GRC
Bailly
'
(f. μενῶ, ao. ἔμεινα, pf. μεμένηκα) : I intransitif demeurer, rester,
càd. : 1 être fixe, stable, sédentaire : εἰ μηδὲν μένει, PLAT.
Crat. 440 a, s’il est vrai que rien n’est fixe, en repos ; μένειν οἴκοι, ESCHL.
fr. 300, rester à la maison ; ἐν δόμοις, SOPH.
Aj. 80 ; εἴσω δόμων, ESCHL.
Sept. 232 ; κατ' οἶκον, EUR.
I.A. 656, rester à l’intérieur de sa maison ; κατὰ χώραν, THC.
4, 26, rester en place ; παρά τινι, THGN.
1127, auprès de qqn ;
fig. τῶν βεϐαίως μοι φίλων ἀεὶ μενόντων, PHILIPP. (DÉM.
161, 27), mes amis me restant toujours fermement fidèles ; ἐν τῷ ἐπιτηδεύματι, PLAT.
Rsp. 494 a, s’en tenir à son dessein ; ἐπὶ τῷ βίῳ, PLAT.
Rsp. 466 c, s’en tenir au genre de vie qu’on a ;
particul. avec idée de perpétuité : μένει ἡ στήλη, IL.
17, 434, (comme une) colonne reste fixe ; μένει ὁ οὐρανός, PD.
N. 6, 7, le ciel demeure immuable ; οἱ μένοντες (
s.-e. ἀστέρες) ARSTT.
Cæl. 2, 8, 10, les étoiles fixes,
p. opp. à οἱ πλάνητες ;
fig. ὁ νόμος μένει, EUR.
I.T. 959, la loi subsiste ;
de même en parl. de serments, EUR.
Andr. 1000 ; de traités, XÉN.
An. 2, 3, 24, etc. ; 2 rester de pied ferme, tenir bon (
p. opp. à φεύγειν) XÉN.
Cyr. 3, 3, 44 ; οὐ μ. SOPH.
O.R. 295, céder ;
3 rester en arrière : οἱ μένοντες, XÉN.
An. 4, 4, 19, les traînards ;
4 rester, demeurer, habiter, POL.
30, 4, 10 ; POL. (STR.
147) etc. ; II tr.
1 attendre : τινά, THC.
4, 124 ; ou τι, IL.
8, 565 ; ESCHL.
Sept. 395, qqn
ou qqe ch. ;
avec un inf. : μένω δ' ἀκοῦσαι, ESCHL.
Eum. 677, je reste pour écouter ;
avec une conj. : μένειν εἰσόκεν,
avec le subj. IL.
11, 666, attendre que,
etc. ; avec un suj. de chose : θεῶν ἀρὰ μένει σε, SOPH.
Tr. 1240, la malédiction des dieux t’attend ;
avec un suj. de chose et un dat. de pers. τῷδε πολλὰ μενεῦντι γέρα, CALL.
L. Pall. 120, beaucoup de faveurs lui sont réservées ;
cf. EUR. (STOB.
Fl. 124, 29) ;
2 attendre de pied ferme,
acc. IL.
3, 52 ; 5, 522 ; OD.
9, 57 ; ESCHL.
Pers. 243 ; XÉN.
Cyr. 7, 4, 15 ; abs. IL.
13, 476 ; XÉN.
Cyr. 3, 3, 63, etc.
➳ Prés. ind. 3 pl. dor. μένοντι, PD. N. 3, 4 ; 3 pl. ion. μενεῦντι, CALL. L. Pall. 120 ; sbj. 3 sg. épq. μένῃσι, IL. 22, 93 ; inf. épq. μενέμεν, IL. 5, 486. Impf. itér. μένεσκον, IL. 19, 42 ; HDT. 4, 42. Fut. ion. μενέω, IL. 19, 308 ; HDT. 4, 119 ; 8, 62.
Étym. R. indo-europ. *men-, rester ; cf. lat. maneō, de mn-eh₁-.
'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
Bailly
*μένω (
seul. pf. μέμονα) :
1 au sens d’un prés., avoir un désir, désirer, souhaiter, vouloir : τι, IL.
21, 315 ; ESCHL.
Sept. 686 ; EUR.
I.A. 1495, etc., qqe ch. ;
avec un inf. prés. IL.
24, 657 ; OD.
15, 520, etc. ; fut. IL.
7, 36 ; ao. IL.
13, 307 ; HDT.
6, 84, souhaiter de faire qqe ch., désirer faire qqe ch. ;
2 au sens d’un impf. THCR.
Idyl. 25, 64.
Étym. p. indo-europ. *mé-mon-h₂e, de la R. *men-, penser ; cf. μένος, lat. meminī.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
Ep. inf. μενέμεν Il. 5.486; Arc. pres. part. μίνονσαι Schwyzer 657.49 (Tegea, iv BC); Ep., Ion. impf. μένεσκον Il. 19.42, Hdt. 4.42; Ep., Ion. fut. μενέω Il. 19.308, Hdt. 4.119; Att. μενῶ Ar. Ach. 564, etc. ; aor. ἔμεινα Il. 15.656, etc. ; pf. μεμένηκα D. 18.321; cf. μίμνω : — stay, wait; stand fast, in battle, οὐδ’ ἴφθιμοι Λύκιοι μένον, ἀλλὰ φόβηθεν Il. 16.659; μενέω καὶ τλήσομαι 11.317; φεύγειν μηδὲ μένειν Orac. ap. Hdt. 1.55, cf. X. Cyr. 3.3.45, S. OT 295; ἐμπέδως μ. A. Ag. 854; ἀραρότως Id. Supp. 945; μ. κατὰ χώραν, of soldiers, Th. 4.26.
stay at home, stay where one is, Il. 16.838; ἔντοσθε μένοντες Hes. Th. 598; μ. αὐτοῦ Hdt. 8.62; οἴκοι A. Fr. 317; εἴσω δόμων Id. Th. 232; κατ’ οἶκον E. IA 656; ἐν δόμοις Pi. N. 3.43, S. Aj. 80; ἔνδον Amphis 1.3.
lodge, stay, παρὰ ματρί Pi. P. 4.186; πρὸς τοὺς γονέας Hp. Ep. 13; ἐκεῖ Plb. 30.4.10 codd. (fort. οἴκοι), cf. Alciphr. 3.5. μ. ἀπὸ ἧς ἀλόχοιο stay away, be absent from…, Il. 2.292; ἀπὸ πτολέμοιο 18.64; and so abs., to be a shirker, ἴση μοῖρα μένοντι καὶ εἰ μάλα τις πολεμίζοι 9.318. οἱ μένοντες, opp. οἱ φεύγοντες (exiles), IG1². 10.27.
stay, tarry, ἐς ἠέλιον καταδύντα Od. 17.570; μενέουσι, εἰς ὅ κέ περ Τροίην διαπέρσομεν Il. 9.45; loiter, be idle, 11.666, A. Pers. 796; οἱ μένοντες X. An. 4.44.19, etc. of things, to be lasting, remain, stand, στήλη μένει ἔμπεδον Il. 17.434; ἀσφαλὲς αἰὲν… μένει οὐρανός Pi. N. 6.4; τάδ’ αἰανῶς μένοι A. Eu. 672; αἰῶνα δ’ ἐς τρίτον μένει Id. Th. 744 (lyr.); opp. φέρεσθαι, Pl. Phdr. 261d; εἰ μηδὲν μένει if nothing is fixed, Id. Cra. 440a; τὴν μεμενηκυῖαν κρίσιν Phld. Sto. 339.15; οἱ μένοντες (sc. ἀστέρες) having no proper motion, opp. οἱ πλάνητες, Arist. Cael. 290a21; μένων κύκλος Autol. 12, al., Ptol. Hyp. 1.3; μένουσιν ἀριστοκρατίαι are stable, permanent, Arist. Pol. 1308a3. μ. παρά τινι remain in one΄s possession, CPR 18.37 (ii AD), etc. of condition, remain as one was, of a maiden, Il. 19.263; τῶν βεβαίως μοι φίλων μενόντων Ps.-Philipp. ap. D. 12.11; τὸ νόμισμα βούλεται μένειν Arist. EN 1133b14; generally, stand, hold good, ἢν μείνωσιν ὅρκοι E. Andr. 1000; μένειν τὸ ὅρκιον κατὰ χώρην Hdt. 4.201; εἰ τὰ πρότερον μένει ἡμῖν ὁμολογήματα Pl. Grg. 480b; μ. τὰ βουλήματα καὶ οὐ μεταρρεῖ Arist. EN 1167b7; of circumstances, οὐ μενεῖν κατὰ χώραν τὰ πράγματα Th. 4.76; οὐδαμὰ ἐν τὠυτῷ μ., of prosperity, Hdt. 1.5; μένειν ἐμπέδοις φρονήμασι S. Ant. 169; μ. ἐπὶ τούτων [ἃ κατέστραπται] remain contented with…, D. 4.9; μ. ἐπὶ τούτοις Isoc. 8.7; ἐπὶ τούτῳ τῷ βίῳ μ.
be content with…, Pl. R. 466c, cf. 496b; μ. ἐλεύθερον Men. 145; of wine, keep good, Plb. 12.2.8.
abide by an opinion, conviction, etc., ἐπὶ τῷ ἀληθεῖ Pl. Prt. 356e; μενέτωσαν ἐν τοῖς διαγνωσθεῖσι Lex ap. D. 21.94; ὁ μένων the party which observes an engagement, PTeb. 391.24 (i AD). impers. c. inf., it remains for one to do, μένει… ἐκτίνειν θέμιν A. Supp. 435 (lyr.); τοῖς πᾶσιν ἀνθρώποισι κατθανεῖν μένει E. Fr. 733. trans., of persons, await, expect (cf. μίμνω), ἡμέρας μεῖναι φάος Id. Rh. 66; τοὺς Ἰλλυριούς Th. 4.124, cf. 8.78; esp.
await an attack without blenching, Δαναοὶ Τρῶας μένον ἔμπεδον, οὐδὲ φέβοντο Il. 5.527, cf. A. Th. 436; of a rock, bide the storm, Il. 15.620; ἀπορίαν γὰρ οὐ μενῶ E. Ph. 740; reversely of things, τὸ μόρσιμον γὰρ τόν τ’ ἐλεύθερον μένει awaits him, A. Ch. 103; ἐπίξηνον μένει (sc. με) Id. Ag. 1277; ἀγὼν γὰρ ἄνδρας οὐ μένει λελειμμένους Id. Fr. 37; δεσμά με καὶ θλίψεις μένουσιν Act. Ap. 20.23. c. acc. et inf., wait for, ἦ μένετε Τρῶας σχεδὸν ἐλθέμεν ; wait ye for the Trojans to come nigh? Il. 4.247; οὐ μενῶ πόσιν μολεῖν E. Andr. 255; μένον δ’ ἐπὶ ἕσπερον ἐλθεῖν they waited for evening΄s coming on, Od. 1.422, etc. ; οὐκ ἔμειν’ ἐλθεῖν τράπεζαν νυμφίαν Pi. P. 3.16; τί μένεις… ἰέναι ; why wait to go? Thgn. 351; μένω δ’ ἀκοῦσαι I wait, i.e.
long, to hear, A. Eu. 677, cf. Ag. 459 (lyr.). (Cf. OPers. man- ΄wait΄, Lat. maneo.)
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
fut. μενῶ, ep. μενέω, aor. ἔμεινα, perf. μεμένηκα, μένεσκον, Her. 4.42 (vgl. auch μάμνω), maneo,
1) bleiben :
a) Stand halten, in der Schlacht, im Kampf, im Ggstz von fliehen ; οὐδ' ἴφθιμοι Λύκιοι μένον, ἀλλ' ἐφόβηθεν πάντες, Il. 16.659, vgl. 8.79, 19.310 ; im Ggstz von φεύγειν, Xen. Cyr. 2.1.9 ; ὄφρα τέως αὐτός τε μένω καὶ λαὸν ἐρύκω, Il. 24.658 ; oft mit τλῆναι verbunden, δύντα δ' ἐς ἠέλιον μενέω καὶ τλήσομαι ἔμπης, 19.308 ; δέδοκταί σοι μένοντι καρτερεῖν, Soph. Phil. 1256.
b) übh. bleiben, an der Stelle, wo man ist ; αὖθι μένω μετὰ τοῖσι – ἠὲ θέω μετὰ σ' αὖτις, Il. 10.62 ; ἐν δήμῳ, 9.634 ; οἴκοι u. ä. oft ; ἔντοσθε, Hes. Th. 598 ; παρὰ ματρί, Pind. P. 5.186 ; ἐν δόμοις, N. 3.41 ; σὸν δ' αὖ τὸ σιγᾶν καὶ μένειν εἴσω δόμων, Aesch. Spt. 214 ; übertr., μένει τὸ θεῖον δουλίᾳ περ ἐν φρενί, Ag. 1054 ; vgl. Soph. οὐ γάρ ποτε μένει νοῦς τοῖς κακῶς πράσσουσιν ἀλλ' ἐξίσταται, Ant. 559 ; μενῶν δόμοις, O.R. 1291 ; auch ἐμοὶ μὲν ἀρκεῖ τοῦτον εἰς δόμους μένειν, Aj. 80 ; μένε ἐπὶ στρωτοῦ λέχους, Eur. Or. 313 ; κατ' οἶκον, I.A. 656 ; αὐτοῦ, Her. 8.62 ; u. sonst in Prosa, ἐν τῷ αὐτῷ τιμήματι, Plat. Legg. V.744c, κατὰ χώραν, Tim. 83a (vgl. unter d), ἐν ταὐτῷ, Euthyd. 288a ; mit Hervorhebung des Gegensatzes der Bewegung, μὴ μένοντες, ἀλλὰ βαδίζοντες, Euthyphr. 15b ; μένοντες ἢ ἀναστρέφοντες, Lach. 191e ; μένοντά τε καὶ φερόμενα, Phaedr. 261d ; auch ἐν τῷ ἐπιτηδεύματι, ἐπὶ τούτῳ τῷ βίῳ, Rep. VI.494a, V.466c ; – οἱ μένοντες, die Zurückbleibenden, im Ggstz der Vorrückenden, Xen. An. 4.4.19. – Dagegen μένειν ἀπό τινος, von Etwas fern-, wegbleiben, Il. 2.292, 18.64.
c) auch mit dem Nebenbegriff der Untätigkeit, verweilen ; Ἀχιλλεὺς νηυσὶν ἔπι γλαφυρῇσι μένει, Il. 14.367, vgl. 9.318, 11.666 ; ποῖ γὰρ μενεῖς ῥᾴθυμος, Soph. El. 946 ; μένειν ἐπὶ τούτων, dabei sich ruhig verhalten, sich beruhigen, im Ggstz von προσπεριβάλλεσθαι, Dem. 4.9.
d) von leblosen Dingen, feststehen ; ὥστε στήλη μένει ἔμπεδον, Il. 17.434 ; ἀσφαλὲς αἰὲν ἕδος μένει οὐρανός, Pind. N. 6.4 ; ὁ νόμος μένει, Eur. I.T. 959 ; κατὰ χώρην, vom Eide, unverändert bleiben, seine volle Kraft behalten, Her. 4.201 ; vgl. Eur. Andr. 1001 ; Plat. εἴπερ τὰ πρότερον μένει ἡμῖν ὁμολογήματα, Gorg. 480 h ; μεινάσης τῆς πολιτείας, Legg. VI.753b ; αἱ σπονδαὶ μενόντων, Xen. An. 2.3.24.
2) warten, harren ; mit folgdm acc. c. inf., ἦ μένετε Τρῶας σχεδὸν ἐλθέμεν ; wartet ihr, daß die Troer herankommen ? Il. 4.247 ; μένον δ' ἐπὶ ἕσπερον ἐλθεῖν, sie warteten, bis der Abend herankomme, Od. 1.422 ; μένον εἵματα τερσήμεναι, 6.98 ; οὐδ' ἔμειν' ἐλθεῖν τράπεζαν, bis die Speisen kämen, Pind. P. 3.16 ; ähnl. μένω δ' ἀκοῦσαι, zu hören harre ich, Aesch. Eum. 647 ; δίκης γενέσθαι τῆσδ' ἐπήκοος μένω, 702.
3) c. acc.,
a) den Feind im Kampfe abwarten, den Angriff aushalten, ohne zu weichen, den Feind bestehen, aushalten ; ἃς Δαναοὶ Τρῶας μένον ἔμπεδον, οὐδ' ἐφέβοντο, Il. 5.527 ; Ἀργεῖοι οὐκ ἐλάθοντο ἀλκῆς, ἀλλ' ἔμενον Τρώων ἐπιόντας ἀρίστους, 13.836 ; οὐκ ἂν δὴ μείνειας αὐτόν ; könntest du nicht Stand halten gegen ihn ? 3.52 ; auch σῦς, ὅς τε μένει κολοσυρτὸν ἀνδρῶν, 13.471, u. ὡς δὲ δράκων ἄνδρα μένῃσι, 22.93 ; τίς ἄνδρα κομπάζοντα μὴ τρέσας μενεῖ, Aesch. Spt. 418, vgl. Pers. 239;
b) abwarten, erwarten ; von Pferden, ὄφρ' ἔμπεδον αὖθι μένοιεν νοστήσαντα ἄνακτα, Il. 13.37 ; μεῖναί τέ με κεῖνον ἄνωγας, Od. 15.346 ; ὅστις βοὴν σάλπιγγος ὁρμαίνει μένων, Aesch. Spt. 376 ; auf Einen warten, ihm bevorstehen, τὸ μόρσιμον γὰρ τόν τ' ἐλεύθερον μένει, Ch. 101, vgl. Eum. 515 ; οἵαν σε μένει πυθέσθαι παιδὸς δύσφορον ἄταν, Soph. Aj. 628 ; ἀλλά τοι θεῶν ἀρὰ μενεῖ σ' ἀπιστήσαντα, Tr. 1230 ; οὐκ οἶδα οἷά νιν μένει παθεῖν, Eur. Troad. 431 ; ἡμέρας μεῖναι φάος, das Tageslicht abwarten, Rhes. 66 ; ξίφος μενεῖ σε μᾶλλον ἢ τοὐμὸν λέχος, Hel. 809 ; τρεῖς ἡμέρας ἐπέσχον τοὺς Ἰλλυρίους μένοντες, Thuc. 4.124 ; τοὺς ὁπλίτας, auf die Schwerbewaffneten warten, Xen. An. 4.4.20 ; μενοῦμεν τούτους, ἕως ἂν ἔλθωσιν, Plat. Legg. VIII.833c ; – Sp. – Adj. verb. μενετέον ; Plat. Rep. I.328b ; Xen. Hell. 3.2.9 ; auch μενητέον, vgl. Lobeck zu Phryn. 446.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
μένω,
[in LXX for קוּם ,עמד, etc. ;]
to stay, abide, remain.
__1. Intrans.;
__(i) of place: before ἐν, Luk.8:27, al.; παρά, with dative of person(s), Jhn.1:40, al; σύν, Luk.1:56; καθ᾽ ἑαυτόν, Act.28:16; with adv., ἐκεῖ, Mat.10:11; ὧδε, Mat.26:38; metaph., 1Jn.2:18; of the Holy Spirit, Jhn.1:32, 33 14:17; of Christ, Jhn.6:56 15:4, al.; ὁ θεός, 1Jn.4:15, conversely, of Christians, Jhn.6:56 15:4, 1Jn.4:15, al.; ὁ λόγος τ. θεοῦ, 1Jn.2:14; ἡ ἀλήθεια, II Jo 2, al.
__(ii) Of time;
__(a) of persons: Php.1:25; before εἰς τ. αἰῶνα, Jhn.12:34, Heb.7:24, 1Jn.2:17; ὀλίγον, Rev.17:10; ἕως ἔρχομαι, Jhn.21:22, 23;
__(b) of things, lasting or enduring: cities, Mat.11:23, Heb.13:14; λόγος θεοῦ, 1Pe.1:23; ἁμαρτία, Jhn.9:41.
__(iii) Of condition: with pred., μόνος, Jhn.12:24; ἄγαμος, 1Co.7:11; πιστός, 2Ti.2:13; ἱερεύς, Heb.7:3; with adv., οὕτως, 1Co.7:40; ὡς κἀγώ, ib. 8; before ἐν, ib. 20, 24.
__2. Trans. (Bl., §34, 1; Field, Notes, 132): with accusative of person(s), Act.20:5, 23 (cf. ἀνα-, δια-, ἐν-, ἐπι-, κατα-, παρα-, συν-παρα-, περι-, προσ-, ὑπο-μένω).
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars