GRC

λογίζομαι

download
JSON

Bailly

(f. ίσομαι, att. ιοῦμαι, ao. ἐλογισάμην, pf. λελόγισμαι ; au sens pass. ao. ἐλογίσθην, pf. λελόγισμαι) :
A dép. :
   I calculer, d’où :
      1 calculer, compter (avec idée de nombre) acc. HDT. 2, 16 ; ATT. ; ψήφοισι, HDT. 2, 36, compter avec des cailloux ; ἀπὸ χειρός, AR. Vesp. 656, compter avec ses doigts ; τοὺς τόκους, AR. Nub. 20, calculer les intérêts ; avec une prop. inf. : λ. μύρια εἶναι (τὰ ἔτεα) HDT. 2, 145, calculer qu’il y a dix mille ans ; τὰς βλάϐας, ἃς ἐλογίζετο αὑτῷ γεγενῆσθαι, DÉM. 572, 1, les dommages qu’il estimait lui être survenus ;
      2 faire entrer dans un compte, compter au nombre de : τὸν Πᾶνα τῶν ὀκτὼ θεῶν λ. εἶναι, HDT. 2, 46, compter Pan au nombre des huit dieux ;
      3 porter en compte : δώδεκα μνᾶς, AR. Pl. 381, porter douze mines en compte ; τινί τι, LYS. 908, 2 ; 909, 5, mettre qqe ch. au compte de qqn, imputer ou attribuer qqe ch. à qqn ;
   II fig. :
      1 (sans idée de nombre) calculer en soi-même, réfléchir : τι, HDT. 7, 8 ; THC. 1, 76, etc. ; SOPH. O.R. 460, etc. ; περί τινος, HDT. 2, 22 ; XÉN. Mem. 4, 3, 11, etc. à qqe ch. ; πρὸς ἑαυτὸν ὅτι AND. 8, 4, ou simpl. λ. ὅτι ou ὡς, XÉN. Hell. 2, 4, 28 ; 6, 4, 6, calculer ou réfléchir que ; avec une prop. au part. Σμέρδιν οὐκ ἔτι ἐόντα λ. HDT. 3, 65, considérer que Smerdis n’est plus ;
      2 calculer, s’attendre à : δύο ἢ καὶ πλέους ἡμέρας λ. SOPH. Tr. 944, compter sur deux jours ou même plus ; avec un inf. λογιζόμενοι ἥξειν ἅμα ἡλίῳ δύνοντι, XÉN. An. 2, 2, 13, comptant arriver au coucher du soleil (cf. HDT. 7, 176 ; 8, 136 ; EUR. Or. 555) ;
      3 conclure par un raisonnement, inférer : ἔκ τινος ὅτι, XÉN. Hell. 6, 1, 5, ou avec une prop. inf. XÉN. Ages. 7, 3 ; PLAT. Gorg. 524 b, conjecturer d’après qqe ch. ou conclure de qqe ch. que, etc. ;
B pass. (à l’ao. et au pf., rar. au part. prés. HDT. 3, 95) χρήματα εἰς ἀργύριον λογισθέντα, XÉN. Cyr. 3, 1, 33, somme comptée en argent ; ὁπλῖται ἐλογίσθησαν οὐκ ἐλάττους δισμυρίων, XÉN. Hell. 6, 1, 19, on compta que les hoplites n’étaient pas moins de 20 000 (cf. PLAT. Tim. 34 a, Phædr. 246 c) ; subst. τὸ λελογισμένον, LUC. Nigr. 1, le raisonnement.

Fut. réc. λογίσομαι, NICÉPH. 7, 1 W. ; fut. pass. réc. λογισθήσομαι, NICÉPH. 7, 22 W. ; pf. λελόγισμαι, act. LYS. 32, 24 ; DÉM. 28, 12 ; LUC. Abd. 27 ; pass. EUR. I.A. 922 ; PLAT. Phædr. 246.

Étym. λόγος.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

Att. fut. -ιοῦμαι Ar. Ra. 1263, Th. 5.87, etc. ; aor. ἐλογισάμην E. Or. 555, Th. 6.31, etc. ; pf. λελόγισμαι Lys. 32.24, 27, D. 28.12; — Pass., v. infr. III; (< λόγος) :
prop. of numerical calculation, count, reckon, οὐκ ἐπισταμένους λογίζεσθαι Hdt. 2.16; εὗρον λογιζόμενος Id. 7.28, cf. 194, etc. ; in full, λ. ψήφοισι Id. 2.36; λόγισαι φαύλως, μὴ ψήφοις ἀλλ’ ἀπὸ χειρός calculate roughly, not by rule, but off-hand, Ar. V. 656; c. acc. rei, λ. τοὺς τόκους calculate the interest, Id. Nu. 20; τρεῖς μνᾶς ἀναλώσας λογίσασθαι δώδεκα spend 3 minae and set down 12, Id. Pl. 381. c. acc. et inf., reckon or calculate that…, λ. μύρια εἶναι [τὰ ἔτεα] Hdt. 2.145; τὰς βλάβας, ἃς ἐλογίζεθ’ αὑτῷ γεγενῆσθαι D. 21.176; without acc., Θηριππίδῃ μισθὸν ἀποδεδωκέναι λ. Id. 27.20. λ. τινί τι set down to one΄s account, οὗτος… τὸ ἥμισυ τούτοις… λελόγισται Lys. 32.24, cf. 27; τἀνηλωμέν’… οὐκ ἐλογιζόμην I did not charge them…, D. 18.113; metaph, τὰ παραπτώματα λ. τινί 2 Ep. Cor. 5.19.
audit the accounts of a person, c. dat., τοῖς ὑπευθύνοις Arist. Ath. 54.2; ταῖς ἀρχαῖς ib. 48.3. without reference to numbers, take into account, calculate, consider, ταῦτα Hdt. 9.53, cf. S. Aj. 816, etc. ; λ. τὰ ξυμφέροντα Th. 1.76; λ. τι πρός τινας with them, D. 5.24; also λ. περί τινος calculate, form calculations about…, Hdt. 2.22, X. Mem. 4.3.11. c. acc. et inf., reckon, consider that…, τὸν ἕτερον [παῖδα] οὐκ εἶναί μοι λ. Hdt. 1.38; τὸν Πᾶνα τῶν ὀκτὼ θεῶν λ. εἶναι Id. 2.46; λ. ὅτι… or ὡς…, X. HG 2.4.28, 6.4.6; ἐλογιζόμην πρὸς ἐμαυτὸν…, ὅτι… And. 1.52, Pl. Ap. 21d; c. acc. et part., Σμέρδιν μηκέτι ὑμῖν ἐόντα λογίζεσθε Hdt. 3.65; also with inf. omitted, reckon or account so and so, τὸν καθ’ ἡμέραν βίον λογίζου σόν [εἶναι], τὰ δ’ ἄλλα τῆς τύχης E. Alc. 789; πολὺν [εἶναι] τὸν κάτω χρόνον ib. 692; λογίζεταί τ’ ἐκεῖνα πάνθ’ ἁμαρτίας Ar. V. 745; μίαν ἄμφω τούτω τὼ ἡμέρα λ.
count both days as one, X. Cyr. 1.2.11. c. inf. also, count or reckon upon doing, calculate or expect that…, ἐπισιτιεῖσθαι ἐλογίζοντο Hdt. 7.176; ἐλογίζετο κατύπερθέ οἱ τὰ πρήγματα ἔσεσθαι Id. 8.136; λογιζόμενοι ἥξειν ἅμα ἡλίῳ δύνοντι X. An. 2.2.13; λελογισμένοι… εἰσὶν… διαζῆν E. IA 922, cf. Or. 555 (dub.l.); τί λογίζομ’… προσδοκῶν χάριν παρὰ γυναικὸς κομιεῖσθαι ; Men. 564.
count upon, εἴ τις δύο ἢ καί τι πλείους ἡμέρας λ., μάταιός ἐστιν S. Tr. 944.
conclude by reasoning, infer that…, c. acc. et inf., Pl. Grg. 524b, X. Ages. 7.3; λ. ὅτι… Id. HG 6.1.5, cf. Pl. Phd. 62e, al. abs., τοὺς ἐπισταμένους λογίζεσθαι Archyt. 3; ὁ σπουδαῖος λελόγισται ἤδη has finished reasoning, Plot. 3.8.6, cf. 4.44.12. Pass., mostly aor. ἐλογίσθην and (less freq.) pf. λελόγισμαι, also in pres., part. λογιζόμενον Hdt. 3.95, freq. in later Gr., PPetr. 3 p. 340 (iii BC), Ep. Rom. 4.5, etc. ; χρήματα εἰς ἀργύριον λογισθέντα counted or calculated in silver, X. Cyr. 3.1.33; ὁπλῖται ἐλογίσθησαν οὐκ ἐλάττους δισμυρίων Id. HG 6.1.19; οὗτος λογισμὸς λογισθείς Pl. Ti. 34b; οὐδ’ ἐξ ἑνὸς λόγου λελογισμένου Id. Phdr. 246c; τὸ λελογισμένον, = λογισμός, E. IA 386, Luc. Nigr. Prooem.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

dep. med., fut. λογιοῦμαι, Dem. 19.57, rechnen, zusammenrechnen, berechnen ; καὶ πρῶτον μὲν λόγισαι φαύλως μὴ ψήφοις, ἀλλ' ἀπὸ χειρός Ar. Vesp. 656 ; τοὺς τόκους Nub. 20 ; in Rechnung bringen, τρεῖς μνᾶς ἀναλώσας λογίσασθαι δώδεκα Plut. 381. – So auch Her. 2.145, 7.28, 191 ; überrechnen, Lys. 19.9 ; τινί, Einem anrechnen, 32.21 ff.; vgl. Dem. 27.90 ἐμοὶ τὰ ἀναλώματα λογισθῆναι οὐ προσήκει u. ib. 46 ; καὶ ἀριθμεῖν, Plat. Rep. VII.522e ; vgl. noch Xen. Cyr. 3.1.19, χρήματα σὺν τοῖς θησαυροῖς, οἷς ὁ πατὴρ κατέλιπεν, ἐστὶν εἰς ἀργύριον λογισθέντα τάλαντα πλείω τῶν τρισχιλίων, wie auch wir sagen : nach Silber od. Gold berechnet, Hell. 6.1.19 ; Her. 3.95 braucht so auch λογιζόμενον passivisch. – Auch = wozu zählen, rechnen, τὸν Πᾶνα τῶν ὀκτὼ θεῶν λογίζονται εἶναι, sie rechnen ihn zu den acht Göttern, Her. 2.46, vgl. 8.136 ; u. darnach häufiger = im Geiste, usammenrechnen, erwägen, urteilen, schließen, Soph. Aj. 823, O.R. 461 ; u. bes. in Prosa, Her. 7.176, 8.33 u. öfter ; ἐκ τούτων τῶν λόγων λογίζομαι τοιόνδε τι συμβαίνειν, ich nehme daraus ab, Plat. Gorg. 524b ; πρὸς ἐμαυτὸν ἐλογιζόμην ὅτι, ich überlegte bei mir, Apol. 21d ; λογ. καὶ ἐνθυμηθῆναι τὰ πράγματα Dem. 1.21 ; εὑρήσεις δὲ καὶ σύ, ἢν ὀρθῶς λογίζῃ, ἀληθῆ λέγοντα Xen. Cyr. 2.2.7 ; τὰ ξυμφέροντα, seinen Vorteil erwägen, Thuc. 1.76 ; Folgende. – Sp. εἰς οὐδὲν λογισθῆναι, für Nichts geachtet werden. – Τὸ λελογισμένον, = λογισμός, Luc. Nigr. 1 ; vgl. Eur. I.A. 386.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

λογίζομαι
(< λόγος), [in LXX chiefly for חָשַׁב ;]
__1. prop., of numerical calculation, to count, reckon: with accusative before μετά, Mrk.15:23 (LXX) (Rec., R, mg.), Luk.22:37.
__2. Metaph., without reference to numbers, by a reckoning of characteristics or reasons;
__(a) to reckon, take into account: with accusative of thing(s), 1Co.13:5; id. before dative of person(s), Rom.4:3 (LXX), Rom.4:4, 6 4:8' (LXX), 2Co.5:19, 2Ti.4:16; before εἰς (cf. Heb. ל חָשַׁב; Bl., § 33, 3), Act.19:27, Rom.2:26 4:3, 5 4:9-11, 22-24 9:8 Gal.3:6' (LXX), Jas.2:23 (LXX);
__(b) to consider, calculate: with accusative of thing(s), Php.4:8; before ὅτι, Jhn.11:50, Heb.11:10; τοῦτο, ὅτι, 2Co.10:11; with accusative of person(s), with inf., Rom.6:11; before ὡς, Rom.8:36 (LXX);
__(with) to suppose, judge, deem: 1Co.13:11; ὡς, 1Pe.5:12; οὕτως, 1Co.4:1; with accusative of thing(s), 2Co.3:5; id. before εἰς, 2Co.12:6; ὅτι, Rom.8:18; τοῦτο, ὅτι, Rom.2:3, 2Co.10:7; with inf., 2Co.11:5; accusative and inf., Rom.3:28 14:14, Php.3:13; with accusative of person(s) before ὡς, 2Co.10:2;
__(d) to purpose, decide: with inf. (Eur., Or., 555), 2Co.10:2
(cf. ἀνα-, δια-, παρα-, συλ-λογίζομαι).†
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
memory