νοσέω-ῶ (ao. ἐνόσησα, pf. νενόσηκα) :
A act. être malade :
   I au sens phys. :
      1 en parl. de pers. HDT. 8, 115, etc. ; SOPH. Tr. 784, etc. ; PLUT. Per. 38 ; avec l’acc. de la partie malade : ν. ὀφθαλμούς, PLAT. Gorg. 495 e, avoir les yeux malades ; ν. τὰ ὦτα καὶ τὰ ὄμματα, PLUT. M. 396 f, avoir mal aux oreilles et aux yeux ; ν. νόσον, ESCHL. Pr. 384, etc. ; ou avec un dat. νόσῳ, EUR. Ion 755, être atteint d’une maladie ;
      2 en parl. de la terre, EUR. H.f. 542, etc. ; de l’eau, PAUS. 7, 2, 11 ; des plantes, TH. C.P. 5, 9, 9, etc. ;
   II en parl. de l’intelligence, avoir l’esprit malade, être atteint de folie, SOPH. Aj. 625, 635 ;
   III au mor. être atteint d’une passion, d’une manie, etc. ESCHL. Pr. 378 ; PLAT. Phædr. 228 e, etc. ; ν. περὶ δόξαν, PLUT. M. 546 d, avoir la passion de la gloire ;
   IV fig. en parl. d’un État, être en mauvaise situation, HDT. 5, 28 ; THC. 2, 31 ; XÉN. An. 7, 2, 32, etc. ; DÉM. 121, 7 ;
B pass. être signalé ou marqué par une maladie ; ἡμέραι νοσούμεναι, HPC. 256, 54, jours de maladie.

Étym. νόσος.

(no Ion. form νουσέω is found), to be sick, ail, whether in body or mind, Hdt. 1.105, etc. ; τῆς πόλεως… οὔπω νενοσηκυίας not yet having suffered from the plague, Th. 2.31; νενοσηκὸς αἷμα diseased, Arist. HA 521a18; νόσῳ ν. A. Pr. 386; c. acc. cogn., νοῦσον νοσεῖν Hdt. 3.33, cf. E. Andr. 220; τελευταίαν νόσον ν. Antipho 1.30; τι τῶν ἀπορρήτων κακῶν E. Hipp. 293; c. acc. partis, νοσεῖν κῶλον S. Ph. 41; ν. ὀφθαλμούς Pl. Grg. 496a; νεφρούς Arist. PA 671b11, etc. ; τὸ νοσοῦν, = νόσος, S. Ph. 675, Pl. Smp. 186b; freq. in aor. νοσῆσαι, fall sick, Hdt. 1.19, Th. 1.138, Arist. Rh. 1392a11, Luc. Macr. 22, etc. ; of things, γῆ νοσεῖ X. Ath. 2.6; of plants, Thphr. CP 5.9.9; — Pass., ἡμέραι αἱ νοσούμεναι days on which one is ill, Hp. Septim. 7. of passion, ν. μάταν to be mad, S. Aj. 635 (lyr.); θολερῷ χειμῶνι νοσήσας ib. 207 (anap.); ἐξ ἀλαστόρων ν. Id. Tr. 1235; νοσῶν alone, opp. σώφρων, ib. 435; ν. τὰς φρένας Cratin. 329; ν. περὶ δόξαν to have a morbid craving for fame, Plu. 2.546f; ψυχῆς νοσούσης ἐστὶ φάρμακον λόγος Men. Mon. 550. generally, suffer, νοσεῖ τὰ τῶν θεῶν E. Tr. 27; τοῖσιν οἰκείοις κακοῖς S. OC 766; ἀπαιδίᾳ E. Ion 620; πονηρίᾳ X. Mem. 3.5.18; ἐκεῖ νοσοῦμεν ὅτι… E. Hel. 581; c. acc. cogn., τόδ’ ἄλγος S. Ph. 1326; esp. of states, suffer from faction and the like, ἡ Μίλητος νοσήσασα στάσι Hdt. 5.28; νοσεῖ πόλις S. Ant. 1015, cf. Pl. Mx. 243e; νοσοῦσι καὶ τεταραγμένοις D. 2.14; νοσοῦντας ἐν αὑτοῖς Id. 9.50; ἀπόλωλε καὶ νενόσηκεν ἡ Ἑλλάς ib. 39; αἱ δὲ πόλεις ἐνόσουν Id. 18.45; τὰ πράγματα νοσοῦντα Arist. Ath. 6.4; νοσῶν γάμος Ael. NA 8.20.

krank sein, kranken ; νόσῳ, an einer Krankheit, Aesch. Prom. 384 ; übertr., ὀργῆς νοσούσης εἰσὶν ἰατροὶ λόγοι, 378 ; σὺ γὰρ νοσεῖς τόδ' ἄλγος ἐκ θείας τύχης, Soph. Phil. 1310 ; νοσεῖ μὲν νόσον ἀργίαν, 173 ; auch γῆς οὕτω νοσούσης, O.R. 636 ; vom Wahnsinn, θολερῷ κεῖται χειμῶνι νοσήσας, Aj. 207 ; u. von Leidenschaften, von der Liebe, Trach. 541, von der Trauer, O.R. 60, 1061 ; u. vom Unglück, νοσεῖ πόλις, Ant. 1015, vgl. O.C. 604, 770 ; oft bei Eur., im eigentlichen und im übertragenen Sinne, νοσεῖ τὰ τῶν θεῶν Troad. 27, λόγος νοσῶν ἐν αὑτῷ Phoen. 475 ; νόσον νοσεῖν, Ar. Av. 31 ; νόσος ἐν τῇ πόλει ἐντετοκυῖα, Vesp. 651 ; νοῦσον μεγάλην νοσέων, Her. 3.33, öfter ; auch ἡ Μίλητος νοσήσασα, vom Aufruhr leidend, 5.28 ; Ggstz von ὑγιαίνω, Plat. Gorg. 495e ; τὸ ὑγιὲς καὶ τὸ νοσοῦν, Symp. 186b ; eben so, wie νόσος, auf geistige u. sittliche Fehler, bes. auf Leidenschaften angewandt, νοσοῦσαν καὶ ἄφρονα ψυχήν Tim. 86d, νοσοῦντα καὶ ἐρωτικῶς διατιθέμενα Symp. 207b. Auch von heftigen Erschütterungen eines Staates, bes. durch innere Zwistigkeiten, ἐνόσησε τὰ Ὀδρυσῶν πράγματα, Xen. An. 7.2.32 ; Dem. vrbdt νοσοῦσι καὶ στασιάζουσιν ἐν ἑαυτοῖς, 9.12, vgl. 2.14, wo Bekker es ausgelassen hat ; ἀπόλωλε καὶ νενόσηκεν ἡ Ἑλλάς, 9.39 ; Plut. Thes. 12 u. öfter Dion.Hal.; aufrührerisch sein, Pol. 38.2.7.

νοσέω, -ῶ
(< νόσος), [in LXX (metaph.): Wis.17:8 * ;]
to be sick: metaph., of mental ailment, before περί, 1Ti.6:4 (cf. Plat., Mor., 546 d).†
(AS)