GRC
Bailly
παρ·ίημι (f. παρήσω, ao. παρῆκα, pf. παρεῖκα ; pass. ao. παρείθην, pf. παρεῖμαι) laisser aller,
d’où : 1 lâcher, laisser tomber,
acc. CLÉARQ. (ATH.
257 a) ;
p. suite, au pass. tomber, IL.
23, 868 ; 2 relâcher : τοῦ ποδός, AR.
Eq. 436, abaisser les extrémités des voiles ;
au pass. se précipiter, EUR.
Suppl. 1070 ; s’abandonner, PLAT.
Euthyd. 303 b ; PLUT.
Eum. 7 ; fig. relâcher, abattre, énerver,
acc. SOPH.
O.R. 688 ; au.
pass. être abattu, être accablé (
par le sommeil, la maladie, la vieillesse, etc.) EUR.
Or. 879, etc. ; PLAT.
Leg. 931 d ; PLUT.
M. 102 a,
etc. ; 3 laisser entrer, laisser pénétrer,
acc. HDT.
3, 72, etc. ; τινὰ εἰς τὴν ἀκρόπολιν, XÉN.
Hell. 5, 2, 29, qqn dans la citadelle ;
fig. admettre,
acc. PLAT.
Rsp. 560 d ; τι εἰς τὴν ψυχήν, PLAT.
Phæd. 90 d, faire entrer dans l’âme (qqe sentiment, qqe désir,
etc.) ;
4 céder, abandonner : τί τινι, ESCHL.
Ag. 943 ; ARSTT.
Pol. 7, 14 c,
etc. qqe ch. à qqn ; ἑαυτόν τινι, EUR.
Tr. 688, s’abandonner, se confier à qqe ch. (aux flots) ;
5 remettre, confier : τινί τι, SOPH.
Ph. 132, qqe ch. à qqn ;
avec l’inf. HDT.
7, 161 ; SOPH.
El. 1482 ; PLAT.
Conv. 199 b,
etc. ; avec ὥστε
et l’inf. SOPH.
O.C. 570 ; avec le sbj. AR.
Vesp. 154, permettre de ;
abs. SOPH.
O.C. 591 ; PLAT.
Conv. 199 c,
etc. ; 6 laisser passer, laisser s’écouler,
en parl. du temps, HDT.
7, 183 ; 8, 9 ; τὸν καιρόν, THC.
4, 27 ; PLAT.
Rsp. 370 b ; DÉM.
98, 16, etc. laisser passer l’occasion ;
7 laisser de côté,
d’où : ne pas tenir compte de, ne pas faire attention à, HDT.
1, 177 ; SOPH.
El. 732 ; particul. passer sous silence, PLAT.
Leg. 754 a ; omettre, négliger, ESCHL.
Ch. 925, etc. ; SOPH.
Tr. 682, etc. ; PLAT.
Rsp. 503 e,
etc. ; π. περί τινος, POL.
2, 59, 3, être oublieux
ou négligent au sujet de qqe ch. ;
avec l’inf. SOPH.
O.C. 1212 ; PLAT.
Phædr. 235 e,
etc. ; avec le part. PAUS.
3, 5, 8 ;Moy. παρίεμαι (f. παρήσομαι, ao. παρηκάμην, etc.) : I laisser aller,
càd. : 1 laisser entrer auprès de soi, introduire
ou admettre auprès de soi ;
acc. POL.
2, 15, 6 ; τινα εἰς τὰς ἀκροπόλεις, DÉM.
194, 27, qqn dans les forteresses ;
2 demander avec instance, solliciter,
acc. PLAT.
Ap. 17 c,
etc. ; 3 accorder, concéder, EUR.
Med. 891 ; 4 en mauv. part, laisser aller, négliger, DC.
51, 5 ; 60, 2 ; II envoyer hors de,
d’où fig. chercher à détourner de soi : οὐδέν σου παρίεμαι, PLAT.
Rsp. 341 b, je n’écarte rien de ce que tu proposes, je consens à ce que tu proposes.
➳ [ῑ] Att. ; [ῐ] PD. P. 1, 165. Pass. ao. 3 sg. παρείθη, IL. 23, 868. Moy. ao.2 παρείμην, SOPH. O.C. 1666.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
fut. παρήσω Hdt. 7.161, S. Ant. 1193 ; aor.1 παρῆκα Id. OC 570 ; 3 pl. aor.2 παρεῖσαν Antipho 6.44; part. παρείς S. El. 732 ; pf. παρεῖκα (v. infr.) ; παρῆκα Thphr. HP 5.3.6 ; — Pass., aor.1 παρείθην Il. 23.868 ; inf. παρεθῆναι D. 21.105 ; aor.2 παρείμην S. OC 1666 ; pf. παρεῖμαι E. Ph. 852 : — let fall at the side, let fall, πὰρ δ’ ἴεισι τὰ πτέρα Sappho 16 ; τὴν χεῖρα παρεικώς Clearch. 25 ; παρεῖσ’ ἐμαυτήν S. El. 819 ; π. ἀπ’ ὀμμάτων πέπλον E. HF 1203 (lyr.) ; τὸ μάργον τῆς γνάθου Id. Cyc. 310; — Pass., ἡ δὲ παρείθη μήρινθος ποτὶ γαῖαν it hung down to earth, Il. 23.868.
pass by, pass over, πᾶν ἔθνος καταστρεφόμενος καὶ οὐδὲν παριείς Hdt. 1.177 ; π. κλύδων’ ἔφιππον S. El. 732, cf. D. 18.263 ; π. τι ἄρρητον Pl. Lg. 754a; — Pass., περὶ μὲν τούτου παρείσθω Plb. 2.59.3.
pass unnoticed, disregard, τι Pi. P. 1.86, Hdt. 1.14, A. Ag. 291, Ch. 925, 1032, S. Ant. 1193, etc. ; τὰ παθήματα… παρεῖσ’ ἐάσω Id. OC 363 ; — Pass., παίδων πόθος παρεῖτο Id. El. 545 ; μηδαμῇ παρεθῆναι D. 21.105 ; c. inf., omit to do, παρέντα τοῦ μὲν τὸ φρόνιμον ἐγκωμιάζειν, τοῦ δὲ τὸ ἄφρον ψέγειν Pl. Phdr. 235e, cf. PCair. Zen. 369.2 (iii BC), Iamb. Comm. Math. 1 ; with a neg. repeated, μὴ παρῇς τὸ μὴ οὐ φράσαι S. OT 283 ; c. part., οὐ παρίει σείων ὁ θεός Paus. 3.5.9 ; abs., αἰ δέ κα παρῇ Berl.Sitzb. 1927.169 (Cyrene) ; — Med., neglect, E. HF 778 (lyr.); τὸν δῆμον D.C. 51.5. of Time, let pass, τὸν χειμῶνα Hdt. 1.77 ; ἕνδεκα ἡμέρας Id. 7.183 ; νύκτα μέσην Id. 8.9 ; τὸν καιρόν Th. 4.27, etc.
relax, τοὺς τερθρίους παρίει Ar. Eq. 440 ; οἶνος παρίησι weakens, D.L. 9.86 ; remit, γόον, πόθον, χόλον, E. Supp. 111, Tr. 650, IA [1609] ; give up, μελέτας Th. 1.85 ; τὸν φελλόν give up the use of…, Thphr. l.c. ; — Pass., to be relaxed, weakened, κόπου δ’ ὕπο… παρεῖται E. Ba. 635 ; κόπῳ παρεῖμαι Id. Ph. 852 ; παρειμένος νόσῳ Id. Or. 881 ; ὕπνῳ Id. Cyc. 591 ; γήρᾳ Pl. Lg. 931d ; σώμασι παρειμέναι E. Ba. 683 ; παρειμένα μέρη τοῦ σώματος Dsc. 3.73, cf. Aret. SD 1.7, etc. ; καὶ δὴ παρεῖται σῶμα E. Supp. 1070 ; τῷ λίαν παρειμένῳ Id. Or. 210 ; τὰ σώματα παρειμένοι D.S. 14.105 ; ὥστε καὶ τοῦ σώ ματός τι παρεθῆναι D.C. 68.33. τοῦ ποδὸς παρίει slack away the sheet, Ar. Eq. 436 ; so perh. metaph, τοῦ μετρίου παρείς letting go one΄s hold of moderation, i.e. giving it up, S. OC 1212 (lyr.).
remit punishment, τιμωρίαν Lycurg. 9 (Pass.) ; pardon, τὴν συμφοράν Ar. Ra. 699 ; — Pass., ἐποίησεν παρεθῆμεν (Dor. for παρεθῆναι) secured our release from the obligation, IG4²(1).66.47 (Epid., i BC) ; c. gen., παρεῖσθαι τὰς πόλεις τῶν τόκων OGI 444.15 (Ilium, iBC).
yield, give up, νίκην τινί Hdt. 6.103, cf. A. Ag. 943 ; τυραννίδα τινί E. Ph. 523 ; αὑτοὺς κυμάτων δρομήμασιν Id. Tr. 693 ; π. τινὶ τὴν ἀρχήν Th. 6.23, cf. Arist. Pol. 1285b15; οὐδὲ δεῖν δυνάμενον ἄρχειν παριέναι τῷ πλησίον ib. 1325a37 ; leave a thing to another, σοὶ παρεὶς τάδε S. Ph. 132 ; Ζεὺς τὰ μικρὰ… ἄλλοις δαίμοσιν παρεὶς ἐᾷ Trag.Adesp. 353 ; — Med., give up, συμμαχίαν Arist. Rh. Al. 1446b28 ; resign, στρατηγίαν D.C. 39.23, etc. ; — Pass., [γῆ] παρειμένη left in private ownership, PHib. 1.53.5 (iii BC).
permit, allow, c. dat. pers. et inf., ἄλλῳ δὲ παρήσομεν οὐδενὶ ναυαρχέειν Hdt. 7.161, cf. S. El. 1482, Ar. Eq. 341, Arist. Pol. 1336b29 ; c. subj., πάρες ὑπερβῶ suffer me to…, E. Fr. 308 (anap.) ; abs. (the inf. being understood), S. OC 591, Ar. Eq. 340, Pl. Smp. 199c, etc. ; μὴ παρῇς σαυτοῦ βροτοῖς ὄνειδος do not allow them to have cause to reproach thee, S. Ph. 967 ; παρῆκεν, ὥστε βραχέα μοι δεῖσθαι φράσαι has allowed that there should be but little for me to say, Id. OC 570.
allow to pass, admit, οὐδεὶς ὅστις οὐ παρήσει [ἡμέας] Hdt. 3.72, cf. 4.146 ; π. ἐς τὴν Ἑλλάδα τοὺς βαρβάρους, τὸν Μαρδόνιον ἐπὶ τὴν Ἑ., Id. 8.15, 9.1 ; Ἄδραστον εἰς γῆν π. E. Supp. 468 ; λόγον π. εἰς τὸ φρουρίον Pl. R. 561b ; μὴ παρίωμεν εἰς τὴν ψυχήν let us not admit [the thought], Id. Phd. 90e ; — Med., βαρβάρους εἰς τὰς ἀκροπόλεις παρεῖνται have admitted them into their very citadels, D. 15.15 ; of innkeepers, admit, τοὺς καταλύτας ἡμιασσαρίου Plb. 2.15.6. Med., obtain the leave of a magistrate, παρέμενος τοὺς ἄρχοντας Pl. Lg. 742b, cf. 951a.
beg to be excused or let off something, οὐδέν σου παρίεμαι I ask no quarter, Id. R. 341b ; οὐκ ἂν παρείμην οἷσι μὴ δοκῶ φρονεῖν I ask no favour of them, S. OC 1666 ; so παριέμεσθα καί φαμεν κακῶς φρονεῖν I ask pardon…, E. Med. 892 ; τοῦτο ὑμῶν δέομαι καὶ παρίεμαι Pl. Ap. 17c.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
(ἵημι),
1) act., herabsenden, daneben herablassen, παρείθη μήρινθος ποτὶ γαῖαν, hing herab zur Erde, Il. 23.868 ; τοῦ νεανίσκου τὴν χεῖρα παρεικότος, Clearch. bei Ath. VI.257a ; – vorbei, vorüberlassen, bes. von der Zeit, ἕνδεκα ἡμέρας παρέντες, Her. 7.183, 8.9 ; μηδὲ διαμέλλειν καιρὸν παριέντας, Thuc. 4.27 ; τοὺς καιρούς, Plat. Rep. II.374e u. Folgde ; τὸν ἑκάστου καιρὸν οὐ παρεθέντα, Dem. 18.303 ; Pol. 1.33.5 u. A.; – τοὺς βαρβάρους εἰς τὴν Ἑλλάδα, Her. 8.15, zulassen, hineinlassen, wie τὸν Μαρδόνιον ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα, 9.1 ; vorbei- oder durchlassen, wie Eur. ἀπαυδᾷ Ἄδραστον ἐς γῆν τήνδε μὴ παριέναι, Suppl. 468 ; εἰς τὴν ἀκρόπολιν, Xen. Hell. 5.2.29 ; – übergehen, unterlassen, vernachlässigen, μὴ παρίει καλά, Pind. P. 1.165 ; ὁ δ' οὔτι μέλλων οὐδ' ἀφρασμόνως ὕπνῳ νικώμενος παρῆκεν ἀγγέλου μέρος, Aesch. Ag. 282 ; παρεὶς τάδε, Ch. 912 ; εἰ μέν τι τῇδε λοιπὸν ἢ παρειμένον ἔχεις γεγωνεῖν, Prom. 821 ; παρῆκα θεσμῶν οὐδέν, Soph. Trach. 682 ; κοὐδὲν παρήσω τῆς ἀληθείας ἔπος, Ant. 1193 ; ἄφθογγός εἰμι καὶ παρεῖσ' ἐῶ στόμα, Eur. Troad. 690 ; u. in Prosa, τὰ αὐτῶν πλέω παρήσομεν, Her. 1.177 ; ὃν τότε παρεῖμεν, Plat. Rep. VI.503e ; μὴ παρῶμεν αὐτὸ ἄρρητον, Legg. VI.754a ; Folgde : auch c. gen., ὅστις τοῦ πλέονος μέρους χρῄζει τοῦ μετρίου παρεὶς ζώειν, Soph. O.C. 1212. wie Plat, Phaedr. 253e ; περί τινος, Pol. 2.59.3 ; vgl. Arist. eth. 10.1.2, ἥκιστα παρετέον ὑπὲρ τούτων εἶναι δόξειεν ἄν ; – c. inf., Plut. Rom. 17 u. sonst ; – zulassen, annehmen, συμμαχίαν, Plat. Rep. VIII.560d, übertr. gebraucht, vgl. λόγον ἀληθῆ οὐ προσδεχόμενος, οὐδὲ παριεὶς εἰς τὸ φρούριον, ib. 561b ; dah. παριέναι εἰς τὴν ψυχήν, Plat. Phaed. 