οῦ (ὁ) :
   I compte, calcul (avec idée de nombre) : λ. τῶν ἡμερῶν, THC. 4, 122, compte du nombre de jours ; τυγχάνειν τοῦ ἀληθοῦς λ. THC. 3, 20, trouver le compte vrai ; ἐν λ. ἁμαρτάνειν, PLAT. Rsp. 340 d ; joint à ἀριθμός, PLAT. Phædr. 274 c ; au pl. les nombres, d’où science des nombres, arithmétique : λογισμοὺς μανθάνειν, XÉN. Mem. 4, 7, 8, apprendre le calcul ; λογισμούς τε καὶ γεωμετρίαν διδάσκειν, PLAT. Prot. 318 e, enseigner le calcul et la géométrie ;
   II compte, calcul (sans idée de nombre), raisonnement, réflexion : λογισμῷ ἐλάχιστα χρῆσθαι, THC. 2, 11, réfléchir le moins ; λογισμῷ δοῦναί τι, LYS. 192, 37, tenir compte de qqe ch. ; λογισμὸν ἔχειν περί τινος, PLAT. Leg. 805 a, appliquer sa réflexion à qqe ch. ; ποιεῖν τι τοιῷδε λογισμῷ ὡς εἰ, etc. XÉN. Hell. 3, 4, 27, faire qqe ch. avec cette pensée que si, etc. ; καθιστάναι τινὰ εἰς λογισμόν, THC. 6, 34, donner à croire ; p. suite :
      1 raison, motif : ὅσον ἦν ἀνθρωπίνῳ λογισμῷ δυνατόν, DÉM. 325, 28, autant qu’il était possible selon les calculs de la raison humaine ; οὐ τοῦ ξυμφέροντος μᾶλλον λογισμῷ ἢ τῆς ἐλευθερίας τῷ πιστῷ, THC. 2, 40, non par le compte que l’on tient de l’intérêt plutôt que par la confiance propre à l’indépendance ;
      2 faculté de raisonner, raison, XÉN. Mem. 4, 3, 11 ; ARSTT. Metaph. 1, 1, 3, etc.

Étym. λογίζομαι.

ὁ, counting, calculation, τῶν ἡμερῶν Th. 4.122; τυγχάνειν τοῦ ἀληθοῦς λ. Id. 3.20; ἐκ τοιοῦδε λ. ἔξεστί τῳ σκοπεῖν Id. 5.68; ἐν λ. ἁμαρτάνειν Pl. R. 340d; ἀριθμὸς καὶ λ. Id. Phdr. 274c; ἐπὶ λογισμὸν ἐλθόντες Id. Euthphr. 7b; καθέζεσθαι ἐπὶ τοὺς λ. Aeschin. 3.59; in pl., numbers, arithmetic, λογισμοὺς μανθάνειν X. Mem. 4.7.8; λογισμούς τε καὶ ἀστρονομίαν καὶ γεωμετρίαν… διδάσκειν Pl. Prt. 318e, cf. R. 510c, al.
account, reckoning, Lys. 32.19, D. 18.113, etc. ; λ. λαμβάνειν hold an audit, Arist. Pol. 1322b9. without reference to number, calculation, reasoning, τοῦ ξυμφέροντος λογισμῷ Th. 2.40; καθιστάναι τινὰς ἐς λ. Id. 6.34; λογισμῷ ἐλάχιστα χρώμενοι Id. 2.11; ἐνδέχεταί τι λογισμόν Id. 4.92; λ. αὐτοκράτορι (v. αὐτοκράτωρ I. 4) ib. 108; οὐ λογισμῷ δόντες τοὺς κινδύνους Lys. 2.23; λογισμὸν περί τινος ἔχειν Pl. Lg. 805a; ὅσον ἦν ἀνθρωπίνῳ λ. δυνατόν D. 18.300, cf. 193; τοῖς λ. τοῖς ἰδίοις πταίων ἀεί Men. 380; μετὰ λογισμοῦ πάντα πράττουσίν τινος Id. 617, cf. Philem. 90.10, etc. ; personified, opp. Θυμός, Cleanth. Stoic. 1.129.
reason, argument, X. HG 3.4.27, Pl. Ti. 34a.
reasoning power, [Epich.] 257.1, Democr. 187, X. Mem. 4.3.11, Epicur. Sent. 16, al. ; freq. in Arist., τὸ τῶν ἀνθρώπων γένος [ζῇ] καὶ τέχνῃ καὶ λογισμοῖς Metaph. 980b28, cf. de An. 415a8, al. — Only in Prose and Com.

ὁ, das Rechnen, die Berechnung ; αἰσθόμενος ἐκ λογισμοῦ τῶν ἡμερῶν, ὅτι ὕστερον ἀφεστήκοιεν Thuc. 4.122, vgl. 3.20 ; καὶ ἀριθμός, Plat. Phaedr. 274c ; neben ἀστρονομία καὶ γεωμετρία, also die Rechenkunst, Prot. 318e, wie λογισμοί Xen. Mem. 4.7.8 ; λογισμὸν ἀποφαινόμενος, eine Berechnung angebend, 4.2.21 ; ὅταν περὶ χρημάτων ἀνηλωμένων καθεζώμεθα ἐπὶ τοὺς λογισμούς, – ἐπειδὰν ὁ λ. συγκεφαλαιωθῇ, wenn die Rechnung zusammengezogen, – ὅ, τι ἂν αὐτὸς ὁ λ. αἱρῇ, was auch das Ergebnis der Rechnung sein mag, Aesch. 3.59. – Uebertr., Erwägung, Ueberlegung, Nachdenken, Schluß ; τοῦ ξυμφέροντος, Thuc. 2.40 ; ἄνευ λογισμοῦ καὶ νοῦ, Plat. Rep. IX.586d ; λογισμὸν ἔχειν περί τινος, Legg. VII.805a ; διὰ λογισμοῦ, im Ggstz von δι' αἰσθήσεων, Soph. 248a ; οὐ λογισμῷ δόντες τοὺς κινδύνους, die Gefahren nicht berechnend, ohne die Gefahren in Betracht zu ziehen, Lys. 2.23 ; μὴ τοιοῦτός τις ὑμῖν λ. ἐμπέσῃ, Dem. 21.129. – Vernünftige Ueberlegung, Vernunft, im Ggstz von θυμός, wie Thuc. sagt οἱ λογισμῷ ἐλάχιστα χρώμενοι, θυμῷ πλεῖστα εἰς ἔργον καθίστανται, 2.11, wie Pol. 2.35.3 ; u. Dem. ὀργῇ καὶ τρόπου προπετείᾳ φθάσας τὸν λογισμόν, 21.38 ; Sp., wie Plut.

λογισμός, -οῦ, ὁ
(< λογίζομαι), [in LXX: Psa.33:10-11, Pro.19:21, Isa.66:18, al. (מַחֲשָׁבָה) ;]
a reasoning, thought: Rom.2:15, 2Co.10:5.†
(AS)