(seul. prés. et impf.) :
      1 laver, acc. : βρότον, IL. 7, 425 ; φόνον, EUR. I.T. 1338, du sang, le sang d’un meurtre ; τὰν χεῖρα, EPICH. (PLAT. Ax. 366 c) la main ; avec double rég. : αἷμα ὕδατι, IL. 11, 830, laver du sang avec de l’eau ; σπόγγοισι τραπέζας, OD. 1, 112, laver des tables avec des éponges ;
      2 répandre, acc. ION (ATH. 463 b) ;

Moy. (seul. prés. et impf. 3 sg. poét. νίζετο) laver sur soi, acc. OD. 6, 224.

Étym. R. indo-europ. *neig^w-, laver ; cf. νίπτω, χέρνιψ, all. Nix « esprit des eaux ».

Epich. [273]; imper. νίζε Il. 11.830; inf. νίζειν Od. 19.374; part. νίζων Il. 7.425, E. IT 1338; Ep. impf. νίζον Od. 1.112, Il. 11.846; — the pres. νίπτω, analogically formed from νίψω ἔνιψα, first in Men. Mon. 543, cf. Luc. Epigr. 19, Arr. Epict. 1.19.5, Ev. Jo. 13.5, Plu. Thes. 10, though Hp. uses Med. νίπτομαι Mul. 1.57 (but διανιζέσθω ib. 84, περινιζέσθω ib. 2.158); fut. νίψω Od. 19.376, E. IT 255; aor. ἔνιψα Id. Sthen. Prol. 25; Ep. νίψα Od. 19.505; — Med., νίζομαι Hp. (v. supr.); impf. νίζετο Od. 6.224; fut. νίψομαι (v. ἀπο, ἐκ-νίζω), late νιφήσομαι LXX Le. 15.12; aor. ἐνιψάμην ; Ep. 3 sg. νίψατο Il. 16.230; pf. νένιμμαι (v. infr.); aor. Pass. ἐνίφθην (κατ-) Hp. Prorrh. 2.23 : — wash the hands or feet (v. sub fin.), νίζε δ’ ἄρ’ ἆσσον ἰοῦσα ἄναχθ’ ἑόν Od. 19.392; αὐτὰρ ἐπεὶ νίψεν ib. 505, cf. 358; τῷ σε πόδας νίψω ib. 376, cf. Orac. ap. Hdt. 6.19; ἁδὲ χεὶρ τὰν χεῖρα νίζει Epich. l.c. ; — Med., νίψατο δ’ αὐτὸς χεῖρας Il. 16.230, cf. Hes. Op. 739; νίψασθαι, abs., to wash one΄s hands, Od. 1.138, etc. ; χεῖρας νίψασθαι ἁλός [with water] from the sea, 2.261 (v. infr. II); νίψασθαι λίμνης πόδα Hes. Fr. 122; οὔρῳ νιψάμενος τοὺς ὀφθαλμούς Hdt. 2.111. generally, purge, cleanse, νίψαι καθαρμῷ S. OT 1228, cf. E. IT 1191.
wash off, ἐπεί σφιν κῦμα θαλάσσης ἱδρῶ… νίψεν ἀπὸ χρωτός Il. 10.575; ἀπ’ αὐτοῦ δ’ αἷμα κελαινὸν νίζ’ ὕδατι λιαρῷ 11.830, 846; φόνον ἐμῆς ἔνιψε χειρός E. Sthen. l.c. ; — Pass., αἷμα νένιπται Il. 24.419; — Med., ἐκ ποταμοῦ χρόα νίζετο ἅλμην he washed the brine off his skin [with water] from the river, Od. 6.224. — Commonly used of washing part of the person, while λούομαι is used of bathing, πλύνω of washing clothes, etc. ; but νίζω is sts. used of things, σπόγγοισι… τραπέζας νίζον Od. 1.112; [δέπας] ἔνιψ’ ὕδατος καλῇσι ῥοῇσι Il. 16.229; ὕδατι νίζειν… πλίνθον Theoc. 16.62. — Att. Prose writers use the word only in compds., v. ἀπο, ἐναπο-, ἐκ-νίζω. (Cf. OIr. nigid, Skt. nénekti ΄wash΄, niktá- ΄washed΄, Gr. ἀνιπτό-ποδες, χέρνιβα, I.-E. nig^u-.)

= νίπτω, wovon es auch fut. u. die anderen tempp. entlehnt, νίψω, νένιμμαι, waschen, abwaschen ; σπόγγοισι τραπέζας, Od. 1.112 ; ἀπ' αὐτοῦ δ' αἷμα νίζ' ὕδατι λιαρῷ, Il. 11.830 ; oft med., ἐκ ποταμοῦ χρόα νίζετο, er wusch sich den Leib ab, Od. 6.224 ; σφὶν κῦμα θαλάσσης ἱδρῶ πολλὸν νίψεν ἀπὸ χρωτός, Il. 10.575 ; αἷμα νίζειν ἀπό τινος, 11.830, 846 ; pass., αἷμα νένιπται, 24.419 ; mit doppeltem acc., σὲ πόδας νίψω, Od. 19.376 u. öfter ; med., νίψατο δ' αὐτὸς χεῖρας, er wusch sich die Hände, Il. 16.230, öfter, am häufigsten Hände u. Füße waschen, auch ohne Zusatz, Od. 1.138, 4.54 ; νίψασθαι ἁλός, sich aus dem Meere waschen, 2.261 ; selten von Sachen, Il. 16.229. – Abwaschen, reinigen, d.i. entfühnen, οἶμαι γὰρ οὔτ' ἂν Ἴστρον οὔτε Φᾶσιν ἂν νίψαι καθαρμῷ τήνδε τὴν στέγην, Soph. O.R. 1228 ; φόνον νίζουσα, Eur. I.T. 1338 ; ἔνιψεν αὐτῶν σφαγάς, Suppl. 765 ; ἁγνοῖς καθαρμοῖς νιν νίψαι θέλω, I.T. 1191 ; u. med., ὀρειᾶν πιδάκων νίψαντο σώματ' ἐν ῥοαῖς, Andr. 284 ; sprichwörtlich wie bei uns ἁ χεὶρ τὰν χεῖρα νίζει, Epicharm. bei Plat. Ax. 366c. – Ausgießen, οἶνον νιζέτω εἰς ἔδαφος, Ion bei Ath. XI.463b.

1. to wash the hands or feet of another, (Odyssey by Homer):—;Mid., χεῖρας νίψασθαι to wash one's hands, (Iliad by Homer); so, νίψασθαι, absolute, to wash one's hands , (Odyssey by Homer), etc.; νίψασθαι ἁλός to wash [with water] from the sea, (Odyssey by Homer)
2. generally to purge, cleanse , (Sophocles Tragicus)
3. to wash off , ἱδρῶ νίψεν ἀπὸ χρωτός washed off the sweat from the skin, (Iliad by Homer); αἷμα νίζ᾽ ὕδατι (Iliad by Homer):—;Mid., χρόα νίζετο ἅλμην he washed the brine off his skin, (Odyssey by Homer):—;Pass., αἷμα νένιπται (Iliad by Homer)—;The word is commonly said of persons washing part of the person, while λούομαι is used of bathing , πλύνω of washing clothes . (ML)