'ου (ὁ) :
   I maison, habitation en gén. OD. 20, 34, etc. ; κατ' οἶκον, SOPH. El. 929 ; ou κατ' οἴκους, HDT. 3, 79 ; 6, 39, à la maison ; p. ext. résidence en gén. XÉN. Hell. 3, 2, 12 ; 3, 4, 12, etc. ; particul. :
      1 appartement, chambre, IL. 6, 490 ; OD. 1, 356, etc. ; au plur. OD. 24, 417 ;
      2 salle à manger, XÉN. Conv. 2, 18 ;
      3 temple, HDT. 8, 143 ; EUR. Ph. 1373 ;
      4 tombeau, DS. 1, 51 (cf. οἴκησις) ;
      5 en parl. d’animaux, cage, DS. 13, 82 ; ruche, GEOP. 15, 2, 22 ;
   II train de maison, d’où : biens, propriété, avoir, OD. 1, 250, etc. ; HDT. 3, 53, etc. ; XÉN. Œc. 1, 5 ; PLAT. Lach. 185 a ; DÉM. 833, 24 ; joint à κλῆρος, IL. 15, 498 ; OD. 14, 64 ; à côté de κτήματα, OD. 19, 161 ; famille, race, OD. 1, 232, etc. ; HDT. 5, 31, etc. ; THC. 1, 137 ; PLAT. Leg. 890 a, etc.

➳ Au sens de « maison, » οἶκος est poét. ; les prosat. att. emploient de préférence οἰκία.

Étym. indo-europ. *ueiḱ-, *uoiḱ-, maison ; cf. lat. vīcus.

'

ὁ, house, not only of built houses, but of any dwelling-place, as that of Achilles at Troy (v. κλισία), Il. 24.471, 572, cf. S. Aj. 65 ; of the Cyclops’ cave, Od. 9.478 ; of a tent, LXX Ge. 31.33 ; οἶκον ἱκάνεται is coming home, Od. 23.7 ; εἰς or ἐς οἶκον A. Eu. 459, S. Ph. 240 ; πρὸς οἶκον A. Ag. 867, S. OT 1491, etc. ; κατ’ οἶκον Id. El. 929, etc. ; κατ’ οἶκον ἐν δόμοις Id. Tr. 689 ; οἱ κατ’ οἶκον ib. 934 ; αἱ κατ’ οἶκον κακοπραγίαι Th. 2.60 ; τἂν οἴκῳ A. Ch. 579 ; ἐν οἴκῳ καθεύδειν Antipho 2.1.4, 8 ; οἱ ἐν οἴκῳ PCair. Zen. 93.10 (iii BC); ἐξ οἴκου ἀποδημεῖν ib. 44.23 (iii BC) ; ἐπ’ οἴκου ἀποχωρῆσαι go home wards, Th. 1.87, cf. 30, 108, 2.31, etc. ; ἀπ’ οἴκου from home, Id. 1.99, etc. ; cf. οἰκία. freq. omitted after εἰς or ἐν, v. εἰς 1.4c, ἐν A. 1.2.
room, chamber, Od. 1.356, 19.514, 598 ; οἶ. θερμός Dsc. 2.164 ; dining-hall, ἑπτάκλινος οἶ. Phryn.Com. 66, X. Smp. 2.18; room in a temple, IG4²(1).110 A 27, al. (Epid., pl.) ; pl. οἶκοι freq., = a single house, Od. 24.417, A. Pers. 230, 524, etc. ; κλαυθμῶν τῶν ἐξ οἴκων domestic griefs, Id. Ag. 1554 (anap.); ἀπ’ οἴκων S. Aj. 762 ; ἐς or πρὸς οἴκους, Id. Ph. 311, 383 ; κατ’ οἴκους at home, within, Hdt. 3.79, S. Aj. 65, Mnesim. 4.52. of public buildings, meeting-house, hall, οἶ. Κηρύκων IG2². 1672.24 ; Δεκελειῶν ib. 1237.33 ; of treasuries at Delos, JHS 25.310, al., cf. Hsch. s.v. θησαυρός · ἐγκριτήριοι οἶ., v. ἐγκριτήριος ; temple, IG 4.1580 (Aegina), Hdt. 8.143, E. Ph. 1373, Ar. Nu. 600 ; οἶ. τεμένιος ἱερός SIG 987.3, cf. 25 (Chios, iv BC) ; ἐν τῷ οἴ. τοῦ Ἄμμωνος UPZ 79.4 (ii BC) ; ὁ οἶ. [τοῦ θεοῦ] Ev. Matt. 21.13, al. ; of a funerary monument, BCH 2.610 (Cibyra), 18.11 (Magnesia) ; ἀΐδιοι οἶ., i.e. tombs, D.S. 1.51.
cage for birds, Id. 13.82 (s.v.l., οἰκ<ίσκ>ῳ Valck.); beehive, Gp. 15.2.22.
Astrol., domicile of a planet, PLond. 1.98r. 12, al. (i/ii AD), Ael. NA 12.7, Vett.Val. 7.25, Man. 2.141, Eust. 162.2.
one΄s household goods, substance (cf. οἴκοθεν 2), οἶ. ἐμὸς διόλωλε Od. 2.64 ; ἐσθίεταί μοι οἶ. 4.318 ; καὶ οἶ. καὶ κλῆρος ἀκήρατος Il. 15.498 ; οἶκον δέ κ’ ἐγὼ καὶ κτήματα δοίην Od. 7.314, cf. Hdt. 3.53, 7.224, etc. ; in Att. law, estate, inheritance, οἶκον κατασχεῖν τινος And. 4.15, cf. Lys. 12.93, Is. 5.15, D. 27.4, etc. ; οἶ. πέντε ταλάντων Is. 7.42 ; cf. οἰκία. a reigning house, οἶ. ὁ βασιλέος Hdt. 5.31, cf. 6.9, Th. 1.137, Isoc. 3.41 ; Ἀγαμεμνονίων οἴκων ὄλεθρον A. Ch. 862 (anap.), cf. S. Ant. 594 (lyr.) ; also of any family, Is. 10.4, LXX Ge. 7.1, D.H. 1.85 ; οἶ. Σεβαστός, = domus Augusta, Ph. 2.520 ; οὐδενὸς οἴκου δεύτερον γενόμενον IG4²(1).84.32 (Epid., i AD) ; τοὺς πρώτους τᾶς πόλιος οἴκους ib. 86.15 (ibid., i AD). (Orig. Ϝοῖκος, cf. Ϝοίκω, οἰκία ; cf. Skt. veśás, viś- ΄house΄, Lat. vicus, vicinus, etc.)

ὁ (eigtl. *Ϝοίκος, vicus),
1) Haus, Wohnung ; Hom. oft, wie Hes. O., sowohl von dem regelmäßigen, festen Hause, als von der Lagerhütte des Achilleus, Il. 24.471, 572, der Höhle des Kyklopen, Od. 9.478, u. den Hütten der Landleute ; Soph. Phil. 159 von der Höhle des Philoktet. Er braucht es Aj. 1000 u. sonst, wie Eur., auch für Heimat, Vaterland, wie wir, πρὸς οἶκον εὐθύνοντες εἰναλίαν πλάτην, Hec. 39 ; θεῶν, Her. 8.143 u. sonst ; κατ' οἴκους, zu Hause, 3.79, 6.39 ; ἐπ' οἴκου ἀναχωρεῖν, nach Hause zurückkehren, Thuc. 1.87, 108 ; ἀπ' οἴκου εἶναι, von Hause entfernt, in der Fremde sein, 1.99 ; αἱ κατ' οἶκον κακοπραγίαι, häusliches Ungemach, 2.60.
2) ein einzelnes Zimmer im Hause, Gemach, bes. das der Frauen, εἰς οἶκον ἰοῦσα τὰ σ' αὐτῆς ἔργα κόμιζε, Od. 1.356, vgl. 362, 19.514, 598. Dah. auch der plur. von einem einzelnen Hause, das mehrere Zimmer in sich faßt, Od. 24.417 ; so οἶκοι βασίλειοι, Aesch. Ag. 152 u. öfter, wie Soph. u. Eur., bes. von den Palästen der Könige. – Auch, bei Sp., Aufenthalt sowohl zahmer als wilder Tiere, Stall, Käfig, Lager, Bau.
3) auch die ganze Hauswirtschaft, Haus u. Hof, Vermögen ; οἶκος καὶ κλῆρος ἀκήρατος Il. 15.498, u. oft in der Od., φθινύθουσιν ἔδοντες οἶκον ἐμόν 1.251, ἐσθίεταί μοι οἶκος, ὄλωλε δὲ πίονα ἔργα 4.318, καὶ κτήματα 7.314, σοὶ δὲ θεοὶ ἄνδρα τε καὶ οἶκον καὶ ὁμοφροσύνην ὀπάσειαν 6.181, Hausstand ; οἴκων πατρῴων, Pind. N. 9.14 ; οἱ κηδόμενοι τοῦ Τελαμῶνος τηλόθεν οἴκου, Soph. Aj. 203 ; vgl. ὁ βασιλῆος οἶκος, Her. 5.31, 6.9 ; τὸν οἶκον πάντα τὸν ἑωυτοῦ ἐπέδωκε, 7.224 ; vgl. 3.53 ; πᾶς ὁ οἶκος ὁ τοῦ πατρὸς οὕτως οἰκήσεται, Plat. Lach. 185a ; u. so bes. im Attischen Recht, im Ggstz gegen das eigentliche Haus, οἰκία, das ganze Vermögen, οἶκος τριηραρχῶν πεντετάλαντος, Isae. 7.42 ; ὀγδοηκοντατάλαντος, Lys. 26.22 ; Dem. 27.15 ; οἴκους πολυταλάντους ἀνατρέψασα, Luc. Tox. 14 ; vgl. Böckh Staatshaush. I p. 379.
4) Haus, Familie, Geschlecht, ὁ βασιλῆος οἶκος, Her. 5.31, 6.9 ; vgl. Thuc. 1.137.
5) Bei den Astrologen das Zeichen des Tierkreises, in welchem ein Planet regiert. Vgl. οἰκοδεσπότης.

οἶκος, -οῦ, ὁ,
[in LXX chiefly for בַּיִת, also for אֹהֶל ,הֵכָל, etc. ;]
__1. prop., a house, dwelling: Act.2:2 19:16; with genitive poss., Mat.9:6, 7 Mrk.2:11, Luk.1:23, al.; with genitive attrib., ἐμπορίου, Jhn.2:16; προσευχῆς, Mat.21:13, al.; of a sanctuary (Hdt., Eur.): οἶ. τ. θεοῦ, of the tabernacle, Mat.12:4, al.; the temple, Mat.21:13, al.; metaph. of a city: Mat.23:38, Luk.13:35; of the body, Mat.12:44, Luk.11:24; of Christians, 1Pe.2:5; ἐν οἴ (M, Pr., 81f.), at home, Mrk.2:1, 1Co.11:34 14:35; so κατ ̓ οἶκον, Act.2:46 5:42; οἱ εἰς (= οἱ ἐν; see: εἰς) τ. οἶ., Luk.7:10 15:6; κατ ̓οἴκους, from house to house, Act.8:3 20:20; εἰς (κατ ̓) οἶκον, with genitive (Bl., §46, 9), Mrk.8:3, Luk.14:1, Rom.16:5, al.
__2. By meton., a house, household, family: Luk.10:5, Act.7:10, 1Co.1:16, 1Ti.3:4, 5 al.; of the Church, ὁ οἶ. τ. θεοῦ, 1Ti.3:15, Heb.3:2, 1Pe.4:17; of descendants, οἶ Ἰσραήλ (Δαυείδ, Ἰακώβ; Bl, §47, 9), Mat.10:6, Luk.1:27, 33 al. (cf. Exo.6:14, 1Ki.2:30, al.).
SYN.: see: οἰκία. (AS)