GRC
Bailly
(f. λεανῶ [ᾰ], ao. ἐλέανα [ᾱν], pf. inus. ; pass. ao. ἐλεάνθην, pf. λελέασμαι) : I rendre uni :
1 lisser, polir un ouvrage, IL.
4, 111 (poét. et ion. λειαίνω) ; lisser les cheveux, la barbe, TIMON (ATH.
518 a) ; THPP. (ATH.
522 d) ;
fig. en parl. du style, DH.
Comp. 16 ; 2 aplanir : κέλευθον, IL.
15, 261 ; χορόν, OD.
8, 260, un chemin, un emplacement pour la danse ; τὰ τραχυνθέντα, PLAT.
Tim. 66 c, les aspérités ;
fig. τὸν λόγον τινός, HDT.
8, 142, adoucir l’âpreté du langage de qqn ; τὴν φωνήν, PHILSTR.
p. 193, adoucir sa voix,
etc. ; II arracher
ou broyer pour niveler :
1 extirper : τὰ φυόμενα, HDT.
4, 122, ce qui pousse ;
2 broyer dans un mortier (
lat. levigare) HDT.
1, 200 ; avec les dents, XÉN.
Mem. 1, 4, 6 ; ARSTT.
Phys. 2, 8, 3, etc. ;Moy. broyer, réduire en poudre, NIC.
Th. 646.
➳ Ao. ion. ἐλέηνα, HDT. 1, 200 ; 8, 142 ; NIC. fr. 3, 15.
Étym. λεῖος ; cf. λειαίνω.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
also λειαίνω, Sol. 4.35, Nic. Th. 95, Gp. 4.12.13; fut. λεανῶ Arist. PA 674b21; Ep. λειανέω Il. 15.261; aor.1 ἐλέηνα Hdt. 1.200, Nic. Fr. 70.15, -ανα Arist. GA 788b31, ἐλείανα IG1². 372E11, 373.174; Ep. ἐλείηνα, λείηνα, Il. 4.111, Od. 8.260; — Med., Muson. Fr. 18 B p. 101 H. ; Ep. aor. λειηνάμην Nic. Th. 646; — Pass., Pl. Plt. 270e; aor. ἐλεάνθην Dsc. 3.158, S.E. P. 1.130; Ion. subj. λειανθέωσι Hp. Mul. 2.168; part. λειανθείς Gp. 11.13.2, Philotim. ap. Orib. 4.10.1; pf. inf. λελειάνθαι Thphr. Fr. 30.2, Ph. 2.510; part. λελεασμένος Damocr. ap. Gal. 13.989, Dsc. 5.75, Dieuch. ap. Orib. 4.6.2, Porph. Abst. 4.7, λελειασμένος Ph. 1.302 : — smooth, polish, of a worker in horn or stone, πᾶν δ’ εὖ λειήνας Il. 4.111, cf. IGll. cc. ; ἵπποισι κέλευθον πᾶσαν λειανέω I will smooth the way, Il. 15.261; λείηναν δὲ χορόν Od. 8.260, λ. τὰ τραχυνθέντα Pl. Ti. 66c; λ. τὰ κηρία, of bees, Arist. HA 625b19; — Pass., λεαινόμενοι τὰ σώματα Theopomp.Hist. 195.
triturate, pound in a mortar, Hdt. l.c. ; grind down (of the teeth), X. Mem. 1.4.6, Arist. Ph. 198b26, HA 501b31, Nic. Th. 95, Ph. 1.63; — Med., grind small, Nic. Th. 646; — Pass., Philotim. ap. Orib. l.c. generally, crush, extirpate, τὰ φυόμενα Hdt. 4.122.
smooth away, τὰς τῶν σκυτῶν ῥυτίδας Pl. Smp. 191a, cf. Plt. l.c. (Pass.); metaph, smooth or soften down, τὸν Μαρδονίον λόγον Hdt. 8.142; τὸ ἐπίχολον λ. τῷ ὕπνῳ Philostr. Im. 2.11; polish style, D.H. Comp. 16; metaph, also, λ. τὴν κατάποσιν tickle the palate, Muson. l.c. ; τὴν ἀκοήν D.H. Comp. 12; abs., [ὁ χυλὸς] λεαίνει lubricates, soothes, Thphr. CP 6.2.1. intr., to be smooth, Arist. Pr. 936a15.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
ep. λειαίνω, fut. λεανῶ, ep. λειανέω, glatt machen, glätten, polieren ; vom Hornarbeiter, πᾶν δ' εὖ λειήνας χρυσέην ἐπέθηκε κορώνην Il. 4.111 ; ἵπποισι κέλευθον πᾶσαν λειανέω, τρέψω δ' ἥρωας Ἀχαιούς, den Weg für die Rosse bahnen, 15.260 ; λείηναν δὲ χορόν Od. 8.260 ; ὁπόταν λεαίνῃ τὰ τραχυνθέντα Plat. Tim. 66c ; τὰς τῶν σκυτῶν ῥυτίδας Symp. 191a ; παρειαὶ λεαινόμεναι Polit. 270e ; λίθος ὅταν λεανθῇ S.Emp. pyrrh. 1.130 ; – ξυρούμενοι καὶ λεαινόμενοι Theopomp. bei Ath. VI.260e, vgl. XII.518a u. Luc. Cyn. 14 ; – ἐστρατοπεδεύοντο τὰ ἐκ τῆς γῆς φυόμενα λεαίνοντες Her. 4.122, alle Bäume und Sträucher abhauend ; zerreiben, zermalmen, z.B. im Mörser, 1.200, wie Nic. Alex. 545, δοίδυκι λεήνας ; von den Zähnen, die Speisen zermalmen, Xen. Mem. 1.4.6, wie Arist. part.anim. 3.1, H.A. 2.5.
Uebertr., mildern, in ein milderes Licht stellen, τὸν λόγον, Her. 8.142. – Auch τὴν ἀκρόασιν, das Ohr kitzeln, dem Ohre schmeicheln, Schaefer zu Dion.Hal. C.V. p. 137 ; vgl. λ. τὴν κατάποσιν Muson. bei Stob. fl. 18.38.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
1. to smooth or polish , (Homer); ἵπποισι κέλευθον λειανέω I will smooth the way, (Iliad by Homer)
2. to rub smooth, pound in a mortar , Lat. levigare, (Herdotus Historicus); to grind with the teeth, (Xenophon Historicus):—; generally, to crush, extirpate , (Herdotus Historicus)
3. to smooth away wrinkles, (Plato Philosophus):—;metaphorically to smooth or soften down harsh words, (Herdotus Historicus) (ML)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars