θεωρέω-ῶ (f. -ήσω, ao. ἐθεώρησα, pf. τεθεώρηκα) :
   I observer, examiner, contempler :
      1 en parl. de spectateurs dans les jeux : θ. τὰ Ὀλύμπια, HDT. 1, 59, assister comme spectateur aux jeux olympiques ; ἀγῶνα, HDT. 8, 26 ; XÉN. An. 1, 2, 10, être spectateur d’un concours ; d’où aller comme spectateur : ἐς Ὀλυμπίαν, LUC. Tim. 50 ; ἐς τὰ Ἐφέσια, THC. 3, 104, à Olympie, aux jeux d’Éphèse ;
      2 inspecter, passer en revue (une troupe, etc.) XÉN. An. 1, 2, 16 ;
      3 contempler, en gén. : γῆν πολλήν, HDT. 4, 76, une grande étendue de pays ;
      4 fig. contempler par l’intelligence : τι, PLAT. Gorg. 523 e, etc. ; DÉM. 12, 24, etc. ; ARSTT. Metaph. 3, 2, 1, qqe ch. ; τι ἔκ τινος, IS. 36, 28 ; ËSCHN. 76, 28, juger une chose d’après une autre ; avec le dat. τι τεκμηρίοις, DÉM. 578, 23, juger une chose d’après des preuves ; τι πρός τι, DÉM. 230, 26, comparer une ch. avec une autre ; ou un relat. τοῦτο θεωροῦντας εἰ τἀληθῆ λέγω, DÉM. 29, 15, jugeant si je dis la vérité ; abs. réfléchir, méditer, ARSTT. Pol. 3, 9, 11, etc. ; περί τινος, ARSTT. Metaph. 1, 3, 2, etc. sur qqe ch. ;
   II aller comme député d’un État (θεωρός) pour assister à des jeux publics, THC. 5, 18 ; AR. Vesp. 1188 ; ou pour consulter un oracle, PLAT. Ep. 315 b ; en parl. des États eux-mêmes qui étaient représentés aux jeux par leurs députés, THC. 8, 10.

➳ Fut. moy. au sens pass. 3 sg. θεωρήσεται, SEXT. 614, 30, et part. fém. θεωρησομένη, EL. V.H. 7, 10 ; f. pass. réc. θεωρηθήσομαι, SEXT. 348, 23 ; PLOT. Enn. 12, 13.

Étym. θεωρός.

Pass., fut. -ηθήσομαι S.E. M. 8.280; fut. Med. in pass. sense, ib. 1.70, Ael. VH 7.10; (< θεωρός): — to be a θεωρός 1, μαντεύεσθαι καὶ θ. Th. 5.18; ἐγὼ δὲ τεθεώρηκα πώποτ’ οὐδαμοῖ πλὴν ἐς Πάρον Ar. V. 1188; of the states which sent θεωροί, οἱ Ἀθηναῖοι ἐθεώρουν ἐς τὰ Ἴσθμια Th. 8.10.
to be sent to consult an oracle, Pl. Ep. 315b. of spectators at games, τὰ Ὀλύμπια Hdt. 1.59; ἀγῶνα Id. 8.26, X. An. 1.2.10; θ. τινά to see him act, Thphr. Char. 11.3; abs., And. 4.20, D. 18.265; to go as a spectator, ἐς τὰ Ἐφέσια Th. 3.104; ἐς Ὀλυμπίαν Luc. Tim. 50; v. sub ὀβολός 1.
look at, behold, γῆν πολλήν Hdt. 4.76; τύχας τινός A. Pr. 304; τὰ περὶ τὸν πόλεμον Pl. R. 467c; inspect, review soldiers, X. An. 1.2.16, HG 4.5.6; abs., gaze, gape, ἑστηκὼς θ. Thphr. Char. 4.5; Astrol., = ἐπιθεωρέω 5, τὴν σελήνην Gal. 19.542. of the mind, contemplate, consider, αὐτῇ τῇ ψυχῇ αὐτὴν τὴν ψυχὴν θ. Pl. Grg. 523e; τὰ ὄντα ᾗ ὄντα Arist. Metaph. 1003b15, cf. D. 1.12, Epicur. Nat. 2.6, etc. ; folld. by an interrog., τοῦτο θ., εἰ τἀληθῆ λέγω D. 3.3; θ. τινά, ὁποτέρου τοῦ βίου ἐστίν Aeschin. 3.168; πόσας ἔχουσι διαφοράς Arist. GA 761a11; θ. τίνας λέγομεν τοὺς φρονίμους Id. EN 1140a24; θ. τι ἔκ τινος to judge of one thing by another, τὴν ἔννοιαν ἐκ τῶν ἔργων Is. 1.13, cf. Aeschin. 3.160; θ. τι πρός τι compare one thing with another, D. 18.17; πρὸς τοὺς πρὸ ἐμαυτοῦ… κρίνωμαι καὶ θεωρῶμαι ; ib. 315; τοὺς πρέσβεις θ. πρὸς τὸν καιρὸν καθ’ ὃν ἐπρές βευον Aeschin. 2.80; θ. [τι τεκμηρίοις] D. 21.199.
observe, θ. μᾶλλον τοὺς πέλας δυνάμεθα ἢ ἑαυτούς Arist. EN 1169b33, cf. Pol. 1263b25, al. ; ταῦτα ἐμοῦ ἐθεωρήσατε, ὡς… ποιουμένου Lycurg. 28; — Pass., τεθεώρηται τοῦτο μάλιστα ἐπὶ τῶν περιστερῶν Arist. HA 562a23, cf. 540b19, al. ; λόγῳ θεωρεῖσθαι, of objects not accessible to sense, Phld. D. 3.10; abs., ὡς καὶ ἐπ’ ἄλλων θεωρεῖται ib. 1.13.
perceive, c. inf., ἀναγκαῖον ὑπάρχειν D.S. 13.88. abs., speculate, theorize, ἀκριβῶς, φορτικῶς, Arist. Pol. 1280b28, Metaph. 1001b14; λογικῶς, φυσικῶς, Id. APo. 88a19, Cael. 304a25; περί τινος Id. Metaph. 1004b1, 983a33 (Pass.); θ. ἔκ τινος to conclude by observation from…, ib. 1029a26; διά τινος Id. Mete. 353b18; — Pass., ἡ παρὰ τοῖς Ἕλλησι τεθεωρημένη μάθησις Ael. Tact. Prooem. (θεωρήσασα is prob. corrupt for ἐωρ- in S. OC 1084 (lyr.).)

ein θεωρός sein, Zuschauer bei den öffentlichen Spielen u. Festen sein, als Zuschauer zu einem Feste hinziehen, bes. als Abgesandter des Staates, s. θεωρός ; τὰ Ὀλύμπια θεωρεῖν Her. 1.59, 8.26 ; σύν τε γὰρ γυναιξὶ καὶ παισὶν ἐθεώρουν, ὥσπερ νῦν ἐς τὰ Ἐφέσια Ἴωνες, sie zogen mit Frau u. Kind zu den Festspielen, Thuc. 3.104 ; allgemein, περὶ μὲν τῶν ἱερῶν τῶν κοινῶν, θύειν καὶ ἰέναι καὶ μαντεύεσθαι καὶ θεωρεῖν 5.18, wo der Schol. θεωροὺς πέμπειν erkl.; ἐθεώρουν εἰς τὰ Ἴσθμια 8.10 ; ἐγὼ δὲ τεθεώρηκα πώποτ' οὐδαμοῖ, πλὴν εἰς Πάρον Ar. Vesp. 1188, so auch ἀγῶνα, Xen. An. 1.2.10. vgl. 5.3.8 ; absolut, nach Delphi zum Orakel gehen, Plat. Ep. III.315b ; ἐς Ὀλυμπίαν Luc. Tim. 50. – Uebh. ansehen, schauen, betrachten ; ἦ θεωρήσων τύχας ἐμὰς ἀφῖξαι ; Aesch. Prom. 302 (sonst nicht bei Tragg., denn θεωρήσασα τοὐμὸν ὄμμα Soph. O.C. 1086 ist zw. L. u. schwierige Verbindung, s. Hermann); στρατιώτας, mustern, Xen. An. 1.2.16, Hell. 4.5.6 u. oft ; in Prosa von Plat. an sehr gewöhnlich, auch auf geistiges Beschauen übertr., betrachten, erwägen ; θεωρεῖν τὰ περὶ τὸν πόλεμον Rep. V.467c ; πολλοὺς καὶ καλοὺς λόγους Symp. 210d ; καὶ σκοποῦμαι Phaed. 99d ; auch pass., τὸ ὑπὸ τῆς τοῦ διαλέγεσθαι ἐπιστήμης τοῦ ὄντος τε καὶ νοητοῦ θεωρούμενον Rep. VI.511e ; neben λογίζομαι Dem. 1.12 ; öfter bei den Rednern u. Folgdn ; ἡ σοφία θεωρεῖ οὐδέν Arist. Eth. 6.12 ; θεωρήσεται ist pass., S.Emp. adv.gramm. 70, der θεωρεῖσθαι oft (wie das lat. videri) fast für εἶναι braucht, z.B. ὃ πάλιν τῶν ἀπόρων θεωρεῖται adv.geom. 48, was (in Folge der Untersuchung) gehört.

θεωρέω, -ῶ
(< θεωρός, a spectator, < θεάομαι) [in LXX chiefly for רָאָה, חָזָה ;] (pres. and impf. only, exc. Jhn.7:3 (fut.), Mat.28:1, Luk.23:48, Jhn.8:51, Rev.11:12 (aor.); El., § 24);
__1. (cl.), to look at, gaze, behold: absol., Mat.27:55, Mrk.15:40, Luk.23:35; before πῶς, Mrk.12:41; ποῦ, Mrk.15:47; with accusative of person(s), Jhn.6:40, 62 12:45 16:10-19, Act.3:16 20:38 25:24, Rev.11:11-12; id. with ptcp., Mrk.5:15, Luk.10:18, Jhn.6:19 10:12 20:12, 14, 1Jn.3:17; with accusative of thing(s), Mat.28:1, Luk.14:29 21:6 23:48, Jhn.2:23 6:2 7:3, Act.4:13 8:13; id. with ptcp., Jhn.20:6, Act.7:56 10:11; before ὅτι, Act.19:26.
__2. In popular lang. (Kennedy, Sources, 155; EL, § 24, see word ὁρᾶν), in pres. and impf. = ὁράω, to see, perceive, discern: before ὅτι, Mrk.16:4, Jhn.4:19 12:19, Act.19:26 27:10; πόσαι, Act.21:20; πηλίκος, Heb.7:4; with accusative of thing(s), Mrk.5:38; id. with ptcp., Act.17:16 28:6; with accusative of person(s), Mrk.3:11, Jhn.14:19, Act.9:7 17:22; πνεῦμα, Luk.24:37; τὸ π., Jhn.14:17; before ὅτι, Jhn.9:8; with ptcp., Luk.24:39.
__3. Hebraistically, to experience, partake of: τ. θάνατον, Jhn.8:51 (cf. Psa.89:49); τ. δόξαν, Jhn.17:24 (cf. ἀνα-, παρα-θερρέω).†
(AS)