ; c. inf., to be persuaded to do, Id. Ph. 624; πείθεσθέ μοι πρύτανιν ἑλέσθαι Pl. Prt. 338a ; also πείθεσθαί τινι ὥστε… Th. 2.2 ; ὃ… ὑμεῖς… ἥκιστ’ ἂν ὀξέως πείθοισθε (sc. πρᾶξαι) Id. 6.34 ; ἑκὼν καὶ πεπεισμένος of one΄s own free will, POxy. ivp 203 (iv AD), etc. ; τὰ μὲν παρ’ ἡμῶν ἴσθι σοι πεπεισμένα we are won over to you, Ar. Th. 1170. πείθεσθαί τινι listen to one, obey him, Il. 1.79, etc. ; τοῖς ἐν τέλει βεβῶσι π. S. Ant. 67 ; τοῖς ἄρχουσι, τῷ νόμῳ, X. Cyr. 1.2.8, An. 7.3.39 ; μᾶλλον τῷ θεῷ ἢ ὑμῖν Pl. Ap. 29d ; sts. c. dupl. dat., ἔπεσι, μύθοισι π. τινί, Il. 1.150, 23.157 ; without dat. pers., ἐπείθετο μύθῳ 1.33, cf. Od. 17.177 ; γήραϊ πείθεσθαι yield, succumb to old age, Il. 23.645 ; στυγερῇ πειθώμεθα δαιτί let us comply with the custom of eating, sad though the meal be, ib. 48 ; νῦν μὲν πειθώμεθα νυκτὶ μελαίνῃ, of leaving off the labours of the day, 8.502 ; ἀδίκοις ἔργμασι π. Sol. 4.11, 13.12. with Adj. neut., σημάντορι πάντα πιθέσθαι obey him in all things, Od. 17.21 ; ἅ τιν’ οὐ πείσεσθαι ὀΐω wherein I think some will not obey, Il. 1.289, cf. 4.93, 7.48, Hdt. 6.100, etc. ; πάντ’ ἔγωγε πείσομαι S. Aj. 529 ; πείσομαι δ’ ἃ σοὶ δοκεῖ Id. Tr. 1180 ; οὐ… πείθομαι τὸ δρᾶν Id. Ph. 1252 ; μύθοις… πεισθεὶς ἀφανῆ E. Hipp. 1288 (anap.), cf. Lys. 22.3 ; rarely with Noun in acc., χρήμασι πεισθῆναι [τὴν ἀναχώρησιν] Th. 2.21 (s.v.l.). c. gen., four times in Hdt., πείθεσθαί τινος 1.126, 5.29, 33, 6.12, cf. E. IA 726, Th. 7.73 ; πείσθητί μευ Herod. 1.66 ; κείνου… πιθοίατο vulg. in Il. 10.57. πείθεσθαί τινι believe, trust in, πείθεθ’ ἑταίρῳ Od. 20.45 ; οἰωνοῖσι Il. 12.238; τεράεσσι θεῶν καὶ Ζηνὸς ἀρωγῇ 4.408 ; ἐνυπνίῳ Pi. O. 13.79 ; λεγομένοισι Hdt. 2.146, etc. ; c. acc. et inf., believe that…, οὐ γάρ πω ἐπείθετο ὃν πατέρ’ εἶναι Od. 16.192, cf. Hdt. 1.8, etc. ; c. dat. pers. et inf., π. τινὶ μὴ εἶναι χρήματα, = ὅτι χρήματα οὐκ ἔχει, X. An. 7.8.3 ; with ὡς, οὐ πείσονται ὡς σὺ αὐτὸς οὐκ ἠθέλησας Pl. Cri. 44c, cf. R. 391b ; with neut. Adj. or Pron., τὰ περὶ Αἴγυπτον τοῖσι λέγουσι αὐτὰ π., οὐκ ἐπείθοντο τὰ ἐσαγγελθέντα, Hdt. 2.12, 8.81 ; πείθεσθε τούτῳ ταῦτα Ar. Th. 592 ; ταῦτ’ ἐγώ σοι οὐ πείθομαι I do not take this on your word, Pl. Ap. 25e, cf. Phdr. 235b ; abs., ὡς ἐγὼ πείθομαι Phld. Po. 5.34. π. τινὰ ὅπως… to believe of him, that…, E. Hipp. 1251. pf. 2 πέποιθα trust, rely on, c. dat. pers. vel rei, Il. 4.325, etc. (not freq. in early Prose, as αὑτῷ πεποιθέναι Pl. Mx. 248a); c. dat. et inf., οὔ πω χερσὶ πέποιθα ἄνδρ’ ἀπαμύνασθαι Od. 16.71, cf. Il. 13.96, etc. ; c. dat., οἷσι… μαρναμένοισι πέποιθε Od. 16.98 ; later c. inf. only, πέποιθα τοῦτ’ ἐπισπάσειν κλέος I trust to win this fame, S. Aj. 769 ; αἰχμήν… μᾶλλον θεοῦ σέβειν πεποιθώς daring to…, A. Th. 530; once in Hdt., χρήμασι ἐπεποίθεσαν διώσεσθαι 9.88 ; rarely c. acc. et inf., πέποιθα… τὸν πυρφόρον ἥξειν κεραυνόν A. Th. 444 ; εἴ τις πέποιθεν ἑαυτῷ Χριστοῦ εἶναι 2 Ep. Cor. 10.7 ; π. εἴς τινας ὅτι… Ep. Gal. 5.10; ἐπί τινας ὅτι… 2 Ep. Cor. 2.3 ; ἐπὶ χρήμασι Ev. Marc. 10.24; abs., ὄφρα πεποίθῃς that you may feel confidence, Il. 1.524, Od. 13.344 ; πεποιθώς in sure confidence, LXX De. 33.28. post-Hom. pf. Pass. πέπεισμαι believe, trust, c. dat., νεκροῖσι A. Eu. 599 ; ὀνείροις E. Hel. 1190, etc. ; c. acc. et inf., συνοίσειν ταῦτα πέπ. D. 4.51, cf. Pl. R. 368a ; abs., νῦν δὲ πέπεισμαι Id. Prt. 328e ; πεπεισμένος ἔκ τινων λογίων persuaded by…, Plu. Rom. 14 ; πεπείσμεθα περὶ ὑμῶν τὰ κρείττονα Ep. Hebr. 6.9. (Cf. Lat. fido, fides.)

fut. πείσω, aor. ἔπεισα (wovon Hom. nur optat. πείσειε, Od. 14.123 hat) u. poet. ἔπιθον, bei Hom. immer mit der Reduplication, πεπίθω, πεπιθών, πεπιθεῖν, πεπίθοιμεν, πέπιθε ; Pind. πεπιθών, I. 3.90, πιθών P. 3.28 ; πιθών auch Ar. Ran. 1168 ; πεπιθήσω = πείσω, Il. 22.223, eigentl. ich werde machen, daß er Vertrauen hat ; perf. πέπεικα u. πέποιθα (s. unten); med. fut. πείσομαι, aor.2 bei den Ep. ἐπιθόμην, ἐπίθοντο, πιθέσθαι, u. mit der Reduplication πεπίθοιτο, Il. 10.204. Die Nebenformen des fut. u. aor. πιθήσω u. πιθήσας bei Hom. sind intr., wie πιθήσας Pind. P. 4.109 u. πιθήσασα δώροισι μίνω Aesch. Ch. 609;
1) Activ., durch gütliche Mittel, bes. Worte od. Zureden, bewegen oder gewinnen, überreden ; πείθεις δή μευ θυμόν, Od. 23.230, u. oft so φρένας, θυμόν, θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν. Bes. erbitten, durch Bitten bewegen, Il. 24.219, Od. 14.363 ; besänftigen, begütigen, zufriedenstellen, Il. 1.100, 9.112, 181, 386 ; Hes. Sc. 450 ; Ζηνὸς ἦτορ λιταῖς ἔπεισεν, Pind. Ol. 2.88 ; bes. durch die Rede bewegen, Etwas zu tun, τόνδε … πεπιθήσω ἐναντίβιον μαχέσασθαι, Il. 22.222 ; δᾶμον πείσας λόγῳ, Pind. Ol. 3.17 ; γνώμᾳ πεπιθών, I. 3.90 ; πείσαισ' ἀκοίταν βουλεύμασιν, N. 5.28 ; νὶν πίθον παρασχεῖν, P. 3.65 ; π. τινὰ ὥστε δοῦναι, Her. 6.5 ; πιθεῖν Τιτᾶνας οὐκ ἠδυνήθην, Aesch. Prom. 204 ; πείθω νιν λόγῳ, Ag. 1022 ; ἔπειθον οὐδέν' οὐδέν, 1185 ; πρὸς τοῦ δ' ἐπείσθης καὶ τίνος βουλεύμασιν, Eum. 563 ; ταῖς ἐμαῖς γνώμαις πεισθείς, überredet, Soph. O.R. 570 ; ἐκ τοῦ φίλων πεισθεῖσα, El. 401 ; ἐννύχοις πεπεισμένη ὀνείροις, Eur. Hel. 1206 ; πείθει Ὀρέστην μητέρα κτεῖναι, Or. 29 ; u. mit doppeltem accus., τίνα δοκεῖς πείσειν τάδε, wen meinst du davon zu überreden ? Hec. 1205 ; vgl. Her. 1.163 ; Xen. Hier. 1.16 ; Plat. Apol. 37a ; κεναῖσιν ἐλπίσιν πεπεισμένος, Aesch. Pers. 790 ; τί δ' ἐν δόλῳ δεῖ μᾶλλον ἢ πείσαντ' ἄγειν, Ar. Plut. 102 ; ἢ λόγῳ πείσαντες ἄξειν ἢ πρὸς ἰσχύος κράτος, 590, u. in Prosa überall, τὸ πείθειν οἷόν τ' εἶναι τοῖς λόγοις δικαστάς, Plat. Gorg. 452e ; καταδέσμοις τοὺς θεοὺς πείθοντές σφισιν ὑπηρετεῖν, Rep. II.364c, u. A.; auch τοὺς πολλοὺς εἰς τὴν ὁμολογίαν, dazu bewegen, Thuc. 5.76 ; im schlechten Sinne, τοὺς δικαστὰς ἀργυρίῳ πείθειν, die Richter durch Geld bewegen, bestechen ; ξεῖνόν τινα χρήμασι πείσας, Her. 8.134 ; μισθῷ, 9.33, für Sold wozu dingen, wie Thuc. 1.31 ; δώροις, 4.65, χρήμασι, 1.137 u. öfter ; vgl. δῶρα θεοὺς πείθει, Hes. frg. bei Plat. Rep. III.390e ; u. Lys. 7.21 ; bereden, beschwatzen, durch List, milderer Ausdruck für betrügen, täuschen, Il. 1.132, 6.360, Od. 2.106, 14.123. – Auch von leblosen Dingen, θυέλλας, erregen, Il. 15.26. – Πείθω ἐμαυτόν, ich überrede mich, d.i. ich bin überzeugt, glaube, Plat. Gorg. 453a u. öfter ; ὥς γε ἐμαυτὸν πείθω, Dem. 24.6, u. A. – Das part. πείσας heißt oft durch gütliches Zureden, durch Unterhandlungen, auf dem Wege der Güte, πείσας ἄγει τὸ στράτευμα, er führt das Heer mit dessen Einwilligung ; οὐ πείσας τὸν δῆμον, ohne das Volk beredet zu haben, ohne Beistimmung des Volks, Aeschin. u. A., bes. Plut.; vgl. τὰς πόλεις ἑκούσας ἔπεισε ποιεῖν τὰς ὁδούς Xen. An. 5.1.14, u. Hell. 6.1.14. – Das impf. kann auch durch zureden übersetzt werden, ἕκαστός τις ἔπειθεν αὐτὸν ὑποστῆναι τὴν ἀρχήν, Xen. An. 5.9.19, vgl. Hell. 6.5.23 ; Pol. 4.64.2, 5.63.3.
2) Im pass., fut. πείσομαι, auch πιθήσω, Od. 21.369, aor. ἐπείσθην, bei Hom. ἐπιθόμην u. πιθήσας, Il. 9.119, sich durch gütliche Mittel, bes. durch Worte gewinnen lassen, sich überreden, überzeugen lassen, überredet, überzeugt sein, gehorchen (vgl. S.Emp. pyrrh. 1.2301 ; Hom. u. Folgde überall ; mit folgdm accus. c. inf., εἰ μὴ πέπεισθε ἀδικίαν δικαιοσύνης ἄμεινον εἶναι, Plat. Rep. II.368a ; mit folgdm ὡς, Legg. VII.801b ; – c. inf., ὑπὸ χρυσοῦ πεισθῆναι πλούσιον ἄνδρα ἰάσασθαι, Plat. Rep. III.408c ; – gew. τινί, gehorchen, folgen, μηδὲ ἄρξειν μηδὲ ἄρχοντι πείσεσθαι, Critia.120a ; καὶ παρεικαθεῖν, Soph. O.C. 1336 ; mit folgdm inf., πείθεσθέ μοι ῥαβδοῦχον ἑλέσθαι, Plat. Prot. 338a, folget mir und wählet, u. A. – Die Sache, wozu Einer überredet wird, oder in der er einem Andern folgt, steht auch im accus., wie das act. mit doppeltem accus. vrbdn oben erwähnt ist. πάντα πιθέσθαι, in allen Dingen folgen, Alles befolgen, Od. 17.21 ; σημαίνειν, ἅ τιν' οὐ πείσεσθαι ὀΐω, worin Niemand, wie ich meine, gehorchen wird, Il. 1.289 ; u. so ist auch 20.466, Od. 3.146, οὐδὲ τὸ ᾔδη, ὃ οὐ πείσεσθαι ἔμελλεν, zu erklären, worin Jener ihm nicht nachgeben werde, wo man gew. πείσεσθαι als pass. für πεισθήσεσθαι erklärt ; πείθεσθε τούτῳ ταῦτα, Ar. Th. 595 ; τί σοι πιθώμεσθα, Av. 164 ; auch σοῖς ταῦτα πείσομαι λόγοις, Aesch. Ch. 770 ; Ἀθηναῖοι ταῦτα αἰσχίνῃ πείθονται, Her. 6.100 ; – εἰς ἀγαθόν, Il. 11.799 ; Hom. vrbdt es auch mit dem doppelten dat., τινὶ ἔπεσι, μύθοις, Il. 1.150, 23.157 ; γήραϊ πείθεσθαι, dem Alter gehorchen, sich in die Notwendigkeit des Alters geduldig fügen, Il. 24.345 ; στυγερῇ δαιτὶ πείθεσθαι, sich in den Gebrauch des traurigen Mahles fügen, 23.48 ; πείθεσθαι νυκτί, der Einladung der Nacht zum Schlafe folgen, 8.502, 9.65. – Seltener ist dabei der gen., πείθεσθαί τινος, Her. 1.126, 5.29, 33, 6.12 ; als v.l. auch Il. 10.57 ; Thuc. 7.73, u. öfter bei sp.D., wie Ap.Rh. 3.308. – Πείθεσθαί τινι, Jemandem glauben, trauen, woran glauben, μύθῳ, oft Hom ; ταῦτ' ἐγώ σοι οὐ πείθομαι, darin traue ich dir nicht, das glaube ich dir nicht, Plat. oft.
3) Das perf. πέποιθα, πεποιθέναι, plusquampf. πεποίθεα, Od. 4.434, 8.181, hat die Bdtg sich haben überzeugen lassen, vertrauen, seine Zuversicht worauf setzen, mit dem dat. der Person oder der Sache, auf die man vertraut, Hom. u. Hes., auch wird noch ein inf. hinzugesetzt, ὔμμιν ἔγωγε μαρναμένοισι πέποιθα σαωσέμεναι νέας ἁμάς, Il. 13.95, ich vertraue euch, daß ihr die Schiffe retten werdet, vgl. 16.171, Od. 16.71, 21.132 ; auch absol., ὄφρα πεποίθῃς, auf daß du Zutrauen fassest, Il. 1.524, Od. 13.344 ; τῇ σῇ πέποιθα χειρὶ δεξιᾷ, Eur. Alc. 1118 ; χρησμοῖς, τύχῃ, Aesch. Ch. 295, Ag. 654 ; Ζηνί, 790 ; πεποιθοίη, Ar. Ach. 904 ; auch c. acc. c. inf., ἔπεμψα τοὺς πέποιθα μὴ ματᾶν ὁδοῦ, Aesch. Spt. 37, vgl. 426, 503 ; u. c. inf., καὶ δίχα κείνων πέποιθα ταῦτ' ἐπισπάσειν κλέος, Soph. Aj. 756, ich hege die Zuversicht, diesen Ruhm zu erringen ; vgl. χρήμασιν ἐπεποίθεσαν διωθέεσθαι, Her. 9.88 ; διὰ τὸ αὑτῷ πεποιθέναι, Plat. Menex. 248a ; einen imperat. πέπεισθι hat Aesch. Eum. 599, Hom. die synkop. Form ἐπέπιθμεν, Il. 14.55 ; so ist auch πιθήσας gebraucht, Il. 22.107 ; vgl. auch πεπίθοιτο, Il. 10.204 ; γνώμᾳ πεπιθὼν πολυβούλῳ, Pind. I. 3.90. – Sp., wie NT, verbinden auch πεποιθέναι ἐπὶ τὸν θεόν. – Adj. verb. πειστέον, man muß gehorchen, Plat. Phil. 28b u. A.

πείθω,
[in LXX chiefly for בָּטַח בֶּטַח, its parts and derivatives ;]
__(i) Active;
__1. trans., to apply persuasion ('conative' in pres.; see M, Pr., 147), to prevail upon or win over, persuade: absol., Mat.28:14, Act.19:26; before περί, with genitive of thing(s), Act.19:8; with accusative of person(s), Act.12:20 14:19 18:4, 2Co.5:11, Gal.1:10; τ. καρδίας ἡμῶν, 1Jn.3:19; with accusative before περί, Act.28:23; with accusative and inf., Act.13:43 26:28 (see Field, Notes, 141 ff.); with accusative before ἵνα (Plut.), Mat.27:20.
__2. Intrans., 2 pf. πέποιθα with Pres. sense (see M, Pr., 147, 154; Bl., § 59, 2): to trust, be confident, have confidence: with accusative and inf., Rom.2:19; with accusative ref. (see Ellic., in l) : Php.1:6, 25; with dative, Php.1:14, Phm 21; ἑαυτῷ, with inf., 2Co.10:7; before ἐν, Php.3:3-4; ἐν κυρίῳ ὅτι, Php.2:24; ἐπί, with dative, Mat.27:43 (WH, mg.), Mrk.10:24 (T, WH, R, mg., om.), Luk.11:22 18:9, 2Co.1:9, Heb.2:13; ἐπί, with accusative, Mat.27:43 (with dative, WH, mg.); id. before ὅτι, 2Co.2:3, 2Th.3:4 (see Lft., Notes, 127); εἰς, with accusative of person(s) before ὅτι, Gal.5:10.
(ii) Pass. and mid.;
__1. to be persuaded, believe (see M, Pr., 158) : absol., Luk.16:31, Act.17:4 21:14, Heb.13:18; with dative, Act.28:24; with accusative and inf., Act.26:26; so also pf., πέπεισμαι, πεπεισμένος εἰμί: with accusative ref. before περί, Heb.6:9; with accusative and inf., Luk.20:6; ὅτι, Rom.8:38, 2Ti.1:5 1:12; id. with ἐν κυρίῳ, Rom.14:14; περί, with genitive before ὅτι, Rom.15:14.
__2. to listen to, obey: with dative of person(s), Act.5:36-37, 40 23:21 27:11, Rom.2:8, Gal.5:7, Heb.13:17, Jas.3:3 (cf. ἀνα-πείθω).†
Πειθώ, -οῦς, ἡ
__1. Peitho, Persuasion (as a goddess).
__2. per­suasion: ἐν πειθοῖ (so Orig., Eus. and some cursives in 1Co.2:4 for πειθός, which see).†
(AS)