att. λῃτουργία, ας (ἡ) :
      1 fonction publique, service public, particul. à Athènes, fonction dont le titulaire supportait les dépenses et qui consistait à organiser les chœurs, à équiper les galères, etc. (v. χορηγία, γυμνασιαρχία, ἑστίασις, ἀρχιθεωρία, liturgies ordinaires et annuelles, et τριηραρχία, προεισφορά, liturgies extraordinaires) ISOCR. 163 b, 391 d ; PLAT. Leg. 949 c, etc. ;
      2 service public, en gén. : ὁ ἐπὶ λειτουργιῶν, POL. 3, 93, 4, sorte d’intendant préposé à la direction des ouvriers d’administration d’une armée ;
      3 p. ext. service quelconque : ἡ διὰ τοῦ στόματος λειτουργία, ARSTT. P.A. 2, 3, 8, etc. la fonction que remplit la bouche ; φιλικὴ λ. LUC. Salt. 6, service d’ami ;
      4 particul. service du culte : λ. πρὸς τοὺς θεούς, ARSTT. Pol. 7, 10, 11 ; τῶν θεῶν λ. DS. 1, 21, service du culte envers les dieux ; d’où abs. service du culte, SPT. Num. 4, 26 ; 8, 22, etc. ; NT. Luc. 1, 23.

➳ Dans une inscr. att. λῃτουργία, CIA. 2, add. 554 b, 14 (386 av. J.C.) v. Meisterh. p. 28, 3.

Étym. λειτουργός.

ἡ, earlier Att. λῃτουργία IG2². 1140.14 (386 BC); — at Athens, and elsewhere (e.g. Siphnos, Isoc. 19.36; Mitylene, Antipho 5.77), public service performed by private citizens at their own expense, And. 4.42, Lys. 21.19, etc. ; λ. ἐγκύκλιοι ordinary, i.e. annual, liturgies, D. 20.21; λειτουργίαι μετοίκων, opp. πολιτικαί, ib. 18.
any public service or work, PHib. 1.78.4 (iii BC), etc. ; ὁ ἐπὶ τῶν λειτουργιῶν τεταγμένος, in an army, the officer who superintended the workmen, carpenters, etc., Plb. 3.93.4; οἱ ἐπί τινα λ. ἀπεσταλμένοι Id. 10.16.5; generally, military duty, UPZ 15.25 (pl., ii BC). generally, any service or function, ἡ πρώτη φανερὰ τοῖς ζῴοις λ. διὰ τοῦ στόματος οὖσα Arist. PA 650a9, cf. 674b9, 20, IA 711b30; φιλικὴν ταύτην λ. Luc. Salt. 6.
service, ministration, help, 2 Ep. Cor. 9.12, Ep. Phil. 2.30.
public service of the gods, αἱ πρὸς τοὺς θεοὺς λ. Arist. Pol. 1330a13; αἱ τῶν θεῶν θεραπεῖαι καὶ λ. D.S. 1.21, cf. UPZ 17.17 (ii BC), PTeb. 302.30 (i AD), etc. ; the service or ministry of priests, LXX Nu. 8.25, Ev. Luc. 1.23.

ἡ, eigtl. Volksdienst, jeder dem Volke oder Staate geleistete Dienst, bes. in den Demokratien wie in Athen, ein öffentliches Amt, das der reichere Bürger, wenn ihn die Reihe traf, oder wenn er außerordentlich dazu beordert wurde, übernahm, so daß er die dazu erforderlichen Kosten aus seinem eigenen Vermögen bestritt ; die regelmäßigen Leistungen der Art in Athen waren die γυμνασιαρχία, χορηγία, τριηραρχία u. ἑστίασις, worüber die betreffenden Artikel nachzusehen sind, vgl. Böckh ath. Staatshaush. I p. 480 bis 499 u. Wolf Dem. Lept. p. LXXXV ff.; ἢ τοιούτων τινῶν ἄλλων κοινῶν κοσμήσεων ἢ λειτουργιῶν Plat. Legg. XII.949c u. oft bei den Rednern. Uebh. Dienst, στόματος, διὰ τοῦ στόματος, Verrichtung, Arist. part. an. 2.3, 3.14 ; der Soldaten, Kriegsdienst, Pol. 6.33.6 u. öfter ; vgl. DS. 1.73 ; ὁ ἐπὶ τῶν λειτουργιῶν τεταγμένος, Pol. 3.93.4, heißt der beim Heere über die Arbeiter, Zimmerleute u. dergl. gesetzt ist ; αἱ τῶν οἰκετῶν λειτουργίαι, Ath. XV.639a ; ἕτοιμος φιλικὴν ταύτην λειτουργίαν ὑποστῆναι, Luc. salt. 6 ; auch neben τὰς τῶν θεῶν θεραπείας, vom Dienst der Götter, DS. 1.21 ; und so bes. bei K.S. u. NT Kirchendienst.

λειτουργία, -ας, ἡ
(< λειτουργέω), [in LXX chiefly for עֲבֹדָה, Num.4:24, 1Ch.9:13, al. ;]
__1. in cl. (chiefly of Athens), the discharge of a public office at one's own expense (see LS, see word), hence,
__2. a service, ministry; in π. (Deiss., BS, 140 f.) and in LXX (though here also of secular service, 3Ki.1:4, al.), of religious service or ministration; and so in NT: of priestly ministrations, Luk.1:23, Heb.8:6 9:21; figuratively, θυσία καὶ λ. τῆς πίστεως ὑμῶν, Php.2:17; of Christian beneficence, 2Co.9:12, Php.2:30.†
(AS)