α, ον, divin, càd. :
   I qui concerne les dieux, de nature divine ; θ. ὀμφή, IL. 2, 41, voix divine ; θεῖον γένος ; IL. 6, 180, race divine ; joint à δαιμόνιος, PLAT. Rsp. 469 a ; p. opp. à ἀνθρώπειος, PLAT. Conv. 187 c, ou à ἀνθρώπινος, PLAT. Phædr. 259 d ; subst. :
      1 τὸ θεῖον, la divinité, HDT. 1, 32, etc. ; ESCHL. Ch. 958, etc. ; au sens abstrait, càd. nature, volonté ou puissance divine, THC. 5, 70 ; XÉN. Cyr. 4, 2, 15 ; Hell. 7, 5, 13 ; PLAT. Phædr. 246 d ; ARSTT. P.A. 2, 10, 4 ; en parl. de la volonté divine manifestée par un oracle, SOPH. Tr. 1162 ;
      2 τὰ θεῖα, les choses divines, càd. les actions divines, SOPH. Ph. 452, etc. ; le culte des dieux, la religion, XÉN. Cyr. 8, 8, 2 ; SOPH. O.R. 910 ;
   II d’origine divine : θ. ὄνειρος, IL. 2, 22, songe envoyé par les dieux ; μανία, SOPH. Aj. 611 ; νόσος, SOPH. Aj. 186, folie, maladie envoyée par les dieux ; θ. μοῖρα, XÉN. Cyr. 4, 2, 1, intervention divine ; θεῖον πρῆγμα, HDT. 6, 69, événement où se marque l’intervention divine ; particul. assigné par les dieux : θ. τύχη, HDT. 1, 126, etc. ; SOPH. Ph. 1326, sort divin ; θ. νόμος, THC. 3, 82, loi divine ;
   III consacré aux dieux : ἀγών, IL. 7, 298 ; χορός, OD. 8, 264, jeu, danse en l’honneur des dieux ; particul. placé sous la protection des dieux (tour, IL. 21, 526 ; demeure, OD. 4, 43, etc.) ; en parl. de héros, de devins, etc. OD. 4, 691, etc. ;
   IV mis au rang des dieux, divinisé, en parl. des empereurs, à Rome (cf. lat. divus) DC. 56, 36 ;
   V p. ext. divin, càd. extraordinaire, merveilleux, supérieur, excellent, en parl. de pers. OD. 1, 336, etc. ; PD. P. 6, 38 ; ESCHL. Ag. 1548 ; θ. βασιλῆες, OD. 4, 691, rois semblables aux dieux ; d’où, t. de respect, excellent, OD. 16, 1 ; θ. κεφαλή, PLAT. Phædr. 234 d ; LIB. 1, 652 ; THÉM. 128 a, homme excellent ; θεῖος (lac. σεῖος) ἀνήρ, PLAT. Men. 99 d, Leg. 626 c ; ARSTT. Nic. 7, 1, 3, homme considérable, à Sparte ; en parl. de choses (vin, etc.) OD. 2, 341 ; HDT. 2, 66, etc.

• Cp. -ότερος, PLAT. Conv. 180 b. • Sup. -ότατος, HDT. 7, 137 ; PLAT. Phil. 33 b, Leg. 629 b.

➳ Épq. θέειος, PROCL. H. Ven. 16 ; θεήϊος, BION 6, 9 ; lacon. σεῖος, PLAT. ARSTT. ll. cc. Dans une inscr. att. gén. duel θεοῖν, CIA. 2, z, 1 (329 av. J.C.) à côté de θειοῖν, CIA. 2, add. 834, b, 1, 2 ; 2, 2, 5 (329 av. J.C.), v. Meisterh. p. 336, 3.

Étym. p. *θέσ-ϳος, v. θεός.

ου (ὁ) oncle paternel ou maternel, XÉN. Cyr. 1, 4, 9 ; PLAT. Charm. 154 b ; EUR. I.T. 930 ; AND. 3, 34, etc. ; ὁ πρὸς πατρὸς θ. PHIL. 2, 172, oncle du côté du père ; ὁ πρὸς μητρὸς θ. IS. 51, 27, oncle du côté de la mère.

Étym. onomatopée *θη avec suff. -ειος ; cf. τήθη, ital. zio.

α, ον ; late Ep. θέειος Procl. H. 2.16; θεήϊος Bion Fr. 15.9; late Aeol. θήϊος Epigr.Gr. 989.4 (Balbilla); Lacon. σεῖος (v. infr. 1.3); Comp. and Sup. θειότερος, θειότατος, freq. in Pl., Phdr. 279a, Mx. 244d, al. ; (< θεός); of or from the gods, divine, γένος Il. 6.180; ὀμφή 2.41; Ὄνειρος ib. 22; ἐπιπνοίαις A. Supp. 577, cf. Pl. R. 499c; μάστιξ A. Pr. 682; μανία S. Aj. 611 (lyr.); νόσος ib. 185 (lyr.) (but θ. νόσος, of a dust-storm, Id. Ant. 421); κίνδυνοι And. 1.139; θ. τινὶ μοίρᾳ by divine intervention, X. HG 7.5.10; θ. τύχῃ γεγονώς Hdt. 1.126; θ. τύχῃ χρεώμενος Id. 3.139; θ. κἀπόνῳ τύχῃ, of an easy death, S. OC 1585; ἐκ θ. τύχης Id. Ph. 1326; ἔμαθε ὡς θ. εἴη τὸ πρῆγμα Hdt. 6.69; ὁ θ. νόμος Th. 3.82; φύσις θ. SIG 1125.8 (Eleusis), cf. 2 Ep. Pet. 1.4; appointed of God, βασιλῆες Od. 4.691; σκῆπτρον given by God, S. Ph. 139 (lyr.); v. infr. 2.
belonging or sacred to a god, holy, ἀγών, χορός, Il. 7.298, Od. 8.264; under divine protection, πύργος, δόμος, Il. 21.526, Od. 4.43; of heralds and bards, Il. 4.192, Od. 4.17, al. ; so perh., of kings, ib. 691.
morethan human, of heroes, Ὀδυσσεύς Il. 2.335, al., Cratin. 144.4 (lyr.); θ. ἀνήρ Pi. P. 6.38, A. Ag. 1548 (lyr.), Pl. R. 331e, Men. 99d (esp. at Sparta (Lacon. σεῖος), Arist. EN 1145a29; ὦ θεῖε (in the mouth of a Spartan) Pl. Lg. 626c); μετὰ σοῦ τῆς θείας κεφαλῆς Id. Phdr. 234d, cf. Them. Or. 9.128a, Lib. Or. 19.66. of things, excellent, θεῖον ποτόν Od. 2.341, 9.205; ἁλὸς θείοιο Il. 9.214; θ. πρήγματα marvellous things, Hdt. 2.66; ἐν τοῖσι θειότατον Id. 7.137. = Lat. divinus (or sacer), Imperial, διατάξεις prob. in BGU 473.5 (200 AD), etc. ; θησαυροί PLips. 62ii14 (iv AD); θ. ὅρκος oath by the Emperor, POxy. 83.6 (iv AD), etc. ; θειότατος, of living Emperors, Inscr.Prien. 105.22 (9 BC), etc. = Lat. divus, of deified Emperors, θ. Σεβαστός Edict. Claud. ap. J. AJ 19.5.3, cf. Inscr.Perg. 283 (iii AD), Lyd. Mag. 2.3. as Subst., θεῖον, τό, the Divinity, Hdt. 1.32, 3.108, al., A. Ch. 958 (lyr.); τοῦ θ. χάριν Th. 5.70; ἡμαρτηκότα εἰς τὸ θ. Pl. Phdr. 242c. in an abstract sense, divinity, κεκοινώνηκε… τοῦ θ. ib. 246d; ἢ μόνον μετέχει τοῦ θ.…, ἢ μάλιστα [ἄνθρωπος] Arist. PA 656a8, etc. ; κατὰ θεῖον or κατά τι θ., Aen.Gaz. Thphr. p. 37 B., p. 4 B. θεῖα, τά, the acts of the gods, course of providence, S. Ph. 452, etc. ; τὰ θ. θνητοὺς ὄντας εὐπετῶς φέρειν S. Fr. 585; τὰ θ. μὴ φαύλως φέρειν Ar. Av. 961.
matters of religion, ἔρρει τὰ θ.
religion is no more, S. OT 910 (lyr.), cf. OC 1537, X. Cyr. 8.8.2, etc.
inquiries concerning the divine, Pl. Sph. 232c; τὰ φανερὰ τῶν θείων, i.e. the heavenly bodies, Arist. Metaph. 1026a18, cf. GA 731b24, Ph. 196a33 (Sup.), EN 1141b1. Adv. θείως by divine providence, θ. πως X. Cyr. 4.2.1, etc. ; θειοτέρως by special providence, Hdt. 1.122; μᾶλλόν τι καὶ θειότερον ib. 174.
divinely, excellently, εὖ γε καὶ θ. Pl. Tht. 154d; θείως εἰρῆσθαι Arist. Metaph. 1074b9.

ὁ, one΄s father΄s or mother΄s brother, uncle, E. IT 930, Ar. Nu. 124, And. 1.18, 117, Pl. Chrm. 154b, Men. 5 D., etc. ; ὁ πρὸς μητρὸς θ. Is. 5.10; πρὸς πατρός Ph. 2.172. (Cf. τήθη.)

α, ον, göttlich ;
   a) göttliches Geschlechts, Ursprungs, von einer Gottheit abstammend, θεῖον γένος, Il. 6.180 ; übh. von einem Gotte kommend, herrührend, ὀμφή 2.41 ; θείᾳ μοίρᾳ, durch göttliche Fügung ; θείαις ἐπιπνόαις Aesch. Suppl. 572, der sogar θείας Ἥρας sagt, 559 ; νόσος, von den Göttern verhängt, Soph. Aj. 185, wie μανία 605 ; παθήματα Phil. 192 ; σὺ γὰρ νοσεῖς τόδ' ἄλγος ἐκ θείας τύχης 1326 ; θείᾳ κἀπόνῳ τύχῃ O.C. 1581. So auch τὸ θεῖον Διὸς σκῆπτρον Phil. 139 ; ἔμαθε, ὡς θεῖον εἴη τὸ πρῆγμα, daß es von den Göttern herrühre, Her. 6.69 ; ἔκ τινος θείας ἐπιπνοίας Plat. Rep. VI.499a. S. unten τὸ θεῖον.
   b) unter göttlichem Schutze stehend, wie die Könige u. Sänger u. Herolde, Od. 4.691 u. oft bei Hom.; auch ἅλς, πύργος, Il. 9.214, 21.526 ; einer Gottheit geweiht, heilig, ἀγών, χορός, 7.298, Od. 8.264 ; μοῦσα Soph. Tr. 639 ; ἅγνευμα Eur. El. 256.
   c) bes. alles über die gewöhnlichen Kräfte des Menschen Hinausgehende, übermenschlich, übernatürlich, göttlich groß, stark, schön, übh. von jedem in seiner Art Vortrefflichen ; von verschiedenen Helden ; Hom. auch θεῖος ὑφορβός, Od. 16.1 ; selbst von leblosen Dingen, θεῖον ποτόν, ein göttlicher Trank, od.; ἀνήρ Pind. P. 6.38, wie Aesch. Ag. 1527 u. A.; vgl. Plat. Men. 99d καὶ αἵ γε γυναῖκες τοὺς ἀγαθοὺς ἄνδρας θείους καλοῦσι, καὶ οἱ Λάκωνες, ὅταν τινὰ ἐγκωμιάζωσιν ἀγαθὸν ἄνδρα, θεῖος ἀνήρ, φασίν, οὗτος ; Legg. I.626c, II.666d ; θεῖος μάντις Soph. O.R. 298 ; τέθνηκε θεῖον Ἰοκάστης κάρα 1235 ; Ggstz τοῖς ἀνθρωπείοις καὶ τοῖς θείοις Plat. Symp. 187e ; λόγους θείους τε καὶ ἀνθρωπίνους Phaedr. 259d. – Bes. τὸ θεῖον, das göttliche Wesen, die göttliche Vorsehung, wenn man von der Wirkung, der Macht der Götter spricht, ohne einen bestimmten Gott nennen zu können od. zu wollen, τὸ θεῖον πᾶν φθονερόν Her. 1.32, τοῦ θείου ἡ προνοίη 3.108 ; τοῦ θείου χάριν, des Gottesdienstes halber, Thuc. 5.70 ; ὥς τι ἡμαρτηκότα εἰς τὸ θεῖον Plat. Phaedr. 242c ; vgl. noch Xen. Cyr. 4.2.15, Hell. 7.5.13 u. κατὰ τὸ θεῖον unter κατά ; Plat. vrbdt auch τὸ δαιμόνιον καὶ τὸ θεῖον, Rep. II.382e ; – τὰ θεῖα, göttliche, heilige, überirdische Dinge, τὰ θεῖα ζητεῖν, sich mit der Erforschung des Ueberirdischen beschäftigen, Xen. Cyr. 8.8.2 ; περὶ τῶν θείων ὅσ' ἀφανῆ τοῖς πολλοῖς Plat. Soph. 232b.
Bei DC. u. ε. Sp. ist θεῖος das röm. divus. – Komparat. θειότερος, öfter Plat., z.B. δύναμις Crat. 397c ; Superl., εἰ πάντων τῶν βίων ἐστὶ θειότατος Phi. 33c, öfter.
• Adv. θείως, göttlich, εὖ γε καὶ θείως Plat. Theaet. 154d ; ἵνα θειοτέρως δοκιῃ τοῖσι Πέρσῃσι περιεῖναι, mehr durch eine göttliche Bestimmung, Her. 1.122 ; durch eine göttliche Fügung, zufällig, θείως πως ἀφικνοῦνται Xen. Cyr. 4.2.1 ; Hell. 7.5.10.

ὁ, Oheim, Vater-, u. gew. Mutterbruder, wie Antiph. 1.117 ; ὁ πρὸς μητρὸς θεῖος Isae. 5.10 ; vgl. Eur. I.T. 930 ; Plat. Charm. 154b, Gorg. 471b ; Xen. Cyr. 1.4.9.

θεῖος, -εία, -εῖον
(< θεός), [in LXX: Exo.31:3 35:31, Job.27:3 33:4, Pro.2:17 (אֵל, אֱלֹהִים, אֱלוֹהַּ), Sir.6:35, 1-37 II Mal.3:1-40, 3Ma.1:1-29, 4Mac.25 * ;]
divine: δύναμις, 2Pe.1:3; φύσις (for parallel in π., see MM, Exp., xv), 2Pe.1:4; τὸ θ.,
the Deity (so in cl.; of God, in Philo and FlJ), Act.17:29.†
(AS)