GRC

θαυμάζω

download
JSON

Bailly

'(f. -άσομαι, rar. -άσω, ao. ἐθαύμασα, pf. τεθαύμακα ; pass. ao. ἐθαυμάσθην, pf. τεθαύμασμαι) :
   I act. s’étonner, voir avec étonnement ou admiration, admirer, vénérer, honorer :
      1 abs. IL. 24, 394 ; HDT. 1, 68, etc. ;
      2 avec un seul rég. : acc. de pers. ou de ch. : τινά, IL. 5, 601. ; ESCHL. Ag. 853 ; SOPH. Aj. 1072, etc. ; qqn : τι, IL. 13, 11 ; OD. 4, 655 ; 16, 203 ; HDT. 3, 80 ; ESCHL. Sept. 772 ; SOPH. Aj. 1093 ; EUR. El. 519, qqe ch. ; μηδὲν θαυμάζειν, PLUT. M. 44 b, ne s’étonner de rien (cf. lat. nil admirari) ; avec un gén. de pers. θ. τῶν ἐθελόντων, ISOCR. Archid. 93, admirer ceux qui veulent, etc. ; avec un gén. de chose : θαυμ. τινός, ISOCR. 137 d, ou un dat. θαυμ. τινί, THC. 4, 85 ; 7, 63 ; s’étonner de qqe ch., admirer qqe ch. ;
      3 avec double rég. : τινὰ ἐπί τινι, XÉN. Mem. 1, 4, 2 ; PLAT. Theæt. 161 c ; τινὰ περί τινος, PLAT. Tim. 80 c ; τινὰ διά τι, ISOCR. 52 c ; τινὰ ἀπό τινος, PLUT. Rom. 7, qqn au sujet de qqe ch., par suite de qqe ch. ; particul. avec un acc. de chose et un gén. de pers. ou inversement : τί τινος, SOPH. Ph. 1362 ; PLAT. Theæt. 161 b, etc. ; τινά τινος, THC. 6, 36, etc. admirer qqn pour qqe ch. ; avec un double gén. de pers. et de chose : τινὸς τῆς διανοίας, LYS. 100, 16, admirer l’intelligence ou la pensée de qqn ; avec un gén. de pers. accompagné d’un part. : θαυμάζω τῶν ταύτην τὴν γνώμην ἐχόντων, ISOCR. 27 b, j’admire ceux qui ont une pareille opinion ; cf. PLAT. Prot. 329 b, etc. ; avec un gén. de pers. suivi d’une conj. : τινὸς ὅτι, ISOCR. 41 a ; τινὸς εἰ, XÉN. Hell. 2, 3, 52 ; ISOCR. 76 b, s’étonner que qqn, etc. ; avec une prop. inf. EUR. Med. 268 ; avec une prop. précédée d’une des conj. : εἰ, HDT. 1, 155 ; SOPH. O.C. 1140 ; PLAT. Rsp. 348 e, Phæd. 95 a ; ὅτι, PLAT. Rsp. 489 a, Theæt. 142 a ; ὡς, OD. 19, 229 ; THC. 1, 90 ; XÉN. Cyr. 1, 4, 20, s’étonner que ; avec un relat. θαύμαζ' Ἀχιλῆα, ὅσσος ἔην οἷός τε, IL. 24, 629, il admirait combien Achille était grand et quel il était ; Τηλέμαχον θαύμαζον, ὃ θαρσαλέως ἀγόρευεν, OD. 1, 382, etc. ils admiraient que Télémaque parlât si hardiment ; θαυμάζειν ὅστις, etc. THC. 3, 38 ; τί, etc. XÉN. Hell. 2, 3, 17 (cf. XÉN. Cyr. 1, 4, 18) se demander ou voir avec étonnement qui, etc. ; ce que, etc. ;
   II au pass. :
      1 être un objet d’étonnement, HDT. 4, 28 ; θαυμάζεται μὴ παρών, SOPH. O.R. 289, je m’étonne qu’il ne soit pas présent ;
      2 être un objet d’admiration, HDT. 3, 82 ; être honoré, THC. 1, 38.

Act. impf. poét. θαύμαζον, OD. 1, 382. Impf. itér. θαυμάζεσκον, OD. 19, 229 ; THCR. Idyl. 25, 186. Fut. épq. θαυμάσσομαι, IL. 18, 467. Fut. pass. au sens moy. 3 pl. θαυμασθήσονται, NT. Apoc. 17, 8. — Les formes ion. sont en θωυμ- ou θωμ- ; impf. ἐθώμαζον ou ἐθωύμαζον, HDT. 1, 68, etc. ; ao. ἐθώμασα ou ἐθωύμασα, HDT. 9, 16, etc.

Étym. θαῦμα.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

Ion. θωμάζω, Att. fut. θαυμάσομαι A. Pr. 476, E. Alc. 157, Pl. Prm. 129c, Ep. θαυμάσσομαι Il. 18.467; also θαυμάσω Hp. Nat. Puer. 29, Plu. 2.823f, etc. (in X. Cyr. 5.2.12 θαυμάζουσι is restored for -σουσι, θαυμάσετε is v.l. for -σαιτε, Id. HG 5.1.14); aor. ἐθαύμασα A. Th. 772 (lyr.), etc., Ep. θαύμασα h.Merc. 414; pf. τεθαύμακα X. Mem. 1.4.2, etc. ; — Med., Gal. Med. Phil. 2 (v.l.), Ael. VH 12.30; aor.1 ἐθαυμασάμην v.l. in Aesop. 92; οὐκ ἂν θαυμας ώμεθα (leg. -σαίμεθα) Procl. in Prm. p. 750S. ; θαυμάσαιτο v.l. in J. BJ 3.5.1; — Pass., fut. -ασθήσομαι Isoc. 6.105, Th. 2.41; aor. ἐθαυμάσθην Id. 6.12; pf. τεθαύμασμαι Plb. 4.82.1
abs., wonder, marvel, Il. 24.394, Pl. Hp. Ma. 282e, etc. c. acc., marvel at, Il. 24.631, etc. ; πτόλεμόν τε μάχην τε 13.11; τύχη θαυμάσαι μὲν ἀξία S. OT 777, cf. OC 1152, El. 393; — Pass., ὡς τέρας θ. Hdt. 4.28; μὴ παρὼν θαυμάζεται I wonder why he is not present, S. OT 289.
honour, admire, worship, once in Hom. (but cf. θαυμαίνω), οὔτε τι θαυμάζειν… οὔτ’ ἀγάασθαι Od. 16.203; freq. later, as Hdt. 3.80, A. Th. 772 (lyr.), S. Aj. 1093, etc. ; θ. τύμβον πατρός E. El. 519; μηδὲ τὸν πλοῦτον μηδὲ τὴν δόξαν τὴν τούτων θαυμάζετε, ἀλλ’ ὑμᾶς αὐτούς D. 21.210; μηδὲν θ., Lat. nil admirari, Plu. 2.44b; technically, of the attendance of small birds on the owl, Arist. HA 609a15; θ. πρόσωπον to show respect to a person, i.e.
comply with their request, LXX Ge. 19.21; θ. τινά τινος for a thing, Th. 6.36; θ. τινὰ ἐπὶ σοφίᾳ Pl. Tht. 161c, X. Mem. 1.4.2; ἀπὸ τοῦ σώματος τὸν νεανίσκον Plu. Rom. 7; — Pass., to be admired, Hdt. 7.204; ὑπό τινος Id. 3.82; ἔν τινι Th. 2.39; τῶν προγεγενημένων μᾶλλον θησόμεθα Isoc. 6.105; τοὺς ὁμοίως τεθαυμασμένους [ποιητάς] Phld. Po. 5.31; διά τι Isoc. 4.59; c. gen., τῆς ῥώμης Philostr. VA 7.42; χάρις δ’ ἀφ’ ἡμῶν ὀλομένων θαυμάζεται A. Th. 703; τὰ εἰκότα θ.
to receive proper marks of respect, Th. 1.38; θ. τινί Id. 7.63.
say with astonishment, ἵνα μηδεὶς… 'εἶτα τότ’ οὐκ ἔλεγες ταῦτα…;' θαυμάζῃ D. 19.25. c. gen., wonder at, marvel at, τούτου (cj. for τοῦτο) Lys. 7.23; c. part., ὃ δ’ ἐθαύμασά σου λέγοντος Pl. Prt. 329c, cf. Cri. 50c; θ. τῶν προθέντων αὖθις λέγειν Th. 3.38; θ. τί τινος to wonder at a thing in a person, E. Hipp. 1041; ὃ θ. τοῦ ἑταίρου Pl. Tht. 161b, cf. R. 376a; c. dupl. gen., θ. τούτου τῆς διανοίας Lys. 3.44; — these phrases are used in Att. as a civil mode of expressing dissent. rarely c. dat. rei, to wonder at, Th. 4.85. folld. by Preps., τὰ θαυμαζόμενα περί τινος Pl. Ti. 80c; θ. περί τινος τί τῇ τέχνῃ συμβάλλεται Sosip. 1.37; ἐπί σου θαυμάζω, πῶς δύνῃ… Plb. 23.5.12; θαυμάσονται ἐπ’ αὐτῇ LXX Le. 26.32. freq. folld. by an interrog. sentence, θαυμάζομεν οἷον ἐτύχθη Il. 2.320; θ. ὅστις ἔσται ὁ ἀντερῶν Th. 3.38; θαυμάζοντες τί ἔσοιτο ἡ πολιτεία X. HG 2.3.17; θ. ὡς οὔπω πάρεισιν Th. 1.90, cf. X. Cyr. 1.4.20, etc. ; θ. ὅτι I wonder at the fact that…, Pl. R. 489a; πολλάκις τεθαύμακα ὅπως. Com.Adesp. 22.46D. ; but more commonly, θ. εἰ… I wonder if…, as a more polite way of saying I wonder that…, Hdt. 1.155, S. OC 1140, Pl. Phd. 97a; ἐὰν… λέγω, μηδὲν θαυμάσῃς Id. Smp. 215a; ὃ καὶ θαυμάζω, εἰ… D. 19.86; θαύμαζον ἀκούων, εἰ σὺ μὴ εἴης…, Lat. mirum ni…, Ar. Pax 1292 (hex.). — This construction is freq. combined with one or other of the foregoing. c. acc., θαύμαζ’ Ἀχιλῆα, ὅσσος ἔην οἷός τε Il. 24.629; Τηλέμαχον θαύμαζον, ὃ θαρσαλέως ἀγόρευε they marvelled at Telemachus, that he spake so boldly, Od. 1.382; τὸ δὲ θαυμάζεσκον (Ion. impf.), ὡς… 19.229; θ. σοῦ γλῶσσαν, ὡς θρασύστομος A. Ag. 1399, etc. ; sts. without a connective, ἀλλὰ τὸ θαυμάζω· ἴδον. Od. 4.655; σοῦ… θαυμάσας ἔχω τόδε· χρῆν γὰρ… S. Ph. 1362; sts. c. inf., θαυμάζομεν Ἕκτορα δῖον, αἰχμητὴν ἔμεναι Il. 5.601. c. gen., θ. τινός, ἥντινα γνώμην ἔχων κτλ. Antipho 1.5; θ. τῶν… ἐχόντων ὅπως οὐ λέγουσιν Isoc. 3.3; θ. αὐτοῦ τί τολμήσει λέγειν D. 24.66; θαυμάζω τινὸς ὅτι… Isoc. 4.1; θ. τῶν δυναστευόντων εἰ ἡγοῦνται I wonder at men in power supposing, ib. 170; ὑμῶν θ. εἰ μὴ βοηθήσετε X. HG 2.3.53; also θ. αὐτοῦ… τοῦτο, ὡς… Pl. Phd. 89a. c. acc. et inf., πενθεῖν οὔ σε θ. E. Med. 268, cf. Alc. 1130; after a gen., θαυμάζω δέ σου… κυρεῖν λέγουσαν A. Ag. 1199.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

