Bailly
πάρ·εδρος, ου (ὁ, ἡ) :
I assis auprès de,
dat. EUR.
Tr. 572 ; d’où voisin de,
gén. PD.
P. 4, 7 ; ou qui assiste à, qui participe à, associé à,
gén. SOPH.
Ant. 799 ; subst. ὁ π. :
1 qui se tient à côté de, assistant de,
gén. ou dat. PLUT.
Per. 22, M. 99 a,
etc. ; 2 assesseur dans un conseil
ou un tribunal, HDT.
6, 65 ; 7, 147 ; 8, 138 ; AND.
10, 39 ; fig. EUR.
Med. 843 ; 3 commensal, HDT.
5, 18 ; 4 associé, compagnon,
gén. LUC.
Electr. 4 ; particul. familier, confident, ATH.
593 c ;
II qui siège après, qui occupe la seconde place,
fig. ARISTÉN.
2, 16 ; d’où inférieur,
en parl. des dieux inférieurs dont les statues étaient dressées à côté de celles des dieux plus puissants, ARSTD.
t. 1, 119.
Étym. π. ἕδρα.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
ον, (< ἕδρα) sitting beside, as at table, τὰς γυναῖκας ἐσάγεσθαι π. Hdt. 5.18 ; generally, sitting beside, near, τινι E. Or. 83, Hec. 616 ; Διὸς αἰετῶν π. ἱερέα Pi. P. 4.4. Subst., assessor, coadjutor, folld. by dat. or gen., Διὸς π., of Themis, Id. O. 8.22, cf. Ar. Av. 1753, Phylarch. 24J. ; ἕτοιμος αὐτῷ (sc. Διΐ) π., of Rhadamanthys, Pi. O. 2.76 ; ἵμερος… τῶν μεγάλων π. ἐν ἀρχαῖς θεσμῶν S. Ant. 798 (lyr.) ; τᾷ Σοφίᾳ παρέδρους Ἔρωτας E. Med. 843 ; Ἑρμᾶς Ἀφροδίτᾳ π. Epigr.Gr. 783 (Cnidus), cf. 817, IG 2.1298 ; καί με καλεῦσι πάρεδρον Hymn.Is. 139 ; freq. in Prose, of the counsellors of Xerxes, Hdt. 7.147, cf. 8.138 ; of the Ephors at Sparta, Id. 6.65 ; at Athens, of the assessors of the Archons, Decr. ap. And. 1.78, Archipp. 27, Arist. Ath. 56.1, IG2². 1230, D. 59.72, etc. ; of the assessors of other magistrates, as the Ἑλληνοταμίαι, IG1². 302.3 ; the στρατηγοί, ib. 40 ; the εὔθυνος, ib. 127.19, 2². 1629.239 ; lieutenant of a military commander, Hell. Oxy. 10.1 ; τοξόται πάρεδροι in a naval battle, dub. in IG1². 950.137. metaph, Ἐρεχθέα τοῖς ἐν τῇ ἀκροπόλει θεοῖς π. ἀποδείξασα Aristid. 1.119 J. ; π. ἡδονή secondary pleasure, Aristaenet. 2.16. in Magic, assistant divinity, familiar spirit, PMagBerol. 1.54, PMagLond. 121.884, Tab. Defix. Aud. 155 A 20, PMagPar. 1.1850 ; hence, of things, giving magical aid, τρίστιχος Ὁμήρου π. ib. 2145.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
daneben, dabei sitzend oder seiend, bes. subst. Beisitzer, bei einem Gerichte oder einem andern Staatsamte ; τῷ βασιλεῖ σημαίνει τις τῶν παρέδρων, Her. 8.138 ; vgl. Harp., der aus Arist. anführt λαμβάνουσι δὲ παρέδρους ὅ τε ἄρχων καὶ ὁ πολέμαρχος, δύο ἑκάτερος, οὓς ἂν βούληται καὶ οὗτοι δοκιμάζονται ἐν τῷ δικαστηρίῳ πρὶν παρεδρεύειν. Uebh. Teilnehmer, Genosse, τινός, Pind. P. 4.4 ; ἵμερος εὐλέκτρου νύμφας τῶν μεγάλων πάρεδρος ἐν ἀρχαῖς θεσμῶν, Soph. Ant. 792 ; τᾷ σοφίᾳ παρέδρους ἔρωτας, Eur. Med. 843 ; γύναι πάρεδρος χαλκέοις ὅπλοις, Troad. 572 ; Tischgenosse, Her. 5.18 u. Folgde.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)