ου (ἡ) :
A ἡ π. :
   I vierge, particul. :
      1 jeune fille, HOM. ATT. ; joint à γυνή, HÉS. Th. 514 ; à θυγάτηρ, XÉN. Cyr. 4, 6, 9 ; à κόρα, en parl. du Sphinx, EUR. Ph. 1730 ;
      2 en gén. fille non mariée, SOPH. O.R. 1462 ; DS. 16, 55, etc. ;
      3 jeune femme non mariée, IL. 2, 514 ; SOPH. Tr. 1221 ;
      4 qui est comme une jeune fille, vierge, pur, intact, en parl. de choses (source, ESCHL. Pers. 615 ; navire dont on ne s’est pas encore servi, AR. Eq. 1302, etc.) ;
   II p. anal. :
      1 la statue d’Athèna, à Athènes, PAUS. 5, 11, 10 ; 10, 34, 8 ;
      2 la Vierge, constellation, ARAT. 97, etc. ;
      3 pupille de l’œil, ARÉT. Caus. m. diut. 1, 7 (cf. κόρη) ;
B p. anal. ὁ π. :
      1 célibataire, NT. Apoc. 14, 4 ;
      2 ironiq. homme timide, AR. Eq. 1302.

➳ Lac. παρσένος, AR. Lys. 1263, 1272.

Étym. p.-ê. indo-europ. *psteno-, sein.

Lacon. παρσένος Ar. Lys. 1263 (lyr.). ἡ, maiden, girl, Il. 22.127, etc. ; αἱ ἄθλιαι π. ἐμαί my unhappy girls, S. OT 1462, cf. Ar. Eq. 1302 ; also γυνὴ παρθένος Hes. Th. 514; π. κόρα, of the Sphinx, dub. in E. Ph. 1730 (lyr.); θυγάτηρ π. X. Cyr. 4.6.9 ; of Persephone, E. Hel. 1342 (lyr.), cf. S. Fr. 804; virgin, opp. γυνή, Id. Tr. 148, Theoc. 27.65. of unmarried women who are not virgins, Il. 2.514, Pi. P. 3.34, S. Tr. 1219, Ar. Nu. 530. Παρθένος, ἡ, the Virgin Goddess, as a title of Athena at Athens, Paus. 5.11.10, 10.34.8 (hence of an Att. coin bearing her head, E. Fr. 675); of Artemis, E. Hipp. 17 ; of the Tauric Iphigenia, Hdt. 4.103 ; of an unnamed goddess, SIG 46.3 (Halic., v BC), IG1². 108.48, 54 (Neapolis in Thrace); αἱ ἱεραὶ π., of the Vestal Virgins, D.H. 1.69, Plu. 2.89e, etc. ; αἱ Ἑστιάδες π. Id. Cic. 19; simply, αἱ π. D.H. 2.66. the constellation Virgo, Eudox. ap. Hipparch. 1.2.5, Arat. 97, etc. = κόρη III, pupil, X. ap. Longin. 4.4, Aret. SD 1.7. as Adj., maiden, chaste, παρθένον ψυχὴν ἔχων E. Hipp. 1006, cf. Porph. Marc. 33 ; μίτρη π. Epigr.Gr. 319 ; metaph, π. πηγή A. Pers. 613. as masc., παρθένος, ὁ, unmarried man, Apoc. 14.4. π. γῆ Samian earth (cf. παρθένιος III), PMagBerol. 2.57.

ἡ,
1) Jungfrau, Mädchen ; Il. 2.514 ; ἅτε παρθένος ἠΐθεός τε, 22.127 ; Her. u. Tragg., ἕως τις ἀντὶ παρθένου γυνὴ κληθῇ, Soph. Trach. 148, τὰς ἀεὶ παρθένους σεμνὰς Ἐρινῦς, Aj. 835 ; u. in Att. Prosa, Plat. Legg. VIII.834d, Xen. Cyr. 4.6.9 ; jedes jugendliche Frauenzimmer, Il. 2.514 ; vgl. Schaefer Soph. Trach. 1221.
2) adj., = παρθένιος, jungfräulich ; γυνὴ παρθένος, Hes. Th. 514 ; παρθένου κόρας αἴνιγμα, Eur. Phoen. 1721, von der Sphinx ; θυγάτηρ, Xen. Cyr. 4.6.9, Mem. 1.5.2 ; übertr., τριήρεις, Ar. Eq. 1302, πρωτόπλοοι, μήπω πλεύσασαι, noch nicht gebrauchte Schiffe ; übh. rein, πηγή, Aesch. Pers. 615 ; vgl. Valcken zu Eur. Hipp. 1005 u. Schaefer Schol. Ap.Rh. 4.269. – Nach Poll. 9.75 eine athenische Münze (= κόρη, mit dem Bilde der Pallas). – Als masc. der unverheiratete Mann, Junggeselle, Sp., bes. K.S.; vgl. Jacobs AP p. 15. – Wie κόρη von der Pupille im Auge, Xen. nach Longin. subl. 4.4.

παρθένος, -ου, ἡ
[in LXX chiefly for בְּתוּלָה, Exo.22:16 (15), Job.31:1, Isa.23:4, al.; also for נַעַר, נַעֲרָה, Gen.24:14, 16 24:55 34:3, and for עַלְמָה, Gen.24:43, Isa.7:14 ;]
a maiden, virgin: Mat.1:23 (LXX) Mat.25:1, 7 25:11 Luk.1:27, Act.21:9, 1Co.7:25 ff, 2Co.11:2; masc., of chaste persons (CIG, 8784 b) : Rev.14:4.†
(AS)