GRC
Bailly
παρα·τείνω (f. -τενῶ, ao. παρέτεινα, pf. παρατέτακα [τᾰ]) :
A tr.
I étendre à côté, développer, acc. HDT. 1, 185 ; PLUT. Cam. 33 ; d’où tirer en longueur, amplifier, acc. ARSTT. Poet. 17, 5 ; π. ὀνόματα ; LUC. Luct. 13, prononcer lentement les mots ; π. τὰ τελευταῖα τῆς φωνῆς, LUC. Demon. 3, prolonger les derniers sons de la voix, en parl. d’une chambre construite d’une certaine façon ;
II tendre le long de, particul. :
1 étendre sur le chevalet, d’où torturer, PLUT. M. 135 d, etc. ; p. suite au pass. périr, mourir : λιμῷ, PLAT. Conv. 207 b ; πόθῳ, PLUT. Sol. 7, de faim, de désir ; avec un part. : γελῶντε παρετάθησαν, PLAT. Euthyd. 303 b, tous deux faillirent mourir de rire ;
2 t. de méd. détendre, d’où rendre (le ventre) libre, PHILIST. (ATH. 115 e) ;
3 t. de math. construire une figure de géométrie sur une ligne donnée, PLAT. Men. 87 a, Rsp. 527 a ;
III traîner en longueur, d’où :
1 amuser, retenir, faire attendre : τινά, XÉN. Cyr. 1, 3, 11, qqn ; au pass. PLUT. M. 195 d ;
2 prolonger : βίον ἕως, gén. PLUT. M. 832 e ; LUC. Macr. 3, prolonger sa vie jusqu’à, etc. ;
3 ajourner, différer, acc. LUC. Ic. 29 ; au pass. LUC. D. mort. 4, 2 ;
B intr.
1 s’étendre, en parl. d’un lieu, avec l’acc. du lieu jusqu’où s’étend une région, HDT. 1, 203 ; THC. 4, 8 ; παρά τι, POL. 6, 31, 5, le long de qqe ch. (d’une côte, d’une île, etc.) ; avec le dat. STR. 335 ;
2 se prolonger, durer, demeurer longtemps : ἐς ἔτη τινά, APP. Syr. 48, etc. se prolonger jusqu’à un certain nombre d’années ; avec un part. : ποῖ παρατενεῖς δεδιὼς ταῦτα ; PHILSTR. 302, jusques à quand veux-tu persister à craindre cela ? ;
Moy. s’étendre le long de, en parl. de lieux, de pays, etc. dat. HDT. 2, 8 ; AR. Nub. 212.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
fut. -τενῶ Hsch. ; pf. -τέτακα Plu. 2.832f : — stretch out along, beside, or near, χεῖρες παρατεταμέναι Hp. Fract. 13 ; βραχίων παρὰ τὰς πλευρὰς παρατεταμένος Id. Art. 1 ; extend, deploy, τὴν φάλαγγα X. An. 7.3.48 ; π. ἔλυτρον Hdt. 1.185 ; παρετέτατο ἡ τάφρος X. An. 1.7.15 ; — Pass., extend along (v. infr. II. 1) ; to be stretched at length, laid low, Ar. Nu. 213.
stretch on the rack, torture, Plu. 2.135d ; metaph, X. Cyr. 1.3.11 ; — Pass., to be tortured, λιμῷ Pl. Smp. 207b ; to be worn out, c. part., παρετάθη μακρὰν σδὸν πορευθείς X. Mem. 3.13.6 ; παρατέταμαι λιπαρὰ κάπτων I am nigh dead with eating dainties, Ar. Fr. 506.1 ; γελῶντες… ὀλίγου παρετάθησαν Pl. Euthd. 303b ; παραταθήσεται ὑπὸ σοῦ… θαμὰ λέγοντος Id. Ly. 204c ; but πολιορκίᾳ παρατενεῖσθαι ἐς τοὔσχατον will strain themselves to the uttermost, hold out to the last, Th. 3.46.
II.
prolong, protract, τοὺς λόγους Arist. Po. 1455b2 ; μῦθον ib. 1451b38 ; ἐπὶ πλεῖον τὴν διάσκεψιν Luc. Icar. 29, cf. DMort. 4.2 ; τὴν ἀκρόασιν Id. Im. 13 ; — Pass., Id. Am. 4, etc. ; ἐνεστῶτος τοῦ παρατεινομένου A.D. Synt. 253.3.
III.
delay, τὴν ἀπόδοσιν POxy. 237 viii 10 (ii AD).
apply a figure to a straight line, Pl. Men. 87a ; abs., Id. R. 527a.
κοιλίαν π.
relax the bowels, Philistio ap. Ath. 3.115e.
lengthen in pronunciation, ὄνομα Luc. Luct. 13 ; prolong a sound, of echo, Id. Dom. 3.
intr., stretch or lie beside or along, of a wall, a line of country, etc., Hdt. 1.180 ; c. acc. loci, τὰ πρὸς τὴν ἑσπέρην φέροντα ὁ καύκασος παρατείνει ib. 203, cf. Th. 4.8 ; — Pass., παρατέταται ὄρος Hdt. 2.8, cf. 4.38 ; ἡ δέ γ’ Εὔβοια… ἡδὶ παρατέταται (with a pun on signf. 1.1 in next line), Ar. Nu. 212 ; also παρατείνειν παρὰ τὰ μέρη Plb. 6.31.5 ; c. dat., π. τῷ κόλπῳ Str. 8.2.2 ; so metaph, ψυχὴ μικρῷ σώματι τείνουσα Demetr.Lac. Herc. 1055.10.
extend, ἀπὸ τοῦ ἐντέρου κάτω π. Arist. HA 529a22 ; extend over, πάντας χρόνους καὶ τόπους Aristid. 1.11 J.
of Time, extend, ἐνιαυτοῦ μῆκος π. J. AJ 15.7.4 ; παρατείνοντος τοῦ πότου Parth. 8.5 ; πόλεμος π. εἰς ἔτη μ’ App. Syr. 48 ; continue one΄s life, live, ἕως…, μέχρι…, Plu. 2.832f, 839e ; ἐπὶ τρεῖς γενεάς Luc. Macr. 3.
as aux. Verb, c. part., ποῖ παρατενεῖς δεδιὼς ταῦτα ; how long will you go on fearing this ? Philostr. VA 7.22, cf. 5.26.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
(τείνω),
1) daneben, dabei ausspannen, ausstrecken ; ξόανον ἔχον τὰς χεῖρας παρατεταμένας DS. 1.98, u. a.Sp.; ὀπίσω τὸ ἱμάτιον, ausbreiten, Plut. Camill. 33 ; – μῦθον, ausdehnen, Arist. poet. 9. – Geometrisch eine Figur an einer Linie entlang, über der Linie beschreiben, τετραγωνίζειν τε καὶ παρατείνειν, Plat. Rep. VII.527a, vgl. Men. 87a. – Mit Beziehung auf die Zeit, hinhalten, in die Länge ziehen, aufhalten u. dadurch ermüden, Xen. Cyr. 1.3.11 ; Plut. u. A.; u. ähnlich, τίνα πόλιν οἴεσθε πολιορκίᾳ παρατενεῖσθαι εἰς τοὔσχατον, Thuc. 3.46, sich bis aufs Aeußerste halten.
2) intr., sich daneben, davor erstrecken, ausdehnen, quer davor liegen, von einen Landstrich, der sich neben dem andern hinzieht, c. accus., τὰ πρὸς τὴν ἑσπέρην φέροντα ὁ Καύκασος παρατείνει, Her. 1.203, wie Thuc. 4.8, παρατείνουσα τὸν λιμένα, sich vor dem Hafen hinerstreckend ; u. Sp., δίοδος παρατείνουσα παρὰ πάντα τὰ μέρη, Pol. 6.31.5. So auch das pass., τῇ ὄρος παρατέταται, Her. 2.8 ; ἡ δέ γ' Εὔβοια, ἣ παρατέταται μακρὰ πόρρω πάνυ, Ar. Nub. 212, wo ein Wortspiel gemacht wird, οἶδ', ὑπὸ γὰρ ἡμῶν παρετάθη, Schol. ἐξετρυχώθη, κατεπονήθη ; auch von Toten, lang ausgestreckt daliegen, s. Valcken Phoen. 1591 ; τῷ λιμῷ παρατεινόμενα, von Hunger hingestreckt, Plat. Symp. 207b, vgl. παραταθήσεται ὑπὸ σοῦ ἀκούων θαμὰ λέγοντος, Lys. 204c ; παρετάθη μακρὰν ὁδὸν πορευθείς, Xen. Mem. 3.13.6 ; Sp.; vgl. unser abspannen ; die VLL erkl. dah. παρατενεῖς durch ἀπολεῖς ; auch act. hieß es »die Glieder auf der Folter ausrecken«, u. dah. foltern, martern, übertr., παρατεινόμενος πόθῳ, Plut. Sol. 7. – Von der Zeit, sich hinziehen, in die Länge ziehen, Τειρεσίαν μέχρις ἓξ γενεῶν παρατεῖναι λέγει, Luc. Macrob. 3 ; ὁ πόλεμος παρατείνας εἰς ἔτη τεσσαράκοντα, App. Syr. 48, u. a.Sp., bei denen es förmlich zu einem Hilfsverbum wird, ποῖ παρατενεῖς δεδιὼς ταῦτα ; wie lange wirst du dies fürchten ? Philostr. p. 302.
Bei Ath. III.115e, κοιλίαν παρατείνειν, Ggstz von ἱστάνειν, Leibesöffnung befördern.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
παρα-τείνω
[in LXX: Num.23:28 (שָׁקַף ni.), etc. ;]
to extend, prolong: τ. λόγον, Act.20:7.†
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars