'νυκτός (ἡ) nuit :
      1 p. opp. au jour : νύκτα φυλάσσειν, IL. 10, 312 ; OD. 5, 466 ; 22, 195, passer la nuit à veiller ; νύκτα, HDT. 1, 181, pendant la nuit, de nuit ; νυκτός, OD. 13, 278 ; HDT. 9, 10, de nuit, la nuit ; τῆς νυκτός, XÉN. An. 5, 7, 14, dans la nuit ; νυκτί, OD. 15, 34, la nuit, de nuit ; avec prép. ἀνὰ νύκτα, IL. 14, 80, de nuit ; διὰ νύκτα, OD. 19, 66, la nuit durant ; εἰς νύκτα, εἰς τὴν νύκτα, XÉN. Cyn. 11, 4 ; Hell. 4, 6, 7, à la tombée de la nuit ; ὑπὸ νύκτα = lat. sub noctem, THC. 4, 67 ; XÉN. Ages. 2, 19 ; μετὰ νύκτας, PD. N. 6, 11, de nuit ; ἐκ νυκτός, XÉN. Cyr. 1, 4, 2, à la tombée de la nuit ; ἐκ νυκτὸς εἰς νύκτα, PLAT. Ax. 368 b, d’une nuit à l’autre ; πόρρω τῶν νυκτῶν, PLAT. Prot. 310 c, jusque bien avant dans la nuit ; ἐν νυκτί, ἐν τῇ νυκτί, ATT. dans la nuit ; ἐπὶ νυκτί, IL. 8, 529, de nuit ; joint à ἡμέρα ou ἦμαρ : ἐφ' ἡμέρῃ ἠδ' ἐπὶ νυκτί, HÉS. O. 102, de jour et de nuit ; νύκτας τε καὶ ἦμαρ, IL. 5, 490 ; νύκτας τε καὶ ἡμέρας, PLAT. Theæt. 151 a, m. sign. ; particul. au plur. les heures de la nuit divisées en trois parties égales, IL. 10, 253 ; τρίχα νυκτὸς ἔην, OD. 12, 312 ; 14, 483, c’était la troisième partie, càd. le dernier tiers de la nuit, vers le matin ; μέσαι νύκτες, THC. 8, 201, minuit ; ἐν μέσῳ νυκτῶν, PLAT. Prot. 310 d, à minuit ;
      2 p. ext. la nuit, c. synon. de ce qui est sombre, effrayant, menaçant : νυκτὶ ἐοικώς, IL. 1, 47, (Apollon irrité) semblable à la sombre nuit ;
      3 en gén. obscurité, ténèbres : νυκτὶ καλύπτειν, IL. 5, 23, cacher dans la nuit ou l’obscurité, càd. rendre invisible ; particul. la nuit de la mort, les ténèbres de la mort, HOM. ; d’où les enfers, royaume de la nuit et des ténèbres, EUR. El. 862.

➳ Dat. plur. poét. νύκτεσσιν, PD. P. 4, 232.

Étym. indo-europ. *nek^wt-, *nok^wt-, nuit, *neg^wh-, devenir obscur ; cf. lat. nox, sscr. nák, p. *nakt, gotique nahts.

'

νυκτός, ἡ, night ; either generally, mght-season (opp. day), or a night, ν. ἀμβροσίη Il. 24.363 ; ν. ἄμβροτος Od. 11.330 ; but ν. ὀλοή ib. 19, Il. 16.567, cf. infr. Il. 3, III ; νυκτός by night, as Adv., Od. 13.278, etc. ; οὔτε ν. οὔτ’ ἐξ ἡμέρας S. El. 780 ; νυκτὸς ἔτι while it was still night, Hdt. 9.10 ; also τῆς νυκτός Alex. 78.3, 148 ; ν. τῆσδε S. Aj. 21 ; ἄκρας ν. at dead of night, ib. 285 (but ἄκρῃ νυκτί at night-fall, Arat. 775, ἀκρόθι νυκτός on the verge of dawn, Id. 308) ; ἀωρὶ νυκτός, τῶν νυκτῶν, v. ἀωρί ; in pl., τῶν νυκτῶν at nights, Ar. Ec. 668 ; rarely, νυκτί Hdt. 7.12 ; ν. τῇδε S. El. 644 ; νύκτα the night long, νύκτα φυλάσσειν to watch the night through, Il. 10.312, Od. 5.466 ; pl., νύκτας ἰαύειν Il. 9.325, Od. 5.154, etc. ; δύω νύκτας, τρεῖς ν., ib. 388, 17.515 ; in Att., ὅλην τὴν ν. Pherecr. 177, Amphis 20.4 ; τὴν νύχθ’ ὅλην Eub. 3 ; τὰς νύκτας Diph. 32.14 ; ὅλας γε καὶ πάσας τὰς ν. X. Smp. 4.54 ; νύκτας τε καὶ ἦμαρ Il. 5.490 ; νύκτας τε καὶ ἡμέρας Pl. Tht. 151a ; οὔτε νύκτ’ οὔθ’ ἡμέραν E. Ba. 187 ; τὴν νύχθ’ ὅλην τήν θ’ ἡμέραν Eub. 53.1 ; νύκτα ἡμέραν ποιούμενος ἀπόστειλον (κατάπεμψον), i.e. without delay, PCair. Zen. 314.7, PSI 5.514.3 (both iii BC) ; μέσαι νύκτες midnight, Sappho 52, Pl. R. 621b ; περὶ μ. νύκτας X. An. 7.8.12 ; ἐν μέσῳ νυκτῶν Id. Cyr. 5.3.52 ; πρωΐτερον μέσων νυκτῶν Th. 8.101 ; ἔξω μέσων ν. D. 54.26. freq. with Preps., ἀνὰ νύκτα by night, Il. 14.80 ; ἀνὰ πᾶσαν ν. all night through, Paus. 1.32.4 ; διὰ νύκτα Od. 19.66, etc. ; εἰς νύκτα, εἰς τὴν ν., towards night, X. Cyn. 11.4, HG 4.6.7 ; ἐν νυττί (νυκτί), opp. πεδ’ ἀμέραν, Leg. Gort. 2.14, SIG 527.40 (Dreros, iii BC) ; κατὰ νύκτα Ar. Fr. 561 (lyr.) ; ὑπὸ νύκτα to wards nightfall, Th. 4.67, X. Ages. 2.19 ; μετὰ νύκτας by night, Pi. N. 6.6 ; μεθ’ ἡμέραν καὶ διὰ νυκτός all through the night, Pl. Criti. 117e ; ἐκ νυκτός after nightfall, X. Cyr. 1.4.2, LXX Is. 26.9, etc. ; ἐκ πολλῆς ἔτι νυκτός D.H. 6.67 ; ἐκ νυκτῶν Thgn. 460, A. Ch. 287, E. Rh. 13, 17 (both anap.) ; ἐκ νυκτὸς εἰς νύκτα Pl. Ax. 368b ; πόρρω τῶν νυκτῶν far into the night, Id. Smp. 217d, Prt. 310c ; ἐπὶ νυκτί by night, Il. 8.529 ; ἐφ’ ἡμέρῃ αἱ δ’ ἐπὶ νυκτί Hes. Op. 102 ; ἐν νυκτί A. Ag. 653, X. Smp. 1.9, etc. ; ὀψίᾳ ἐν ν. Pi. I. 4 (3).36 ; ἐν ν. τῇ νῦν S. Ant. 16 ; νύκτεσσιν ἔν θ’ ἁμέραις Pi. P. 4.130. in pl., watches of the night, ib. 256 ; three such, παροίχωκεν δὲ πλέων νὺξ τῶν δύο μοιράων, τριτάτη δ’ ἔτι μοῖρα λέλειπται Il. 10.252 ; τρίχα νυκτὸς ἔην, for τρίτον μέρος τῆς νυκτὸς ἦν, it was the third watch, i.e. next before morning, Od. 12.312. metaph of darkness, νυκτὶ καλύψαι Il. 5.23, cf. Od. 20.351, etc. metaph of death, ἀμφὶ δὲ ὄσσε κελαινὴ ν. ἐκάλυψε Il. 5.310, al. ; ν. ᾍδης τε S. Aj. 660. in Comparisons, of anything dark and direful, νυκτὶ ἐοικώς like night, of Apollo in his wrath, Il. 1.47, cf. 12.463, Od. 11.606 ; τάδε νυκτὶ ἐΐσκει what is here he like ns to night, 20.362 ; ὀλεθρία ν., of a great calamity, S. OC 1684 (lyr.). Νύξ as pr. n., the goddess of Night, Il. 14.259, Hes. Op. 17, Th. 123, 211 ; N. ὀλοή ib. 224.
the night- or evening-quarter of heaven, the West, πρὸς νυκτός ib. 275. (Cf. Lat. nox, Lith. naktis, Goth. nahts, etc.)

νυκτός, ἡ, die Nacht, sowohl im Ggstz zur Tageszeit, als von einzelnen Nächten ; Hom. u. Folgde ; bei Hom. häufig verbunden νύκτας τε καὶ ἦμαρ, am Ende des Verses, u. νύκτες τε καὶ ἤματα, in der Mitte des Verses ; im Anfange des Verses steht ἤματα καὶ νύκτας Il. 23.186 ; – νυκτός, bei Nacht, des Nachts, Od. 12.278, wie Her. 9.10 ; Aesch. Pers. 198 ; Soph. El. 770 u. öfter ; u. in Prosa, οὔτε ἡμέρας οὔτε νυκτὸς ἀπολείπεται, Plat. Phaedr. 240c ; οὔτε νυκτὸς δύναται καθεύδειν, 251e, öfter, u. Folgde ; – νύκτα φυλάσσειν, die Nacht durchwachen, Il. 10.312, Od. 5.466, 22.195, νύκτας ἰαύειν, die Nächte durchschlafen, 5.154 ; ἐν χειμερίᾳ νυκτί, Pind. Ol. 6.101 ; ὀψίᾳ ἐν νυκτί, I. 3.54 ; λευκὸν ἦμαρ νυκτὸς ἐκ μελαγχίμου, Aesch. Pers. 293, öfter ; δνοφερά, Soph. El. 91 ; ἐν νυκτὶ τῇ νῦν, Ant. 16 ; νυκτὶ τῇδε, El. 634 ; νύχθ' ὅλην, Ar. Nub. 36 ; u. in Prosa, εἶδον νύκτα ἀντὶ ἡμέρης γενομένην, Her. 1.74 ; κατεκείμην τὴν νύκτα ὅλην, Plat. Symp. 219c ; Folgde : νὺξ πολλή, tiefe Nacht, Dion.Hal. 4.11. – Die Griechen teilten die Nacht von Homer an in drei Teile, Il. 10.253 ; τρίχα νυκτὸς ἔην, es war der dritte Teil, das letzte Drittel der Nacht, gegen Morgen, Od. 12.312, 14.483 ; μέσαι νύκτες, Mitternacht, Ar. Vesp. 218 ; τῶν νυκτῶν, bei Nacht, Eccl. 668 ; λίαν πόρρω ἔδοξε τῶν νυκτῶν εἶναι, es schien spät in der Nacht zu sein, Plat. Prot. 310c, vgl. Symp. 217d ; μέσας νύκτας γενέσθαι, Rep. X.621b ; περὶ μέσας νύκτας, Xen. An. 7.8.12, nach Krügers Bemerkung immer ohne Artikel ; vgl. πρωϊαίτερον μέσων νυκτῶν, Thuc. 8.101 ; ἐποίησαν μὲν ἔξω μέσων νυκτῶν τὴν ὥραν, über Mitternacht hinaus, Dem. 54.26. – Von der Himmelsgegend, die Nachtseite, Hes. Th. 275, vgl. 744, 748. – Uebh. Dunkel, Finsternis, von den ohnmächtig Werdenden oder Sterbenden, ἀμφὶ δ' ὄσσε κελαινὴ νὺξ ἐκάλυψε, Il. 5.310, 11.355, 22.466 ; εἰ γὰρ θανόντι νὺξ ἐπ' ὀφθαλμοῖς πέσοι, Aesch. Spt. 385 ; ἀλλ' αὐτὸ νὺξ ᾍδης τε σῳζόντων κάτω, Soph. Aj. 645 ; vom Verderben übh., νῦν δ' ὀλεθρία νὺξ ἐπ' ὄμμασιν βέβηκε, O.C. 1681 ; übertr. von allem Finstern, Schrecklichen, Drohenden, wie der zürnende Apollo erscheint νυκτὶ ἐοικώς, Il. 1.47, vgl. 12.463, Od. 11.606 ; τάδε νυκτὶ ἐΐσκει, das achtet er der Nacht gleich, 20.362.

νύξ genitive νυκτός, ἡ,
[in LXX chiefly for לַיִל ;]
night: Mat.12:40, Mrk.6:48, Jhn.13:30, al.; genitive temp. (of the time within which something happens; M, Pr., 73; B1., § 36, 13), νυκτός, by night, Mat.2:14, Jhn.3:2, 1Th.5:7, al.; ν. κ. ἡμέρας, Mrk.5:5, 1Th.2:9, al.; ἡμέρας κ. ν., Luk.18:7, Rev.4:8, al.; μέσης ν., Mat.25:6; dative, νυκτί, in ans. to the question, 'when?' (rare in cl.; Hdt., Soph.), ταύτῃ τ. ν., Luk.12:20, al.; ἐκείνῃ Act.12:6; ἐπιούσῃ, Act.23:11; accusative durat. (Bl., § 34, 8; Kühner3, III, 314b), ν. κ. ἠμέραν, Luk.2:37 Act.20:31; τ. νύκτας, Luk.21:37; διὰ νυκτός (= cl. νυκτός; Bl., § 42, 1; 46, 7), Act.5:19 16:9 17:10 23:31; δι᾽ ὅλης ν., Luk.5:5; κατὰ μέσον τῆς ν. (Bl., § 47, 6), Act.27:27. Metaph.: Jhn.9:4, Rom.13:12, 1Th.5:5
(AS)