GRC

παρατρίβω

download
JSON

Bailly

παρα·τρίϐω :
      1
frotter à. côté de : π. χρυσὸν ἄλλῳ χρυσῷ (s.-e. εἰς βάσανον) HDT. 7, 10, frotter de l’or (pur) à côté d’un autre (sur la pierre de touche) pour voir la différence des marques que tous deux laissent ; cf. THGN. 417, 1101 ;
      2 frotter le long de : τί τινι, EL. N.A. 17, 44, ou πρός τι, ARSTT. Col. 3, 7, frotter une chose contre une autre ;
      3 user ou aiguiser en frottant, DS. 5, 33 ; SEXT. M. 7, 258 ;

Moy. :
      1 tr. frotter qqe ch. de soi : τὸ μέτωπον, STR. 603, se frotter le front (pour l’endurcir contre la rougeur, càd. pour ne plus rougir) d’où proverb. s’armer d’audace ; avec πρός et l’acc. ARSTT. H.A. 5, 5, 2 ;
      2 intr. se froisser, être froissé : πρός τινα, POL. 4, 47, 7 ; 27, 13, 6, contre qqn, càd. être hostile ou malveillant pour qqn.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

rub beside or alongside, π. χρυσὸν ἀκήρατον ἄλλῳ χρυσῷ (sc. ἐς βάσανον) rub pure gold by the side of other gold on the lapis Lydius and see the differ ence of the marks they leave, Hdt. 7.10. αʹ ; — Pass., to be rubbed beside or upon, καθάπερ πρὸς τὰς βασάνους Arist. Col. 793a33; ἐς βάσανον ἐλθὼν παρατρίβομαι ὥστε μολύβδῳ χρυσός Thgn. 417.
rub on or against, τινί τι Ael. NA 17.44; πρὸς θάμνους Suid. s.v. ὅπου αἱ ἔλαφοι ; — Pass., rub oneself against, τὰ ὕπτια πρὸς τὰ ὕπτια Arist. HA 540b12 ; dub. in Sor. 1.7.
rub slightly, brush, π. οὔρῳ τοὺς ὀδόντας D.S. 5.33, cf. Diocl. Fr. 141 ; τοὺς ὀφθαλμούς S.E. M. 7.258. παρατρίβεσθαι πρός τινα clash against, fall out with one, Plb. 27.15.6 ; ἔκ τινων πρός τινας Id. 4 47.7 ; abs., διά τι Id. 9.11.2. παρατρίψασθαι τὸ μέτωπον harden the forehead as it were by perpetual rubbing, i.e.
to be utterly hardened, dead to shame, Str. 13.1.45. Pass., to be exhausted, ἀναβάσει POxy. 1668.24 (iii AD).
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

daneben reiben ; ἐπεὰν χρυσὸν τὸν ἀκήρατον παρατρίψωμεν ἄλλῳ χρυσῷ (auf dem Probierstein), διαγιγνώσκομεν τὸν ἀμείνω, Her. 7.10 ; vgl. Theogn. 417, ἐς βάσανον δ' ἐλθὼν παρατρίβομαι ὥστε μολίβδῳ χρυσός, u. 1101 ; denn durch das Reiben oder Streichen des Goldes auf dem Probirsteine prüfte man die Echtheit oder Reinheit desselben im Vergleich mit einer andern Metallmasse ; übh. an der Seite abreiben, an Etwas reiben, οὔρῳ τοὺς ὀδόντας DS. 5.33, u. a.Sp.; u. med. sich an einander abreiben, Arist. H.A. 5.5. – Uebertr., sich reiben an Einem, in feindliche Berührung mit Einem kommen, sich mit ihm verfeinden, πρός τινα, Pol. 4.47.7, 9.11.2 u. öfter ; auch τινί ; – παρατρίψασθαι τὸ μέτωπον, wie das lat. os od. frontem perfricare, die Stirn durch wiederholtes Reiben gegen alles Erröten gleichsam verhärten, oder sich die Zeichen der Scham von der Stirn wegreiben, dah. unverschämt sein oder werden, Strab. XIII.603 ; Eust.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory