GRC

παλάσσω

download
JSON

Bailly

[ᾰλ] (f. άξω ; pf. pass. v. ci-dessous) agiter, mêler, d’où :
   I éclabousser, souiller d’éclaboussures, OD. 13, 395 ; au pass. (pf. πεπάλαγμαι) :
      1 être éclaboussé, souillé d’éclaboussures, IL. 5, 100 ; OD. 22, 402, etc. ; HÉS. O. 731 ; κεραυνῷ, CALL. Del. 78, être atteint par les éclats de la foudre ;
      2 être projeté avec éclaboussures, jaillir, IL. 11, 98 ;
   II remuer pêle-mêle, d’où tirer au sort (seul. au pf. pass. πεπάλαγμαι ou πεπάλαισμαι) :
      1 au sens pass. être tiré au sort, IL. 7, 171 ; OD. 9, 331 ;
      2 au sens act. tirer au sort, acc. A.RH. 1, 358.

Act. seul. inf. fut. παλαξέμεν, OD. 13, 395. Pass. impf. 3 sg. παλάσσετο, IL. 5, 100, etc. ; pf. πεπάλαγμαι, IL. 6, 268, etc. ; pl.q.pf. 3 sg. πεπάλακτο, IL. 11, 98 ; CALL. Del. 78. Moy. pf. πεπάλαγμαι, IL. 7, 171 ; OD. 9, 331.

Étym. inconnue.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

pf. Pass. πεπάλαγμαι, Ep. Verb, besprinkle, defile, αἵματί τ’ ἐγκεφάλῳ τε παλαξέμεν… οὖδας Od. 13.395; — mostly in Pass., παλάσσετο δ’ αἵματι θώρηξ Il. 5.100; αἵματι καὶ λύθρῳ πεπαλαγμένον Od. 22.402, cf. Call. Lav. Pall. 7; πεπάλακτο πόδας καὶ χεῖρας ὕπερθεν Od. 22.406; αἰδοῖα γονῇ πεπαλαγμένος Hes. Op. 733; νιφετῷ π. ὕδωρ Q.S. 12.410; — in Med., παλάσσετο χεῖρας he bespattered his hands, Il. 11.169. Pass., to be scattered abroad, ἐγκέφαλος πεπάλακτο ib. 98, 12.186. Ἀσωπὸς… πεπάλακτο κεραυνῷ was smitten, for ἐπέπληκτο, Call. Del. 78. in pf. Med., shake, i.e.
draw lots from an urn, κλήρῳ νῦν πεπάλαχθε διαμπερές determine your fate by lot, Il. 7.171; τοὺς ἄλλους κλήρῳ πεπαλάχθάχθαι ἄνωγον Od. 9.331; πεπάλαχθε κατὰ κληῗδας ἐρετμά A.R. 1.358. — Aristarch. read πεπάλασθε, πεπαλάσθαι in Hom. (cf. πάλλω).
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

1) besprengen, bespritzen, u. dah. besudeln, verunreinigen (vgl. παλύνω); καί τιν' ὀΐω αἵματί τ' ἐγκεφάλῳ τε παλαξέμεν οὖδας, Od. 13.395 ; häufiger im pass., παλάσσετο δ' αἵματι θώρηξ Il. 3.100, λύθρῳ δ' ἐπαλάσσετο χεῖρας ἀάπτους 11.169, αἵματι καὶ λύθρῳ πεπαλαγμένος Od. 22.402 ; μηδ' αἰδοῖα γονῇ πεπαλαγμένος, Hes. O. 735 ; auch ἐγκέφαλος πεπάλακτο, das Gehirn war umhergespritzt, Il. 11.98, 12.186 ; sp.D., wie Ap.Rh. 3.1046 ; Callim. lav.Pall. 7 u. A. in allgemeinerer Bdtg, benetzen, bestreichen ; sogar πεπάλακτο κεραυνῷ, = ἐπέπληκτο, Callim. Del. 78.
2) mit πάλλω zusammenhangend, losen, nur im perf. pass. mit akt. Bdtg, κλήρῳ πεπάλαχθε Il. 7.171, αὐτὰρ τοὺς ἄλλους κλήρῳ πεπαλάχθαι ἄνωγον Od. 9.331 (Bekk. πεπάλασθε, πεπαλάσθαι, nach Scholl. u. EM. 661.4); danach sagt Ap.Rh. 1.358 πεπάλαχθε κατὰ κληῖδας ἐρετμά.
(Die Grundbdtg ist also wohl schwingen, πάλλω, welche Bewegung auch beim Sprengen, Spritzen angewendet wird.)
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory