παρα·λύω [ῡ, mais voy. fin]
   I délier sur le côté, acc. POL. 8, 6, 9 ; PLUT. Ant. 76 ; particul. ouvrir secrètement, DS. 13, 106 ; PLUT. M. 10 b ; t. de méd. paralyser, propr. relâcher les organes, les muscles d’un côté du corps ; au pass. HPC. Epid. 1, 990 ; ARSTT. Nic. 1, 13, 15 ; fig. énerver, affaiblir, PLUT. Demetr. 38 ; au pass. HDT. 3, 105 ; POL. 32, 22, 1, etc. ; PLUT. Pyrrh. 28 ;
   II délier, d’où :
      1 séparer : τινά τινος, HDT. 1, 149 ; EUR. Alc. 931, etc. une personne d’une autre ; Ἑλλάδος πόνους, EUR. Andr. 304, écarter de la Grèce les épreuves pénibles ;
      2 libérer, délivrer, affranchir : τινὰ τῆς ὀργῆς, THC. 2, 65, apaiser le ressentiment de qqn ; ἀμφισϐήτησιν, IS. 47, 24, mettre fin à une contestation par son désistement ;
      3 exempter, dispenser : τινὰ τῆς στρατηΐης, etc. HDT. 7, 38, etc. ; POL. 26, 5, 3, dispenser qqn du service militaire ; τινὰ τῆς στρατηγίης, HDT. 6, 94 ; ou τῆς ἀρχῆς, THC. 8, 54, relever qqn de son commandement ;

Moy. :
      1 délier sur son côté, sur ses épaules, etc. acc. PLUT. Cleom. 37, Cic. 14, etc. ;
      2 écarter de soi (un danger) acc. DH. 6, 28.

➳ Par except. [ῠ] dans παραλύει, PD. O. 2, 95.

[v. λύω] ; c. acc. rei, loose and take off, detach, τὰ πηδάλια τῶν νεῶν Hdt. 3.136 (so in Med., παραλυόμενοι τὰ πηδάλια taking off the rudders, X. An. 5.1.11 ; — Pass., παραλελυμέναι τοὺς ταρσούς with their oars taken off, Plb. 8.4.2) ; τὴν πτέρυγα λύσασα τοῦ χιτωνίου Ar. Fr. 325 ; τὸν θώρακα Plu. Ant. 76 ; — Med., π. τὴν ῥαφὴν [τοῦ χιτῶνος] Id. Cleom. 37 ; τοὺς στεφάνους Id. 2.646a ; — Pass., Hdt. 3.105.
hamstring, ἅρματα LXX 2 Ki. 8.4.
undo, put an end to, πόνους E. Andr. 304 (lyr.); τὴν τοῦ παιδίου ἀμφισβήτησιν relinquish it, Is. 4.10 ; — Med., get rid of, τὸν κίνδυνον D.H. 6.28.
undo secretly, τὰ σακκία τῶν χρημάτων Plu. 2.10b, cf. D.S. 13.106.
pay a penalty, LXX Ge. 4.15 ; = Lat. persolvo, νόμισμα PStrassb. 50.8, 14 (vi AD). c. acc. pers. et gen. rei, part from, πολλοὺς ἤδη παρέλυσεν θάνατος δάμαρτος E. Alc. 932 (lyr., dub.l.) ; μία γάρ σφεων παρελύθη ὑπὸ Ἰώνων one city (Smyrna) was detached from them, Hdt. 1.149 ; π. τινὰ τῆς στρατιῆς release from military service, Id. 7.38 (and in Pass., to be exempt from it, 5.75), cf. Plb. 6.33.10 ; τοῦ ὅρκου OGI 266.46 (Pergam., iii BC) ; π. τινὰ δυσφρονᾶν set free from cares, Pi. O. 2.52 ; π. τινὰ τῆς στρατηγίης dismiss from the command, Hdt. 6.94, cf. Th. 7.16, 8.54 ; τῆς δυνάμεως τινά Arist. Pol. 1315a12 (so in Pass., π. τῆς φυλακῆς Plu. Cleom. 37 ; τῆς ἀρχῆς Eun. VS p. 481 B.) ; also τὴν ἀρχήν τινι π. ib. p. 479 B. ; τοὺς Ἀθηναίους π. τῆς ἐς αὐτὸν ὀργῆς set them free, release them from…, Th. 2.65 ; φαρμάκῳ π. ἑαυτὸν τοῦ ζῆν Str. 8.6.14 ; παραλελύσθαι τοῦ φόβου Plb. 30.4.7 ; c. acc. only, set free, δυστάνου ψυχάν E. Alc. 117 (lyr.) ; — Med., obtain leave of absence from, τοὺς παιδονόμους SIG 577.56 (Milet., iii/ii BC).
loose besides, in addition, π. καὶ ἑτέραν [κύνα] X. Cyn. 6.14.
disable, enfeeble, Pl. Ax. 367b ; π. τροφῆς ἀποχῇ τὸ σῶμα Plu. Demetr. 38 ; — mostly in Pass., to be paralysed, δεξιὴ χεὶρ παρελύθη Hp. Epid. 1.26. ιγ΄; τὰ παραλελυμένα τοῦ σώματος μόρια Arist. EN 1102b18 ; generally, to be exhausted, flag, ἡ δύναμις… τῆς πόλεως παρελύθη Lys. 13.46 ; τῇ σωματικῇ δυνάμει παραλυόμενος ὑπὸ τῶν τραυμάτων Plb. 16.5.7 ; παραλελυμένοι καὶ τοῖς σώμασι καὶ ταῖς ψυχαῖς Id. 20.10.9 ; τὴν δύναμιν παρελέλυντο Id. 1.58.9 ; τὰς χεῖρας Teles p. 38 H.

(λύω),
1) daneben, dabei, an od. von der Seite lösen ; τὰ πηδάλια παρέλυσε τῶν νεῶν, Her. 3.136 ; τὰ πλάγια τῶν γέρρων παραλύσαντες, Pol. 8.6.9, öfter ; πεντήρεις παραλελυμέναι τοὺς ταρσούς, beraubt, 8.6.2 ; τὸν θώρακα παραλύων, Plut. Anton. 76, der auch das med. braucht, τὴν ῥαφὴν ἐκ τοῦ δεξιοῦ παραλυσάμενος ὤμου, Cleomen. 37 ; – entfernen, παρέλυσε δ' ἂν Ἑλλάδος ἀλγεινοὺς πόνους, Eur. Andr. 304, vgl. Alc. 931 ; u. pass., Σμύρνη παρελύθη σφέων ὑπὸ Ἰώνων, wurde abgelöst, getrennt, Her. 1.149 ; – c. gen., Einen wovon losmachen, erlösen, befreien, παραλύει δυσφρόνων, Pind. Ol. 2.52 ; μαρδό νιον παραλύει τῆς στρατηγίης, entbindet ihn von seinen Feldherrnamt, entläßt ihn, Her. 6.94 ; τῶν μοι παίδων ἕνα παράλυσον τῆς στρατηΐης, befreie ihn vom Kriegsdienst, 7.38, vgl. 5.75 ; ἐπειρᾶτο τοὺς Ἀθηναίους τῆς ἐπ' αὐτὸν ὀργῆς παραλύειν, Thuc. 2.65 ; παρέλυσε τῆς ἀρχῆς τὸν ξυνάρχοντα, 8.54 ; τρυφῆς ἤδη παραλυτέον, Plat. Legg. IX.793e ; Folgde : παρέλυσε τοὺς ἐν Μακεδονίᾳ τῶν βασιλικῶν ὀφειλημάτων, Pol. 26.5.3 ; τῆς στρατείας παραλυθῆναι, 12.5.2.
2) von Schlagflüssen und von der Gicht, die Glieder an der einen Seite des Körpers lähmen, Med. – Pass., Arist. eth. 1.13 ; übh. erschlaffen, an Kraft u. Schnelligkeit verlieren, von Kamelen, Her. 3.105 ; vgl. σωματικῇ δυνάμει παραλελυμένος, Pol. 11.24.5 ; οἱονεὶ παραλελυμένοι καὶ τοῖς σώμασι καὶ ταῖς ψυχαῖς, 20.10.9 ; ὡς ᾔσθετο τραυμάτων πλήθει παραλυόμενον ἑαυτόν, Plut. Pyrrh. 28, öfter, wie a.Sp.
3) heimlich, Verbotenes aufmachen, erbrechen, σακκία τῶν χρημάτων DS. 13.106, u. a.Sp.

παρα-λύω
[in LXX: Jer.6:24, Jer 27:43, Eze.21:7 (רָפָה), etc. ;]
__1. to loose from the side, set free.
__2. to weaken, enfeeble; pass., to be en­feebled, esp. by a paralytic stroke: Luk.5:18, 24, Act.8:7 9:33, Heb.12:12' (LXX) .†
(AS)