'A tr. (aux temps suiv. : prés., impf., f. πήξω, ao. ἔπηξα ; pass. prés. πήγνυμαι, impf. ἐπηγνύμην, f.2 παγήσομαι, ao.2 ἐπάγην, ao.1 poét. ἐπήχθην, pf. πέπηγμαι) :
   I fixer en enfonçant, càd. :
      1 ficher, enfoncer : ἐν μετώπῳ, IL. 4, 460 ; 6, 10, clouer (le casque) sur le front (avec la pointe de l’arme) ; τὸ ξίφος διὰ φρενῶν, PD. N. 7, 38, enfoncer l’épée dans le cœur ; ἐρετμὸν γαίῃ, OD. 11, 129 ; ἐν γαίῃ, OD. 23, 276, enfoncer une rame dans la terre ; τύμϐῳ, OD. 11, 77 ; ἐπὶ τύμϐῳ, OD. 12, 15, fixer sur un tombeau ; πόδα στέρνοις, ANTH. 5, 268, mettre le pied sur la poitrine ; abs. ficher dans le sol, enfoncer en terre : σκῆπτρον, SOPH. El. 420, un sceptre ; cf. XÉN. Cyn. 6, 7 ; au pass. ἐν χροῒ δοῦρα πήγνυτο, IL. 15, 315, les javelines s’enfonçaient dans la peau ; cf. IL. 8, 298 ; δοῦρα ἐν σάκεϊ πάγεν, IL. 11, 572, les javelines s’enfoncèrent dans le bouclier ; ὅρος παγήσεται, THC. 4, 92, une borne sera plantée ;
      2 particul. ficher un objet pointu, d’où empaler, embrocher : κεφαλὴν ἀνὰ σκολόπεσσι, IL. 18, 177, ficher une tête sur des pieux ; δέμας σκόλοψι, EUR. I.T. 1430, ficher un corps sur des pieux ; κρᾶτα ἐπ' ἄκρον θύρσον, EUR. Bacch. 1139, ficher une tête sur la pointe d’un thyrse ; au pass. ἱκέται πηχθέντες μέλη ἀμφὶ ὀϐελοῖσι, EUR. Cycl. 302, suppliants dont les membres sont traversés par des broches ;
      3 p. anal. fixer : κατὰ χθονὸς ὄμματα, IL. 2, 317 ; ἐπὶ χθονός, THCR. Idyl. 2, 112, fixer les yeux sur le sol ;
   II fixer en assemblant, assembler, ajuster, construire : νῆας, IL. 2, 664, (cf. ναυπηγέομαι), des vaisseaux ; σκηνὰς κατ' ἀγοράν, PLAT. Leg. 817 c, des tentes sur l’agora ; cf. POL. 6, 27, 2 ;
   III fixer en rendant compact, d’où faire fixer, faire coaguler, faire geler : ῥέεθρον, ESCHL. Pers. 496 ; ποταμούς, AR. Ach. 139, un cours d’eau, des fleuves ; ἀνθρώπους, XÉN. An. 4, 5, 3, geler des hommes, en parl. du froid ; au pass. se solidifier, se cristalliser, en parl. du sel, HDT. 4, 53 ; cailler, en parl. du lait, ARSTT. P.A. 3, 15 ; geler, en parl. de l’eau, XÉN. An. 7, 4, 3 ; PLAT. Tim. 49 b, etc. ; en parl. des articulations, se raidir, IL. 22, 453 ; fig. être glacé d’effroi, demeurer immobile de stupeur, ANTIPH. (ATH. 224 d) ; HLD. 2, 13 ;
   IV en gén. fixer solidement, rendre ferme, consistant : ὅρκος παγείς, EUR. I.A. 395, serment confirmé solennellement ; ὅρκου πῆγμα παγέν, ESCHL. Ag. 1198, fixité d’un serment confirmé solennellement ;
B intr. (au pf.2 πέπηγα et au pl.q.pf. ἐπεπήγειν) :
   I s’enfoncer, être enfoncé, HDT. 7, 64 ; ATT. ; ἐν γῇ, SOPH. Aj. 819, dans la terre ; δόρυ ἐν κραδίῃ ἐπεπήγει, IL. 13, 442, la javeline était restée enfoncée dans le cœur ;
   II se fixer, particul. avoir les yeux fixés : πρός τι, PLAT. Rsp. 530 d ; ἔς τι, PHILSTR. 882, vers qqe ch., sur qqe ch. ; avec un inf. ἀρέσκειν τινί, PLAT. Rsp. 605 a, avoir pour but de plaire à qqn ;
   III être formé de parties solidement ajustées, CHRYS. ;
   IV être congelé, être gelé, d’où, en gén. être raidi, en parl. d’articulations, EUR. H.f. 1395 ;
Moy. :
      1 enfoncer qqe ch. de soi : χείλεα ἐν ἀλλήλοις, ANTH. 5, 255, fixer ses lèvres l’un sur l’autre, càd. s’embrasser ;
      2 assembler ou construire pour soi, acc. OD. 5, 163 ; HÉS. O. 807, etc. ; HDT. 5, 83, etc. ;
      3 faire coaguler pour soi : τυρούς, LUC. V.H. 1, 24, se faire du fromage.

➳ Act. fut. dor. πάξω, PD. O. 6, 3 ; ao. dor. ἔπαξα, PD. N. 7, 26, etc. ; part. dor. πάξαις, PD. O. 11, 45. Pf. dor. πέπαγα [πᾱ] ALC. 34. Pl.q.pf. 3 sg. ἐπεπήγει et poét. πεπήγει, IL. 13, 442 ; 16, 772. Pass. ao. 3 pl. πῆχθεν, IL. 8, 298 ; sbj. dor. 3 sg. παχθῇ, THCR. Idyl. 23, 31. Pass. ao.2, 3 pl. épq. πάγεν, IL. 11, 572. Moy. ao. dor. ἐπαξάμην, PD. fr. 140 Bgk ; 2 sg. ἐπάξα, THCR. Idyl. 4, 28.

Étym. R. indo-europ. *peh₂ǵ-, coaguler, fixer ; cf. lat. pangō.

'

3 pl. πηγνύουσι Hdt. 4.72 (v.l.), Thphr. HP 6.6.9, but πηγνῦσι Hdt. l.c. codd. plur., Hp. Vict. 2.60 ; opt. πήγνυτο Pl. Phd. 118a codd. ; inf. πηγνύειν X. Cyn. 6.7, Dsc. 4.95 ; impf. πήγνυον Orph. L. 567 (περι-), Nonn. D. 5.50 ; late form of pres. πήσσω; fut. πήξω Il. 22.283 ; Dor. πάξω Pi. O. 6.3 ; aor. ἔπηξα, Ep. πῆξα Od. 12.15, etc. ; Aeol. part. πάξαις Pi. O. 10 (II).45 ; pf. πέπηχα, only plpf. ἐμπεπήχεσαν D.C. 40.40 ; — Med. in trans. sense, πήγνυμαι Hes. Op. 809 ; fut. πήξομαι Gal. 10.388 ; aor. ἐπηξάμην Hes. Op. 455, Hdt. 6.12, etc. ; — Pass. πήγνυμαι ; fut. παγήσομαι Ar. V. 437, Th. 4.92 ; πήξομαι (as Pass.) Hp. Aër. 8 ; aor.1 ἐπήχθην, Ep. 3 pl. πῆχθεν Il. 8.298, Dor. subj. παχθῇ Theoc. 23.31, part. πηχθείς E. Cyc. 302 ; more freq. aor.2 ἐπάγην [α], Ep. πάγην, Ep. 3 pl. πάγεν Il. 11.572 ; part. παγείς A. Eu. 190, E. IA 395 ; pf. πέπηγμαι (< κατα, συμ-) D.H. 5.46, Arr. An. 2.21.1; plpf. ἐπέπηκτο Jul. Or. 3.123b ; but in the best authors, πέπηγα is used as the pf. Pass., Il. 3.135, etc. ; Aeol. πέπαγα Alc. 34 ; opt. πεπαγοίην Eup. 435 ; plpf. ἐπεπήγειν Il. 13.442, Th. 3.23 ; stick or fix in, ἐν δὲ μετώπῳ πῆξε [τὴν αἰχμήν] Il. 4.460, etc. ; ἔνθα οἱ ἔγχος ἔπηξε 13.570 ; ἐν γαίῃ π. ἐρετμόν Od. 23.276 (or γαίῃ 11.129) ; π. ἐπὶ τύμβῳ ἐρετμόν 11.77 (or τύμβῳ 12.15) ; [γύην] ἐν ἐλύματι π. Hes. Op. 430; ἔπαξε διὰ φρενῶν ξίφος Pi. N. 7.26 ; fix in the earth, plant, σκῆπτρον S. El. 420, cf. Aj. 821 ; σκηνήν, σκηνὰς π., pitch a tent, And. 4.30, Pl. Lg. 817c (in Med., σκηνὰς πηξάμενοι pitching themselves tents, Hdt. 6.12); σταύρωμα π. Th. 6.66; τὰς σχαλίδας π. ὑπτίας X. Cyn. 6.7 ; plant seeds or cuttings, Thphr. HP 6.6.9, 7.4.10 ; intr. pf. and Pass., δόρυ δ’ ἐν κραδίῃ ἐπεπήγει the spear stuck fast in his heart, Il. 13.442 ; [δοῦρα] ἐν χροῒ πήγνυτο 15.315 ; [ὀϊστοὶ] ἐν χροῒ πῆχθεν 8.298 ; δοῦρα ἐν σάκεϊ πάγεν 11.572 ; [ξίφος] πέπηγεν ἐν γῇ S. Aj. 819 ; σκηνὴ ἔσκε πεπηγυῖα ἑτοίμη Hdt. 7.119 ; κυρβασίας ὀρθὰς πεπηγυίας ib. 64, cf. 70 ; — Med., ἐν ἀλλήλοις χείλεα πηξάμενοι, of kissing, AP 5.254 (Paul. Sil.).
stick or fix on, κεφαλὴν ἀνὰ σκολόπεσσι Il. 18.177 ; σκόλοψι δέμας E. IT 1430 ; κρᾶτα πήξασ’ ἐπ’ ἄκρον θύρσον Id. Ba. 1141 ; — Pass., ἀμφὶ βουπόροισι πηχθέντας μέλη ὀβελοῖσι having their limbs fixed on spits, Id. Cyc. 302 ; ὑπὸ ῥάχιν παγέντες impaled, A. Eu. 190.
fix upon an object, κατὰ χθονὸς ὄμματα π. Il. 3.217 ; intr. pf., πρὸς ἀστρονομίαν ὄμματα πέπηγεν Pl. R. 530d, cf. Jul. l.c. (Pass.); πεπηγυῖα τὰς τῶν ὀμμάτων βολὰς ἐς τὰ τῆς ψυχῆς ἀπόρρητα Philostr.Jun. Im. 11 ; c. inf., ἡ σοφία ἀρέσκειν πέπηγε is bent upon pleasing, Pl. R. 605a ; abs., τὸ πεπηγὸς ὄμμα immovable eye, fixed gaze, Hp. Prorrh. 1.46, cf. Gal. 16.610.
fasten [different parts] together, fit together, build, νῆας πῆξαι Il. 2.664 ; ἴκρια π. Od. 5.163 ; — Med., πήξασθαι ἄμαξαν build oneself a wagon, Hes. Op. 455 ; νέας πηξάμενοι Hdt. 5.83 ; — Pass., to be joined or put together, ψυχὴ καὶ σῶμα παγέν Pl. Phdr. 246c.
make solid or stiff, esp. of liquids, freeze, θεὸς… πήγνυσι πᾶν ῥέεθρον A. Pers. 496 ; τοὺς ποταμοὺς ἔπηξε (sc. ὁ θεός) Ar. Ach. 139 ; βορρᾶς πηγνὺς τοὺς ἀνθρώπους X. An. 4.5.3 ; curdle, γάλα Dsc. 4.95 ; — Med., τυροὺς πήγνυσθαι to make oneself cheese (by curdling the milk), Luc. VH 1.24 ; — Pass. and intr. pf., become solid, stiffen, γοῦνα πήγνυται Il. 22.453 ; ἄρθρα πέπηγέ μου E. HF 1395 (but also, become firm or set, of limbs, Ael. NA 2.11 ; πεπηγυῖα ὑγιεινὴ κατάστασις Gal. Thras. 7) ; of liquids, freeze, ἡ θάλασσα πήγνυται Hdt. 4.28 ; ἅλες πήγνυνται salt crystallizes, ib. 53, cf. 6.119 ; φόνος πέπηγεν A. Ch. 67 (lyr.); πεπάγαισιν ὐδάτων ῤόαι Alc. 34, cf. X. An. 7.4.3 ; κρύσταλλος ἐπεπήγει οὐ βέβαιος was not frozen so as to bear, Th. 3.23 ; ἁνίκα [χιὼν] παχθῇ Theoc. 23.31 ; ὄστρακον [ᾠοῦ] π. Arist. GA 752a35; γάλα π. Id. PA 676a14 ; ὀφθαλμῶν οἱ μὲν ὑγιεῖς, οἱ δὲ πεπηγότες blind, of buds, Thphr. CP 5.12.10 ; metaph, to be petrified, struck dumb, Antiph. 166.7. metaph, fix, ὅρους τοῖς βαρβάροις Lycurg. 73, cf. Aristopho 9.7 ; Astrol., fix, determine a nativity, Sch. Ptol. Tetr. 103 ; — Med., ὄφρα ἐν φρασὶ πάξαιθ΄, ὅπως… that he might keep it fixed in his heart, Pi. N. 3.62 ; establish, χορούς Him. Or. 16.6 ; — Pass. and intr. pf., to be irrevocably fixed, established, εἷς ὅρος ἡμῖν παγήσεται Th. 4.92 ; πῆγμα (Aurat. for πῆμα) γενναίως παγέν A. Ag. 1198; κακῶς παγέντας ὅρκους E. IA 395 ; ὀρθὰς παγείσας φρένας Carc. 6.2 ; μὴ γὰρ ὡς θεῷ νομίζετ’ ἐκείνῳ τὰ παρόντα πεπηγέναι πράγματα ἀθάνατα D. 4.8 ; τὰ καλῶς πεπηγότα τῇ φύσει Id. 25.90. (Cf. Lat. pango.)

[ῡ], auch πηγνύω, fut. πήξω, aor. ἔπηξα, aor. pass. ἐπήχθην (πῆχθεν, Il. 8.298, Eur. Cycl. 302), häufiger ἐπάγην, u. fut. παγήσομαι, Theocr. 4.92, perf. II. mit intr. Bdtg πέπηγα, ein aor. med. ἐπηγόμην erst Sp., wie Aesop. S. auch πήσσω;
festmachen ;
   a) etwas Loses, Bewegliches befestigen, hineinstoßen, -stecken, -schlagen, wie einen Nagel, eine Stoßwaffe u. dgl.; aufstecken ; -spießen, anheften u. dadurch befestigen, κεφαλὴν ἀνὰ σκολόπεσσι, den Kopf auf Pfähle stecken, Il. 18.177 ; ὄμματα κατὰ χθονὸς πῆξαι, die Augen fest auf die Erde richten, 3.217, wie intr., πρὸς ἀστρονομίαν ὄμματα πέπηγεν, Plat. Rep. VII.530d ; u. übertr., ἡ σοφία αὐτοῦ τούτῳ ἀρέσκειν πέπηγεν, ist fest nur darauf gerichtet, X.605a ; κρᾶτα πήξασ' ἐπ' ἄκρον θύρσον, Eur. Bacch. 1139 ; u. pass., ἀμφὶ βουπόροισι πηχθέντας μέλη ὀβελοῖσι, Cycl. 301 ; so auch πέπηγε ἐνγῇ, das Schwert steckt fest in der Erde, Soph. Aj. 806.
   b) einzelne Teile untereinander befestigen und zum Ganzen verbinden, zusammenfügen, zusammensetzen, dah. bauen, zimmern, νῆας πῆξαι, Il. 2.664 ; auch im med., ἅμαξαν πήξασθαι, sich einen Wagen bauen, Hes. O. 457 ; νῆας, σκηνὰς πήξασθαι, sich Schiffe, Hütten bauen, 811 ; Her. 5.83, 6.12 ; u. pass., ψυχὴ καὶ σῶμα παγέν, Plat. Phaedr. 246c ; ὄρνις καλιὰν πήγνυται, der Vogel baut sich sein Nest ; auch παγάς, Netze zurecht machen und aufstellen, Xen. Cyr. 1.6.39 ; σκηνὰς πήξαντες, Zelte aufschlagen, Plat. Legg. VII.817c, wie Andoc. 4.30 ; Pol. 6.27.2 ; σχεδίας, 3.46.1 ; übertr. ὅρους, Lycurg. 73 ; vgl. τοὺς κακῶς παγέντας ὅρκους, Eur. I.A. 395 ; εἷς ὅρος ἡμῖν παγήσεται, Thuc. 4.92.
   c) Weiches, Flüssiges fest, steif od. hart machen, gerinnen od. gefrieren lassen ; θεὸς πήγνυσι δὲ πᾶν ῥέεθρον, Aesch. Pers. 488 ; τοὺς ποταμοὺς ἔπηξεν, Ar. Ach. 139 ; ὅτι ψύχοιτό τε καὶ πήγνυτο (opt.), Plat. Phaed. 118c ; πηγνὺς τοὺς ἀνθρώπους, Xen. An. 4.5.3, 7.4.3 ; pass. fest, steif, hart werden, γοῦνα πήγνυται, die Glieder werden steif, erstarren, Il. 22.453 ; u. im intr. perfect., τίτας φόνος πέπηγεν, Aesch. Ch. 67 ; auch ἄρθρα πέπηγέ μου, Eur. Herc.F. 1395, die Glieder sind steif ; πέπηγεν αὐτοῦ τὰ πολλά, Luc. D.Mar. 14.3. Bei Antiphan. (Ath. VI.224c) ist πήγνυμαι »zu Stein werden«, dem voranstehenden λίθινος γίγνομαι eutsprechend. – Von der Milch, Diosc. u. a.Sp., γάλα πεπηγός, geronnene Milch ; auch ἅλες πήγνυνται, das Salz wird fest, Her. 4.53.
   d) übertr., befestigen, festsetzen, feststellen, Bestand geben, u. in den intr. tempp. Bestand, Festigkeit bekommen haben, μὴ γὰρ ὡς θεῷ νομίζετ' ἐκείνῳ τὰ παρόντα πεπηγέναι πράγματα ἀθάνατα, Dem. 4.8, u. öfter, u. Sp.; διάνοια πεπηγυῖα καὶ ἄτολμος, Plut. Symp. 7.10.2.

πήγνυμι
[in LXX chiefly for נָטָה, also for תָּקַע, etc. ;]
to make fast, to fix; of tents, to pitch: Heb.8:2 (cf. προσ-πήγνυμι).†
(AS)