'gén. ὠτός (τὸ) :
   I oreille, IL. 10, 535 ; OD. 12, 200, etc. ; ὀρθὸν οὖς ἱστάναι, SOPH. El. 27, etc. dresser l’oreille ; παρέχειν τὰ ὦτα, PLAT. Crat. 396 d ; LUC. Bacch. 5, prêter l’oreille ; ὦτα ἔχειν, PLUT. M. 1113 c, avoir l’oreille attentive, écouter ; τὰ ὦτα ἀναπεταννύειν, LUC. H. conscr. 7, ouvrir l’oreille ; ἀποφράττειν, LUC. Cal. 8, boucher l’oreille ; δι' ὠτός, à l’oreille, d’où pacifiquement, amicalement, SOPH. El. 1437 ; fig. ὦτα βασιλέως, XÉN. Cyr. 8, 2, 10, 11 ; PLUT. M. 522 f, les oreilles du grand-roi, càd. ses espions ;
   II p. anal. :
      1 anse, poignée, IL. 11, 632, etc. ; BION (PLUT. M. 536 a) ; HÉRON p. 223, etc. ;
      2 οὖς θαλάσσιον, ARSTT. H.A. 4, 4 ; ou Ἀφροδίτης, A. CAR. (ATH. 88 a) oreille de mer ou d’Aphrodite, sorte de coquillage ;
      3 ὦτα καρδίας, GAL. 4, 156, les oreillettes du cœur (lat. auriculæ cordis) ;
      4 œil d’une aiguille, P. ÉG. 126 Briau.

➳ Dat. pl. ὠσί, postér. ὤτοις, ORIB. 97 Mai. Épq. et ion. οὖας, οὔατος, IL. 13, 177, etc. ; acc. οὖας, SIM. (DH. Comp. p. 223, 9) ; pl. οὖατα, IL. 11, 633, etc. ; dat. οὔασι, IL. 12, 442 ; οὔασιν, HÉS. Th. 701, 771 ; acc. οὔατα, IL. 21, 455, etc. ; OD. 22, 476, etc. ; dor. ὦς, THCR. Idyl. 11, 32 ; plur. ὤατα, ALCM. 41.

Étym. indo-europ. *h₂eus-, *h₂e/ous-n-, oreille ; cf. lat. auris, aus-cultō.

'

(nom. sg. freq. in IGIl (2).161 B 126, al. (Delos, iii BC), v. sub fin.), τό, gen. ὠτός, dat. ὠτί ; pl. nom. ὦτα, gen. ὤτων, dat. ὠσί (ὤτοις condemned by Phryn. 186); — Hom. has only acc. sg. and dat. pl. (v. infr.); the other cases he forms as if from οὖας (which is found in Simon. 37.14), gen. οὔατος, pl. nom. and acc. οὔατα (also in Epich. 21, Hp. Cord. 8, al., SIG 1025.62 (Cos, iv/iii BC)), dat. οὔασι Il. 12.442 (ὠσίν Od. 12.200); Hellenistic nom. sg. ὦς PPetr. 3 p. 33 (iii BC), PGrenf. 1.12.29, 2.15 ii I (ii BC), IG 7.3498.19 (Oropus, ii BC), Roussel Cultes Égyptiens 217 (Delos, ii BC), PStrassb. 87.14 (ii BC); also Dor. ὦς Theoc. 11.32; pl. ὤϜαθ’ cj. for ὦτά θ’ in Alcm. 41 : — ear, Ἄντιφον αὖ παρὰ οὖς ἔλασε ξίφει Il. 11.109; [κηρὸν] ἐπ’ ὠσὶν ἄλειψ’ Od. l.c. ; αἲ γὰρ δή μοι ἀπ’ οὔατος ὧδε γένοιτο oh may I never hear of such a thing! Il. 18.272; αἲ γὰρ ἀπ’ οὔατος εἴη 22.454; ἀμφὶ κτύπος οὔατα βάλλει 10.535; ὀρθὰ ἱστάναι τὰ ὦτα, of horses, Hdt. 4.129, cf. S. El. 27, etc. ; ἐν τοῖσι ὠσὶ… οἰκέει ὁ θυμός Hdt. 7.39, cf. 1.8; βοᾷ ἐν ὠσὶ κέλαδος rings in the ear, A. Pers. 605; φθόγγος βάλλει δι’ ὤτων S. Ant. 1188, cf. A. Ch. 56 (lyr.); δι’ ὠτὸς παῦρα ἐννέπειν πρός τινα S. El. 1437 (lyr.); ὀξὺν δι’ ὤτων κέλαδον ἐνσείσας ib. 737, cf. OT 1387; δι’ ὤτων ἦν λόγος E. Med. 1139, cf. Rh. 294, 566; so ἁμῖν τοῦτο δι’ ὠτὸς ἔγεντο Theoc. 14.27; λόγους ψιθύρους εἰς ὦτα φέρει S. Aj. 149 (anap.); εἰς οὖς ἑκάστῳ… ηὔδα λόγους E. Andr. 1091, cf. Hipp. 932; προσκύψας μοι μικρὸν πρὸς τὸ οὖς Pl. Euthd. 275e; ἐπ’ (ἐς cj. Dawes) οὔατα λάθριος εἶπεν Call. Ap. 105; reversely, παρέχειν τὰ ὦτα to lend the ears, i.e. to attend, Pl. Cra. 396d, etc. ; so ἐπισχέσθαι τὰ ὦτα Id. Smp. 216a; παραβάλλειν Id. R. 531a, cf. Call. Fr. anon. 375; τὰ ὦτα ἐξεπετάννυτο Ar. Eq. 1347; ὦτα χορηγεῖν Plu. 2.232f; ἀποκλείειν τὰ ὦτα ib. 143f; οἱ ὦτα ἔχοντες those who have ears to hear, ib. 1113c; metaph, of spies in Persia, X. Cyr. 8.2.10sq., Luc. Ind. 23, cf. Arist. Pol. 1287b30; τὸ τῶν λεγομένων ὤτων καὶ προσαγωγέων γένος Plu. 2.522f; τὰ ὦτα ἐπὶ τῶν ὤμων ἔχοντες, of persons who slink away ashamed (hanging their ears like dogs), Pl. R. 613c; prov., v. λύκος· τεθλασμένος οὔατα πυγμαῖς, of a boxer, Theoc. 22.45 (cf. ὠτοκάταξις)· ἐπ’ ἀμφότερα τὰ ὦτα καθεύδειν sleep soundly, Aeschin. Socr. 54 D. from resemblance to an ear, handle, esp. of pitchers, cups, etc., οὔατα δ’ αὐτοῦ τέσσαρ’ ἔσαν Il. 11.633, cf. 18.378, Bion ap. Plu. 2.536a, IG 11(2).161 B 126 (Delos, iii BC), Hero Spir. 2.23, Dsc. 5.87; [ποτήριον] ὦτα συντεθλασμένον Alex. 270.3. in Archit., = παρωτίς 4, IG1². 372.201, cf. 319.6. οὖς Ἀφροδίτης, a kind of shell-fish, Antig. Car. ap. Ath. 3.88a; οὖς θαλάττιον, = ἀγρία λεπάς, Arist. HA 529b16. τὰ ὦτα (οὔατα Hp.) τῆς καρδίας the auricles of the heart, Hp. Cord. 8, Gal. UP 6.15, cf. 2.615K. name of part of a bandage, Heraclas ap. Orib. 48.15 tit. [Written ὀ̑ς in IG1². ll. cc.] (Cogn. with Lat. auris, Lith. ausìs, OE. éar, etc. ; details obscure; nom. sg. οὖς perh. from *ὄ(Ϝ)ος (contained in ἀμφώης).)

τό, aus οὖας zsgzn u. dah. im gen. ὠτός, ὦτα, ὤτων, dat. plur. statt ὠσίν bei Sp. auch ὤτοις, vgl. Lobeck Phryn. 211, – das Ohr, auris, bei den Lazedämoniern u. Kretern αὖς, αὐτός, lautend ; Hom. hat von dieser Form nur den acc. sing. οὖς, Il. 11.109, 20.473, u. den dat. plur. ὠσίν, Od. 12.200 ; ἐν ὠσὶ νωμῶν καὶ φρεσίν, Aesch. Spt. 25, wie δι' ὤτων φρενός τε δαμίας περαῖνον Ch. 54 ; βοᾷ δ' ἐν ὠσὶ κέλαδος, Pers. 597 ; τοῦτο διαμπερὲς οὖς ἵκετ' ἅπερ τε βέλος, Ch. 374 ; ὀρθὸν οὖς ἵστησιν, Soph. El. 27, vom Pferde, die Ohren spitzen (vgl. Luc. Tim. 23 u. a.Sp., ἑστῶσιν ὠσίν τι ἀκοῦσαι, Aristid.); τυφλὸς τά τ' ὦτα τόν τε νοῦν τά τ' ὄμματ' εἶ, O.R. 371 ; καί με φθόγγος οἰκείου κακοῦ βάλλει δι' ὤτων, Ant. 1173, öfter, wie Eur. u. sp.D., χ' ἁμῖν τοῦτο δι' ὠτὸς ἔγεντο Theocr. 14.27 ; Her. gew. im plur., 1.8, 4.29, 7.39 ; προσκύψας μοι σμικρὸν πρὸς τὸ οὖς, Plat. Euthyd. 275a ; παρεῖχον τὸ ὦτα, Crat. 396d, u. öfter in ähnl. Vrbdgn, sein Ohr leihen ; ἐπισχόμενος τὸ ὦτα, Symp. 216a u. öfter, u. Folgende ; λόγους ψιθοροὺς πλάσσων εἰς ὦτα φέρει πᾶσιν Ὀδυσσεύς, Soph. Aj. 149, wie auch wir sagen »ins Ohr flüstern«, heimlich ; so Sp., wie Plut.
Uebertr. wie ὀφθαλμός, ὦτα καὶ ὀφθαλμοὶ πολλοὶ βασιλέως, Luc. adv.Ind. 23, von den Dienern des Königs ; vgl. Schol. Ar. Ach. 92 ; Plut. curiosit. 16 τὸ τῶν λεγομένων ὤτων καὶ προσαγωγέων γένος. – An Gefäßen, wie Bechern und Krügen, der Henkel, Handgriff, Ath. XI.474d, Plut. u. a.Sp.; – οὖς Ἀφροδίτης hieß eine Muschelart, Ath. III.88d.

οὖς genitive, ὠτός, τό,
[in LXX chiefly for אֹזֶן ;]
the ear: Mat.13:16, Mrk.7:33, Luk.22:50, 1Co.2:9 12:16, 1Pe.3:12; ἐν τ. ὠσί, Luk.4:21; εἰς τ. ὦτα ἀκούεσθαι, Act.7:57; γίνεσθαι, Luk.1:44; εἰσέρχεσθαι, Jas.5:4; εἰς τ. οὖς ἀκούειν, Mat.10:27; πρὸς τ. οὖς λαλεῖν, Luk.12:3; τὰ ὦ. συνέχειν (MM, xviii), Act.7:57. Metaph., of understanding, perceiving, knowing: Mat.13:16; ὁ ἔχων (εἴ τις ἔχει) οὖς ἀκουσάτω, Rev.2:7, 11 2:17, 29 3:6, 13 13:9; ὁ ἔχων (ὃς ἔχει, εἴ τις ἔχει) ὦτα (ἀκούειν) ἀκουέτω, Mat.11:15 13:9, 43, Mrk.4:9, 23 7:16 (R, mg.), Luk.8:8 14:35; τοῖς ὠ. βαρέως ἀκούειν, Mat.13:15 Act.28:27' (LXX) ; ὦ. ἔχοντες οὐκ ἀκούειν, Mrk.8:18; ὦ. τοῦ μὴ ἀκούειν, Rom.11:8; θέσθε εἰς τὰ ὦ., Luk.9:44; ἀπερίτμητος τοῖς ὠ., Act.7:51.†
(AS)