κρατέω-ῶ (f. ήσω, ao. ἐκράτησα, pf. κεκράτηκα) [ᾰ]
   I être fort, puissant, IL. 16, 172, etc. ;
   II p. suite, être le maître, d’où :
      1 dominer, régner : Ἤλιδα ὅθι κρατέουσιν Ἐπειοί, OD. 13, 275, l’Élide où dominent les Épéies ; ἅπας τραχὺς ὅστις ἂν νέον κρατῇ, ESCHL. Pr. 35, tout maître est rude, qui exerce le pouvoir depuis peu ; ὁ κρατῶν, SOPH. Ant. 738, le maître ; οἱ κρατοῦντες, ESCHL. Ch. 265 ; SOPH. El. 340, les maîtres, les puissants ; ἡ κρατοῦσα, ESCHL. Ch. 734, la maîtresse de la maison ; τὸ κρατοῦν, EUR. Andr. 133 ; PLAT. Leg. 714 c, etc. la puissance souveraine, la domination ; avec le gén. κρ. Ἀργείων, IL. 1, 79 ; πάντων, IL. 1, 288, régner sur les Argiens, sur tous ; avec le dat. κρ. ἀνδράσι καὶ θεοῖσι, OD. 16, 265, régner sur les hommes et sur les dieux ; κρ. νεκύεσσιν, OD. 11, 485, régner sur les morts ; avec une prép. κρ. ἐν Ἰδαίᾳ χθονί, EUR. El. 4, régner sur la terre de l’Ida ;
      2 être le maître ou le possesseur de, gén. SOPH. Aj. 1337 ; κρατῶ τοῦδε, je suis maître de cela, cela m’appartient, j’y ai droit, SOPH. O.R. 409 ;
      3 abs. commander, ordonner, ESCHL. Ag. 10 ; EUR. Hec. 282 ; t. techn. avec un rég. de chose : κρ. στελεοῦ, PHIL. BYZ. peser sur le manche d’un outil, le faire basculer ; au pass. κρατεῖσθαι, être commandé ou actionné, en parl. d’une pièce mise en mouvement par une autre, PHIL. BYZ. ;
      4 contraindre, forcer, DH. 9, 52 ;
   III devenir le maître, d’où :
      1 se rendre maître de, s’emparer de, avec le gén. : τῆς ἀρχῆς, HDT. 1, 92, du pouvoir ; τῆς θαλάττης, PLAT. Menex. 239 e, de la mer ; avec l’acc. : κρ. πᾶσαν αἶαν, ESCHL. Suppl. 255, de toute la terre, etc. ; p. suite, saisir, tenir fortement : τινα, BATR. 63, 236, qqn ; τινα τῆς χειρός, NT. Marc. 1, 31, etc. qqn par la main ; retenir, conserver en son pouvoir : κέρατα τοῦ ὄρους, XÉN. An. 5, 6, 7, les crêtes de la montagne ; fig. conserver dans son souvenir, ATH. 275 b ; soutenir, empêcher de tomber, DH. 4, 88 ; contenir, maîtriser : κρ. ἑαυτοῦ, LUC. Nec. 17, se maîtriser ; κρ. ἡδονῶν καὶ ἐπιθυμιῶν, PLAT. Conv. 196 c, régler ses plaisirs et ses désirs ; au pass. τροφὴ κρατηθεῖσα, PLUT. M. 654 b, nourriture qu’on s’est assimilée, qu’on a digérée ; cf. MNÉSITH. (ATH. 54 b, etc.) ;
      2 être le plus fort, l’emporter sur, HDT. 5, 77 ; THC. 3, 62 ; avec un dat. de moyen ou d’instrument : κρ. τῇ μάχῃ, EUR. H.f. 612, l’emporter dans le combat ; κρ. πάλᾳ, ἱπποδρομίᾳ, PD. O. 8, 28 ; I. 3, 21, l’emporter dans la palestre, dans la course de chars ; κρ. γνώμῃ, HDT. 9, 42, faire prévaloir un avis ; avec l’acc. κρ. τὴν μάχην, DS. 18, 30, l’emporter dans le combat ; τὸν ἀγῶνα, DÉM. 520 fin, dans la lutte ; avec une conj. κρ. ὥστε μὴ τὰς πύλας ἀνοίγεσθαι, THC. 4, 104, obtenir que l’on n’ouvre pas les portes ; d’où vaincre, avec un acc. de pers. : τινα τῇ μάχῃ, THC. 6, 2 ; τινα τῷ πολέμῳ, ESCHN. 32, 14, qqn dans le combat, dans la guerre ; rar. avec le gén. de la pers. τινος τὸν ἀγῶνα, PHILSTR. 677, qqn dans la lutte ; avec un gén. de chose : κρ. τῆς διαϐολῆς, LYS. 156, 28, réfuter l’accusation ; au pass. κρατεῖσθαι ὕπνῳ, ESCHL. Eum. 184 ; ὑπὸ τοῦ ὕπνου, HDT. 2, 121, être vaincu par le sommeil ; ὑπὸ τῶν ἡδονῶν, PLAT. Leg. 633 e, se laisser vaincre par les plaisirs ; abs. ὁ κρατῶν, ATT. le vainqueur ; ὁ κρατούμενος, ATT. le vaincu ;
      3 prévaloir, dominer, prendre force de loi, devenir une règle ou une coutume, THC. 6, 5 ; κρατεῖ φήμη, POL. 9, 26, 11, le bruit s’accrédite ;
      4 avoir raison, PLAT. Phædr. 272 a.

➳ Prés. ind. 2 sg. ion. κρατέεις, OD. 11, 484 ; 3 sg. κρατέει, IL. 1, 78 ; 3 pl. κρατέουσι, OD. 16, 265 ; inf. κρατέειν, IL. 1, 288 ; HDT. 9, 42 ; part. κρατέων, IL. 16, 172. Impf. itér. κρατέεσκον, ANTH. 5, 294 ou κράτεσκον, PD. N. 3, 52. Ao. part. dor. κρατήσαις, PD. P. 10, 23. Moy. fut. κρατήσομαι au sens pass. ARSTD. 39, 501.

Étym. κράτος.

Aeol. κρετέω, aor. inf. κρέτησαι Sappho Supp. 9.5; — Med., aor. ἐπικρατησάμενοι v.l. in Gal. UP 6.13; — Pass., fut. κρατήσομαι Aristid. 1.501 J. and, with v.l. κρατηθήσομαι, Th. 4.9: — to be strong, powerful; hence, abs., rule, hold sway, Ἤλιδα…, ὅθι κρατέουσιν Ἐπειοί Od. 13.275, 15.298; μέγα κρατέων ἤνασσε with mighty sway…, Il. 16.172; ἅπας δὲ τραχύς, ὅστις ἂν νέον κρατῇ A. Pr. 35; ὁ κρατῶν the ruler, Id. Ag. 951, 1664, S. Ant. 738, etc. ; θῶπτε τὸν κρατοῦντ’ ἀεί A. Pr. 937; οἱ κρατοῦντες Id. Ch. 267, S. OT 530, etc. ; τὸ κρατοῦν E. Andr. 133 (lyr.), Pl. Lg. 714c, Arist. Pol. 1255a15; ἡ κρατοῦσα the lady of the house, A. Ch. 734. in Poets, c. dat., rule among, μέγα κρατέεις νεκύεσσιν Od. 11.485; ἀνδράσι καὶ θεοῖσι 16.265; Φθίᾳ rule in Phthia, Pi. N. 4.50; ἐν Ἰλιάδι χθονί E. El. 4. c. gen., to be lord or master of, rule over, πάντων Ἀργείων, πάντων, Il. 1.79, 288, cf. Od. 15.274; Ὀλύμπου A. Pr. 149 (lyr.); δωμάτων Id. Ag. 1673; ὅπλων S. Aj. 1337; κ. τοῦ βίου to be master of…, And. 1.137; αὑτοῦ κ. S. Aj. 1099, Antipho 5.26, cf. S. OC 405; ἡδονῶν καὶ ἐπιθυμιῶν Pl. Smp. 196c, etc. ; τῶν πραγμάτων D. 2.27; τοῦ μὴ πείθεσθαι τοῖς νόμοις κρατῆσαι to be above obedience…, X. Lac. 4.6.
conquer, prevail, get the upper hand, abs., A. Ag. 324, etc. ; πολλῷ ἐκράτησαν Hdt. 5.77; εἰ τὰ τοῦ Μήδου κρατήσειε Th. 3.62; ὁ μὴ πειθόμενος κρατεῖ Pl. Phdr. 272b; ἔνθα τἀναιδὲς κρατεῖ Diph. 111; c. dat. modi, κ. τῇ γνώμῃ prevail in opinion, Hdt. 9.42; πάλᾳ, ἱπποδρομίᾳ, Pi. O. 8.20, I. 3.13; μάχῃ E. HF 612; ταῖς ναυσί Ar. Ach. 648; τῷ Φοινίκων ναυτικῷ Th. 1.16; also θουρίῳ ἐν Ἄρει S. Aj. 614 (lyr.); ἐν τοῖς πολέμοις Ar. Pl. 184; c. acc. cogn., κ. στάδιον B. 6.15, cf. 7; ὀκτὼ νίκας E. Epigr. 1; τὸν ἀγῶνα D. 21.18; τὴν μάχην v.l. for τῇ μάχῃ in D.S. 18.30; τὴν πρεσβείαν Philostr. VS 1.21.6; πάντα in all things, S. OT 1522; οἱ κρατοῦντες the conquerors, X. An. 3.2.26; τὰ κατὰ πόλεμον κρατούμενα τῶν κρατούντων εἶναί φασιν Arist. Pol. 1255a7.
to be superior, πλήθους ἕκατι ναυσὶν κρατῆσαι A. Pers. 338; abs., to be the best, Critias 2.7 D. of reports, etc., prevail, become current, φάτις κρατεῖ A. Supp. 293, S. Aj. 978; λόγος κ. A. Pers. 738; νόμιμα δὲ τὰ Χαλκιδικὰ ἐκράτησεν Th. 6.5; κρατεῖ ἡ φήμη παρά τισι Plb. 9.26.11. c. inf., prevail so that, κ. τῷ πλήθει ὥστε μὴ αὐτίκα τὰς πύλας ἀνοίγεσθαι Th. 4.104; impers., κατθανεῖν κρατεῖ ΄tis better to…, A. Ag. 1364; κρατεῖ μὴ γιγνώσκοντ’ ἀπολέσθαι E. Hipp. 248 (anap.). c. gen., conquer, prevail over, τῶν ἐναντίων S. Fr. 85, cf. OC 646, A. Th. 955 (lyr.), etc. ; κ. τινὸς τὸν ἀγῶνα Philostr. Her. 2.5; metaph, τό τοι νομισθὲν τῆς ἀληθείας κρατεῖ S. Fr. 86; κ. τῆς διαβολῆς get the better of it, Lys. 19.53; ὁ λόγος τοῦ ἔργου ἐκράτει surpassed, went beyond it, Th. 1.69; ἡ φύσις… τῶν διδαγμάτων κρατεῖ is better than…, Men. Mon. 213, cf. 169. of food, digest, assimilate, Hp. VM 3, 14, Mnesith. ap. Ath. 2.54b, Phylotim. ib. 3.79c; — Pass., Hp. Epid. 6.5.15; τῆς τροφῆς μὴ κρατηθείσης Plu. 2.654b.
c. acc., conquer, master, Pi. N. 10.25, A. Pr. 215, Th. 189, E. Alc. 490, Ar. Nu. 1346, Av. 420, X. An. 7.6.32, etc. ; μάχῃ, τῷ πολέμῳ τινά, Th. 6.2, Aeschin. 2.30; τῷ λόγῳ τινά Ar. V. 539; πάχει μάκει τε in…, Pi. P. 4.245; outdo, τοὺς φίλους εὖ ποιῶν X. Hier. 11.15; τῷ διαφθαρῆναι χρήμασιν ἢ μὴ κεκράτηκα Φίλιππον D. 18.247; surpass, κρατεῖ δὲ ὁ τῆς ἡδονῆς [βίος] τὸν τῆς φρονήσεως Pl. Phlb. 12a; — Pass., to be overcome, A. Th. 750 (lyr.), etc. ; ὕπνῳ Id. Eu. 148 (lyr.); ὑπὸ τοῦ ὕπνου Hdt. 2.121. δ’ ; ὑπὸ τῶν ἡδονῶν Pl. Lg. 633e.
become master of, get possession of, τῆς ἀρχῆς, τῶν νεκρῶν, Hdt. 1.92, 4.111; πολλὰ φρονέοντα μηδενὸς κ. Id. 9.16; σέθεν A. Supp. 387; οὔπω ἡ βουλή σου ἐκράτει Lys. 13.26; κ. τῆς γῆς Th. 3.6; ναυσὶ τῆς θαλάσσης Pl. Mx. 240a; κ. τῆς λέξεως have it at command, remember it, Ath. 7.275b; master by the intellect, πάντων τῶν τῆς ἱστορίας μερῶν Plb. 16.20.2; — Pass., to be mastered, δεῖ ἐν ταῖς τέχναις καὶ ἐπιστήμαις ταῦτα κρατεῖσθαι Arist. Pol. 1331b38, cf. Po. 1456a10 (prob. for κροτεῖσθαι).
lay hold of, τῆς χειρός LXX Ge. 19.16, Ev. Matt. 9.25, Ev. Marc. 9.27. c. acc. rei, seize, win and keep, esp. by force, πᾶσαν αἶαν A. Supp. 255; θρόνους S. OC 1381; seize, hold fast, arrest, τινα Batr. 63, Plb. 8.18.8, Ev. Matt. 14.3; τένοντα Batr. 233; τὰς χεῖράς τινος PLips. 40iii2 (iv/v AD); secure, grasp, τὴν ἀκατονόμαστον Τριάσα Zos.Alch. p. 230 B.
hold up, support, τινα D.H. 4.38; maintain a military post, X. An. 5.6.7; hold fast, τὰς παραδόσεις 2 Ep. Thess. 2.15; keep, retain, PTeb. 61 (b).229 (ii BC); — Pass., οὐκ ἦν δυνατὸν κρατεῖσθαι αὐτὸν ὑπ’ αὐτοῦ (sc. τοῦ θανάτου) Act. Ap. 2.24; ἡ κτῆσις τοῖς τέκνοις κεκράτηται has been reserved for, settled upon, POxy. 237 viii 36 (ii AD). in Law, possess a title to, κ. καὶ κυριεύειν c. gen., PTeb. 319.19 (iii AD), etc.
sequester, place under embargo, OGI 1669.23 (Pass., Egypt, i AD), BGU 742 iii 6 (Pass., ii AD).
hold in the hand, ὁ κρατῶν τοὺς ἑπτὰ ἀδτέρας ἐν τῇ δεξιᾷ αὐτοῦ Apoc. 2.1; πόαν Dsc. 3.93; ἄρτον Plu. 2.99d; σκῆπτρον Ath. 7.289c, cf. Luc. Am. 44, Ach.Tat. 1.6, etc. ; δακτύλιον PMagLond. 46.451 (iv AD).
endure, put up with, τὸν ἀργυροπράτην POxy. 1844 (vi AD).
control, command, A. Ag. 10, E. Hec. 282; — Pass., αἰσχρὰ τῷ νόμῳ κρατούμενα controlled by…, Ar. Av. 755; κρατεῖσθαι ὑπὸ τοῦ προβουλεύματος D.H. 9.52; διαθέσει Porph. Sent. 27.
repair, make good, τὸ βεδὲκ (Hebr.) τοῦ οἴκου LXX 4 Ki. 12.5.

von κράτος, Macht, Kraft haben, stark, gewaltig sein ; bes.
   1) die Obergewalt haben, herrschen ; oft absol.; Ἠλίδα, ὅθι κρατέουσιν Ἐπειοί Od. 13.275, 15.298 ; ἅπας δὲ τραχύς, ὅστις ἂν νέον κρατῇ Aesch. Prom. 35 ; τί γὰρ πέπρωται Ζηνὶ πλὴν ἀεὶ κρατεῖν 517, öfter ; ὁ κρατῶν, der Herrscher, Ag. 1649, wie Soph, οὐ τοῦ κρατοῦντος ἡ πόλις νομίζεται Ant. 734, öfter ; τὰς τῶν κρατούντων ἀμαθίας φέρειν χρεών Eur. Phoen. 396 ; οὐκοῦν κρατεῖ τοῦτο ἐν ἑκάστῃ πόλει τὸ ἄρχον Plat. Rep. I.338d, wie τίθεται τοὺς νόμους ἐν τῇ πόλει ἑκάστοτε τὸ κρατοῦν, die souveräne Gewalt, Legg. IV.714c ; κρατεῖ καὶ ἄρχει Menex. 238d. – Auch c. gen., πάντων μὲν κρατέειν ἐθέλει, πάντεσσι δ' ἀνάσσειν, er will mächtiger als Alle u. König sein, Il. 1.288 ; ὃς μέγα πάντων Ἀργείων κρατέει, καί οἱ πείθονται Ἀχαιοί 1.78 ; νέοι γὰρ οἰακονόμοι κρατοῦσ' Ὀλύμπου Aesch. Prom. 149 ; κρατοῦντε τῶνδε δωμάτων Ch. 705 ; Ζεὺς δ' ὁ τῆσδε γῆς κρατῶν Soph. Phil. 977, öfter ; Ἄργους Ὀρέστην ἔα κρατεῖν Eur. Or. 1660. – Und c. dat., μέγα κρατέεις νεκύεσσι, du bist der Erste, herrschest unter den Toten, Od. 11.485, vgl. 16.265 ; Θέτις δὲ κρατεῖ Φθίᾳ Pind. N. 4.50.
   2) in seiner Gewalt haben, in seine Gewalt bekommen, sich bemächtigen ; τοῦδε γὰρ κἀγὼ κρατῶ, denn das habe auch ich in meiner Gewalt, Soph. O.R. 409, öfter ; μηδ' ἵν' ἂν σαυτοῦ κρατῇς O.C. 406 ; εἴ τοι κρατοῦσι παῖδες Αἰγύπτου σέθεν Aesch. Suppl. 382 ; ἐκ δὲ τῆς μάχης τῶν νεκρῶν ἐκράτησαν οἱ Σκύθαι Her. 4.111 ; γῆς Thuc. 3.6 ; ναυσὶ τῆς τε θαλάττης ἐκράτει καὶ τῶν νήσων Plat. Menex. 239e ; ὄρους Xen. An. 7.3.3 ; auch von Menschen, fangen, 4.7.16 ; Folgde. – Auch c. accus., τοίγαρ τὸ σὸν θάκημα καὶ τοὺς σοὺς θρόνους κρατοῦσιν Soph. O.C. 1383, wie πάντα μὴ βούλου κρατεῖν 1522 ; behaupten, verteidigen, κέρατα ὄρους, ἃ κρατεῖν κατέχοντες καὶ πάνυ ὀλίγοι δύναιντ' ἄν Xen. An. 5.6.7. – Auch = befehlen, Aesch. Ag. 10 ; αἰσχρὰ τῷ νόμῳ κρατούμενα Ar. Av. 755, d.i. was das Gesetz verbietet od. bestraft.
   3) die Obergewalt haben, übertreffen, besiegen ; absol., ἐκράτησε Ζεὺς ἀγοραῖος Aesch. Eum. 390 ; Ggstz ἡττᾶσθαι, Spt. 498 ; ἁλόντες καὶ κρατήσαντες Ag. 315 ; dem νικᾶν entsprechend, Xen. An. 3.2.39 ; oft bei Pind. = in den Kampfspielen den Sieg davontragen, πάλᾳ, ἱπποδρομίᾳ, Ol. 8.20, I. 3.13 ; τὸ κρατοῦν, die siegende Partei, Dion.Hal. 6.62, wie οἱ κρατοῦντες, die Sieger, Xen. An. 3.2.26 u. öfter. – Auch c. gen., δυοῖν κρατήσας ἔληξε δαίμων Aesch. Spt. 939 ; κρατήσω τῶν ἔμ' ἐκβεβληκότων Soph. O.C. 652 ; so auch A.; ἐκράτησαν τῶν Ἑλλήνων γυμνήτων Xen. An. 3.4.26. – Auch c. accus., Pind. P. 4.245 ; βύβλου δὲ καρπὸς οὐ κρατεῖ στάχυν Aesch. Suppl. 742 ; δεσπότην Eur. Alc. 490 ; ἐχθρόν Ar. Av. 419 ; in Prosa, κρατεῖ ὁ τῆς ἡδονῆς βίος τὸν τῆς φρονήσεως Plat. Phil. 11e ; τοὺς ἐν τῇ Εὐρώπῃ Θρᾷκας, ἐφ' οὓς ἐστρατεύεσθε, κρατήσαντες Xen. An. 7.6.32. – Pass.; κρατηθεὶς ἐκ φίλων ἀβουλίαις Aesch. Spt. 750 ; εἴπερ κρατηθείς γ' ἀντινικῆσαι θέλεις Ch. 492 ; κρατηθῆναι ὑπὸ μηδενός Plat. Prot. 352c ; κρατούμενος ὑφ' ἡδονῶν ibd.; ὑπὸ γέλωτος Rep. III.388e. – Griech. accus., κρατεῖν τὸν ἀγῶνα Dem. 21.18, wie τὴν μάχην (die Lesart schwankt) DS. 18.30, im Kampfe siegen ; gewöhnlicher τῇ μάχῃ τοὺς Σικανούς, Thuc. 6.2, τῇ γνώμῃ Her. 9.42.
Bei den Medic. = die Speisen überwältigen, verdauen, vgl. Ath. II.54b ; τῆς τροφῆς μὴ κρατηθείσης Plut. Symp. 3.6.2.
4) ohne Casus, Recht behalten, haben ; ὁ μὴ πειθόμενος κρατεῖ, wer es nicht glaubt, hat Recht, Plat. Phaedr. 272a. Dah. durchdringen, sich geltend machen ; λόγος κρατεῖ σαφηνής Aesch. Pers. 724, das Wort geht in Erfüllung ; φάτις πολλὴ κρατεῖ Suppl. 290 ; ὥσπερ ἡ φάτις κρατεῖ Soph. Aj. 957 ; νόμιμα δὲ τὰ Χαλκηδονικὰ ἐκράτησεν, die gesetzlichen Einrichtungen blieben in Kraft, Thuc. 6.5 ; vgl. 1.71 ; κρατεῖ φήμη, δόξα, Pol. 9.26.11 Plut. C.Gracch. 1. – Auch vom Pfropfreis, Senkling, verpflanzten Baum, fortgehen.
Bei den K.S. sind οἱ κρατοῦντες die Christen.

κρατέω, -ῶ
(< κράτος), [in LXX chiefly for חָזַק hi., also for אָחַז, etc. ;]
__1. to be strong, mighty, hence, to rule, be master, prevail (so chiefly in cl.; in LXX: Est.1:1, I Est.4:38, Wis.14:19, al.).
__2. to get possession of, obtain, take hold of (Hdt., Thuc., al.): with genitive of thing(s) (M, Pr., 65), Act.27:13; τ. χειρός, Mat.9:25, Mrk.1:31 5:41 9:27, Luk.8:54; with accusative of thing(s), Mat.12:11; with accusative of person(s), Mat.14:3 18:28 21:46 22:6 26:4, 48 ff., Mrk.3:21 6:17 12:12 14:1, 44 ff, Act.3:11 24:6, Rev.20:2 (cf. 2Ki.6:6).
__3. to hold, hold fast (Æsch., Polyb., al.): with accusative of thing(s), ἐν τ. δεξιᾷ, Rev.2:1. Metaph.: with accusative of person(s), pass., Act.2:24; with accusative of thing(s), Rev.2:13, 25 3:11; τ. κεφαλήν (i.e. Christ), Col.2:19; τ. παράδοσιν (-εις), λόγον, διδαχήν, Mrk.7:3-4, 8 9:10, 2Th.2:15, Rev.2:14-15; with genitive of thing(s), Heb.4:14 6:18; of sins, to retain, Jhn.20:23; of re­straint, before ἵνα μή, Rev.7:1; pass., before τοῦ μή, Luk.24:16.†
(AS)