GRC

κρείσσων

download
JSON

Bailly

'att. κρείττων, ων, ον, gén. ονος :
   I
plus fort :
      1 en parl. de force physique, IL. 3, 71, etc. ; p. opp. à χέρης, IL. 1, 80 ; joint à φέρτερος, IL. 9, 217 ; avec un dat. κρ. ἀρετῇ τε βίῃ τε, IL. 23, 578, supérieur par le courage et la force ;
      2 en gén. plus fort, p. opp. à ἥττων : τὸν κρείττω τοῦ ἥττονος ἄρχειν, PLAT. Gorg. 483 d, (il est inévitable) que le plus fort commande au plus faible ; κρείσσονες θεοί, ESCHL. Pr. 902, les grands dieux, p. opp. à Ὠκεανός ; οἱ κρείττονες, EUR. Or. 709 ; THC. 1, 8, les grands, les puissants ; τὸ κρεῖττον, DC. 78, 20, m. sign. ; particul. en parl. des dieux, PLAT. Soph. 216 b ; PLUT. Pyrrh. 24 ; HLD. 9, 24 ; ATH. 523 b, etc. ; au sg. ὁ κρείττων, la divinité, CLIDÈM. (ATH. 660 b) ; τὸ κρεῖττον, m. sign. PORPH. Abst. 3, p. 330 ; plur. neutre τὰ κρείσσω, m. sign. EUR. Ion 992 ;
      3 particul. qui est maître de : γαστρός, XÉN. Cyr. 4, 2, 45, qui sait maîtriser son appétit ; χρημάτων, THC. 2, 60 ; ISOCR. 5 e, qui est au-dessus de l’argent, incorruptible ; avec un inf. οὔτις ἐμεῖο κρείσσων δόμεναι, OD. 21, 345, nul n’a plus de droit que moi pour donner ;
      4 qui est au-dessus de, trop grand pour, qui surpasse : ὕψος κρεῖσσον ἐκπηδήματος, ESCHL. Ag. 1376, hauteur trop grande pour être franchie d’un saut ; κρεῖττον λόγου κάλλος, XÉN. Mem. 3, 11, 1, beauté qui surpasse toute description ; κρείσσον' ἀγχόνης, SOPH. O.R. 1374, crimes que le lacet même ne saurait faire expier ; πρᾶγμα ἐλπίδος κρ. γεγενημένον, THC. 2, 64, événement fâcheux qui dépasse ce qu’on pouvait craindre ;
   II particul. en b. part, plus avantageux, meilleur, préférable, en parl. de pers. et de ch. : κρεῖσσόν ἐστι, avec l’inf. ATT. il est préférable, il vaut mieux ; τὸ μὴ εἶναι κρ. ἢ τὸ ζῆν κακῶς, SOPH. fr. 436, mieux vaut la mort qu’une vie déshonorée ; ou un part. κρείσσων ἦσθα μηκέτ' ὢν ἢ ζῶν τυφλός, SOPH. O.R. 1368, il aurait mieux valu pour toi n’être plus que vivre aveugle ; κρείττων γένοιτο ἂν ὁ τοιοῦτος πολίτης ἀποθανών, DH. 6, 9, il vaudrait mieux qu’un tel citoyen fût mort.

Étym. κράτος.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

ον, gen. ονος, as always in Ep. and old Att. ; later Att. κρείττων ; Ion. κρέσσων Hp. Fract. 3, al., v.l. in Dionys.Trag. (v. infr. II); Dor. κάρρων; Cret. κάρτων Leg. Gort. 1.15; — Comp. of κρατύς (v. κράτιστος), stronger, mightier, κ. βασιλεύς, ὅτε χώσεται ἀνδρὶ χέρηϊ Il. 1.80; esp. in battle, κρείσσοσιν ἶφι μάχεσθαι 21.486; Διὸς κ. νόος ἠέ περ ἀνδρῶν 16.688; κεραυνοῦ κρέσσον… βέλος Pi. I. 8 (7).36, cf. Hdt. 7.172, Hp. l.c., etc. ; κρείσσων χεῖρας Antipho 4.4.7; τὸ τοῦ κ. συμφέρον Pl. R. 338c, cf. Democr. 267; hence, having the upper hand, superior, ὁππότερος δέ κε νικήσῃ κ. τε γένηται Il. 3.71; κ. ἀρετῇ τε βίῃ τε 23.578; as Law-term, of witnesses, κάρτονανς ἦμεν prevail, Leg. Gort. l.c. freq. as Comp. of ἀγαθός, better, κρέσσονες one΄s betters, esp. in point of rank, Pi. O. 10 (11).39, N. 10.72 (but also, the stronger, more powerful, E. Or. 710, Th. 1.8, etc.); ἐς τοὺς τοκέας καὶ ἐς τοὺς κρέσσονας τεθυμῶσθαι Hdt. 3.52, cf. SIG 685.134 (Magn. Mae., ii BC); οἱ κ. corps of guards at Thebes, Plu. 2.598e; κρείσσονες θεοί, of the greater gods, as opp. to Oceanus, A. Pr. 902 (lyr.); ὁ κ. Ζεύς Id. Ag. 60 (anap.); οἱ κ. the Higher Powers, Id. Fr. 10, Pl. Sph. 216b, Euthd. 291a, etc. ; τὰ κρείσσω, = τὰ θεῖα, E. Ion 973; τὸ κ. the Almighty, Providence, Corp.Herm. 18.11, Jul. Ep. 204, Agath. 1.16, Procop.Gaz. Pan. p. 492; τὰ κρείσσονα one΄s advantages, τὰ ὑπάρχοντα ἡμῖν κρείσσω καταπροδοῦναι Th. 4.10. c. inf., οὔ τις ἐμεῖο κρείσσων… δόμεναι no one has a better right to…, Od. 21.345; οὐκ ἄλλος κ. παραμυθεῖσθαι Pl. Plt. 268b; κρεῖσσόν ἐστι c. inf., ΄tis better to…, κ. γάρ ἐστιν εἰσάπαξ θανεῖν ἢ… πάσχειν κακῶς A. Pr. 750, cf. 624, Hdt. 3.52, etc. ; τὸ μὴ εἶναι κ. ἢ τὸ ζῆν κακῶς S. Fr. 488, cf. Apollod.Com. 6; also κρείσσων εἰμί c. part., κ. γὰρ ἦσθα μηκέτ’ ὢν ἢ ζῶν τυφλός thou wert better not alive, than living blind, S. OT 1368, cf. Aj. 635 (lyr.); κ. ἦν ὁ ἀγὼν μὴ γεγενημένος Aeschin. 1.192, cf. D.H. 6.9. c. gen. or ἤ, too great for, surpassing, beyond, ὕψος κ. ἐκπηδήματος A. Ag. 1376; of evil deeds, κρείσσον’ ἀγχόνης too bad for hanging, S. OT 1374; κρεῖσσον δεργμάτων too bad to look on, E. Hipp. 1217; θαυμάτων Id. Ba. 667; λέγετι σιγῆς κρεῖσσον (κρέσσον PSI 9.1093) ἢ σιγὴν ἔχε Dionys.Trag. 6; κρείσσον’ ἢ λέξαι λόγῳ τολμήματα E. Supp. 844; κ. ἢ λόγοισιν (sc. εἰπεῖν) Id. IT 837; ἀναρχία κ. πυρός Id. Hec. 608; πρᾶγμα ἐλπίδος κ. γεγενημένον worse than one expected, Th. 2.64; κ. λόγου τὸ κάλλος X. Mem. 3.11.1; κ. τῆς ἡμετέρας δυνάμεως Id. Cyr. 7.5.9.
having control over, master of, esp. of desires and passions, τῶν ἡδονῶν Democr. 214; τοῦ ἔρωτος X. Cyr. 6.1.34; γαστρὸς καὶ κερδέων ib. 4.2.45; αὑτῶν over themselves, Pl. Phdr. 232a, al. ; κ. χρημάτων superior to the influence of money, Th. 2.60, Isoc. 1.19; τῶν συμμάχων κ. X. Ath. 2.1; also, putting oneself above, κ. τοῦ δικαίου Th. 3.84; κρείσσους ὄντες… τῷ λογισμῷ ἐς τὸ ἀνέλπιστον τοῦ βεβαίου having reasoned themselves into an absolute belief of the hopelessness of certainty, ib. 83; φαύλους καὶ κρείττους τῆς παιδείας, = οὓς παιδευθῆναι ἀδύνατον (just below), Arist. Pol. 1316a9.
better, more excellent, ἁρμονίη ἀφανὴς φανερῆς κ. Heraclit. 54; κ. ἐπ’ ἀρετήν Democr. 181; ὁ κρείττων λόγος (opp. ὁ ἥσσων) Ar. Nu. 113; κατὰ τὸ κ. in a higher sense, opp. κατὰ τὸ χεῖρον, Dam. Pr. 7. Adv. κρεισσόνως Antipho 4.4.6, Iamb. Myst. 7.4; also κρεῖσσον S. OT 176 (lyr.), OGI 90.31 (Rosetta, ii BC). (κρέσσων from κρέτ-jων, cf. κρέτος· κάρτων and κάρρων from κάρτ-jων, cf. κάρτος· κρείσσων (like μείζων) prob. took ει from ὀλείζων.)
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

ον, att. κρείττων, neu ion. κρέσσων, auch Pind.; dor. κάρρων:Kompar. zu κρατύς, vgl. superl. κράτιστος); eigtl. = von größerer Körperkraft, stärker, dem Gegner an Kräften überlegen ; ὁππότερος δέ κε νικήσῃ κρείσσων τε γένηται Il. 3.71 ; κρείσσων ἀρετῇ τε βίῃ τε 23.578 ; κρείσσων εἶς ἐμέθεν καὶ φέρτερος οὐκ ὀλίγον περ ἔγχει 9.217 ; auch ἀλλ' αἰεί τε Διὸς κρείσσων νόος ἠέπερ ἀνδρῶν, 16.688 ; κεραυνοῦ κρέσσον ἄλλο βέλος Pind. I. 7.34 ; νεῖκος, ἔρις κρεσσόνων, der Mächtigeren, Ol. 11.41, N. 10.72 ; Tragg. bes. von den Göttern, Aesch. frg. 7 ; vgl. Plat. Soph. 216b ; Plut. Pyrrh. 24 ; κρεισσόνων θεῶν ἔρως Aesch. Prom. 902 ; ἀλλ' ἔστι φήμη τοὺς λύκους κρείσσους κυνῶν εἶναι Suppl. 741 ; φύγοι τἂν χὠ κακὸς τὸν κρείσσονα Soph. Aj. 451 ; μὴ βίᾳ τῶν κρεισσόνων Eur. Or. 709. – Ggstz von ἥττων, τὸν κρείττω τοῦ ἥττονος ἄρχειν καὶ πλέον ἔχειν Plat. Gorg. 483d ; bes. λόγος, Ar. Nub. 113 ; τὸν ἥττω λόγον κρείττω ποιεῖν Plat. Apol. 18b, die schwächere, schlechtere Sache zur siegenden machen. – Sehr gew. in Prosa c. gen., κρείττων γαστρός, den Bauch beherrschend, Xen. Cyr. 4.2.45 ; κρείττων χρημάτων, unbestechlich, Sp. – Aber auch in weiterer Bdtg als Kompar. zu ἀγαθός betrachtet, tüchtiger, geeigneter wozu, οὐκ ἄλλος κρείττων παραμυθεῖσθαι Plat. Polit. 268b, Sp. – Uebh. = besser, zuträglicher, auch in sittlicher Beziehung, vorzüglicher, κρεῖσσον γὰρ εἰς ἅπαξ θανεῖν ἢ τὰς ἁπάσας ἡμέρας πάσχειν κακῶς Aesch. Prom. 752 ; παντὸς γένοιτ' ἂν χρήματος κρείσσων φίλος Soph. Phil. 669 ; mit der den Griechen geläufigen Attraktion, κρείσσων γὰρ ᾍδᾳ κεύθων ὁ νοσῶν μάταν Aj. 622, wie κρείσσων ἦν ὁ ἀγὼν μὴ γεγενημένος Aesch. 1.192, es wäre besser gewesen, daß der Prozeß nicht angestellt wäre.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

κρείσσων
(Epic and old Att..) and κρείττων (later Att..), prop. comparat. of κρατύς, strong, but in sense often (as in cl., see LS, see word) as comparat. of ἀγαθός, [in LXX chiefly for טוֹב ;]
better;
__(a) as to ad­vantage or usefulness: 1Co.11:17, Heb.11:40 12:24; πολλῷ μᾶλλον κ., Php.1:23; κρεῖσσον ποιεῖν, 1Co.7:38; ἐστιν, before inf., 1Co.7:9, 2Pe.2:21;
__(b) as to excellence: Heb.1:4 6:9 7:7, 19 7:22 8:6 9:23 10:34 11:16, 35; κ. ἐστι, before inf., 1Pe.3:17.†
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
memory