[ᾰ] adv. :
      1 depuis longtemps, autrefois, jadis, p. opp. à νῦν, IL. 9, 105 ; DÉM. 152, 7 ; PLAT. Tim. 19 d, etc. ; à νέον, IL. 9, 527 ; à νεωστί, SOPH. El. 1049 ; avec le prés. OD. 20, 293 ; SOPH. Ph. 589 ; avec le pf. ESCHL. Pr. 998 ; en ce sens : τὸ πάλαι, HDT. 1, 5 ; 4, 180, etc. ; ATT. ; avec l’art. au sens d’un adj. : οἱ πάλαι φῶτες, PD. I. 2, 1 ; οἱ πάλαι ἄνθρωποι, PLAT. Leg. 848 d ; οἱ πάλαι, LUC. Rh. præc. 17, les mortels, les hommes d’autrefois, les anciens ;
      2 avant le temps d’aujourd’hui, d’où il n’y a pas longtemps, récemment, dernièrement, c. ἄρτι, ESCHL. Pr. 845 ; en prose, XÉN. Œc. 18, 10, etc. ; p. opp. à ἄρτι, PLAT. Theæt. 142 a.

Étym. indo-europ. *plh₂-.

Adv.
long ago, π. οὔ τι νέον γε Il. 9.527; π. κοὐ νεωστί S. El. 1049; π. πολλὰ ἤδη ἔτη Pl. Ap. 18b; π. ποτέ once upon a time, Ar. Pl. 1002, Pl. Criti. 110a; freq. with pres. of an act lasting to the pres., ὁρῶ… π. I have long seen, S. Aj. 5; ἰχνεύω π. ib. 20, cf. Ph. 589, Pl. Men. 91a, Ar. Pl. 257, etc. ; but, π. ποτ’ ὄντες ye who were long ago, Id. V. 1060; also with pf., τέθνηχ’ ὑμῖν π. S. Ph. 1030, cf. A. Pr. 998, Ar. Nu. 556; with impf. of an act lasting to a past time, ἔχεν π. had long been holding it, Il. 23.871, cf. Eup. 11; ἔχεις π. ὧν ἐπεθύμεις Theoc. 10.17; with Art., τὸ π. Hdt. 1.5, 7.74, 95, 142, Th. 1.5, etc. ; ἀπὸ π. BGU 1036.24 (ii AD). like an Adj. with Art. and Noun, οἱ π. φῶτες men of old, Pi. I. 2.1; Κάδμου τοῦ π. νέα τροφή S. OT 1; τοῦ πρόσθε Κάδμου τοῦ π. τ’ Ἀγήνορος ib. 268; τὰ καινὰ τοῖς π. τεκμαίρεται ib. 916, cf. Tr. 1165, El. 1490, etc. ; τὰ π. D. 19.276 (nisi leg. παλαί΄)· οἱ π. the ancients, opp. οἱ νῦν, Arist. Metaph. 1069a29.
before, opp. the present, sts. of time just past, ἠμὲν π. ἠδ’ ἔτι καὶ νῦν Il. 9.105, cf. S. Ant. 181; hence, not long ago, just now, like ἄρτι, οἱ π. λόγοι A. Pr. 845; ὁ π. λόγος the reason just given, Arist. Pol. 1282a15, cf. 1282b7; π. σοὶ ἔλεγον X. Oec. 19.17, cf. 18.10; but opp. ἄρτι, Pl. Tht. 142a.

längst, vor alter Zeit, ehemals, übh. die Vergangenheit im Ggstze zur Gegenwart bezeichnend, auch wenn jene die allernächste ist, obwohl die Beziehung auf die entferntere häufiger ist (vgl. Valcken Hipp. 1085, Wolf Plat. Symp. 20.2); ἤ τευ σῆμα βροτοῖο πάλαι κατατεθνειῶτος, Il. 23.331 ; οἷον ἐγὼ νοέω ἠμὲν πάλαι ἠδ' ἔτι καὶ νῦν, 9.105 ; Ggstz von νέον, ib. 527 ; Pind. oft auch mit dem Artikel, οἱ πάλαι φῶτες, I. 2.1, vgl. P. 6.40 ; ὦπται πάλαι δὴ καὶ βεβασίλευται, schon längst, Aesch. Prom. 1000 ; κακῶν τῶν πάλαι πεπραγμένων, vor Alters, Ag. 1158 ; ἐς ταὐτὸν ἐλθὼν τῶν πάλαι λόγων ἴχνος, die alten, früheren Reden, Prom. 847 ; οὐδέν εἰμι καὶ τέθνηχ' ὑμῖν πάλαι, Soph. Phil. 1018, ich bin schon längst tot, u. so öfter mit dem perf. auch bei Andern ; τὸν ἤδη Λάϊον πάλαι νεκρόν, O.R. 1245 ; σκοπῶ κἀγὼ πάλαι, Phil. 585 ; Νέσσος πάλαι, einst, ἐξέπεισέ νιν, Trach. 1131 ; δεσπόταις τοῖς πάλαι, El. 754 ; πατέρες οἱ πάλαι, Eur. Or. 511, wie ἔστιν ἡ πάλαι γυνή ib. 129 : wie auch andere Zeitadverbia mit dem Artikel, τὸ πάλαι, einst, ehemals, vor Alters, Her. 1.5, 4.180 ; πᾶσα γὰρ ἦν τὸ πάλαι πτερωτή, Plat. Phaedr. 251b ; πάλαι λέγομεν, Phaed. 79c ; Ggstz von ἄρτι, Theaet. 142a ; τὰ νῦν, Soph. 2391 ; und so καὶ τῶν νῦν εἰσιν καὶ τῶν πάλαι, Prot. 342e, vgl. περὶ τῶν πάλαι γεγονότων καὶ τῶν νῦν ὄντων ποιητῶν, Tim. 19d ; Folgde : τοὺς ἀνθρώπους μοι τοὺς πάλαι δεῖξον, Luc. Mort.D. 20.1.

πάλαι
adv. of time, [in LXX: Isa.48:5, 7 (אָז), etc. ;]
long ago, of old, in time past (denoting past time absolutely, as πρότερον relatively) : Mat.11:21, Luk.10:13, Heb.1:1, Ju 4; as adj., with art., 2Pe.1:9; of time just past, Mrk.6:47 (WH, mg.), Mrk.15:44 (WH, mg., R, txt.); with durst. praes. (RV, all this time), 2Co.12:19.†
(AS)