ion. θωϋμάζω u. θωμάζω, fut. θαυμάσομαι, ep. θαυμάσσομαι, selten θαυμάσω, Xen. Hell. 5.1.14 Din. 2.15, staunen, anstaunen, sich verwundern ; absolut, ἡμεῖς δ' ἑσταότες θαυμάζομεν Il. 24.394 ; ἰδόντες θαύμαζον κατὰ δῶμα Od. 4.44 ; μὴ θαύμαζε Soph. O.C. 1121 ; τύχη θαυμάσαι μὲν ἀξία O.R. 777 ; Her. 1.68 ; ὥστε ἐκεῖνον θαυμάζειν καὶ ἐκπεπλῆχθαι Plat. Hipp. mai. 282e ; – c. acc., bewundern, anstaunen, Ἕκτορα Il. 5.601 ; Πρίαμος θαύμαζ' Ἀχιλῆα, ὅσσος ἔην 24.629 ; θαυμάζων ἧστο πτόλεμόν τε μάχην τε 13.11 ; Τηλέμαχον θαύμαζον, ὃ θαρσαλέως ἀγόρευεν, sie verwunderten sich über den Telemach, daß er mutig gesprochen, Od. 18.411 ; τὸ δὲ θαυμάζεσκον ἅπαντες 19.229 ; τίν' ἀνδρῶν γὰρ τόσον ἐθαύμασαν θεοί ; Aesch. Ag. 853 ; θαυμάζομέν σου γλῶσσαν ὡς θρασύστομος 1372 ; οὐκ ἄν ποτ' ἄνδρα θαυμάσαιμ' ἔτι Soph. Aj. 1072 ; μήτε τοὺς καλῶς τεθνηκότας θαυμάζετε Eur. Hec. 330. Auch pass., Aesch. Spt. 685 u. sonst. In Prosa, θωμάσας τὸν λόγον Her. 9.16 ; ἃ θαυμάζω ἐν τοῖς λεγομένοις ὑπὸ σοῦ Plat. Gorg. 458e ; μὴ θαύμαζε τὰ λεγόμενα Crit. 50c ; hochhalten, schätzen, verehren, μόνος Ὀρέστην τόνδ' ἐθαύμαζες φίλων Eur. El. 84 ; so auch in Prosa, βασιλέα Isocr. 1.10, 36 ; τινὰ ἐπὶ σοφίᾳ Xen. Mem. 1.4.2 ; θαυμάζεσθαι dem τιμᾶσθαι entsprechend, Dem. Lept. 19 ; – τί τινος, Etwas an Einem bewundern, Aesch. Ag. 1172 ; τοῦ δ' ἔγωγε θαυμάσας ἔχω Soph. Phil. 1346 ; ἔγωγε μάλιστα ἐθαύμασα αὐτοῦ πρῶτον μὲν τοῦτο, ὡς – Plat. Phaed. 89a ; ὃ καὶ ἄξιον θαυμάσαι τοῦ θηρίου Rep. II.376c ; auch θαυμάζειν τινός, ὅτι, sich über Einen wundern, daß er, Isocr. 4.1, διότι, 5.1 ; Xen. An. 5.10.4 u. A.; auch θαυμάζω τῶν προθέντων αὖθις περὶ μιτυληναίων λέγειν, Thuc. 3.38 ; τούτου τῆς διανοίας Lys. 3.44. – Seltener τινί, über Etwas, Thuc. 4.85, 7.83 ; περί τινος, Plat. Tim. 80c. – Sehr häufig liegt darin der Nebenbegriff nicht wissen u. gern erfahren mögen, wie die Sache sich verhält, dah. folgt εἰ u. andere indirekte Fragen, θαυμάζω, ὅστις ἔσται ὁ ἀντερῶν Thuc. 3.38 ; θαυμάζοντες, τί ἔσοιτο ἡ πολιτεία, sie wunderten sich, was aus der Verfassung werden solle, Xen. Hell. 2.3.18 ; ἐθαύμασε, τίς παραγγέλλει, καὶ ἤρετο, ὅ τι εἴη An. 1.8.16 ; θαυμάζω γάρ, εἰἓν ἄρ' ἑκάτερον ἦν Plat. Phaed. 97a ; θαυμάζεις καὶ ἀπορεῖς, εἰ διδακτόν ἐστιν ἀρετή Prot. 326e ; auch ἐάν, Symp. 215a, Legg. VI.781d ; wenn aber der Gegenstand der Verwunderung als Tatsache hingestellt wird, folgt acc. c. inf., πενθεῖν οὔ σε θαυμάζω τύχας Eur. Med. 268 ; Alc. 1133 ; oder ὅτι, Plat. Rep. VI.489a u. sonst oft. – Diese Konstruktionen stehen auch bei dem gen., θαυμάζω τοῦ ἀδελφοῦ, ἣν γνώμην ἔχων καθέστηκε, eigtl. = ich bewundere an dem Bruder, in welcher Ansicht er –, d.i. wundere mich, in welcher Ansicht der Bruder, Antiph. 1.5 ; αὐτοῦ, τί τολμήσει λέγειν Dem. 24.66 ; ὑμῶν θαυμάζω, εἰ μὴ βοηθήσετε ὑμῖν αὐτοῖς Xen. Hell. 2.3.52. – Das pass. wird auch mit dem partic. verbunden, πάλαι δὲ μὴ παρὼν θαυμάζεται, man wundert sich, daß er nicht da ist, Soph. O.R. 289.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

θαυμάζω
[in LXX for נָשָׂא, etc. ;]
to marvel, wonder, wonder at: absol., Mat.8:10, 27 9:33 15:31 21:20 22:22 27:14, Mrk.5:20 15:5, Luk.1:21 (R, txt.; ICC, in l, but see infr.), Luk.1:63 8:25 11:14 24:41, Jhn.5:20 7:15, Act.2:7 4:13 13:41, Rev.17:7-8; with accusative of person(s), Luk.7:9; with accusative of thing(s), Luk.24:12 (WH, R, mg. om.), Jhn.5:28, Act.7:31; θαῦμα μέγα, Rev.17:6; πρόσωπον (LXX for פָּנִים נָשָׂא, Deu.10:17, al.), Ju 16; before διά, with accusative, Mrk.6:6, Jhn.7:21; before ἐν, with dative obj., Luk.1:21 (? R, mg., but see supr); before ἐπί, with dative of thing(s), Luk.2:33 4:22 9:43 20:26, Act.3:12; περί, Luk.2:18; ὀπίσω, Rev.13:3; ὅτι, Luk.11:38, Jhn.3:7 4:27, Gal.1:6; εἰ, Mrk.15:44, 1Jn.3:13. Pass. (Sir.38:3, Wis.8:11): before ἐν, with dative of person(s), 2Th.1:10 (cf. ἐκ-θαυμάζω).†
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
memory