[ᾰ] épq. κάρτιστος, η, ον, très fort ou le plus fort, d’où :
      1 très fort, très solide, très résistant : δεσμὸς κρ. T. LOCR. 99 a, lien très fort ; κάρτιστος καὶ ὤκιστος πετεηνῶν, IL. 21, 253, (l’aigle) le plus fort et le plus rapide des oiseaux ; κ. μάχη, IL. 6, 185, combat violent ;
      2 très puissant, en parl. des dieux et des hommes, IL. 1, 266, etc. ; SOPH. Ph. 3 ; THC. 7, 67 ;
      3 excellent, le meilleur, PD. I. 1, 25, etc. ; SOPH. O.R. 1525, etc. ; τι, THC. 2, 40 ; XÉN. An. 1, 9, 2 ; πρός τι, XÉN. Hell. 3, 4, 16 ; εἴς τι, PLAT. Phil. 67 b, etc. pour qqe ch., en vue de qqe ch. ; ποιεῖν τι, THC. 2, 81 ; XÉN. Mem. 1, 4, 1 ; PLAT. Phædr. 267 d, pour faire qqe ch. ; avec un part. τῶν ἡλίκων κρ. ἀκοντίζων καὶ τοξεύων, XÉN. Cyr. 1, 3, 15, l’emporter sur ses camarades pour lancer le javelot et les flèches ; κράτιστόν (ἐστι), OD. 12, 120, ou κράτιστά (ἐστι), EUR. Med. 384, avec l’inf. le mieux, le plus sage ou le plus avantageux est de, etc. ; adv. τὰ κράτιστα, THC. 1, 19 ; κράτιστα, XÉN. Hell. 3, 4, 16, etc. très bien, supérieurement, le mieux possible, etc. ; ἀπὸ τοῦ κρατίστου, POL. 8, 19, 4 ; κατὰ τὸ κράτιστον, DH. 2, 22, sérieusement.

Étym. sup. de κράτος ; cf. κάρτιστος et κρείσσων.

η, ον, Ep. κάρτιστος (as always in Hom.), isolated Superl. from κρατύς, strongest, mightiest, Il. 1.266, etc. ; θεῶν κ., i.e. Zeus, Pi. O. 14.13; κ. Ἑλλήνων, i.e. Achilles, S. Ph. 3; in Prose, εἰ τοὺς κ. ἐνικήσαμεν Th. 7.67; Λημνίων τὸ κ.
the best of their men, Id. 5.8; τὸ δυνάμεως κ.
the strength or flower of…, X. Cyr. 6.1.28, etc. ; of things, καρτίστην… μάχην fiercest fight, Il. 6.185; δεσμὸς κ. Ti.Locr. 99a. generally, best, most excellent, as Sup. of ἀγαθός, Pi. I. 1.17, S. Ant. 1050, etc. ; colloquially, 'ἄνδρα κ.' εἰπών Thphr. Char. 5.2; οἱ κράτιστοι the aristocracy, X. HG 7.1.42, v. ἀγαθός Ι; τὰ κ. τῆς χώρας ib. 3.4.20. as a title or mode of address, κράτιστε Θεόφιλε Ev. Luc. 1.3; esp. = Lat. egregius, ὁ κ. ἡγεμών PFay. p. 33 (i AD); ὁ κ. ἐπίτροπος BGU 891 (ii AD); ἡ κ., of a woman of the equester ordo, IG 14.1346; also, = Lat. clarissimus, of Senators, ὁ κ. ἀνθύπατος ib. 9 (1).61; ὁ κ. συγκλητικός IGRom. 3.581, etc. ; ἡ κ. βουλή POxy. 2108.6 (iii AD). with modal words added, κ. τὴν ψυχήν Th. 2.40; πάντων πάντα κ.
best of all in…, X. An. 1.9.2; ἔν τινι Id. Mem. 3.4.5; εἴς τι Pl. Phlb. 67b; περί τι Id. Plt. 257a; πρός τι X. HG 3.4.16; c. inf., best at doing, Th. 2.81, Pl. Phdr. 267d, X. Mem. 1.4.1, etc. ; c. part., τῶν ἡλίκων κ. εἶναι ἀκοντίζων καὶ τοξεύων Id. Cyr. 1.3.15. neut. folld. by inf., φυγέειν κάρτιστον to flee were best, Od. 12.120, cf. E. El. 379, Ar. Eq. 80, etc. ; in pl., κράτιστα… ἑλεῖν E. Med. 384; abs., ὅπερ κ. the main point, Th. 1.143. Adv. usages, ἀπὸ τοῦ κρατίστου in all good faith, Plb. 8.17.4; κατὰ τὸ κ. D.H. 2.22; neut. pl. κράτιστα as Adv., X. HG 3.4.16, Ages. 1.25. — The Comp. in use is κρείσσων.

ep. κάρτιστος, superl. von κρατύς, eigtl. der stärkste, der gewaltigste, Il. 1.266 ; καρτίστη μάχη, die gewaltigste, heftigste Schlacht, 6.185 ; θεῶν κράτιστος ist Zeus Pind. Ol. 14.14 ; ὦ κρατίστου πατρὸς Ἑλλήνων τραφεὶς Ἀχιλλέως παῖ Νεοπτόλεμε Soph. Phil. 3 ; ὦ κράτιστον Οἰδίπου κάρα O.R. 40 ; auch in Prosa, τὸ κρατίστους εἶναι, εἰ τοὺς κρατίστους ἐνικήσαμεν Thuc. 7.67 ; wie es aber in dieser Bdtg der superl. zu ἀγαθός ist, so geht es auch in die anderen Bdtgn des Positivs über, der tüchtigste zu Etwas, der beste, φυγέειν κάρτιστον ἀπ' αὐτῆς, das Beste ist zu fliehen, Od. 12.120 ; Aesch. Prom. 216 ; ὅσῳ κράτιστον κτημάτων εὐβουλία Soph. Ant. 1037 ; ὑπηρέται Xen. An. 1.9.18 ; κριταί Cyr. 8.2.27 ; c. inf., κράτιστοι τοῦτο ποιεῖν, am tüchtigsten, geeignetsten, dies zu tun, Thuc. 2.81 ; διαβάλλειν Plat. Phaedr. 267d ; vgl. Xen. Mem. 1.4.1 ; auch περί τι, Plat. Polit. 257a ; τὴν ψυχήν Thuc. 2.40 ; κράτιστον οὖν νῷν ἀποθανεῖν Ar. Eq. 80 ; so auch in Prosa, es ist das Beste, Nützlichste ; – ἀπὸ τοῦ κρατίστου, adverbial, Pol. 8.19.4 u. öfter, auf die beste Weise.

κράτιστος, -η, -ον
superl, of κρατύς (Hom.),
__1. strongest, mightiest (Hom.).
__2. noblest, best (cf. κρείσσων), most excellent (find., Soph., al.): voc., κρατίστε, as title of honour and respect (DCG, ii, 727a), Luk.1:3, Act.23:26 24:3 26:25.†
(AS)