90d, eigtl. einen Gedanken in die Seele ein-, zulassen, d.i. sich überreden ; erlauben, ἀλλ' οὐδ' ὅτ' αὐτὸς ἤθελον, παρίεσαν, Soph. O.C. 591 ; ἀλλὰ παρίημι, φάναι τὸν Φαῖδρον, ἀλλ' ἐρώτα, Plat. Symp. 199c, vgl. 214e ; Eur. bei Schol. Ar. Vesp. 754 πάρες ὑπερβῶ κρηναῖα νάπη ; c. inf., κόσμον πάρες μοι παισὶ προσθεῖναι νεκρῶν, Eur. Herc.Fur. 393 ; vgl. Soph. El. 1482 u. Plat. Symp. 199b ; auch μὴ παρῇς τὸ μὴ οὐ φράσαι, Soph. O.R. 283 ; u. mit ὥστε, O.C. 570, wie Her. 7.161 ; – überlassen, τινί, Arist. Pol. 7.14 ; τὴν ἀρχήν τινι, Plut. Them. 7 ; Aesch. κράτος μέντοι πάρες γ' ἑκὼν ἐμοί, Ag. 917 ; in anderer Beziehung, ἑαυτὸν κυμάτων δρομήμασιν, Eur. Troad. 688, sich den Wogen überlassen, anvertrauen ; – nachlassen, abspannen, τοῦ ποδὸς παριέναι, das Segeltau nachlassen, übertr. nachgeben, weichen, Ar. Eq. 437 ; u. pass. erschlaffen, γήρᾳ παρειμένος, Plat. Legg. XI.931d ; ὕπνῳ, Eur. Cycl. 587 ; κόπου δ' ὕπο παρεῖται, Bacch. 635 ; von den Leidenschaften, τοὐμὸν παριεὶς καὶ καταμβλύνων κέαρ, Soph. O.R. 688 ; γόον, Eur. Suppl. 111 ; πόθον, Troad. 645 ; von der Freude, χαίροντε ὀλίγον παρείθησαν, Plat. Euthyd. 303b ; auch bei Plut. Eum. 7, πληγεὶς περὶ τὸν τράχηλον ἔπεσε καὶ παρείθη ; Pol. vrbdt τὴν δύναμιν παρελέλυντο καὶ παρεῖντο, 1.58.9. – Auch eine Strafe nachlassen, Lycurg. 9 ; ähnlich συμφοράν, Ar. Ran. 699.
2) med., bei sich zulassen, οὓς εἰς τὰς ἀκροπόλεις παρεῖνται, Dem. 15.15 ; Pol. 2.15.6. – Auch = παραιτοῦμαι, wie es die VLL erklären, eigtl. Einen auf seine Seite herüberzuziehen, ihn sich zu gewinnen suchen, vgl. Ruhnk. Tim. 207 ; εἰ δὲ μὴ δοκῶ φρονῶν λέγειν, οὐκ ἂν παρείμην, οἷσι μὴ δοκῶ φρονεῖν, Soph. O.C. 1666 ; vgl. Eur. Med. 892, um Verzeihung bitten, παριέμεσθα καί φαμεν κακῶς φρονεῖν ; sich ausbitten, οὐδέν σου παρίεμαι, Plat. Rep. I.341b ; neben δέομαι, Apol. 17c, vgl. Legg. V.742b, wo die vulg. παραιτησάμενος für παρέμενος. – Sp. auch wie im act. überlassen, aufgeben, τὴν στρατηγίαν προσεποιήσατο ἐθελοντὴς παρεῖσθαι, DC. 39.23 ; παρήκατο, Ggstz von προσεδέξατο, 43.14 ; vernachlässigen, 60.2.
Bei den Gramm. ist παρεῖται es »ist ausgelassen und dazu zu verstehen«, Schol. Il. 9.252.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
παρ-ίημι
[in LXX: Jer.4:31 (פָּרַשׂ pi.), etc. ;]
__1. to pass by or over, let alone, disregard: Luk.11:42.
__2. to relax, loosen; pass., to be relaxed, weakened, exhausted: παρειμένας χεῖρας, Heb.12:12 (LXX ἀνειμ-).†
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars